Sáng kiến kinh nghiệm môn Thể dục

I.- ĐẶT VẤN ĐỀ:
- Thể dục là một môn mà tất cả mọi người ai cũng thực hiện được, nhằm để duy trì và rèn luyện sức khỏe. Bác Hồ đã từng ra lời kêu gọi toàn dân tập thể dục: “Giữ gìn dân chủ, xây dựng Nhà nước, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khỏe mới thành công. Một người dân yếu ớt tức làm cho cả nước yếu ớt, một người dân mạnh khỏe tức làm cho cả nước khỏe mạnh” và vì thế: “ Luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của người dân yêu nước”.
- Giáo dục thể chất nói chung và môn học thể dục trong nhà trường nói riêng, thể chất giữ vai trò quan trọng trong việc giáo dục toàn diện. Thể dục là một biện pháp tích cực, tác động nhiều tới sức khỏe học sinh, nhằm cung cấp cho học sinh những kiến thức, kĩ năng vận động cơ bản, làm cơ sở cho học sinh và rèn luyện thân thể bồi dưỡng đạo đức tác phong con người mới. Ở học sinh tiểu học thường hiếu động, ham học hỏi, thích tranh đua vì vậy, giáo viên phải biết nắm bắt kịp thời và kích thích đúng lúc để phát huy tối đa năng lực cũng như năng khiếu của các em.
- Nói chung trong môn thể dục không nên theo khuynh hướng thể dục đơn thuần, máy móc, gây cho các em sự mệt mỏi, căng thẳng, nhàm chán, dẫn đến phản tác dụng. Rèn luyện thể dục phải kích thích, tác động đến hoạt động toàn diện cả về mặt tâm sinh lý ở các em, tạo nên sự hứng thú giúp các em ham thích, tập luyện tốt hơn.
II.- NỘI DUNG, BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT:
 1.- QUÁ TRÌNH TRIỂN KHAI KINH NGHIỆM:
- Trong môn thể dục để có một tiết học đạt kết quả cao, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, tập luyện, nắm vững được nội dung bài học, không cần ghi lý thuyết, thực hiện động tác một cách chính xác, hoàn hảo không có dấu hiệu mệt mỏi, chán nản tập luyện cho có, cho xong, đảm bảo tốt chất lượng môn học.
- Năm 2008 tôi mới ra trường và được phân công về Trường tiểu học “ C” Kiến An công tác. Tôi rất là ngạc nhiên và tự nói về mình không biết là môn thể dục ở chương trình tiểu học nó như thế nào và có khó không vì tôi là giáo viên chuyên cấp 2 xuống. Tôi dạy trong hai tháng đầu thấy khác rất nhiều so với chương trình cấp 2 và nó là mới hoàn toàn đối với tôi từ khẩu lệnh, cách báo cáo của học sinh, bài thể dục phát triển chung và bài tập rèn luyện tư thế kĩ năng vận động cơ bản Tôi nhớ có một lần tôi dạy lớp 5B do thầy Lê Hữu Thanh chủ nhiệm học sinh lớp này học rất giỏi môn thể dục nhất là cán sự lớp ( lớp trưởng ), em này để ý từ cách ăn nói, tác phong của tôi. Tôi dạy cho lớp cách báo cáo khi nhận lớp là ( Báo cáo (cô) thầy lớp 5B đã tập hợp xong, tổng số, hiện diện, vắng báo cáo hết, mời thầy lên lớp). Qua hai lần họp tổ trong tháng sau đó tôi về dạy khác lần trước là ( Báo cáo (cô) thầy lớp 5B 
tổng số, có mặt, vắng) em liền hỏi tôi thầy ơi sao tiết rồi thầy dạy cách báo cáo kia tiết này thầy dạy khác? 
Tôi trả lời cho em là vừa rồi thầy có đi họp đổi lại như thế. Trả lời như vậy là với hình thức cho qua thôi chớ thật sự mình tự suy nghĩ cũng thấy kì rồi. Cũng năm đó tôi cho học sinh lớp 2A chơi trò chơi “ Diệt các con vật có hại” các em liền la lên và nói thầy ơi thầy cho chơi trò chơi cũ không tối ngày “Diệt!”, “Diệt!” chán lắm thầy ơi.
Trong quá trình rèn luyện cho các em cách báo cáo, nội dung bài học cũng như trò chơi mới vài tháng sau tôi được hai người Hội đồng bộ môn lên dự đó là thầy Phan Văn Tứ và thầy Đặng Hiếu Thảo. Tôi rất tự tin để dạy một tiết cho hai thầy và cả nhóm dự ( Bài 33: TRÒ CHƠI “ CHẠY TIẾP SỨC THEO VÒNG TRÒN” Thể dục lớp 5).
