Giáo án Sinh học 10 - Tiết 25 - Bài 24: Thực hành lên men êtilic và lactic

Ngày soạn: 08/01/2013
Ngày giảng:.................10A1..................10A2.....................10A3
Tiết 25:
Bài 24: THỰC HÀNH – LÊN MEN ÊTILIC VÀ LACTIC
A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU.
	1. Kiến thức: 
	 - HS biết làm thí nghiệm lên men rượu, quan sát hiện tượng lên men
 	 - HS nắm được các bước lầm sữa chua và muối chua rau quả
 	 - HS liên hệ thực tế để tạo ra được sản phẩm ngon, đảm bảo kĩ thuật
 	2. Kỹ năng: 
	 - Rèn luyện kỹ năng và thao tác thực hành.
B. PHƯƠNG PHÁP.
	 - Vấn đáp, tìm tòi
C. PHƯƠNG TIỆN ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
	 - Kính hiển vi, lam kính
 	 - Tranh hình sơ đồ thí nghiệm lên men rượu, hình dạng nấm men rượu
 	 - Ống nghiệm (có đánh số 1, 2, 3) đặt vào giá, ống đong
D. TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG
	1.Ổn định tổ chức
	- Kiểm tra sỹ số
	2. Kiểm tra bài cũ: 
GV kiểm tra phần chuẩn bị của học sinh
3. Bài mới:
Hoạt động 1: Thí nghiệm lên men êtilic
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- GV yêu cầu:
+ Trình bầy cách tiến hành lên men êtilic
+ Làm thí nghiệm theo nhóm
- GV yêu cầu HS hoàn thành nội dung ở mục 4 SGK trang 96
- GV hỏi:
+ Quá trình lên men êtilic cần diều kiện gì?
- GV nêu 2 phương pháp sản xuất rượu êtilic bằng cách sử dụng nấm mốc để thuỷ phân tinh bột đó là phương pháp amilô và mucôman
* Ứng dụng
- GV giảng giải: Rượu là dung môi phổ biến dùng để sát trùng trong bệnh viện, là nguyên liệu sản xuất các loại este, cao su nhân tạo
- GV hỏi: Trong sản xuất con người dựa trên nguyên lí lên men êtilic để làm gì?
- HS nghiên cứu SGK trang 95 trình bầy thí nghiệm
- Các nhóm tiến hành thí nghiệm
 + Cân bột bánh nấm men
 + Đong dung dịch nước đường, nước sôi để nguội
 + Cho vào từng ống (theo đúng kĩ thuật)
 + Đặt ống nghiệm lên giá và quan sát hiện tượng trong các ống nghiệm
- Các nhóm thảo luận nhanh và đưa ra câu trả lời yêu cầu chữ X ở sơ đồ là rượu êtilic
Đường CO2↑ + êtilic + Năng lượng
- Điều kiện cần thiết của quá trình lên men êticlic
 + Có đường (cơ chất lên men)
 + Nấm men (trong bánh men hoặc nấm men thuần chủng)
 + Điều kiện kị khí
- Sản xuất rượu vang, bia: Sản phẩm lên men không qua trưng cất và có quá trình lên men phụ
- Dùng nấm men sản xuất bánh mì, bánh bao, chiất xuất Vitamin, prôtêin 
Hoạt động 2:Thí nghiệm lên men lactic
- GV yêu cầu HS trình bầy cách làm sữa chua
- Lưu ý: Muốn quá trình lên men nhanh hơn cần cho thêm 1 thìa đường, mùa đông cần ủ lâu hơn mùa hè
- Yêu cầu: Cốc sữa sệt mịn đều, không chua quá và ngậy
- GV yêu cầu các nhóm thực hiện lệnh bài tập mục SGK trang 97
- GV giao việc cho các nhóm: Về nhà làm sữa chua và mang sản phẩm vào tiết học sau
- GV yêu cầu HS giới thiệu cách muối chua rau quả như SGK
- GV hỏi: 
+ Tại sao sản phẩm rau quả muối có vị chua?
+ Vì sao mùa hè dưa muối hay bị nhớt? 
+ Tại sao dưa cà đã muối chua ngon lại có váng và bị hỏng? 
- GV giảng giải: Làm nem chua dựa trên nguyên lí lên men lactic đảm bảo an toàn nhưng nếu trong quá trình làm không vệ sinh đúng thì các vi khuẩn lên men thối hoạt động
* Củng cố: GV giới thiệu những ứng dụng của lên men để tạo ra những món ăn ngon, dễ tiêu hóa và các sản phẩm khác phục vụ đời sống
a. Làm sữa chua
- Đại diện 1 vài nhóm nhắc lại các bước tiến hành và thao tác để lớp theo dõi
- Các nhóm vận dụng kiến thức lí thuyết để trả lời
Yêu cầu nêu được: 
Glucôzơ 2 CH3CHOHCOH + năng lượng
- Sữa từ trạng thái lỏng chuyển sang trạng thái sệt là do khi axit lactic được hình thành, pH của dung dịch sữa giảm, prôtêin của sữa đã kết tủa
- Sữa chua là thức ăn bổ dưỡng vì có chứa các chất dễ đồng hóa như axit lactic, vitamin, nhân tố sinh trưởng do vi khuẩn lactic đồng hình sinh ra khi lên men lactôzơ
b. Muối chua rau quả
- Lớp theo dõi các bước thao tác
- Một vài nhóm tiến hành làm để lớp theo dõi nhận xét
- HS vận dụng kiến thức trao đổi nhóm và trả lời câu hỏi, yêu cầu nêu được:
+ Khi muối rau quả, đường và các vitamin trong rau quả khuếch tán ra môi trường → Vi khuẩn lactic phát triển mạnh
+ pH nước dưa giảm
+ Vi khuẩn gây thối bị ức chế và bị diệt
+ Vi khuẩn lactic chiếm ưu thế → Rau quả trở nên chua
- Vì lớp dịch nhầy do vi khuẩn lên men lactic dị hình sinh ra
- Do 1 loại nấm từ không khí xâm nhập vào, phát triển bề mặt, chúng phân giải axit lactic thành CO2 và H2O làm cho pH trở về trung tính, tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn khác phát triển, làm dưa bị hỏng
4. Củng cố
 	 - GV nhận xét đánh giá giờ học
 	- Nhắc nhở vệ sinh lớp học
5. Dặn dò
 	 - Làm 2 sản phẩm: Sữa chua và muối chua rau quả
 6. Rút kinh nghiệm giờ dạy.
	........................................................................................................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................. ................................................................................................................................. .................................................................................................................................