Giáo án Sinh học 10 - Tiết 29 - Bài 28: Thực hành quan sát một số vi sinh vật

Ngày soạn: 25/02/2013
Ngày giảng:.................10A1..................10A2.....................10A3
Tiết 29:
Bài 28:
THỰC HÀNH : QUAN SÁT MỘT SỐ VI SINH VẬT
A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU.
	1. Kiến thức: 
	- Phát hiện và vẽ hình dạng 1 số loại vi khuẩn trong khoang miệng và nấm trong váng dưa chua để lâu ngày hay nấm men rượu
 	- HS quan sát 1 số hình ảnh về các bào tử của nấm
 	2. Kỹ năng: 
	- Rèn thao tác thực hành: nhuộm tế bào đơn giản, kĩ năng quan sát bằng kính hiển vi 
B. PHƯƠNG PHÁP.
	 - Vấn đáp, thuyết trình
C. PHƯƠNG TIỆN ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
	1. Dụng cụ
 	- Kính hiển vi, lá kính, lam kính
 	 - Que cấy, đèn cồn, giá ống nghiệm, chậu đụng nước rửa, pipet, giấy lọc cắt nhỏ
 2. Thuốc nhuộm
 	 - 6g xanh mêtilen, 100ml etanol 90%
 	- 10 g thuốc đỏ, 100ml etanol 90%
 	- Pha dung dịch gốc với nước cất vô trùng theo tỉ lệ nhất định (1/10)
 	3. Mẫu vật
 	- Nấm men: Nấm men rượu hoặc váng dưa, váng cà muối, bánh men tán nhỏ
 	- Nấm mốc: Để quả cam hay quýt ở nơi ẩm trước 1 tuần
 	- Trước buổi thực hành 2 giờ tiến hành: Lấy váng dưa, cà hay bột bánh men thả vào dung dịch đường 10%
 	- Một số tiêu bản làm sẵn
D. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
	1.Ổn định tổ chức
	- Kiểm tra sỹ số
	2. Kiểm tra bài cũ: 
GV kiểm tra phần chuẩn bị của HS xem đã chuẩn bị đầy dủ chưa
3. Bài mới:
 - GV chia lớp thành 4 nhóm nhỏ
 - Mỗi nhóm được chuẩn bị các dụng cụ cần thiết để tiến hành thí nghiệm
Hoạt động 1: Nhuộm đơn phát hiện vi sinh vật trong khoang miệng
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- GV yêu cầu:
+ Trình bầy cách nhuộm đơn để phát hiện VSV ở khoang miệng
- GV: Sauk hi HS trình bầy các bước tiến hành, GV nhấn mạnh và làm mẫu ở 2 nội dung đó là:
+ Làm thành dịch huyền phù
+ Nhỏ thuốc nhuộm
- Yêu cầu HS ở các nhóm tiến hành thí nghiệm
- GV quan sát và giúp đỡ các nhóm, đặc biệt là nhóm yếu
- GV kiểm tra luôn mẫu của các nhóm và giữ lại mẫu để cuối giờ nhận xét
* Tiến hành
- Nhỏ 1 giọt nước cất lên lam kính
- Dùng tăm tre lấy 1 ít bựa răng ở trong miệng
- Đặt bựa răng gần giọt nước → làm thành dịch huyền phù, dàn mỏng
- Hong khô rồi đặt giấy lọc lên tiêu bản nhỏ 1 giọt thuốc nhuộm lên trên giấy lọc khoảng 20 giây rồi lấy ra
- Rửa nhẹ tiêu bản bằng nước cất, hong khô
- Quan sát dưới kính hiển vi, vẽ hình
Hoạt động 2: Nhuộm đơn phát hiện nấm men
- GV yêu cầu: 
+ Trình bầy cách tiến hành nhuộm đơn để phát hiện nấm men
- GV nhắc nhở, giúp đỡ các nhóm
- Kiểm tra tiêu bản của nhóm
- GV yêu cầu HS xem thêm nấm mốc ở quả quýt
* Tiến hành
- Lấy 1 giọt dung dịch đường có ngâm váng dưa hay bánh men nhỏ lên lam kính
- Thao tác tiếp như thí nghiệm 1
- Quan sát và vẽ hình
4. Củng cố
 	 - GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi 1, 2, 3 SGK trang 113
 + Qua thực nghiệm em thấy dễ phát hiện loại tế bào vi sinh vật nhân thực hay vi sinh vật nhân sơ? Vì sao? {Dễ phát hiện VSV nhân thực (nấm men) hơn VSV nhân sơ (vi khuẩn) vì kích thước của VSV nhân thực lớn hơn nhiều lần kích thước của VSV nhân sơ (khoảng 7-10µm so với 1- 2µm)}
 + Trong miệng có nhiều loại cầu khuẩn và trực khuẩn, loại vi khuẩn lactic phổ biến là Streptococus mutans là loại lên men đồng hình. Khi có nhiều đường trong miệng, vi khuẩn này sẽ biến đường thành axit lactic ăn mòn chân răng, tạo điều kiện cho các vi khuẩn gây nhiễm khác xâm nhập làm sâu răng.
 + Đứa trẻ khi còn ở trong bụng mẹ thì không có vi sinh vật trong khoang miệng, Chỉ khi đứa trẻ cất tiếng khóc chào đời, vi sinh vật từ không khí mới xâm nhập vào khoang miệng. 
 - GV nhận xét, đánh giá giờ dạy
 + Thái độ học tập
 + Kĩ năng thực hành
 + Kết quả các nhóm
 - GV nhắc nhở HS vệ sinh lớp học và rửa dụng cụ
5. Dặn dò: - Viết thu hoạch theo nhóm
 6. Rút kinh nghiệm giờ dạy.
	........................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .................................................................................................................................