Giáo án Lịch sử 9 - Tiết 40, Bài 28: Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Miền Bắc, đấu tranh chống đế quốc Mĩ và chính quyền Sài Gòn ở Miền Nam (1954-1965) (Tiếp theo)

Tuần : 30 
Tiết : 40 
Bài : 28 XÂY DỰNG CNXH Ở MIỀN BẮC, ĐẤU TRANH CHỐNG ĐẾ QUỐC MĨ VÀ CHÍNH QUYỀN SÀI GÒN Ở MIỀN NAM
( 1954 - 1965) (TT)
Ngày soạn: 25/03/2014
Ngày dạy: 26/03/2014
I. MỤC TIÊU : 
1. Kiến thức :
a. Miền Nam đấu tranh chống chế độ Mỹ- Diệm, giữ gìn và phát triển lực lượng cách mạng, tiến tới “Đồng Khởi” (1954- 1960): 
Đấu tranh chống chế độ Mỹ- Diệm, giữ gìn và phát triển lực lượng cách mạng (1954- 1959): 
- Trong hai năm đầu, nhân dân miền Nam đấu tranh chính trị, công khai, đòi hoà bình, đòi hiệp thương tổng tuyển cử thống nhất đất nước. Mở đầu là “Phong trào hoà bình” ở Sài Gòn- Chợ Lớn. Những “Ủy ban bảo vệ hòa bình” được thành lập ở khắp miền Nam.
- Khi Mỹ- Diệm tiến hành khủng bố, đàn áp, mở những chiến dịch “tố cộng”, “diệt cộng”, từ những năm 1958- 1959, phong trào đấu tranh chuyển sang kết hợp giữa đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang.
Phong trào “Đồng Khởi” (1959- 1960): 
- Trong những năm 1957- 1959, Mỹ- Diệm tăng cường khủng bố, đàn áp cách mạng miền Nam, ra sắc lệnh “đặt cộng sản ngoài vùng pháp luật”, thực hiện “đạo luật 10-59”, công khai chém giết những người vô tội khắp miền Nam.
- Đấu năm 1959, Hội nghị Trung ương lần thứ 15 của Đảng đã xác định con đường cơ bản của cách mạng miền Nam là khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân, kết hợp lực lượng chính trị với lực lượng vũ trang.
- Phong trào nổi dậy của quần chúng lúc đầu nổ ra lẻ tẻ ở Vĩnh Thạnh- Bình Định, Trà Bồng- Quảng Ngãi… sau lan ra khắp miền Nam.
- Ngày 17/1/1960, “Đồng khởi” nổ ra ở huyện Mỏ Cày (Bến Tre), nhanh chóng lan ra trong toàn tỉnh, phá vỡ từng mảng chính quyền của địch ở thôn, xã.
- “Đồng khởi” nhanh chóng lan ra khắp Nam Bộ, Tây Nguyên và Trung Trung Bộ.
- Ý nghĩa: 
+ Giáng đòn nặng nề vào chính sách thực dân mới, làm lung lay chính quyền Ngô Đình Diệm, tạo ra bước phát triển nhảy vọt của cách mạng miền Nam.
+ Đưa đến sự ra đời của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam (ngày 20/12/1960).
b. Miền Bắc xây dựng bước đầu cơ sở vật chất- kỹ thuật của Chủ nghĩa xã hội (1961- 1965): 
1) Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng (9/1960):
- Hoàn cảnh: 
+ Miền Bắc giành được thắng lợi trong cải tạo và phát triển kinh tế.
+ Miền Nam, cách mạng có bước nhảy vọt với phong trào “Đồng khởi”.
- Nội dung: 
+ Xác định nhiệm vụ của cách mạng từng miền: Miền Bắc tiến hành cách mạng XHCN. Miền Nam đẩy mạnh cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, thực hiện thống nhất nước nhà.
+ Đề ra đường lối chung của cả thời kỳ quá độ lên CNXH ở miền Bắc.
- Ý nghĩa: 
Nghị quyết của Đại hội là nguồn ánh sáng mới cho toàn Đảng, toàn dân xây dựng thắng lợi CNXH ở miền Bắc và đấu tranh thực hiện hoà bình thống nhất nước nhà. 
2. Kĩ năng :
- Phân tích, đánh giá sự kiện , sử dụng bản đồ
3. Tư tưởng : 
- Khâm phục , tự hào về truyền thống đấu tranh của dân tộc 
- Tin tưởng sự lãnh đạo của Đảng.
II. CHUẨN BỊ
1. Phương tiện dạy học:
a. GV: +Lược đồ Phong trào trào Đồng khởi
 + Ảnh đại hội Đảng lần III
b. HS: + Đọc trước bài mới.
