Giáo án Địa lí 9 - Nguyễn Thị Lợi - Tiết 13, Bài 10: Vai trò, đặc điểm phát triển và phân bố của dịch vụ

Tuần 7	 Ngày soạn: 28 /09/2014
Tiết 13	 Ngày dạy: 01/10/2014
Bài 13. VAI TRÒ, ĐẶC ĐIỂM PHÁT TRIỂN VÀ PHÂN BỐ CỦA DỊCH VỤ
I. MỤC TIÊU :Qua bài học, HS cần đạt được:
1.Kiến thức : 
 - Biết được cơ cấu và vai trò của ngành dịch vụ
 - Biết được đặc điểm phân bố của các ngành dịch vụ nói chung
2. Kĩ năng :
 - Phân tích số liệu, biểu đồ để nhận biết cơ cấu và sự phát triển của ngành dịch vụ ở nước ta.
3. Thái độ : 
 - Có nhận thức đúng hơn về vai trò của ngành dịch vụ đối với sự phát triển kinh tế .
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung: Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán…
- Năng lực chuyên biệt: sử dụng số liệu thống kê; sử dụng hình vẽ, tranh ảnh, mô hình, video, clip…
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 1. Chuẩn bị của giáo viên
 - Sơ đồ về cơ cấu các ngành dịch vụ ở nước ta ( hình 13.1 phóng to )
 - Bản đồ dịch vụ 
 - Một số hình ảnh về các ngành dịch vụ ở nước ta hiện nay .
2. Chuẩn bị của học sinh: 
- Tranh ảnh của ngành dịch vụ
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP
1. Ổn định : Kiểm tra vệ sinh, sĩ số lớp 9A1……………………………………………………………
2. Kiểm tra bài cũ:
 - Chứng minh rằng cơ cấu công nghiệp nước ta khá đa dạng?
3. Tiến trình bài học :
	Khởi động: Dịch vụ là một trong những ngành đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế của đất nước.Ở nước ta dịch vụ phát triển khá nhanh trong những năm gần đây, đặc điểm phát triển như thế nào các em cùng tìm hiểu trong bài học hôm nay. 
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung 
Hoạt động 1 : Tìm hiểu về cơ cấu, vai trò của ngành dịch vụ 
* Hình thức tổ chức hoạt động: Hình thức “ bài lên lớp”; cá nhân 
*Phương pháp dạy học : Đàm thoại, diễn giảng, pp sử dụng số liệu thống kê và biểu đồ,tự học,…
* Kỹ thuật dạy học: KT đặt câu hỏi, …
Bước 1: Tìm hiểu khái niệm dịch vụ
- Khái niệm dịch vụ là gì ? thuật ngữ gsk tr. 153
- Dịch vụ gồm những ngành nào ? 
Bước 2:Tìm hiểu cơ cấu ngành dịch vụ
- Quan sát hình 13.1 : cho biết cơ cấu trong từng ngành dịch vụ ? Ngành dịch vụ nào chiếm tỉ trọng lớn nhất trong cơ cấu GDP ? 
 - Cho ví dụ chứng minh : nền kinh tế càng phát triển thì hoạt động dịch vụ càng đa dạng hơn ? 
 Bước 3:Tìm hiểu vai trò của ngành dịch vụ
 - Dịch vụ có vai trò gì đối với các ngành kinh tế khác ?Đối với đời sống xã hội?( học sinh yếu)
- Phân tích vai trò của ngành bưu chính viễn thông trong sản xuất và đời sống ?
 - HS trả lời,GV chuẩn xác kiến thức.
Hoạt động 2 : Tìm hiểu về đặc điểm phát triển của ngành dịch vụ 
* Hình thức tổ chức hoạt động:Hình thức “ bài lên lớp”; cá nhân; nhóm
*Phương pháp dạy học : Đàm thoại, giải quyết vấn đề, thảo luận, tự học,…
* Kỹ thuật dạy học: KT đặt câu hỏi, KT học tập hợp tác, …
 Bước 1:Tìm hiểu về đặc điểm phân bố ngành dịch vụ
 - Dựa vào SGK em hãy cho biết tỉ trọng của khu vực dịch vụ trong cơ cấu GDP? 
