Giáo án Lịch sử 9 - Tiết 7, Bài 6: Các nước Châu Phi

Tuần: 07
Tiết : 07
Bài 6 CÁC NƯỚC CHÂU PHI
NS: 25/09/2013
ND: 01/10/2013
A- MỤC TIÊU BÀI HỌC.
 1. Kiến thức: HS cần nắm được :
a. Tình hình chung: 
- Từ sau CTTG thứ hai, phong trào giải phóng dân tộc đã diễn ra sôi nổi ở châu Phi, sớm nhất là ở Bắc Phi. Ở Ai Cập đã nổ ra cuộc đảo chính, lật đổ chế độ quân chủ (năm 1952). Ở An- giê- ri, tiến hành khởi nghĩa vũ trang lật đổ ách thống trị của thực dân Pháp (1954- 1962). Năm 1960, 17 nước châu Phi tuyên bố độc lập.
- Sau khi giành được độc lập,các nước bắt tay vào công cuộc xây dựng đất nước và đã thu được nhiều thành tích. Tuy nhiên, nhiều nước vẫn trong tình trạng đói nghèo, lạc hậu, thậm chí lại diễn ra các cuộc xung đột, nội chiến đẫm máu.
- Châu Phi đã thành lập nhiều tổ chức khu vực để các nước giúp đỡ, hợp tác cùng nhau, lớn nhất là Tổ chức thống nhất châu Phi- nay là Liên minh châu Phi (AU).
b. Cộng hoà Nam Phi:
- Là nước nằm ở cực Nam châu Phi, có dân số là 43,2 triệu người (2002), trong đó 75,2% là người da đen, 13,6% là người da trắng, 11,2% là người da màu. Kéo dài hơn ba thế kỷ (kể từ năm 1662, khi người Hà Lan tới đây), chế độ phân biệt chủng tộc (A- pác- thai) đã thống trị cực kỳ tàn bạo đối với người da đen và da màu ở Nam Phi.
- Người da đen đã ngoan cường và bền bỉ tiến hành cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc. Dưới sự lãnh đạo của tổ chức “Đại hội dân tộc Phi” (ANC), người da đen đã gìành được những thắng lợi có ý nghĩa lịch sử: Năm 1993, chế độ phân biệt chủng tộc được tuyên bố xoá bỏ, năm 1994, cuộc bầu cử dân chủ đa chủng tộc lần đầu tiên được tiến hành và Nen- xơn Man- đê- la, lãnh tụ của ANC, được bầu và trở thành vị Tổng Thống người da đen đầu tiên của Cộng hoà Nam Phi. Nam Phi đang tập trung sức phát triển kinh tế và xã hội nhằm xóa bỏ “chế độ A- pác- thai” về kinh tế.
(Tìm hiểu thêm về cuộc đời và hoạt động của Nen- xơn Man- đê- la).
. Tư tưởng : 
 - Giáo dục cho HS tinh thần đoàn kết, giúp đỡ, ủng hộ nhân dân Châu Phi trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và chống nghèo đói, bệnh tật. 
 3. Kỹ năng : 
 - Rèn luyện kỹ năng sử dụng bản đồ , khai thác tư liệu và tranh ảnh. Kỹ năng phân tích, tổng hợp , so sánh các sự kiện lịch sử.
B- CHUẨN BỊ :
 GV : Giáo án, SGK, bản đồ Châu Phi, tài liệu tranh ảnh về Châu Phi. 
 HS : SGK, Vở ghi, vở bài tập lịch sử. Sưu tầm tư liệu về các nước Châu Phi. 
 C- TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC.
 1. Ổn định tổ chức : (1 phút)
 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra 15 phút ( Đề tiếp sau )
Câu 1: Hãy cho biết sự ra đời, mục tiêu và quá trình phát triển từ “ASEAN 6” đến “ASEAN 10”? (10đ)
Đáp án:
- Sự ra đời : ( 5đ)
 Sau khi giành được độc lập, nhiều nước Đông Nam á ngày càng nhận thức rõ sự cần thiết phải cùng nhau hợp tác để phát triển đất nước và hạn chế ảnh hưởng của các cường quốc bên ngoài đối với khu vực.
 Ngày 8 - 8 - 1967, Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (viết tắt theo tiếng Anh là ASEAN) đã được thành lập tại Băng Cốc (Thái Lan) với sự tham gia của 5 nước là In-đô-nê-xi-a, Ma-lai-xi-a, Phi-líp-pin, Thái Lan và Xin-ga-po. 
 - Mục tiêu : (3đ)
 "Tuyên bố Băng Cốc" (8 - 1967) xác định mục tiêu của ASEAN là tiến hành sự hợp tác kinh tế và văn hoá giữa các nước thành viên trên tinh thần duy trì hoà bình và ổn định khu vực.
- Từ "ASEAN 6" phát triển thành "ASEAN 10" : (2đ)
 Sau Chiến tranh lạnh, nhất là khi "vấn đề Cam-pu-chia" được giải quyết, tình hình Đông Nam Á đã được cải thiện rõ rệt. Xu hướng nổi bật đầu tiên là sự mở rộng các thành viên của Hiệp hội. Lần lượt các nước đã gia nhập ASEAN : Việt Nam vào năm 1995, Lào và Mi-an-ma - năm 1997, Cam-pu-chia - năm 1999.
