Hãy nói không với thuốc lá

Sở giáo dục và đào tạo tỉnh Quảng Nam
Phòng giáo dục và đào tạo Duy Xuyên
Trường THCS Trần Cao Vân
Địa chỉ: Nam Phước- Duy Xuyên – Quảng Nam
BÀI VIẾT DỰ THI
“CUỘC THI VẬN DỤNG KIẾN THỨC LIÊN MÔN ĐỂ
GIẢI QUYẾT CÁC TÌNH HUỐNG THỰC TIỄN
DÀNH CHO HỌC SINH TRUNG HỌC”.
Họ và tên: 1. Ngô Thị Bích Trâm. Lớp: 8/3
 2. Nguyễn Thế Vỹ . Lớp: 8/3
Duy Xuyên, tháng 12 năm 2015
1. Tên tình huống: HÃY NÓI KHÔNG VỚI THUỐC LÁ
2. Mục tiêu giải quyết tình huống
- Thứ nhất, hiện nay việc hút thuốc lá đang rất phổ biến trong mọi lứa tuổi, nhất là lứa tuổi vị thành niên 
- Việc hút thuốc lá gây ảnh hưởng rất lớn đến cộng đồng (cả người hút lẫn người không hút)
- Khi giải quyết tình huống này, chúng em sẽ được tìm hiểu sâu rộng kiến thức thuộc các môn học như Sinh học, Hóa học, Y học, lịch sử, Giáo dục công dân,  và từ đó chúng em hiểu sâu vấn đề hơn và có ý thức trong việc vận dụng kiến thức các môn học vào thực tế đời sống.
Từ bài dự thi, có thể tạo thành cuộc tuyên truyền rộng lớn thông qua nhà trường và mạng xã hội, rèn nhiều  kĩ năng sống, nâng cao ý thức cho mỗi học sinh chúng ta về kĩ năng sống, không hút thuốc lá để bảo vệ chính mình, bảo vệ mọi người và bảo vệ môi trường. 
3. Tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến việc giải quyết tình huống
Để giải quyết tình huống này, nhóm chúng em đã tìm hiểu và thấy có thể vận dụng nhiều kiến thức các môn đã học trong nhà trường để giải quyết tốt tình huống mà chúng em đã đưa ra ở trên, cụ thể là: môn Sinh học, Hóa học, Y học, Lịch sử, Giáo dục công dân, Tiếng anh và Ngữ văn ở các khối lớp mà chúng em đã được học. Ví dụ:
- Hóa học: Thành phần độc hại trong khói thuốc lá
- Sinh học: Những ảnh hưởng của khói thuốc lá đối với môi trường
- Y học: Cơ chế gây bệnh và hậu quả các loại bệnh từ khói thuốc lá
- Giáo dục công dân: Việc hút thuốc lá sẽ gây ảnh hưởng xấu đến đạo đức người hút ở lứ tuổi vị thành niên
- Lịch sử: So sánh câu nói của Trần Hưng Đạo (nhân vật lịch sử) để thấy tác hại khủng khiếp của việc hút thuốc lá “Nếu giặc đánh như vũ bão không sợ bằng việc gặm nhấm như tằm ăn dâu”
4. Giải pháp giải quyết tình huống
- Xác định thành phần độc hại của khói thuốc lá 
- Điều tra kiến thức và nhận thức của học sinh về vấn đề hút thuốc lá
- Chọn hình thức tuyên truyền về tác hại của thuốc lá dựa trên ý kiến học sinh 
- Các biện pháp tuyên truyền trong việc nâng cao hiểu biết, nhận thức cũng như hành động của học sinh về việc hút thuốc lá. 
5. Thuyết minh tiến trình giải quyết tình huống
Đề ra các mục tiêu cần đạt -> Tìm hiểu, thu thập dữ liệu -> Trao đổi, phân tích và tổng hợp
->giải quyết vấn đề 
* Tư liệu sử dụng: sách giáo khoa, sách vở trong thư viện 
* Ứng dụng công nghệ thông tin: máy tìm kiếm google. 
