Tài liệu ôn tập Ngữ văn 11

 cũng hàm chứa một tình yêu quê hương tha thiết, sâu nặng, thầm kín.
ĐÂY THÔN VĨ DẠ
1. Taùc giaû (1912 -1940)
- Teân khai sinh laø Nguyeãn Troïng Trí, queâ ôû Ñoàng Hôùi (nay laø Quaûng Bình) trong moät gia ñình coâng giaùo ngheøo, cha maát sôùm.
- Soáng ôû Qui Nhôn sau ñoù vaøo Saøi Goøn laøm baùo vôùi nhieàu buùt danh.
- Cuoäc ñôøi chòu nhieàu bi thöông nhöng coù söùc saùng taïo doài daøo, maïnh meõ.
- Taùc phaåm: SGK.
 2. Vaên baûn
- Xuaát xöù: in trong taäp Thô ñieân (1938) sau ñoåi thaønh Ñau thöông.
- YÙ chính: Baøi thô ñöôïc gôïi caûm höùng töø moái tình Cuûa HMT vôùi coâ gaùi ôû Vó Daï. Ñoù laø duyeân côù ñeå nhaø thô baøy toû tình yeâu tha thieát vôùi thieân nhieân, cuoäcsoáng, con ngöôøi.
1. Khoå 1: Caûnh Vó Daï buoåi sôùm mai.
- “Sao anh Vó”:
 + Lôøi traùch nheï nhaøng cuõng laø lôøi môøi goïi tha thieát cuûa coâ gaùi thoân Vó vôùi nhaø thô (anh).
 + Lôøi nhaø thô töï traùch,töï hoûi mình, lôøi öôùc ao thaàm kín cuûa ngöôøi ñi xa veà laïi thoân Vó.
Ä Caâu thô laø duyeân côù ñeå khôi daäy nhöõng kæ nieäm saâu saéc, ñeïp ñeõ ñaùng yeâu veà con ngöôøi vaø caûnh thoân Vó trong aùnh bình minh. 
* Böùc tranh thoân vó trong hoài töôûng vôùi nhöõng quan saùt tinh teá cuûa nhaø thô:
- “Nhìn naéng  môùi leân”
 + Caùi ñeïp khoâng phaûi do naéng, hay do naéng haøng cau maø do söï haøi hoaø aùnh naéng vaøng röïc rôõ treân haøng cau töôi xanh.
 + Laëp 2 laàn töø naéng: gôïi ñuùng ñaëc ñieåm naéng mieàn trung- naéng nhieàu vaø choùi chang ngay töø luùc bình minh.
 +Naéng môùi leân: trong treûo, tinh khieát- laøm böøng saùng doøng hoài töôûng cuûa nhaø thô.
- “Vöôøn ai  ngoïc”
 + Möôùt: gôïi söï chaêm soùc, veû töôi toát cuûa vöôøn caây cuõng nhö caùi saïch seõ laùng boùng cuûa töøng chieác laù caây döôùi aùnh maët trôøi.
 + Vöôøn ai möôùt quaù: saéc thaùi ngôïi ca.
 + Xanh nhö ngoïc: so saùnh- gôïi hình aûnh laù caây ñöôïc naéng môùi leân chieáu qua coù maøu xanh trong suoát vaø aùnh leân nhö ngoïc.
- “Laù truùc che ngang  chöõ ñieàn”: con ngöôøi xuaát hieän kín ñaùo thaáp thoaùng sau laù truùc (che ngang)- ñuùng vôùi baûn tính ngöôøi Hueá.
ÄKL: Caûnh xinh xaén, ngöôøi phuùc haäu. Thieân nhieân vaø con ngöôøi haøi hoaø vôùi nhau.