 Với 10 nước thành viên, ASEAN trở thành một tổ chức khu vực ngày càng có uy tín với những hợp tác kinh tế (AFTA, 1992) và hợp tác an ninh (Diễn đàn khu vực ARF, 1994). Nhiều nước ngoài khu vực đã tham gia hai tổ chức trên như : Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Mĩ, Ấn Độ,... 
 3. Bài mới :	
TG
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
12’
Hoạt động 1 : Cá nhân
- Hướng dẫn HS quan sát Bản đồ Châu Phi, xấ định vị trí các nước ở Châu Phi.
- Hướng dẫn HS thảo luận nhóm theo các nội dung sau :
+ Em hãy trình bày về phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc của nhân dân Châu Phi ?
+ Tại sao năm 1960 được gọi là năm Châu Phi ? 
+ Sau khi dành được độc lập, các nước Châu Phi xây dựng đất nước và phát triển kinh tế như thế nào ?
- Thảo luận – Đại diện trả lời.
- Nhận xét - bổ sung - chốt.
I.Tình hình chung.
1- Phong trào giải phóng dân tộc ở Châu Phi.
- Phát triển nhanh, sôi nổi, mạnh mẽ nhất :
+ 18/6/1953 : Cộng hòa Ai-Cập ra đời.
+ (1954-1962) An-giê-ri giành độc lập.
+ 1960, 17 nước Châu Phi giành độc lập.
-> Hệ thống thuộc địa Châu Phi tan rã => các nước Châu Phi giành được chủ quyền.
2- Công cuộc xây dựng đất nước và phát triển kinh tế-xã hội ở Châu Phi.
- Đạt được nhiều thành tựu, nhưng Châu Phi vẫn trong tình trạng đói nghèo, lạc hậu, bệnh tật :
+ ¼ dân số đói kinh niên, lạc hậu.
+ 32/57 quốc gia nghèo nhất thế giới.
- Từ cuối thập kỷ 80, xung đột sắc tộc và nội chiến diễn ra ở nhiều nơi.
- Đầu thập kỷ 90, Châu Phi nợ chồng chất (300 tỉ USD)
* Châu Phi tìm kiếm nhiều giải pháp để khắc phục nghèo đói, lạc hậu. Tổ chức thống nhất Châu Phi được thành lập ( Nay là liên minh Châu Phi) viết tắt là AW.
13’
Hoạt động 2 : Nhóm
- Hướng dẫn HS xác định vị trí Cộng Hòa Nam Phi trên bản đồ Châu Phi.
- Hướng dẫn HS thảo luận nhóm theo các câu hỏi sau :
+ Em hãy trình bày những hiểu biết của mình về Cộng Hòa Nam Phi ?
II. Cộng Hòa Nam Phi 
1- Khái quát 
- Nằm ở cực nam Châu Phi.
- Diện tích :1,2 triệu Km2 ; dân số: 43,6 triệu người.(75.2% người da đen, 13,6% người da trắng, 11,2% người da màu).
- Năm 1662, người Hà Lan đến Châu Phi.
- Đầu thế kỷ XX, người Anh chiếm Nam Phi.
- 1961, Cộng hòa Nam Phi ra đời. 
+ Cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa phân biệt chủng tộc ở Nam Phi diễn ra như thế nào ?
+ Hiện nay Cộng Hòa Nam Phi phát triển như thế nào ?
- Thảo luận – Đại diện trả lời.
- Nhận xét – Bổ sung – Chốt.
- Hướng dẫn HS quan sát hình 13. giới thiệu tổng thống Nen-xơn-man-đê-la – Tổng thống da đen đầu tiên trong lịch sử Nam Phi.
2- Cuộc đấu tranh chống chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi.
- Thực dân da trắng thực hiện chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi trong 3 thập kỷ.
- Dưới sự lãnh đạo của “Đại hội dân tộc Phi”(ANC) người da đen đấu tranh kiên trì chống chủ nghĩa A-phác-thai.
- Năm 1993, Chính quyền da trắng tuyên bố xóa bỏ chủ nghĩa Aphacsthai.
- 4/1994, Nen-xơn-man-đê-la được bầu làm tổng thống Cộng Hòa Nam Phi.
- Hiện nay Nam Phi là nước có thu nhập trung bình trên thế giới , có tài nguyên quý : Vàng, kim cương, Urani. Chính quyền mới đã đưa ra chiến lược kinh tế vĩ mô để cải thiện đời sống cho nhân dân (6/1996).
 4. Củng cố : (3 phút)
 ? : Em hãy trình bày phong trào đấu tranh của nhân Nam Phi ( Bằng bản đồ ) ?
 ? : Trình bày về Cộng Hòa Nam Phi, cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa Aphácthai đạt kết quả như thế nào ?
 5. Dặn dò :(1 phút) Soạn bài 7: Các nước Mĩ La-tinh (Sgk. T. 29).
6. Rút kinh nghiệm:
..................................................................................................................................................................................................................................................................................