* Hiện tượng: Trong thực tế có rất nhiều người trong đó có cả học sinh đã hút thuốc lá như một thú vui làm ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe của mình và người xung quanh
* Hình ảnh minh họa:
 Như các bạn đã thấy, một người hút thuốc lá sẽ thái ra một lượng khói không nhỏ, nhiều người hút thì lượng khói này sẽ làm ô nhiễm bầu không khí, hít phải khói này con người có thể mắc rất nhiều bệnh trong đó bệnh tim mạch và ung thư phổi là phổ biến nhất. Vậy mà có rất nhiều người hút thuốc lá trong đó có học sinh dù đã bị ngăn cấm.
* Nguyên nhân gây ra hiện tượng: : 
- Do không hiểu tác hại của khói thuốc mà tạo thói quen hút thuốc, trẻ con thấy người lớn hút bắt chước hút theo rồi không bỏ được.
- Ngoài ra, có một số người quan niệm sai lầm rằng đây là biểu hiện của hành vi văn minh, lấy điếu thuốc làm cử chỉ biểu hiện sự văn minh “sành điệu”. 
* Thành phần, tính chất của mầm bệnh: Trong khói thuốc lá có ni-co-tin là chất độc lâu ngày tích đọng thành chất hắc ín, chất này làm tê liệt các tế bào thần kinh các lông rung trong vòm họng cuống phổi, gây nhiều tác hại. Cụ thể:
Ảnh hưởng đối với sức khỏe con người
- Tàn phá bên ngoài cơ thể:
Bọng mắt xấu xí : Bọng mắt làm bạn trở nên xấu xí. Lượng nicotine bạn hít vào sẽ khiến bạn mất ngủ, tạo nên những bọng mắt to.
Răng ố vàng: Nhưng hút thuốc lá làm hỏng vẻ ngoài của bạn bằng cách mang đến cho bạn một hàm răng vàng và xỉn. Và nếu tiếp tục hút thuốc, bạn có thể chẳng còn chiếc răng nào nữa.
Hói đầu và bạc tóc: Nếu muốn nhanh chóng trông giống ông nội 80 tuổi của bạn, thì bạn nên hút thuốc lá. Hút thuốc sẽ làm những lọn tóc của bạn rụng dần và chuyển màu xám nhanh chóng.
Da khô và xấu xí:Tiếp tục hút thuốc có thể làm cho da của bạn khô ráp. Hút thuốc lấy đi độ ẩm cần thiết từ da. Thiếu độ ẩm, da mất đi vẻ sáng mịn và đàn hồi, do đó làm bạn xấu đi nhanh chóng.
Béo bụng: Hút thuốc lá làm bạn bị béo bụng. Thuốc lá ức chế đồ ăn của bạn trong khi làm tăng sự tích tụ của chất béo xung quanh bụng, làm bạn rùng mình mỗi khi sơ vin hay khi ngâm mình dưới nước.
Tạo nếp nhăn trên da: Nếp nhăn trên da của bạn cho thấy sự lão hóa do thiếu chất dinh dưỡng. Hút thuốc làm da bạn khô dẫn đến việc cung cấp oxy và chất dinh dưỡng trong máu gặp khó khăn.
Da tróc vảy: Nếu những lý do trên không đủ để bạn có thể bỏ thuốc lá, đây là một trong những lý do khác. Hút thuốc làm da tróc vảy và tăng nguy cơ mắc bệnh vảy nến. Điều này chắc chắn làm bạn trở nên xấu xí.
- Tàn phá bên trong cơ thể
Bệnh lý ở hệ hô hấp: Bệnh lý ở đường hô hấp trên: như viêm mũi mạn tính, viêm họng mạn tính, viêm thanh quản mạn tính, ung thư xoang hàm, ung thư vòm họng, ung thư thanh quản.Bệnh lý ở đường hô hấp dưới: viêm phế quản mạn tính, hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phế quản.
Bệnh lý ở phổi: viêm phổi, dãn phế nang, ung thư phổi.
Bệnh lý hệ mạch máu: Bệnh xơ vữa động mạch, bệnh động mạch vành, bệnh thuyên tắc động mạch, tai biến mạch máu não.
Ung thư các cơ quan khác: ung thư môi, ung thư thanh quản, ung thư thực quản, ung thư bàng quang và thận, ung thư cổ tử cung.
Các ảnh hưởng của thuốc lá lên chức năng sinh sản: anh hưởng ở thời kỳ thai nghén: Giảm trọng lượng thai nhi trung bình khoảng 200g, sinh non, băng huyết sau sinh, dễ sẩy thai tự nhiên, gia tăng tần suất sinh ra thai nhi bị bất thường bẩm sinh.. Ảnh hưởng thời kỳ cho con bú: Nicotine được thải qua sữa có thể ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh. Nam giới hút thuốc lá có thể bị suy nhược sinh dục hay liệt dương.
