Giáo án Ngữ văn 11 (Tự chọn) - Tiết 9: Luyện tập sử dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội

Ngày soạn: 8/ 10 /2012
TUẦN 9 
TIẾT 9: LUYỆN TẬP SỬ DỤNG TỪ NGỮ ĐỊA PHƯƠNG VÀ BIỆT NGỮ XÃ HỘI 
I. MỤC TIấU: 
1. Kiến thức:
-HS Hiểu rõ thế nào là từ ngữ địa phương, thế nào là biệt ngữ xã hội.
2. Kĩ năng:
- Sử dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội đúng lúc, đúng chổ
3. Thaựi ủoọ: Coự yự thửực trong vieọc sử dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội.
II/	CHUAÅN Bề:
	Chuaồn bũ cuỷa GV: ủoùc SGK vaứ caực taứi lieọu tham khaỷo, soaùn giaựo aựn, nghieõn cửựu kú baứi giaỷng, chuaồn bũ caực ủoà duứng daùy hoùc .
	Chuaồn bũ cuỷa HS: hoùc baứi cuừ, laứm baứi taọp; ủoùc kú vaờn baỷn vaứ soaùn baứi theo daởn doứ cuỷa GV ụỷ tieỏt trửụực .
III/	HOAẽT ẹOÄNG DAẽY HOẽC:
1.	OÅn ủũnh tỡnh hỡnh lụựp:
	Kieồm tra sú soỏ, taực phong hoùc sinh, trửùc nhaọt cuỷa lụựp. 
2.	Daùy hoùc tửù choùn:
 Hoạt động 1: I. Từ ngữ địa phương
Quan sát từ in đậm trong các ví dụ sau
Bắp và bẹ ở dây đều có nghĩa là " Ngô ", từ nào là từ địa phương, từ nào được sử dụng phổ biến trong toàn dân?
- Bắp, bẹ: Từ ngữ địa phương.
- Ngô: Từ ngữ toàn dân.
 -> Từ ngữ toàn dân: lớp từ văn hoá, chuẩn mực, được sử dụng rộng rãi.
Vậy em hiểu thế nào là từ ngữ địa phương?
 Hoạt động 2: II. Biệt ngữ xã hội
Tại sao trong đoạn văn này, có chổ tác giả dùng tự mẹ, có chổ lại dùng từ mợ?
( Mẹ và mợ: 2 từ đồng nghĩa )
Trong tầng lớp trung lưu, thượng lưu, con gọi mẹ là Mợ, Tác giả dùng từ " Mẹ" trong lời kể mà đối tượng là độc giả, " Mợ" trong câu đáp của cậu bé Hồng trong cuộc đối thoại giữa cậu ta với người cô-> cùng tầng lớp xã hội.
? Các từ " Ngỗng", " Trúng tủ" có nghĩa là gì?
? Tầng lớp xã hội nào thường dùng từ ngữ này?
- Trung lưu và thượng lưu.
- Mẹ: Từ ngữ toàn dân.
- Mợ: Từ ngữ của một tầng lớp xã hội nhất định.
 b. HS trả lời : HS thường dùng từ " ngỗng": điểm 2; " Trúng tủ": Thi đúng phần đã học.
? Vậy theo em, biệt ngữ xhội khác từ ngữ toàn dân như thế nào?
 - Thực hiện bài tập nhanh: Các từ: " Trẫm, khanh, long sàng, ngự thiện" có nghĩa là gì?
 - Trẫm: vua xưng hô; Khanh: vua gọi quan; Long sàng: giường vua; Ngự thiện: vua dùng bữa.
 " Ngỗng" :điểm 2
 " Trúng tủ": thi đúng phần đã học
 Hoạt động 3: III/- Sử dụng từ ngữ địa phương và biệt ngữ xã hội
1. Sử dụng từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội, cần lưu ý:
- Đối tượng giao tiếp.
-Tình huống giao tiếp.
-Hoàn cảnh giao tiếp.
2. Sử dụng trong văn chương:
Để tô đậm sắc thái địa phương hoặc tầng lớp xuất thân, tính cách của nhân vật.
Hoạt động 4: IV. - Luyện tập
HS tìm hiểu giải thích.
VD: Nhút: một loại dưa muối ở Nghệ Tĩnh
 - Ngái: xa; Chộ: thấy; 
 Nam Bộ: nón: mũ và nón: Thơm: quả dứa; Vô: vào...
Cho HS thực hiện phần bài tập trắc nghiệm.
Trong những trường hợp giao tiếp đưa ra ở bài tập 3, trường hợp nào nên dùng từ ngữ địa phương? trường hợp nào khụng nên?
¯	Daởn doứ:
	Caực em veà nhaứ hoùc baứi.
	Tỡm hieồu, chuaồn bũ trửụực phaàn kieỏn thửực cuỷa baứi ủeồ hoõm sau hoùc cho toỏt.
IV/	RUÙT KINH NGHIEÄM- BOÅ SUNG:
....................................................................................................................................................