2. Khoå 2: Caûnh trôøi, maây, soâng nöôùc thoân Vó vaøo ñeâm traêng.
- “Gioù theo loái gioù, maây ñöôøng maây”: Söï chuyeån ñoäng ngöôïc chieàu cuûa gioù maây laøm taêng söï troáng vaéng cuûa khoâng gian (thieân nhieân rôøi raïc, khoâng haøi hoaø)
- “Doøng nöôùc lay”: raát ít maây vaø gioù neân doøng doâng laëng leõ buoàn thiu vaø coû caây chæ lay ñoäng nheï.
Ä Hình aûnh ñeïp nhöng laïnh leõo phaûng phaát taâm traïng buoàn coâ ñôn cuûa nhaø thô tröôùc cuoäc ñôøi.
- “Thuyeàn ai  toái nay”:
 + Beán soâng traêng: Khoâng phaûi doøng soâng cuûa soùng nöôùc maø laø doøng soâng laáp laùnh aùnh traêng vaøng" laøm cho khoâng gian theâm hö aûo, meânh mang.
 + Con thuyeàn: voán coù thöïc trôû thaønh hình aûnh cuûa moäng töôûng ñeå chôû traêng veà moät nôi naøo ñoù trong mô.
Ä Nhaø thô phaùc hoaï neùt ñeïp nhaát cuûa soâng Höông: thô moäng, huyeàn aûo döôùi aùnh traêng.
 + Mong muoán con thuyeàn chôû traêng veà kòp toái nay- buoàn, coâ ñôn muoán taâm söï vôùi traêng vaø chæ coù traêng môùi hieåu ñöôïc nhaø thô.
* KL: Haøn Maëc Töû yeâu Hueá nhöng caûnh vaø con ngöôøi xöù Hueá khoâng hieåu, khoâng ñaùp laïi tình yeâu aáy neân nhaø thô phaûi taâm söï vôùi vaàng traêng- aùnh traêng xoa dòu noãi xoùt xa vaø laøm con ngöôøi bôùt coâ ñôn.
3. Khoå 3: Taâm söï cuûa nhaø thô vôùi ngöôøi xöù Hueá.
- Khaùch ñöôøng xa: ñieäp ngöõ- laø chuû theå tröõ tình (nhaø thô)- chæ laø khaùch trong mô.
- “Aùo em traéng quaù nhìn khoâng ra”:
 + Taû thöïc: Hueá naéng nhieàu, möa nhieàu laém söông khoùi (ñeàu maøu traéng)+ aùo em traéng " Chæ thaáy boùng ngöôøi thaáp thoaùng, môø aûo.
 + Töôïng tröng cho bao caùi huyeàn hoaëc cuûa cuoäc ñôøi ñang laøm cho tình ngöôøi khoù hieåu, xa vôøi.
Ä Haøn Maëc Töû ñaém say caûnh ñeïp Hueá ñeán möùc hoaø nhaäp vaøo caûnh; noùi ñeán veû ñeïp cuûa coâ gaùi Hueá, nhaø thô nhö luøi ra xa moät khoaûng caùch môø mòt söông khoùi khieán cho ngöôøi chæ coøn laø boùng aûnh nhaït nhoaø.
- “Ai”: ñaïi töø phieám chæ
 + Tình ngöôøi xöù Hueá coù ñaäm ñaø hay khoâng, hay cuõng môø aûo, choùng tan nhö söông khoùi.
 + Ngöôøi xöù Hueá coù bieát chaêng tình caûm cuûa nhaø thô heát söùc thaém thieát, ñaäm ñaø.
Ä Laøm taêng noãi coâ ñôn, troáng vaéng cuûa taâm hoàn tha thieát yeâu thöông con ngöôøi vaøcuoäcñôøi
Đây thôn Vĩ Dạ trước hết là một bài thơ về tình yêu. Xuyên qua sương khói hư ảo của tình yêu mơ mộng là tình yêu thiết tha, đằm thắm với đất nước quê hương. Với việc khơi gợi lên tình cảm chung của nhiều người như thế, bài thơ diễn tả tâm trạng riêng của tác giả lại tạo được sự cộng hưởng rộng rãi và lâu bền trong tâm hồn của các thế hệ độc giả.