Ảnh hưởng của thuốc lá lên hệ thần kinh: Những chứng minh gần đây cho thấy hút thuốc lá làm giảm số lượng các tế bào thần kinh trong não.
Sau đây là một số hình ảnh minh họa:
Đối với những người xung quanh:
Hút thuốc là sự thiêu đốt không hoàn toàn các sợi thuốc lá trải qua hai giai đoạn: Giai đoạn hút thuốc lá chủ động, xảy ra khi người nghiện hít khói thuốc lá vào cơ thể mình. Giai đoạn hút thuốc lá thụ động, Những người có mặt xung quanh sẽ hít phải lượng khói thừa mà người hút thải ra.. Do đó những người không hút thuốc nhưng lại phải chung sống hay cùng làm việc với những người nghiện thuốc lá, đặc biệt là đối tượng trẻ con vẫn có nguy cơ bị bệnh rất cao do hít phải khói thuốc thụ động. Công nhân làm cho các nhà máy sản xuất thuốc lá cũng bị những nguy cơ tương tự:
b) Ảnh hưởng đến đạo đức con người: Hút thuốc lá tuy là việc nhỏ nhưng có thể dẫn đến băng hoại về đạo đức nhân cách vì học sinh làm gì có tiền để hút thuốc ? Có một cách duy nhất là nói dối cha mẹ. Nói dối mãi cũng bị phát hiện rồi dẫn đến trộm cắp. Từ trộm cắp dẫn đến cướp giật không xa. Và từ điếu thuốc dẫn đến ly rượu ly bia không xa. Và đây cũng là con đường dẫn đến ma túy.
* Giải pháp phòng tránh và phòng chống hiện tượng
- Nhà trường cần phối hợp với các đoàn thể tuyên truyền cho học sinh biết tác hại của thuốc lá đối với bản thân và mọi người xung quanh để các em kiên quyết nói không với thuốc lá. Điều đó sẽ xây dựng được một cộng đồng trong tương lai không có thuốc lá 
- Cha mẹ học sinh cần có biện pháp quản lí, giảng giải và đặc biệt là phải gương mẫu để giáo dục tốt cho con cái không hút thuốc lá.
- Nhà nước cần đóng thuế cao đối với cơ sở sản xuất thuốc lá để mọi người nghỉ hút vì không có đủ tiền để mua thuốc hút.
- Cần có những biển quảng cáo pa-no áp phích chống thuốc lá để mọi người cùng hiểu
- Phạt nặng với những người hút thuốc lá nơi công cộng
6. Ý nghĩa của việc giải quyết tình huống
Hút thuốc lá không phải là một vấn đề mới xuất hiện, mới được đề cập, tuy nhiên, nó đã và đang là một vấn đề nhức nhói đối với một đất nước, một xã hội, một tổ chức. Thử hỏi, chẳng hạn như trường học – nơi đào tạo ra những chủ nhân tương lai của đất nước – mà lại có học sinh hút thuốc thì tương lai của cộng đồng sẽ như thế nào ? 
 Việc kết kợp các kiến thức liên môn Sinh học, Y học và nhiều môn học khác nhằm làm rõ hơn tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người giúp cho mọi người, cụ thể là học sinh nhận thức được tầm nguy hiểm của nó. Từ đó, chúng em đã đề ra một vài biện pháp chống thuốc lá để nó không còn là một mớ kiến thức suông nữa, mà được đưa vào thực tiễn đời sống giúp học sinh hiểu được cặn kẽ hơn, thiết thực, gần gũi hơn, góp phần cải thiện tình trạng sức khỏe của cộng đồng
Trên đây là một trong nhiều tình huống thực tiễn mà nhóm học sinh trường THCS Trần Cao Vân đã gặp và giải quyết. Trong quá trình giải quyết tình huống có thể còn có những hạn chế nhất định, rất mong nhận được sự góp ý của các thầy cô và các bạn. 
 Xin trân trọng cảm ơn!
Duy Xuyên, ngày 10 tháng 12 năm 2015
 Người viết
 Nhóm học sinh lớp 8/3
 ( Ngô Thị Bích Trâm và Nguyễn Thế Vỹ )