Đề thi tuyển sinh THPT môn thi Ngữ văn - Năm học 2015-2016 - Phạm Thị Thanh Hải (Có hướng dẫn chấm)

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẢI DƯƠNG
( Đề giới thiệu)
Người ra đề: Phạm Thị Thanh Hải
Trường THCS Lạc Long
Liên hệ: Mail: Thanhhaithcsll@gmail.com
ĐỀ THI TUYỂN SINH THPT
Môn thi: Ngữ văn 
NĂM HỌC 2015- 2016
( Thời gian làm bài 120 phút)
UBND HUYỆN KINH MÔN
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10 THPT
NĂM HỌC 2014- 2015
Môn thi: Ngữ văn 
 ( Thời gian làm bài 120 phút)
Câu 1 (2 điểm)
 Một đêm phòng không vắng vẻ, chàng ngồi buồn dưới ngọn đèn khuya, chợt đứa con nói rằng:
- Cha Đản lại đến kia kìa!
Chàng hỏi đâu. Nó chỉ bóng chàng ở trên vách:
- Đây này!
Thì ra, ngày thường, ở một mình, nàng hay đùa con, trỏ bóng mình mà bảo là cha Đản. Bấy giờ chàng mới tỉnh ngộ, thấu nỗi oan của vợ, nhưng việc trót đã qua rồi!
a. Đoạn văn trên nằm trong văn bản nào? Do ai sáng tác?
b. Chi tiết nào trong đoạn văn là quan trọng nhất? Nêu ý nghĩa của chi tiết đó?
Câu 2 (3 điểm)
	Tự lập là một trong những yếu tố cần thiết làm nên sự thành công trong học tập cũng như trong cuộc sống.
	Hãy viết một bài văn trình bày suy nghĩ của em về tính tự lập của các bạn học sinh hiện nay.
Câu 3 (5 điểm)
 Bức tranh thiên niên và con người lao động trong văn bản " Đoàn thuyền đánh cá" của Huy Cận 
HƯỚNG DẪN CHẤM
A. YÊU CẦU CHUNG
 -Giám khảo phải nắm được nội dung trình bày trong bài làm của học sinh để đánh giá được một cách khái quát, tránh đếm ý cho điểm. Vận dụng linh hoạt đáp án, nên sử dụng nhiều mức điểm một cách hợp lí; khuyến khích những bài viết có cảm xúc và sáng tạo.
- Học sinh có thể làm bài theo nhiều cách riêng nhưng đáp ứng được các yêu cầu cơ bản của đề, diễn đạt tốt vẫn cho đủ điểm.
Lưu ý: Điểm bài thi có thể để lẻ đến 0,25 và không làm tròn số
B. YÊU CẦU CỤ THỂ
Câu 1 (2 điểm)
a. Đoạn văn trên nằm trong văn bản " Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ". (0,5 điểm)
b. – Chi tiết cái bóng là quan trọng nhất. (0,5 điểm)
- Ý nghĩa của chi tiết cái bóng: (1 điểm)
+ Tạo nên cách thắt nút, mở nút hết sức bất ngờ, hấp dẫn.
+ Là biểu tượng của tình yêu thương, lòng chung thuỷ, là nguyên nhân trực tiếp của nỗi oan khuất, cái chết bi thảm của nhân vật Vũ Nương.
+ Làm nên sự hối hận của Trương Sinh và giải oan cho Vũ Nương.
+ Làm tăng giá trị tố cáo xã hội phong kiến nam quyền đầy bất công với người phụ nữ.
Câu 2 (3 điểm)
* Mức tối đa ( 3 điểm)
* Về nội dung( 2,5 điểm): 
Bài viết có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần có các ý cơ bản sau:
- Giới thiệu được vấn đề cần nghị luận ( 0,25 điểm)
- Giải thích và nêu biểu hiện, vai trò của tính tự lập ( 0,5 điểm)
	+ Tự lập, nghĩa đen là khả năng tự đứng vững và không cần sự giúp đỡ của người khác.
+ Tự lập là một trong những yếu tố cần thiết làm nên sự thành công trong học tập cũng như trong cuộc sống.
	+ Trong học tập, người học sinh có tính tự lập sẽ có thái độ chủ động, tích cực, có động cơ và mục đích học tập rõ ràng, đúng đắn. Từ đó, nó sẽ giúp cho học sinh tìm được phương pháp học tập tốt. Kiến thức tiếp thu được vững chắc. Bản lĩnh được nâng cao.
- Liên hệ, mở rộng vấn đề ( 0,5 điểm)
	+ Hiện nay, nhiều học sinh không có tính tự lập trong học tập. Họ có những biểu hiện ỷ lại, dựa dẫm vào bạn bè, cha mẹ. Từ đó, họ có những thái độ tiêu cực : quay cóp, gian lận trong kiểm tra, trong thi cử; không chăm ngoan, không học bài, không làm bài, không chuẩn bị bài. Kết quả: những học sinh đó thường rơi vào loại yếu, kém cả về hạnh kiểm và học tập.
- Nhận thức, hành động( 1 điểm)
	+ Học sinh cần phải rèn luyện tính tự lập trong học tập vì điều đó vừa giúp học sinh có thái độ chủ động, có hứng thú trong học tập, vừa tạo cho họ có bản lĩnh vững chắc khi tiếp thu tri thức và giải quyết vấn đề. Tự lập không phải là cô lập, không loại trừ sự giúp đỡ chân thành, đúng đắn của bạn bè, thầy cô khi cần thiết, phù hợp và đúng mức.