Sau tiết dạy rút kinh nghiệm cho tôi thật không thể tưởng tượng sai và thiếu rất nhiều khi đứng lớp dạy chuyên như thế. Suốt thời gian dạy học và rèn luyện cho học sinh tôi cứ ngỡ là mình đã thành công và tự tin để đứng lớp nhưng không ngờ kết quả rất tệ mặc dù tôi đã tốn nhiều công sức.
- Với lòng yêu nghề, mến trẻ, tôi chẳng bỏ cuộc, tôi tự hỏi: “ Tại sao kì vậy?” sao không thống nhất là cách báo cáo nào cho đúng để dạy một tiết thể dục được tốt hơn cũng như trò chơi mới cho các em. Tôi quyết tìm ra sự thật đó, tôi bắt đầu tìm tòi học hỏi, không ngừng nghiên cứu qua những lần họp tổ của nhóm và dự chuyên đề do Huyện tổ chức đã giúp tôi dễ dàng nhận ra sự thật đó cũng là sự thất bại của tôi:
+ Chưa chuẩn bị tốt kiến thức trước khi lên lớp.
+ Chỉ chú trọng kiến thức nội dung bài mà quên đi kiến thức cơ bản ban đầu ( yếu tố ban đầu cũng rất cần thiết để học tốt tiết thể dục).
+ Chưa chuẩn bị tâm lí cho học sinh, trái lại còn tạo cho các em sự mệt mỏi, nhàm chán.
+ Học sinh học trái buổi thường rủ nhau đi chơi games, bắn bi, bún thun, đá dép ăn hình không muốn học thể dục.
+ Chưa hiểu đúng mức năng lực của từng em ( có em có sức khỏe tốt, có em sức khỏe yếu, có em tật bẩn sinh)
- Chính những nguyên nhân thất bại trên, đòi hỏi cần phải thay đổi triệt để, làm theo cách mới mới mong đạt kết quả khả quan. Bản thân tôi đã vạch ra các hướng cần phải làm để khắc phục những sự thất bại trên.
- Theo cách mới và đây cũng là những biện pháp thiết yếu của tôi:
+ Thường xuyên thay đổi trò chơi mới sẽ tạo cho các em tâm lí thoải mái và thấy thích học thể dục hơn, không còn học sinh bỏ học để đi chơi games hay bắn bi
+ Sử dụng tranh ảnh, các dụng cụ học tập: Tranh các loại, bóng ( các loại bóng), Cầu đá ( các loại cầu), dây nhảy  mang tính hấp dẫn. Với cách sử dụng này sẽ tác động vào mắt các em giúp cho các em dễ định hình động tác đi đến tập luyện tốt hơn và thấy được những tranh ảnh đẹp trong giờ học thể dục.
+ Có thể cho chơi trò chơi nhỏ ở phần kết thúc bài học hoặc gọi những học sinh có năng khiếu kể chuyện, đóng kịch tiếu lâm để tạo sự hứng thú, trạng thái vui tươi mang đến tiếng cười cho lớp.
+ Cuối năm học tổ chức giải bóng đá Nam khối lớp 4,5 cấp trường nhân kỉ niệm ngày miền Nam hoàn toàn giải phóng thống nhất Đất nước 30/04/1975. Nhằm để động viên khích lệ tinh thần học tập của các em không còn chọc phá các bạn nữ và không gây mất trật tự trong giờ học.
Năm học 2008 – 2009 lớp 5A do thầy Đào Văn Thanh Trung chủ nhiệm đã vượt qua các khối lớp khác để đi đến chiến thắng và phần thưởng là một bộ huy chương và 15 quyển vở.
Năm học 2009 – 2010 lớp 5B do cô Diệp Thị Mỹ Huệ chủ nhiệm đã giành được chức vô địch và phần thưởng cũng như vậy, và rồi năm học 2010 – 2011 tôi đã lên kế hoạch tổ chức giải này lớn hơn nữa vì đã có sự ủng hộ của Ban giám hiệu, Đoàn thanh niên và Tổng phụ trách Đội.
+ Với tôi giáo viên muốn làm mẫu một động tác nào thì động tác đó phải đạt yêu cầu chính xác, đẹp, đúng kĩ thuật, thao tác nhuần nhuyễn, phân tích rõ ràng từng chi tiết, nhấn mạnh những chỗ (điểm) quan trọng thì sẽ dễ dàng giúp cho học sinh hiểu và nắm bắt ngay vì đây là những động tác ban đầu dễ gây ấn tượng sâu trong trí nhớ các em.
Thí dụ: + Động tác Lườn của lớp 2, động tác này so với lứa tuổi các em thì rất khó.
 + Động tác Thăng bằng của lớp 4.