CHIEÀU TOÁI
(Hoà Chí Minh)
2. Hai caâu ñaàu: Böùc tranh thieân nhieân vaø caûm xuùc nhaø thô.
 a. Böùc tranh thieân nhieân: 2 hình aûnh.
- Caùnh chim moûi (quyeän ñieåu): hình aûnh öôùc leä ñeå taû buoåi chieàu "caùnh chim vöøa mang yù nghóa khoâng gian (röøng nuùi), vöøa mang yù nghóa thôøi gian (buoåi chieàu).
- Choøm maây leû loi troâi löûng lôø (coâ vaân maïn maïn): hình aûnh mang ñaäm chaát Ñöôøng thi. Gôïi caùi cao, roäng" caûnh chieàu toái aâm u, hiu quaïnh.
Ä Khung caûnh thieân nhieân ñöôïc phaùc hoaï baèng buùt phaùp coå ñieån (duøng ñieåm noùi dieän, laáy ñoäng taû tónh) 
b. Caûm xuùc nhaø thô:
- “Quyeän ñieåu”(caùnh chim moûi):söï caûm nhaän saâu saéc traïng thaùi beân trong cuûa söï vaät"söï töông ñoàng giöõa caùnh chim vôùi con ngöôøi"söï hoaø hôïp, caûm thoâng giöõa taâm hoàn nhaø thô vôùi thieân nhieân, theå hieän tình yeâu cuûa Baùc vôùi moïi söï soáng treân ñôøi
- Chim bay veà toå" nieàm öôùc mong sum hôïp.
- “Coâ vaân maïn maïn”:
 + Taâm hoàn ung dung thö thaùi.
 + Taâm traïng coâ ñôn, leû loi, lang thang troâi daït choán queâ ngöôøi.
Ä Hai caâu thô thaám thía noãi buoàn: caûnh buoàn, ngöôøi buoàn ñoàng thôøi cuõng theå hieän baûn lónh kieân cöôøng cuûa ngöôøi chieán só- coù yù chí nghò löïc, phong thaùi ung dung, töï chuû, töï do hoaøn toaøn veà tinh thaàn.
3. Hai caâu cuoái: Böùc tranh cuoäc soáng.
- Con ngöôøi hieän leân nhö laø trung taâm cuûa böùc tranh thieân nhieân (caâu 3).
- “Coâ gaùi xoùm nuùi xay ngoâ”: hình aûnh lao ñoäng giaûn dò " Toaùt leân veû treû trung, khoeû maïnh, soáng ñoäng. Noù ñöa laïi cho ngöôøi ñi ñöôøngchuùt nieàm vui, hôi aám cuûa söï soáng.
- Pheùp ñieäp lieân hoaøn “ma bao tuùc- bao tuùc ma hoaøn” " voøng quay maûi mieát cuûa coái xay " cuoäc soáng lao ñoäng caàn maãn, vaát vaû ] söï quan taâm, tình thöông cuûa Baùc vôùi nhöõng ngöôøi lao ñoäng ngheøo.
- Khoâng gian thu heïp daàn: trôøi "coâ gaùi xay ngoâ " beáp löûa; Thôøi gian vaän ñoäng: chieàu (caùnh chim, laøn maây) "toái (beáp löûa).
- Hình aûnh beáp löûa hoàng: gôïi öôùc mô thaàm kín veà maùi aám gia ñình "taâm hoàn vöôït leân treân hoaøn caûnh khaéc nghieät.
- Töø “hoàng”- thi nhaõn: hình aûnh aám aùp, böøng saùng " nieàm laïc quan yeâu ñôøi vaø tình yeâu thöông nhaân daân cuûa Baùc.
TỪ ẤY
1. Tiểu sử. Tố Hữu (1920-2002), tên khai sinh Nguyễn Kim Thành.
- Quê: Phù Lai, Quảng Thọ, Quảng Điền, TT- Huế
- Lúc nhỏ : học trường Quốc Học Huế
- 1938, 18 tuổi được kết nạp vào ĐCS. Từ đó, sự nghiệp thơ ca gắn liền với sự nghiệp cách mạng. 
