Giáo án Vật lý 9 bài 51: Bài tập quang hình

Tuần: 30 Ngày soạn: 29-03-2015
Tiết : 59 Ngày dạy : 31-03-2015
Bài 51: 
BÀI TẬP QUANG HÌNH
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức: - Vận dụng kiến tthức để giải được bài tập định tính và định lượng, về hiện tượng khúc xạ ánh sáng, về các thấu kính và các dụng cụ quang học đơn giản ( máy ảnh, con mắt, kính cận, kính lão kính lúp )
2. Kĩ năng: - Thực hiện được đúng phép tính quang học, giải thích được một số hiện tượng và một số ứng dụng về quang học
3. Thái độ: - Biết làm việc tự lực để tiến hành cĩ kết quả cơng việc. 
II. Chuẩn bị:
1. GV: - Nội dung bài học.
2. HS: - Ơn lại từ bài 40 đến bài 50, dụng cụ minh hoạ bài tập 1
III. Tổ chức hoạt động dạy và học:
1.Ổn định lớp: Kiểm tra sĩ số vệ sinh lớp.
2. Kiểm tra bài cũ: - Nêu cấu tạo và cơng dụng của kính lúp?
	 - Nêu cách quan sát ảnh của một vật qua kính lúp?
3. Tiến trình:
GV tổ chức các hoạt động 
Hoạt động của học sinh
Kiến thức cần đạt
Hoạt động 1: Bài tập 1:
- Để giúp nắm vững đề bài, cĩ thể nêu câu hỏi sao và cho cả lớp trao đổi:
-Trước khi đỗ nước, mắt cĩ thấy tâm O của đáy bình khơng? 
- Vì sao khi đỗ nước thì mắt lại nhìn thấy O? 
- Theo dõi hs vẽ mặt cắt dọc của bình với chiều cao và đường đáy bình đúng theo tỉ lệ 2/5 
- Theo dõi và lưu ý hs vẽ đường thẳng biểu diễn mặt nước đúng khoảng ¾ chiều cao bình. 
- Nêu gợi ý: nếu sau khi đỗ nước vào 
bình mà mắt vừa vặn nhìn thấy tâm O của đáy bình hãy vẽ tia sáng xuât phát từ O tới mắt 
a) từng hs đọc kỉ đề bài để nắm các dữ kiện đã cho và yêu cầu mà đề bài địi hỏi.
b) Tiến hành giải như gợi ý trong SGK 
 O 
I. Bài tập 1:
Hoạt động 2: Bài tập 2:
- Hướng dẫn hs chọn tỉ lệ xích thích hợp, chẳng hạn lấy tiêu cự 3 cm thì vật AB cách thấu kính 4 cm, cịn chiều cao của vật AB là số nguyên lần mm ở đây ta lấy AB là 7 mm 
- Quan sát và giúp đỡ hs dùng hai trong ba tia đã học để vẽ ảnh của vật AB ( hình 51 .2 là hình vẽ đúng theo tỉ lệ 
- Theo hình vẽ trên ta cĩ:
- Chiều cao của vật AB = 7mm 
- Chiều cao của ảnh 
A’B’ = 21mm = 3 AB 
- Tính xem ảnh cao gấp mấy lần vật:
Hai tam giác OAB và O A’B’ đồng dạng với nhau nên: (1)
 Hai tam giác F’IO và F’A’B’ đồng dạng với nhau 
 (2)Từ (1) và (2) ta cĩ 
Thay các giá trị ta cĩ: OA = 16 cm ; OF’ =12cm 
OA’= 48 cm hay OA’ = 3 OA vậy ảnh gấp ba lần vật
a) từng hs đọc kỉ đề bài để nắm các dữ kiện đã cho và yeu cầu mà đề bài địi hỏi.
b) từng hs vẽ ảnh của vật AB đúng tỉ lệ kích thước đã cho 
c) Đo chiều cao của vật, của ảnh trên hình vẽ và tính tỉ số chiều cao và chiều cao của vật
II. Bài tập 2:
Theo hình vẽ trên ta cĩ:
- Chiều cao của vật: 
AB = 7mm 
-Chiều cao của ảnh: 
A’B’ =21mm = 3 AB 
- Tính xem ảnh cao gấp mấy lần vật:
Hai tam giác OAB và O A’B’ đồng dạng với nhau nên: (1)
 Hai tam giác F’IO và F’A’B’ đồng dạng với nhau 
 (2)Từ (1) và (2) ta cĩ 
Thay các giá trị ta cĩ: OA = 16 cm; OF’ =12cm thì ta tính được 
OA’= 48 cm hay OA’ = 3 OA vậy ảnh gấp ba lần vật
Hoạt động 3: Bài tập 3:
- Nêu các câu hỏi sau để gợi ý cho hs phần giải thích này, nếu hs cịn gặp khĩ khăn ngay cả khi đã tham khảo các gợi ý được nêu trong SGK 
- Biểu hiện của mắt cận là gì? 
- Mắt cận và mắt khơng cận thì mắt nào nhìn được xa hơn?
- Mắt cận nặng thì nhìn vật xa hơn hay nhìn vật gần hơn? Từ đĩ suy ra Hồ và Bình ai nào cận nặng hơn? 
* Các gợi ý đã nêu trong SGK là quá chi tiết. GV đề nghị hs trả lời nếu hs khơng trả lời được thì tổ chức cho cả lớp thảo luận theo nhĩm theo gợi ý trên. 
* Câu trả lời cần cĩ là: 
- Đĩ là thấu kính phân kì 
- Kính của Hồ cĩ tiêu cự ngắn hơn (tieu cự kính của Hồ là 40 cm) cịn tiêu cự kính của Bình là 60 cm
a) Từng hs đọc kỉ đề bài để nắm các dữ kiện đã cho và yêu cầu mà đề bài địi hỏi.
b) Trả lời phần a của bài và giải thích 
b) Trả lời phần b của bài.
III. Bài tập 3:
- Đĩ là thấu kính phân kì 
- Kính của Hồ cĩ tiêu cự ngắn hơn (tieu cự kính của Hồ là 40 cm) cịn tiêu cự kính của Bình là 60 cm
IV. Củng cố: - Ơn lại phàn lý thuyết
V. Hướng dẫn về nhà: - Làm bài tập SBT, Xem trước bài 52 SGK.
VI. Rút kinh nghiệm:...........................................................................................................................
...............................................................................................................................................................