2. phương pháp: -Vấn đáp, trực quan...
III. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC:
 1. Ổn định lớp: 1’
 2. Bài cũ: 3’
 - Tình hình nước ta sau HĐ Giơ-ne-vơ? 
 3. Bài mới: Sau hiệp định Giơ Ne Vơ được ký, hòa bình trở lại với Đông Dương. Nhưng đất nước ta bị chia cắt hai miền: miền Bắc đi lên chủ nghĩa xã hội, miền Nam phải sống dưới ách thống trị của đế quốc Mĩ. Hôm nay chúng ta nghiên cứu nhân dân miền Nam đấu tranh chống đế quốc Mĩ. 
TG
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
19’
HĐ 1:
HS: Nghiên cứu SGK
-GV: Miền Nam sau HĐ Giơ-ne-vơ (1954)?
-GV: Âm mưu của Mĩ? Thái độ của nhân dân MN, đặc biệt là n/d SG, Chợ lớn? Hình thức, mục tiêu đấu tranh?
-HS: Trả lời
-GV bổ sung: +Mở đầu là “Phong trào Hoà Bình”, ở Sài Gòn-Chợ Lớn, lan rộng các thành phố khác
 +Mĩ-Diệm ra sức đàn ápàlộ rõ bộ mặt phản động, muốn chia cắt lâu dài đất nước ta
 +Mở chiến dịch “Tố cộng, diệt cộng”
 +Hình thức đấu tranh của n/d MN:Chính trị kết hợp với vũ trang
III. Miền Nam đấu tranh chống chế độ Mĩ-Diệm, gìn giữ và phát triển LL cách mạng tiến tới “Đồng Khởi”: (1954-1960)
1.Đấu tranh chống chế độ Mĩ-Diệm, gìn giữ và phát triển LL c/m: (1954-1959)
 a/ Nhiệm vụ của CMMN:
- Chuyển cuộc đấu tranh chống Pháp trước đó sang đấu tranh chính trị chống Mĩ – Diệm, đòi thi hành Hiệp định Giơ-ne-vơ 1954, bảo vệ hòa bình, giữ gìn và phát triển lực lượng cách mạng.
 b/ Diễn biến:
 -Từ 1954-1957: Phong trào đấu tranh vì hòa bình lan rộng ở SG-Huế- Đà Nẵng…và các vùng nông thôn- hình thành nên ph/ trào chống Mỹ-Diệm.
 -Từ 1958- 1959: đấu tranh chính trị kết hợp đấu tranh vũ trang.
? Phong trào ”Đồng khởi” diễn ra trong hoàn cảnh lịch sử nào? Trình bày diễn biến và ý nghĩa của phong trào “Đồng khởi” (1959 - 1960). 
-Hoàn cảnh phong trào ”Đồng khởi” 
 + Trong những năm 1957 - 1959, Mĩ - Diệm tăng cường khủng bố, đàn áp cách mạng miền Nam ; ra sắc lệnh "đặt cộng sản ngoài vòng pháp luật", thực hiện "đạo luật 10-59" công khai chém giết những người vô tội khắp miền Nam... 
+ Hội nghị Trung ương lần thứ 15 của Đảng (đầu năm 1959) đã xác định con đường cơ bản của cách mạng miền Nam là khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân bằng lực lượng chính trị của quần chúng là chủ yếu kết hợp với lực lượng vũ trang nhân dân.
- Diễn biến :
* Dưới ánh sáng của nghị quyết của Đảng, phong trào nổi dậy của quần chúng lúc đầu lẻ tẻ ở Vĩnh Thạnh - Bình Định, Trà Bồng- Quảng Ngãi,... sau đã lan rộng ra khắp miền Nam, trở thành cao trào cách mạng với cuộc "Đồng khởi", tiểu biểu nhất là ở Bến Tre.
Ngày 17 - 1 - 1960, "Đồng khởi" nổ ra ở huyện Mỏ Cày (Bến Tre), sau đó nhanh chóng lan ra toàn tỉnh, phá vỡ từng mảng lớn chính quyền của địch ở thôn, xã. 
"Đồng khởi" như nước vỡ bờ nhanh chóng lan ra khắp Nam Bộ, Tây Nguyên và một số nơi ở Trung Trung Bộ.
+ Kết quả: Ta đã phá 2/3 chính quyền của địch ở thôn xã, trên cơ sở đó chính quyền nhân dân được thành lập dưới hình thức ủy ban nhân dân tự quản. 