2. Bài thơ:
 a. Tập thơ Từ ấy
- Phản ánh chặng đường của Tố Hữu trong đấu tranh cách mạng từ khi giác ngộ lí tưởng đến Cách mạng tháng Tám.
- Tiếng hát hân hoan nồng nhiệt của một thanh niên trí thức khát khao lẽ sống, say mê lí tưởng, hăng hái đấu tranh cách mạng.
b. Hoàn cảnh sáng tác 
- Nằm trong phần Máu lửa, thuộc tập thơ Từ ấy.
- Sáng tác khi Tố Hữu gặp lí tưởng của Đảng cộng sản.
- Bài thơ đề từ của tập thơ, định hướng cuộc đời và con đường thơ ca của Tố Hữu
→ Tuyên ngôn nghệ thuật và lẽ sống của nhà thơ.
1. Niềm vui sướng say mê khi giác ngộ LT CS .
- Câu 1-2 : “từ ấy ./ Mặt trời”
+ Từ ấy : điểm nhìn từ hiện tại về quá khứ, mốc thời gian có ý nghĩa quan trọng, là bước ngoặt trong cuộc đời hoạt động c/m và sáng tạo nghệ thuật.
+ Hình ảnh ẩn dụ- biểu tượng – so sánh ngầm : Nắng hạ, mặt trời chân lí chỉ cho lý tưởng cộng sản. Một sự liên kết sáng tạo giữa h/ả và ngữ nghĩa .
® Mặt trời LT CS xhiện, chiếu ánh nắng sáng bừng như mùa hạ, là chân lý csống đang dẫn dắt nhân quần đi tới, xua tan ý thức hệ TTS mơ hồ của tg.
- Câu 3- 4 : “Hồn tôi/Rất đậm”
+ Bút pháp lãng mạn và giàu hình ảnh so sánh : Tâm hồn = vườn hoa lá đậm hương, rộn tiếng chim . Á/s LT mang sự sống đến cho t/hồn tg đâm chồi, nảy lộc, nở hoa, rộn ràng chim đua nhau ca hát.
 Þ Với nhiều biện pháp NT đặc sắc, nhiều h/ả tuyệt đẹp giàu ý nghĩa và đậm chất lmạn, nhịp thơ thay đổi ® thể hiện niềm vui sướng, say mê vô hạn của tg khi được giác ngộ LT CS, được đứng vào hàng ngũ những người CS. LT CS tiếp thêm sức sống cho con người, làm cho con người thêm yêu đời, yêu cuộc sống ® Vẻ đẹp và sức sống của LT CS, của tâm hồn cũng là vẻ đẹp của tâm hồn thơ TH.
2. Tg bhiện những nthức mới về lẽ sống ( Khổ 2)
- Dùng động từ và ngoa dụ : Buộc lòng, trang trải lòng ® tác giả khéo léo chuyển hình ảnh mang nghĩa trừu tượng thành cụ thể để thể hiện nhận thức 
- Dùng ẩn dụ: H/ả “khối đời”: chỉ qchúng đông đảo.
- Trong quan niệm lẽ sống ( C1, 2), tác giả nhận thức và khẳng định lẽ sống cho mình là hài hoà giữa cái “tôi” cá nhân và cái “ta” chung của cộng đồng quần chúng ( g/c TTS đề cao cá nhân) ® sự đồng cảm sâu xa với hoàn cảnh của từng con người.
- Trong qn tình yêu thương (C 3,4), ta thấy ty thương con người của tác giả k0 chung chung mà cụ thể rõ ràng . Đó là ty thương g/cấp: Hồn tôi gần gũi với bao hồn khổ, gần gũi mặn nồng với khối đời .