- Ngành dịch vụ ở nước ta phát triển như thế nào?
- HS dựa vào sgk trả lời,GV chuẩn xác kiến thức
Bước 2: hoạt động nhóm
 - Dựa vào H13.1,tính tỉ trọng các nhóm dịch vụ tiêu dùng, dịch vụ sản xuất, dịch vụ công cộng và nêu nhận xét? (6 nhóm)
- Hs tính tỉ trọng các nhóm dịch vụ.
(Dịch vụ tiêu dùng : 51% ; Dịch vụ sản xuất : 26,8% ; Dịch vụ công cộng : 22,2%)
 - Nước ta có những yếu tố nào thu hút sự đầu tư dịch vụ?
 - Việc phát triển các ngành dịch vụ ở nước ta đang gặp phải những thách thức gì ? 
- GV chuẩn xác kiến thức.
Bước 3: Tìm hiểu đặc điểm phân bố của ngành dịch vụ
 - Dựa vào SGK em hãy cho biết sự phân bố các ngành dịch vụ phụ thuộc vào những yếu tố nào ? 
 - Các hoạt động dịch vụ phân bố chủ yếu ở đâu?
- HS trả lời, gv chuẩn xác kiến thức.
- Tại sao hoạt động dịch vụ ở nước ta phân bố không đều giữa các vùng? ( cặp ) 
( Dân cư phân bố không đều và sự phát triển kinh tế giữa các vùng cũng không đều)
- Em hãy xác định các trung tâm dịch vụ lớn ở nước ta trên bản đồ ? 
- HS xác định 2 trung tâm lớn : Hà Nội, tp Hồ Chí Minh trên bản đồ.
- GVchuẩn xác kiến thức.
I. Cơ cấu và vai trò của ngành dịch vụ trong nền kinh tế
1. Cơ cấu ngành dịch vụ : 
 Cơ cấu đa dạng, gồm ba nhóm ngành: 
- Dịch vụ tiêu dùng:thương nghiệp, khách sạn,dịch vụ cá nhân...
- Dịch vụ sản xuất: giao thông vận tải, bưu chính viễn thông, tài chính,...
- Dịch vụ công cộng: giáo dục, y tế, văn hóa,...
2.Vai trò của dịch vụ trong sản xuất và đời sống 
- Cung cấp nguyên liệu, vật tư sản xuất và tiêu thụ sản phẩm cho các ngành kinh tế.
- Tạo ra các mối quan hệ giữa các ngành sản xuất, các vùng trong nước và giữa nước ta với nước ngoài.
- Tạo nhiều việc làm, góp phần quan trọng nâng cao đời sống nhân dân, đem lại nguồn thu nhập lớn cho nền kinh tế.
II. Đặc điểm phát triển và phân bố các ngành dịch vụ ở nước ta
1.Đặc điểm phát triển : 
 - Ngành dịch vụ phát triển khá nhanh và có nhiều cơ hội để vươn lên ngang tầm khu vực và quốc tế.
 - Thách thức : đòi hỏi trình độ công nghệ cao , lao động lành nghề, cơ sở hạ tầng tốt .
2 . Đặc điểm phân bố : 
- Sự phân bố dịch vụ phụ thuộc chặt chẽ vào phân bố dân cư, sự phát triển của sản xuất.
- Các hoạt động dịch vụ ở nước ta phân bố không đều : tập trung ở các thành phố lớn, thị xã, đồng bằng còn ở các vùng núi hoạt động dịch vụ còn nghèo nàn.
- Hai trung tâm dịch vụ lớn nhất và đa dạng nhất nước ta : TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội.
 IV. TỔNG KẾT VÀ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
1. Tổng kết:
 - Hướng dẫn HS làm bài tập 1 – SGK trang 50 .
 - Lấy ví dụ để chứng minh rằng hoạt động dịch vụ phụ thuộc vào sự phân bố dân cư ?
 2. Hướng dẫn học tập :
 - GV dặn dò HS về nhà học bài , trả lời các câu hỏi và làm bài tập trong SGK . 
 - Chuẩn bị bài mới : Giao thông vận tải và bưu chính viễn thông.
V. PHỤ LỤC:
VI. RÚT KINH NGHIỆM:
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..