Ngược lại, nếu giáo viên thị phạm động tác cho có, cho xong không đảm bảo chất lượng thì học sinh sẽ nghĩ thầy làm động tác xấu quá và các em sẽ có ý tưởng chán học.
+ Trong suốt tiết học, giáo viên cũng nên dùng phương pháp thi đua khen thưởng để động viên các em, mỗi một nội dung cho các tổ thi đua với nhau, giáo viên nhận xét, tuyên dương khen thưởng sẽ tạo nên sự tranh đua, gắng sức tập luyện. Nói chung ở tâm lí học sinh chỉ cần động viên khen ngợi một điều gì đó là các em sẽ thích thú ngay.
- Để tìm hiểu tình hình học sinh một cách toàn diện, trong mỗi lớp học, tìm hiểu khả năng vận động của các em, có sức khỏe tốt, có sức khỏe yếu, hay bệnh tật Để có hình thức bồi dưỡng tập luyện khác nhau và đây cũng là dạy học theo chuẩn kiến thức kĩ năng có phân hóa đối tượng học sinh.
- Đối với học sinh yếu, khuyết tật, không để các em nghỉ, mà giáo viên phải tổ chức riêng cho các em tập với cường độ nhẹ hoặc cho các bạn có sức khỏe tốt giúp đỡ các bạn yếu, giáo viên nên động viên khích lệ các em này. Tạo điều kiện cho các em chẳng hạn cho các em làm trọng tài trong các trò chơi, các hoạt động thi đua với hình thức nhẹ nhàng, nội dung phù hợp để các em được hoạt động, tạo cho các em một tinh thần thoải mái, vui vẻ phấn khởi tập luyện nâng cao sức khỏe cùng các bạn.
- Sau khi bỏ cách làm cũ, làm theo cách mới, kết quả đạt được rất cao. Năm nào cũng có học sinh tốt, đoàn kết, có ý thức học tập cao, kết hợp tính sáng tạo đổi mới phương pháp dạy học của giáo viên.
- Kết quả thực hiện kiểm chứng cho thấy:
Cách làm
Năm học
Tổng số
Thành tích
A
A+
Số lượng
Tỉ lệ
Số lượng
Tỉ lệ
Cách cũ
2008 – 2009
412
232
56,31%
180
43,69%
Cách mới
2009 – 2010
395
185
46,84%
210
53,16%
Giữa năm 2010 – 2011
430
120
27,91%
310
72,09%
 * Ghi chú: Qua kết quả trên năm học 2008 – 2009 tôi tạo dựng nề nếp và tinh thần học tập của các em. Năm học 2009 – 2010 tôi được công nhận là giáo viên dạy giỏi cấp Huyện cấp Tiểu học đồng thời đạt được Lao động tiên tiến, góp phần nâng cao thành tích của trường mang lại niềm vui cho bản thân và tập thể nhà trường. Năm học 2010 – 2011 tôi đã nhận được quyết định từ Phòng giáo dục, quyết định cho tôi được vào Hội đồng bộ môn Tiểu học huyện Chợ Mới.
- Từ đó rút ra kết luận: Muốn học sinh học tốt, không còn bỏ học và không còn quậy phá thì:
 + Ngay từ đầu cần tạo niềm tin, tâm lí thoải mái, nhẹ nhàng cho học sinh.
 + Thương yêu, gần gũi học sinh. Hiểu năng lực riêng từng em để kịp thời sửa chữa phát huy cao những mặt mạnh của học sinh, khắc phục kịp thời những điểm yếu mà học sinh vấp phải.
 + Tập luyện cho học sinh theo phương pháp đổi mới tích cực để học sinh tự chiếm lĩnh bài tập.
 + Ôn luyện kĩ những động tác của từng bài thể dục vì đây là phần cứng của các em ( sai động tác nào, sửa động tác đó).
 + Tập luyện từ từ, hợp lý từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp.
 + Khơi gợi tương lai tươi sáng, ích lợi của học vấn cũng như học thể dục để tạo niềm phấn khởi, đam mê học tập của học sinh.
 + Giáo viên phải tâm huyết với nghề để làm động lực thúc đẩy tính tranh đua tích cực trong học tập của học sinh.
 2.- KIỂM NGHIỆM LẠI KINH NGHIỆM:
- Trình bày kết quả kiểm nghiệm: Qua thời gian thực hiện đổi mới phương pháp dạy học ( từ năm học 2008 – 2009 đến giữa năm học 2010 – 2011 ), chất lượng học tập của các em tiến bộ thật sự rõ rệt qua từng giai đoạn ( năm đầu nề nếp học tập tương đối tốt, năm hai các em tham gia vào trò chơi tích cực chủ động, giữa năm ba các em say mê học tập, đoàn kết, tích cực tập luyện nhất là những học sinh yếu, chán học giờ đây đã cùng các bạn học rất tốt).