 Þ Một qn lẽ sống đúng đắn, tuyệt đẹp !.Từ lẽ sống đẹp đã được xác định, tác giả tìm thấy niềm vui, sức mạnh cuộc sống bằng cả nthức, tcảm trong sáng.
 Đây cũng là sự khẳng định mối liên hệ máu thịt giữa vhọc với csống, nhất là với số đông cần lao.
3. Sự chuyển biến sâu sắc trong tcảm của tác giả
“ Tôi đã là .../Là con của .../Là anh .../Là em...”
- Điệp từ : là : Lời khẳng định dứt khoát
- Con, anh, em : Chỉ tình cảm gắn bó máu thịt như anh em một nhà.
- Điệp từ “vạn” là số từ ước lệ- chỉ số đông qchúng 
- Kiếp phôi pha, em nhỏ cù bất cù bơ : Chỉ quần chúng cần lao, bất hạnh khổ đau, không nơi nương tựa rất đáng thương.
→ Tg vốn là thanh niên TTS với tcảm ích kỉ nhờ giác ngộ LTCS đã giúp cho tgiả vượt qua tcảm hẹp hòi trước đó để có được ty bao la của g/cấp cần lao.
-Tác giả bộc lộ lòng căm giận cuộc đời cũ bất công ngang trái. Ghét và yêu thật rõ ràng, tác giả nguyện sẽ hoạt động cách mạng. Và sáng tạo nghệ thuật để phản ánh, bênh vực, đồng cảm, góp phần chở che nhưng con người đồng cảnh, đồng cảm.
 Þ Một sự chuyển biến tình cảm sâu sắc dứt khoát.
	LAI TÂN
	Hồ Chí Minh
 -Hcảnh stác: Bài thơ được stác trong khoảng bốn tháng đầu của thgian HCM bị giam giữ tại các nhà tù của bọn Quốc dân đảng TQ ở Quảng Tây.
 -Mảng đề tài : Bài thơ thuộc mảng thơ hướng ngoại, nội dung phê phán nhà tù và xã hội Trung Quốc với nghệ thuật châm biếm sắc sảo.
 2/Chân dung tầng lớp chóp bu ở Lai Tân:
 -Ba câu thơ đầu là ba nét vẽ rạch ròi chân dung của những kẻ đứng đầu trong bộ máy quản lí nhà tù của Tưởng Giới Thạch ở Lai Tân:
Ban trưởng: ngày ngày đánh bạc.
Cảnh trưởng: ăn tiền của phạm nhân.
Huyện trưởng: chong đèn làm việc công ( Việc mờ ám - hút thuốc phiện? )
 -Lần lượt từng tên, hiện ra rõ mồn một, tất cả đều thối nát, đều hoàn toàn vô trách nhiệm. Đó là những kẻ đại diện thực thi , bảo vệ công lí, pháp luật nhưng hành vi lại phi pháp.
 -Nhà tù là nơi cải hoá người xấu thành người tốt nhưng với những kẻ cai quản nhà tù như thế kia thì thực chất của loại nhà tù nàylà gì là điều dễ hiểu .Một kiểu nhà tù như thế với những kẻ cai quản như thế thì làm sao xã hội có thể thái bình thực sự được.
 3/Đòn đả kích của tác giả:
 -Tưởng rằng kết bài sẽ là một lời buộc tội gay gắt nhưng câu thơ cuối buông ra lại quá nhẹ nhàng, mát mẻ. Đại loạn thế, thối nát thế mà “Trời đất Lai Tân vẫn thái bình”.
 - “Thái bình” là nhãn tự, là trục hút châm biếm của cả bài thơ. Hoá ra tình trạng ấy là chuyện bình thường, chuyện bản chất của guồng máy cai trị nơi đây. “Chỉ một chữ ấy mà xé toang tất cả sự “thái bình” dối trá nhưng thực sự là “đại loạn bên trong”.