	+ Tính tự lập trong học tập là tiền đề để tạo nên sự tự lập trong cuộc sống. Điều đó, là một yếu tố rất quan trọng giúp cho học sinh có được tương lai thành đạt. Tính tự lập là một đức tính vô cùng quan trọng mà học sinh cần có, vì không phải lúc nào cha mẹ, bạn bè và thầy cô cũng ở bên cạnh họ để giúp đỡ họ. Nếu không có tính tự lập, khi ra đời học sinh sẽ dễ bị vấp ngã, thất bại và dễ có những hành động nông nỗi, thiếu kiềm chế.
- Khẳng định lại vấn đề ( 0,25 điểm)
*Về hình thức ( 0,5 điểm)
- Biết cách làm kiểu bài nghị luận xã hội. Văn bản là một một bài văn ngắn, bố cục rõ ràng; luận điểm đúng đắn, lí lẽ thuyết phục, văn viết mạch lạc, không mắc những lỗi diễn đạt thông thường.
* Mức chưa tối đa ( 0,5 - 2,75 điểm)
: GV căn cứ vào tiêu chí ở mức tối đa để xem xét, đánh giá mức chưa tối đa theo tổng điểm cho phù hợp với bài làm của học sinh.
* Mức không đạt: HS làm lạc đề hoặc không làm.
Câu 3 (5 điểm)
* Mức tối đa ( 5 điểm)
* Về nội dung( 4 điểm): Bài làm có thể có những cách trình bày khác nhau nhưng cơ bản đảm bảo được những yêu cầu sau:
- Giới thiệu khái quát về nhà thơ Huy Cận và bài thơ " Đoàn thuyền đán cá" ( 0,25 điểm)
- Bức tranh thiên nhiên trên biển: Cảm hứng vũ trụ đã đem lại cho bài thơ những hình ảnh hoành tráng: ( 1,5 điểm)
+ Trước hết là cảnh hoàng hôn trên biển thật huy hoàng tráng lệ ( dẫn chứng và phân tích)
+ Màn đêm khép lại, đoàn thuyền ra khơi với khí thế đông vui tấp nập:
 . Ra khơi không phải một mà là một đoàn thuyền. Con thuyền vốn nhỏ bé giữa biển cả bao la bỗng trở nên kì vĩ có kích thước ngang tầm vũ trụ ( dẫn chứng và phân tích)
 . Hình ảnh đàn cá đẹp như một bức tranh sơn mài lộng lẫy ( dẫn chứng và phân tích)
 . Cảnh bình minh lên tạo nên khung cảnh kì vĩ, tráng lệ, hào hùng.
- Bức tranh con người lao động giữa thiên nhiên: Con người không nhỏ bé mà đấy sức mạnh hoà hợp với thiên nhiên: ( 1,5 điểm)
+ Con nngười ra khơi với niềm vui ngập tràn trong câu hát ( 4 lần tiếng hát cất lên) gợi ra cái náo nức, tươi vui, khoẻ khoắn, lạc quan, yêu đời của con người làm chủ thiên nhiên, vũ trụ ( dẫn chứng và phân tích)
+ Con người ra khơi với khí thế lao động hăng say:
 . Cảnh đánh cá trên biển được khắc hoạ chân thực ( dẫn chứng và phân tích)
 . Cảnh kéo lưới thật khoẻ khắn ( dẫn chứng và phân tích)
 . Cảnh con người trở về với niềm vui phơi phới( dẫn chứng và phân tích)
- Bức tranh thiên nhiên và con người lao động trong bài thơ " Đoàn thuyền đánh cá" đã được Huy Cận khắc hoạ bằng âm hưởng khoẻ khoắn, lời thơ dõng dạc, mê say, bút pháp lãng mạn, trí tượng tượng bay bổng, nghệ thuật so sánh, nhân hoá, ẩn dụ... độc đáo, hình ảnh tráng lệ... Qua đó nhà thơ vừa ngợi ca vẻ đẹp , sự giàu có của biển khơi, vừa khắc hoạ không khí lao động và con người lao động trước cuộc sống mới, thể hiện niềm thiết tha tin yêu cuộc sống của nhà thơ. ( 0,5 điểm)
- Liên hệ tình yêu thiên nhiên, tinh thần lao động của con người Việt Nam trong hiện tại và rút ra bài học cho bản thân( 0,25 điểm)
* Về hình thức: ( 1 điểm)
- Bài làm của học sinh phải đủ bố cục 3 phần rõ ràng, lập luận chặt chẽ, thuyết phục; liên kết câu, liên kết đoạn hợp lí, văn viết sáng tạo...
- Hình thức trình bày sạch sẽ, chữ viết rõ ràng, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, lỗi diễn đạt. 
* Mức chưa tối đa ( 0,5 - 4,75 điểm)
 GV căn cứ vào tiêu chí ở mức tối đa để xem xét, đánh giá mức chưa tối đa theo tổng điểm cho phù hợp với bài làm của học sinh.
* Mức không đạt: HS làm lạc đề hoặc không làm.
---- HÕt ----