- Chính vì thế tôi thấy rất thuận tiện trong việc soạn giảng cũng như về thực tế nội dung tiết học, cụ thể là tất cả học sinh các khối lớp rất ham thích luyện tập, thường trông đến tiết thể dục để được học, chất lượng tăng lên rõ nét năm 
học 2008 – 2009 chiếm tỉ lệ khoảng 43,69%, năm học 2009 – 2010 chiếm tỉ lệ 53,16% và giữa năm học 2010 – 2011 chiếm tỉ lệ 92,09%.
- Riêng bản thân tôi không ngừng học tập, nâng cao tay nghề, linh hoạt trong áp dụng các phương pháp dạy học mới nhằm thu hút, lôi cuốn học sinh trong học tập. Vì vậy mà các em đã nắm được nội dung, chương trình học, đảm bảo tốt về mặt sức khỏe, tinh thần ý thức, tổ chức kỷ luật, là cơ sở để các em bước vào lớp kế tiếp với bản lĩnh tự tin hơn, tiến xa hơn.
- Nguyên nhân thành công và tồn tại:
 + Giáo viên có tâm huyết với nghề, kịp thời sửa sai, sáng suốt lựa chọn phương pháp dạy học mới đúng lúc.
 + Áp dụng phương pháp dạy học mới đúng với từng nhóm đối tượng học sinh.
 + Luôn gần gũi, quan tâm, am hiểu năng lực học tập riêng của từng em để điều chỉnh phương pháp dạy học.
 + Bản thân luôn là tấm gương sáng cho học sinh noi theo, luôn là đòn bẩy thôi thúc tính đoàn kết, tranh đua tích cực trong học tập của học sinh.
 + Giáo viên cần phấn đấu nhiều hơn nữa, kiên trì luyện tập, để thực hiện chương trình giảng dạy cho học sinh có hiệu quả, quan trọng là phải có trình độ vững vàng, yêu thích thể dục thể thao, có sức khỏe tốt thì kết quả giảng dạy sẽ đạt chất lương cao.
- Những bài học kinh nghiệm:
 + Bản thân phải thường xuyên học tập, luôn sáng tạo trong giảng dạy. Tự bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp vụ để đáp ứng yêu cầu của tiến trình giảng dạy, nâng cao chất lượng dạy học của bộ môn, phải dự giờ trao đổi kinh nghiệm lẫn nhau, tham khảo các bài giảng mẫu ( chuyên đề) để học tập những kinh nghiệm quí báu của nhau nhằm nâng cao nghiệp vụ sư phạm.
 + Nhà trường thường xuyên tạo điều kiện cho giáo viên đi học các lớp bồi dưỡng chuyên môn để nâng cao nghiệp vụ giảng dạy, phục vụ tốt cho công tác chăm lo sức khỏe học sinh.
 + Mỗi năm nhà trường cùng thầy cô, học sinh tự làm thêm một số thiết bị dụng cụ như: cờ, giá treo tranh, các dụng cụ phục vụ cho trò chơi, cải tạo nâng cấp sân tập góp phần làm giàu thêm cơ sở vật chất của nhà trường phục vụ tốt cho công tác giáo dục thể chất cho học sinh.
III.- KẾT LUẬN:
- Tóm lại việc học môn thể dục trong nhà trường là một động lực quan trọng để góp phần hoàn thiện về mặt thể chất ngoài ra còn có tác dụng tích cực thúc đẩy các mặt giáo dục khác phát triển. Vì vậy mỗi giáo viên chúng ta phải trao dồi kiến thức, tự hoàn thiện mình, luôn trăn trở tìm ra những phương pháp soạn giảng, tập luyện phù hợp khắc phục những khó khăn để đưa chất lượng giáo dục thể chất ngày càng phát triển. Đào tạo cho xã hội thế hệ tương lai là những con người toàn diện có sức khỏe dồi dào, có thể lực cường tráng, dũng 
khí kiên cường để tiếp tục sự nghiệp cách mạng của Đảng và sống cuộc sống vui tươi lành mạnh.
- Trong những năm tới, tôi luôn tự trao dồi năng lực của mình. Thường xuyên áp dụng cách làm trên kết hợp đổi mới, sáng tạo thêm các phương pháp dạy học mới. Tiếp cận khoa học tiên tiến trong nước và thế giới để điều chỉnh kịp thời những cách không phù hợp nữa, tìm ra phương pháp mới hay hơn phù hợp với trí tuệ cũng như năng lực ngày càng phát triển của học sinh./.
	 Người viết
	 Nguyễn Văn Chinh Lâm