 -Không “đao to búa lớn” mà theo như cách dân gian thường nói là “Mát nước thối cỏ”, lối châm biếm nhẹ nhàng, mát mẻ của HCM đã có tác dụng lật tẩy bchất của cả bộ máy nhà nước ở Lai Tân.Qủa là một đòn đã kích độc đáo và bất ngờ TƯƠNG TƯ (Nguyễn Bính)                                                                    
Nguyễn Bính (1918 – 1966)
- Trước 1945: Là nhà thơ Mới- từng đạt giải thưởng của Tự lực văn đoàn( 1937)
- Sau 1945: Tham gia C/m - tiếp tục làm văn nghệ và báo chí - Được tặng giải thưởng Hồ Chí Minh ( 2000)
- Thơ NBính:  - Vẻ đẹp “chân quê”
                        - Sở trường là thể lục bát 
- Bài thơ: + Rút trong tập Lỡ bước sang ngang
+ Sự tương tư, nhớ nhung trong tình yêu được thể hiện bằng thể thơ lục bát.
2. Đọc – hiểu: 
a. Tương tư: - Nỗi nhớ nhung của những người yêu nhau.
- Người mang tâm trạng: chàng trai thôn Đoài → thụ động → Tạo tình huống để bộc bạch nỗi niềm một cách tự nhiên
- Đối tượng hướng tới: cô gái thôn Đông.
b. Nghệ thuật thể hiện nỗi nhớ: 
- Nỗi nhớ: + Là cảm hứng chủ đạo, mang nhiều cung bậc, trạng thái: ngồi nhớ, chín nhớ mười mong.
+ Bao trùm: 
 * Không gian: thôn Đoài, thôn Đông, gió mưa → tạo 2 nỗi nhớ song hành.
 * Thời gian: ngày qua ngày lại.. lá xanh .. lá vàng 
- Cách bày tỏ: + Kể lể: băn khoăn hờn dỗi → than thở → hờn trách mát mẻ → nôn nao mơ tưởng → ước vọng xa xôi: đan cài, lồng ghép, chuyển hóa tự nhiên chân thực.
+ Cấu trúc: 1 người ... 1 người: số hóa, cụ thể hóa cái trừu tượng trong ca dao → nỗi nhớ cách xa diệu vợi.
+ Giọng điệu: hờn dỗi bóng gió, mát mẻ, vòng vo + nhân hóa + hoán dụ + ví von so sánh + điệp ngữ: giàu nhạc điệu theo lối luyến láy của dân ca
- Từ cặp đôi: thôn Đoài – thôn Đông, một người – một người, gió – mưa, tôi – nàng, bên ấy – bên này, lá xanh – lá vàng, bến – đò, hoa – bướm, giầu – cau + địa danh (đình, thôn, làng) + lối nói biến âm địa phương.
→ Mối nhân duyên đậm nét chân quê hòa quyện trong cảnh quê dân dã nhưng mang chút tình lãng mạn của thời đại. 
→ Diễn tả trọn vẹn khái niệm tương tư và tâm trạng con người; đồng thời thể hiện khát vọng có nhau trong hạnh phúc lứa đôi một cách tự nhiên, kín đáo, ý nhị. 
3. Tiểu kết: - Bài thơ diễn tả những diễn biến chân thực, tinh tế tâm trạng tương tư của chàng trai, tình và cảnh hòa quyện, đó là khát vọng tình yêu của cái tôi cá nhân thời thơ mới.
- Mang vẻ đẹp của một bài thơ mới giàu chất dân gian.
 Bài Chiều xuân (Anh Thơ): 
1. Giới thiệu: - Anh Thơ nữ thi sĩ tiêu biểu của phong trào thơ mới, mệnh danh là nữ thi sĩ của cảnh quê.
- Bài thơ Chiều xuân: + Rút trong tập Bức tranh quê 
+ Tiêu biểu cho cảnh chiều xuân nơi đồng bằng Bắc bộ.
+ Nền chung của bức tranh là mưa xuân đổ bụi êm êm, mờ mờ.