- Ý nghĩa:
+ Phong trào đã giáng một đòn nặng nề vào chính sách thực dân mới của Mĩ, làm lung lay chính quyền Ngô Đình Diệm, tạo ra một bước phát triển nhảy vọt của cách mạng Việt Nam : chuyển từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công. 
+Tạo điều kiện đưa đến sự ra đời của Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam (ngày 20 - 12 - 1960).
2.Phong trào đồng khởi (1959-1960) 
 a/ Hoàn cảnh: 
 - Mĩ-Diệm t/hiện luật 10/59 (Khủng bố tàn bạo)
 -Mở các chiến dịch “Tố cộng, diệt cộng”-tăng cường khủng bố , đàn áp 
b/ Diễn biến
 -HN TW Đảng lần thứ 15 X/đ rõ con đường c/m MN là k/n giành c/q
 -P/t lúc đầu còn lẻ tẻ sau lan rộng khắp MN
 -Tiêu biểu: huyện Mỏ Cày (Bến Tre), 17/1/1960 n/d đồng loạt nổi dậy giành c/q-20/12/1960 MT DT GP MN VN ra đời 
 c/ Ý nghĩa: 
 -P/t đã giáng 1 đòn mạnh vào chính sách TD mới, làm lung lay c/q M-D.
 -Tạo bước nhảy vọt cho c/m từ giữ gìn LL àtiến công
 +20/12/1960: Mặt trận dân tộc GP MN VN ra đời
18’
HĐ 2: ? Trình bày hoàn cảnh, nội dung và ý nghĩa của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng (9 – 1960)
a. Hoàn cảnh:
- Miền Bắc: giành được những thắng lợi quan trọng trong thực hiện nhiệm vụ cải tạo và phát triển kinh tế.
- Miền Nam: Cách mạng có bước phát triển nhảy vọt với phong trào “Đồng khởi”.
b. Nội dung:
- Đại hội đã xác định nhiệm vụ cách mạng của từng miền:
+ Miền Bắc: Tiến hành cách mạng xã hội chủ nghĩa.
* CMXHCN ở MB có nhiệm vụ quyết định nhất đối với sự phát triển của toàn bộ cách mạng Việt Nam và sự nghiệp thống nhất nước nhà.
+Miền Nam: Đẩy mạnh cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân, thực hiện hòa bình thống nhất nước nhà.
* CMDTDCND ở MN quyết định trực tiếp đối với sự nghiệp giải phóng MN khỏi ách thống trị của đế quốc Mĩ và bè lũ tay sai.
- Nhiệm vụ chung của cách mạng hai miền là: Hoàn thành cách mạng DTDCND trong cả nước, thực hiện hòa bình thống nhất nước nhà.
- Đại hội đề ra đường lối chung của cả thời kì quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Miền Bắc.
- Bầu BCHTW và Bộ chính trị của Đảng do Hồ Chí Minh làm chủ tịch và Lê Duẩn làm Bí thư thứ nhất.
c. Ý nghĩa:
- Nghị quyết của Đại hội là nguồn ánh sáng mới cho toàn Đảng, toàn dân xây dựng thắng lợi CNXH ở Miền Bắc và đấu tranh thực hiện hòa bình thống nhất nước nhà.
IV.Miền Bắc xây dựng bước đầu cơ sở vật chất-kỹ thuật của CNXH: (1961-1960)
 1.Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng: (9/1960)
 a.Hoàn cảnh: 2 miền với 2 nền chính trị khác nhau, sau 5 năm c/m 2 miền đều giành được thắng lợi quan trọng
 b.Nội dung ĐH: x/đ n/v c/m:
+MB: Tiến hành c/m XHCN, XD hậu phương vững mạnh, là chỗ dựa cho c/m MN-có tác dụng quyết định nhất cho c/m cả nước
+MN: Đẩy mạnh c/m dtdc n/dân, t/hiện thống nhất nước nhà
+N/v chung: K/c chống Mĩ cứu nước
4.Củng cố:3’
 - Khoanh tròn chữ cái đầu nói về ý nghĩa của PTĐK:
 a.Giáng 1 đòn mạnh vào chính sách TD mới của Mĩ-Diệm
 b.Làm lung lay tận gốc chính quyền Ngô Đình Diệm
 c. Đánh dấu bước ngảy vọt của c/m MN
 d.Buộc Mĩ chuyển sang chiến lược “Chiến tranh đặc biệt”
 5.Dặn dò:1’
 - Nêu n/v của 2 miền Bắc và Nam; Phát triển mối quan hệ giữa n/v c/m 2 miền
 - Tìm hiểu chiến lược CTĐB của Mĩ Ngụy
* Rút kinh nghiệm: