Giáo án Vật lý 8 - Tiết 16, Bài 13: Công cơ học - Nguyễn Thanh Phương

Ngày soạn: 
Tiết: 16 , Tuần 16
Tên bài dạy 
Bài 13
CÔNG CƠ HỌC
I. Mục tiêu
1. Kiến thức: Biết: khi nào có công cơ học. Hiểu các trường hợp có công cơ học và không có công cơ học , hiểu sự khác biệt giữa các trường hợp đó, hiểu công thức tính công, tên các đại lượng và đơn vị trong công thức.
Vận dụng công thức tính công trong trường hợp phương của lực cùng phương chuyển dời của vật
2. Kỹ năng: Ph©n tÝch tæng hîp
3. Thái độ Có ý thức hợp tác trong hoạt động nhóm
II. Chuẩn bị 
1. Thầy: Bảng vẽ H13.1 – H13.4 
2. Trò: Đọc và nghiên cứu bài ở nhà
III. Các bước lên lớp:
1. Ổn định lớp 
2. Kiểm tra bài củ: 	
Điều kiện để một vật chìm xuống, nổi lên, lơ lửng trong chất lỏng? Khi vật nổi trên chất lỏng thì lực đẩy Acsimet tính theo công thức nào? Bài tập 12.13
3. ND bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung ghi bảng
HĐ1 Hình thành khái niệm công cơ học:
Treo tranh H13.1, H13.2. Thông báo cho HS biết trường hợp H13.1 có công cơ học, H13.2 không có công cơ học.
Yêu cầu HS trả lời C1
Phân tích H13.1, 13.2 để khẳng định đúng
Cho HS trả lời C2
Cho HS nhận xét bổ sung
-> hoàn thành kết luận
HS cho ví dụ có công cơ học và không có công cơ học 
HĐ2 Củng cố kiến thức về công cơ học: 
Gọi HS đọc C3,C4 và cho HS thảo luận nhóm câu trả lời
Gọi đại diện nhóm trả lời
Các nhóm nhận xét bổ sung
Rút ra câu trả lời đúng
HĐ3 Thông báo kiến thức mới: công thøc tÝnh c«ng:
Thông báo công thức tính công A và giải thích các đại lượng trong công thức đó
Đơn vị của F, s là gì?
Khi F = 1N, s = 1m thì A =?
Giới thiệu đơn vị công N.m là jun(J)
Chú ý:- Vật chuyển dời không theo phương của lực thì công tính bằng công thức khác sẽ học ở các lớp trên
-Vật chuyển dời theo phương vuông góc với phương của lực thì công của lực đó bằng không
HĐ4 Vận dụng công thức tính công để giải bài tập:
Yêu cầu HS lần lượt đọc C5, C6, C7 và trả lời các câu gợi ý của GV
Đề bài cho gì ? Tìm những đại lượng nào? Cách tìm các đại lượng đó?
Gọi 2 HS lên bảng giải C5,C6
Theo dõi bài làm của tất cả HS
Sửa chữa những sai sót của HS. 
Quan sát hình 
Trả lời C1: có công cơ học khi có lực tác dụng vào vật và làm vật chuyển dời.
Trả lời C2: (1): lực; (2): chuyển dời
HS cho ví dụ
Thảo luận theo nhóm
Đại diện nhóm trả lời
Nhận xét bổ sung
C3: trường hợp có công cơ học là a, c, d
C4: a) lực kéo của đầu tàu hoả
 b) trọng lực
 c)lực kéo của người công nhân
- Nghe - ghi nhận công thức
F (N), s (m)
A = 1 N.m
-Ghi công thức vào vở
- Đọc , tóm tắt C5:
F = 5000N
s = 1000m
A = ? J
- Đọc , tóm tắt C6:
P = 20N
s= 6m
A = ? J
- Trả lời C7
A = F.s
à 
I- Khi nào có công cơ học:
1/Nhận xét:
Lực tác dụng vào vật làm cho vật chuyển dời
2/Kết luận: Chỉ có công cơ học khi có lực tác dụng vào vật và làm cho vật chuyển dời
- Công cơ học là công của lực (vật tác dụng lực --> sinh công), gọi tắt là công.
* Tích hợp( củng cố)
II- Công thức tính công:
Nếu lực F tác dụng vào vật, làm vật dịch chuyển một quãng đưởng s theo phương của lực thì công của lực F là:
 A = F. s
A: công của lực F
F: lực tác dụng vào vật (N)
s: quãng đường vật dịch chuyển (m)
Khi F = 1N, s = 1m thì:
A = 1N.1m= 1N.m
*Vậy: Đơn vị công làN.m gọi là jun (J)
1KJ = 1000J
III-Vận dụng:
C5: Công của lực kéo đầu tàu:	 
A = F.s = 5000.1000 
 = 5000 000 J = 5000 KJ
C6: Công của trọng lực:
A = P.s = 20.6 = 120 J
C7:Trọng lực có phương vuông góc với phương chuyển động, nên không có công cơ học của trọng lực khi hòn bi chuyển động trên mặt sàn nằm ngang
4. Củng cố 
* Tích hợp - Khi có lực tác dụng vào vật nhưng vật không di chuyển thì không có công cơ học, nhưng con người và máy móc vẫn tiêu tốn năng lượng. Trong giao thông vận tải, các đường gồ ghề làm các phương tiện di chuyển khó khăn, máy móc cần tiêu tốn nhiều năng lượng hơn. Tại các đô thị lớn, mật độ giao thông đông nên thường xảy ra tắc đường. Khi tắc đường các phương tiện giao thông vẫn nổ máy tiêu tốn năng lượng vô ích đồng thời xả ra môi trường nhiều chất độc hại.
- Giải pháp: Cải thiện chất lượng đường giao thông và thực hiện các giải pháp đồng bộ nhằm giảm ách tắc giao thông, bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng.
 -Khi nào có công cơ học?
 -Công cơ học phụ thuộc những yếu tố nào?
 -Công thức tính công? Đơn vị công?
 => F =? ; s = ?
5. Hướng dẩn HS tự học, làm bài tập và soạn bài mới ở nhà:	
 -Học bài theo các câu hỏi trong quá trình học bài mới
 -Tìm thêm ví dụ về công cơ học và không có công cơ học
 -Bài tập trong SGK
 -Xem “Có thể em chưa biết”
IV. Rút kinh nghiệm
* Ưu: .............................................................................................................................
* Khuyết:.......................................................................................................................
* Định hướng cho tiết sau:............................................................................................
Phong Thạnh A, ngày...../...../2015
Ký duyệt T16
Long Thái Vương