2. Đọc - hiểu: 
a. Bức tranh chiều xuân trên bến đò và trên thân đê: 
- Màu sắc: trắng mờ của mưa xuân, tím nhạt của hoa xoan, xanh mơ màng của cỏ.
- Cảnh vật: + Con đò nằm in đợi khách
+ Quán tranh không người lui tới
+ Bướm rập rờn, trâu bò
→ Đẹp như một bức cổ họa với cảnh sắc thôn quê thân thuộc, một chút xôn xao sức sống của mùa xuân, hoạt động của cảnh vật trên nền không gian chiều êm ả, tĩnh mịch.
→ Bức tranh vắng bóng con người.
b. Bức tranh chiều xuân trên cách đồng: 
- Màu sắc: đồng lúa xanh rờn, cò trắng vụt qua.
→ Phá vỡ sự bằng lặng của không gian, mang hơi thở của sự sinh sôi nảy nở. 
- Con người: cô yếm thắm, cào cỏ ruộng, giật mình → trẻ trung, tràn ngập sức sống.
→ Bức tranh có sự xuất hiện của con người càng thêm sinh khí, sức sống thanh xuân thức dậy, xôn xao cảnh chiều, đọng lại trong tâm trí người ngắm tranh.
3. Tiểu kết: Chiều xuân là bức tranh quê đằm thắm, dịu dàng từ cảnh quê, đời quê, nếp quê (đời sống thong thả, yên bình) đến cả hồn quê; hài hòa từ bố cục, đường nét, hình khối hòa sắc riêng.
Viết tiểu sử tóm tắt. Nhà thơ Xuân Diệu:
- Xuân Diệu (1916 – 1985) có bút danh Trảo Nha, tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu. Quê cha: Hà Tĩnh, quê mẹ: Bình Định.
- Sau khi tốt nghiệp tú tài, Xuân Diệu dạy học tư, làm viên chức ở Mỹ Tho, sau đó ra Hà Nội làm nghề viết văn. Ông là thành viên của Tự Lực Văn Đoàn, tham gia mặt trận Việt Minh trước 1945. Cả cuộc đời gắn bó với nền văn học dân tộc. 1983 ông được bầu làm viện sĩ thông tấn viện hàn lâm nghệ thuật CHDC Đức.
-  Trước 1945, Xuân Diệu là nhà thơ “mới nhất trong các nhà thơ mới”.  Xuân Diệu đem đến cho độc giả một giọng thơ sôi nổi, đắm say, yêu đời tha thiết với những tập “Thơ thơ”,“Gởi hương theo gió”. Sau 1945, ông say sưa viết về tổ quốc, nhân dân, Đảng, Bác Hồ với một tinh thần lạc quan sôi nổi. “Riêng chung”, “Hai đợt sóng” lần lượt ra đời. Xuân Diệu để lại một sự nghiệp văn học lớn, sức sáng tạo dồi dào, đóng góp nhiều mặt cho nền văn học dân tộc. Ở lĩnh vực nào cũng in đậm hình ảnh một Xuân Diệu – nhà thơ của tuổi trẻ, mùa xuân, sôi nổi tình yêu, dạt dào tình đời.
TÔI YÊU EM
1: Tác giả: A. X. Puskin (1799 - 1837) “mặt trời của thi ca Nga”
- Khởi đầu cho chủ nghĩa hiện thực Nga
- Sáng tác: + Thơ, tiểu thuyết bằng thơ, bi kịch lịch sử, trường ca, truyện ngắn, ngụ ngôn 
+ Nội dung: Tâm hồn nhân dân Nga khao khát tự do và tình yêu, thể hiện cuộc sống giản dị, chân thực
2.Tác phẩm:Tôi yêu em.
- Viết năm 1829, in trong tập Những bông hoa phương bắc
- Em: + A. Ôlênhina: con gái vị chủ tịch viện hàn lâm nghệ thuật
+ Natalia gônsarova: vợ nhà thơ sau này.
- Bài thơ tình đặc sắc nhất của Puskin.
