Giáo án Vật lý 8 - Tuần 6 - Năm học 2014-2015

Ngày soạn: 20/9/2015
Tiết thứ: 6 Tuần: 6 
 BÀI 6: LỰC MA SÁT
I. MỤC TIÊU:
 1.Kiến thức:-Nêu được ví dụ về lực ma sát trượt.
-Nêu được ví dụ về lực ma sát lăn.-Nêu được ví dụ về lực ma sát nghỉ.
 2. kĩ năng: Đề ra được cách làm tăng ma sát có lợi và giảm ma sát có hại trong một số trường hợp cụ thể của đời sống, kĩ thuật.
 3.Thái độ: Nghiêm túc học tập khi làm thí nghiệm.
II. CHUẨN BỊ:
 1. Thầy: -Một lực kế, một miếng gỗ (có mặt nhẵm, một mặt nhám), một quả cân.
 - Tranh vòng bi.
 2. Trò: Học bài và xem bài trước
III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
1. Ổn định lớp: 
2. Kiễm tra bài cũ: làm bt 5.1,5.2,5.3 sbt
3. Bài mới:
 Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung ghi bảng
1. Hoạt động 1: Tạo tình huống học tập 
Khi đạp xe trên 2 đoạn đường: Đường gồ ghề và đường tráng nhựa thì đoạn đường nào em đạp xe nặng nề hơn? Vì sao?
Qua bài học hôm nay chúng ta giải thích được vấn đề này.
2. Hoạt động 2: Tìm hiểu về lực ma sát 
Khi nào có lực ma sát?
	Hai vật tiếp xúc nhau là có ma sát. Có 3 loại ma sát:
Ma sát trượt:
Yêu cầu HS đọc thông tin trong SGK.
Cá nhân nghiên cứu phát hiện ra chuyển động trượt.
Một vật chuyển động trượt trên mặt một vật khác sẽ xuất hiện lực ma sát trượt.
Chú ý: Tính cản trở chuyển động.
Nêu thí dụ về lực ma sát trượt trong cuộc sống.
Ma sát lăn:
Yêu cầu HS đọc thông tin SGK.
Lực do mặt bàn tác dụng lên hòn bi có phải ma sát trượt không?
Chuyển động trên là chuyển động gì?
Một vật chuyển động lăn trên mặt một vật khác sẽ xuất hiện lực ma sát lăn.
Lực ma sát lăn có cản trở chuyển động không?
Nêu thí dụ về lực ma sát lăn trong cuộc sống.
Quan sát hình 6.1 trả lời C3.
Ma sát nghỉ:
Yêu cầu HS đọc thông tin và quan sát hình 6.2.
Phát dụng cụ, yêu cầu HS làm thí nghiệm theo nhóm.
Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi:
. Mặc dù lực kéo tác dụng lên vật nặng nhưng vật nặng vẫn đứng yên chứng tỏ giữa vật nặng và mặt bàn có lực gì?
. Lực cản này như thế nào so với lực kéo?
Lực cân bằng với lực kéo ở thí nghiệm trên gọi là lực ma sát nghỉ.
Lực ma sát nghỉ giữ vật như thế nào?
Nêu thí dụ về lực ma sát nghỉ trong cuộc sống.
3. Hoạt động 3: Tìm hiểu về lực ma sát trong cuộc sống và kĩ thuật (20 phút)
Theo hình 6.3, 6.4, kẻ bảng.
Hướng dẫn HS thảo luận nhóm.
Gọi đại diện nhóm điền vào bảng.
Hướng dẫn HS sửa sai. (nếu có)
Cho HS xem 1 số ổ bi và yêu cầu HS nêu tác dụng và ý nghĩa.
4. Hoạt động 4: Vận dụng Yêu cầu HS trả lời câu 8, câu 9, 
- Đoạn đường gồ ghề đạp xe nặng nề hơn.
- Đọc thông tin SGK.
+ Vành bánh xe trượt qua má phanh.
+ Bánh xe chuyển động trượt trên mặt đường.
- Đọc thông tin SGK.
- Không phải vì không có chuyển động trượt.
- Chuyển động lăn.
- Lực ma sát lăn có cản trở chuyển động. 
Thí dụ:
C3: a. Ma sát trượt, chuyển động lớn hơn, có 3 người đẩy.
b. Ma sát lăn, chuyển động nhỏ hơn, có 1 người đẩy
- Đọc thông tin và quan sát hình 6.2.
- Nhận dụng cụ, làm thí nghiệm theo nhóm.
- Thảo lụân nhóm:
. Giữa mặt bàn với vật có lực cản.
.
 Lực cản cân bằng với lực kéo.
. Lực ma sát nghỉ giữ cho vật không trượt khi vật bị tác dụng của lực khác.
Thí dụ:
I. Khi nào có lực ma sát?
1. Lực ma sát trượt
Lực ma sát trượt sinh ra khi một vật trượt trên lề mặt một vật khác.
VD: Khi kéo lê thùng hàng trên sàn nhà
2. Lực ma sát lăn:
Lực ma sát lăn sinh ra khi một vật lăn trên bề mặt của vật khác.
VD: Đá quả bóng lăn trên sân.
3.Lực ma sát nghỉ:
Lực ma sát nghỉ giữ cho vật không trượt khi vật bị tác dụng của lực khác.
VD: Quyển sách đặt trên bàn.
II. Lực ma sát trong đời sống và kỹ thuật.
1. Lực ma sát có thể có hại như làm cho vật nhanh mòn. Hư hỏng, cản trở CĐ nên phải bôi dầu mỡ hoặc dùng ổ bi.
2. Lực ma sát có thể có lợi như giúp các vật có thể dính kết vào nhau.
VD: Bánh xe phải tạo rãnh.
Củng cố : câu hỏi đặt ra ở đầu bài. Nhắc lại phần ghi nhớ.
 Về nhà đọc phần có thể em chưa biết.
 5. Hướng dẫn cho hs tự học và làm bài mới ở nhà:
- Học bài . Làm bài 6.1,6.2,6.3 sbt
IV.Rút kinh nghiệm
Tổ trưởng