- Chủ đề: Puskin giải bày tâm trạng và tình cảm đối với người yêu
1. Nhan đề: 
- Tôi yêu chị, cô, bà: trang trọng, khách khí và xa cách
- Anh yêu em: quan hệ quá thân mật
- Tôi yêu em: nêu bật quan hệ vừa gần vừa xa, vừa đằm thắm vừa dang dở giữa nhân vật trữ tình với em
1. Tìm hieåu khaùi quaùt baøi thô
- Söï ñoàng nhaát giöõa nhaø thô vaø nhaân vaät “Toâi”.
- So saùnh vôùi nguyeân baûn:
 + Khoâng xaây döïng nhieàu hình aûnh.
 + “Ngoïn löûa tình” laø caùch dòch thoaùt gôïi yù bôûi ñoäng töø “taét”.
- Toâi yeâu em: ñieäp khuùc- laøm noåi baät caûm xuùc chuû ñaïo cuûa baøi thô. Ñuùng ra phaûi laø “Toâi ñaõ yeâu em” (thôøi quaù khöù, theå hieän tình yeâu ñaõ qua, trôû thaønh kó nieäm).
Ä Baøi thô laø lôøi töø giaõ hoaù ra laø lôøi giaõi baøy, boäc baïch moät tình yeâu khoâng theå nguoâi ngoai vaãn soâi noåi, noàng naøn.
2. Boán caâu thô ñaàu
- “Toâi yeâu em”: vöøa nhö lôøi thuù nhaän vöøa nhö lôøi töï nhuû, tröïc tieáp, ngaén goïn, giaûn dò.
- Ñoái saùnh vôùi nguyeân taùc, caâu thô dòch khoâng laøm roõ thôøi quaù khöù (ñaõ yeâu) vaø khoâng chuyeån ñöôïc saéc thaùi trang troïng cuûa nhaân vaät tröõ tình vôùi ñoái töôïng nhöng ngöôøi dòch cuõng ñaõ hieåu taâm traïng neân khoâng duøng töø anh, töø coâ, naøng.
- Trong nguyeân taùc, sau töø em laø daáu hai chaám: tình yeâu ñöôïc duøng nhö moät danh töø chæ chuû theå khaùc. Nhaân vaät tröõ tình suy ngaãm veà tình yeâu cuûa mình vöøa nhö laø moät phaàn trong ñôøi anh vöøa laø moät caùi gì ñoù ñoäc laäp, töông ñoái.
- Töø “nhöng” taïo maâu thuaãn trong taâm traïng, caûm xuùc. Vöøa môùi phaân vaân, boái roái, day döùt veà tình yeâu chöa taét haún thì laäp töùc phuû ñònh quyeát lieät raèng tình yeâu vaãn coøn, maïnh meõ, haêm hôû vaø say ñaém "Ñoù laø söï kìm neùn, daèn loøng, ñaáu tranh vôùi mình.
- Xem yeâu nhö moät haønh vi trao taëng, laøm cho ñoái töôïng haïnh phuùc (khoâng gôïn boùng u hoaøi, khoâng baän loøng theâm nöõa). Theá neân “toâi” giöõ noãi buoàn cho rieâng mình, khoâng muoán ngöôøi yeâu buoàn baát cöù ñieàu gì duø laø tình yeâu cuûa“toâi”.
3. Boán caâu cuoái
- Toâi yeâu em: ñieäp töø - tieáp tuïc khaúng ñònh vaø giaõi baøy taâm traïng. Nhaân vaät tröõ tình hoài nhôù vaø kieåm nghieäm laïi tình yeâu cuûa mình.
- Caâu 5,6: caâu bò ñoäng + caáu truùc “khi thì khi thì” "nhaân vaät toâi luoân bò giaøy voø ñau khoå bôûi yeâu aâm thaàm, khoâng hi voïng vì ruït reø, vì hôøn ghen, vì thaát voïng khoâng ñöôïc ñaùp ñeàn.
Ä Thaønh thöïc, kh