Giáo án Vật lý 11 bài 10: Ghép các nguồn điện thành bộ

 I. MỤC TIÊU:
1. Về kiến thức: 
- Viết và giải thích được ý nghĩa các đại lượng trong biểu thức quan hệ giữa I và U của định luật 
Ohm cho đoạn mạch chứa nguồn điện.
- Nêu được các biểu thức xác định xuất điện động và điện trở tổng hợp khi ghép các nguồn điện.
2. Về kỹ năng 
- Vận dụng viết được biểu thức của định luật Ôm đối với đoạn mạch chứa nguồn điện.
- Tính được suất điện động và điện trở trong của các loại bộ nguồn nối tiếp, song song hoặc hổn 
hợp đối xứng.
II. CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên: 
- 4 pin có cùng suất điện động 1,5v, sơ đồ mạch điện theo SGK
- Các phiếu học tập.
2. Học sinh: 
Xem và soạn trước bài mới theo hướng dẫn của tiết trước.
III. HOAT ĐÔNG DẠY VÀ HỌC:
1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ : (..phút) 
- Viết biểu thức của định luật Ohm toàn mạch ?
- Hiện tượng đoản mạch là gì ? tác hại và các khắc phục.
- Xem hình vẽ và tìm số chỉ của volt kế trong các trường hợp sau đây.
Cho R1 = R2 = RV = 1200 Ω . Suất điện động của nguồn là e = 180V, điện trở trong không đáng kể
3. Giới thiệu bài mới: 
Hãy đi tìm biểu thức của định luật Ohm cho một đoạn mạch chứa nguồn phát. Chúng ta sẽ biết 
được một quy ước mà từ đó có thể giải các bài toán mạch điện một cách dễ dàng.
4. Nội dung bài mới : 
R
1 R
2
Ngày :.........................
Số Tiết :......................
PPCT:.........................
BAØI 10 :
GHEÙP CAÙC NGUOÀN ÑIEÄN THAØNH BOÄ
e
 R
1
 R
2
V
e
V
Tiết 01
Bài 10 : MẮC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ
I. Đoạn mạch chứa nguồn điện :
Biểu thức định luật Ohm : I = 
AB
ABAB
R
U
Rr
U −
=
+
− ξξ
** Lưu ý : SGK. ( chú ý để giải bài toán về mạch điện)
II. Ghép các nguồn thành bộ 
1. Ghép nối tiếp :
nb ξξξξ +++= ...21 rb = r1 + r2 + rb.
2. Ghép song song :
n
rrbb == ;ξξ
3. Ghép hỗn hợp đối xứng:
n
mrrm bb == ;ξξ
5. Tổ chức hoạt động dạy học: 
Hoạt động 1 : Xây dựng công thức tính định luật Ohm cho đoạn mạch chứa nguồn (.phút)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
 Trình bày hình 10.1
 Hãy viết biểu thức định luật Ohm cho toàn 
mạch ?
 Giả sử ta chỉ khảo sát trên một đoạn mach thì 
sao ?. Trình bày như SGK.
 còn đối với đoạn mạch ở hình 10.2a thì ta tính 
UAB như thế nào ?
 Từ các biểu thức vừa viết hãy tìm cường độ 
dòng điện trong từ đoạn mạch.
 Yêu cầu Hs đọc phần chú ý đầu trang 56 và trả 
lời câu C3.
O I = rRN +
ξ
 = 
1R R r
ξ
+ +
O xem hình 10.2 b và viết UAB= I.R1.
O xem lại kiến thức bài 9 và viết độ giảm thế 
mạch ngoài.
O hoạt động nhóm trong 2 phút và viết biểu thức 
(10.2)
O Xem và trả lời câu C3
( UAB = - 3 V)
Hoạt động 2 : Vận dụng quy ước để giải bài toán về mạch điện (.phút):
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
 Nêu bài toán 5 trang 58 SGK
 tách đoạn mạch trên ra làm hai phần và viết 
biểu thức hiệu điện thế hai đầu từng đoạn mạch.
 mở rộng bài toán cho nguồn mắc xung đối.
O xem và tìm hiểu bài toán 5
O Viết biểu thức UAB , UBA.
O làm việc cá nhân. (I = 1,5 A; UAB = 0V)
Hoạt đông 3 : Ghép các nguồn thành bộ(.phút)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
 Trình bày hình ảnh về bộ nguồn nối tiếp. Yêu 
cầu Hs nói đặc điểm của cách ghép nối tiếp bộ 
O cực âm của nguồn này nối với cực dương của 
nguồn kia
Tiết 02
nguồn.
 Theo kinh nghiệm, thì hai pin mắc nối tiếp sẽ 
cho hiệu điện thế bao nhiêu.
 Nhấn mạnh cho Hs hiểu đây là suất điện động 
của nguồn. Khi sử dụng thì hiệu điện thế cung cấp 
cho mạch có đúng là 3 V không? Vì sao ?
 Yêu cầu hs lên bảng ghi biểu thức tính suất 
điện động của bộ nguồn và điện trở trong.
 nếu trương hợp của pin thì suất điện động và 
điện trở tính ra sao ?
 Tiến hành tương tự đối với bộ nguồn ghép song 
song.
 Hãy trình bày ưu nhược điểm của hai cách ghép 
này
 Để hạn chế các ưu nhược điểm này, người ta 
tiến hành các ghép hổn hợp đối xứng.
 Vẽ mạch hình 10.5 và yêu cầu Hs xác định suất 
điện động và điện trở trong cho trường hợp này.
 Vận dụng kiến thức về đoạn mạch nối tiếp, 
song song để tìm.
 sau khi Hs trình bày, GV hỏi và tổng kết lại 
kiến thức của phần này.
O 3 V
O không vì có điện trở trong của pin.
O lên bảng ghi các công thức 10.3; 10.4
O ghi ξξ .nb = vaø rb = n.r
O làm việc theo hướng dẫn.
O hoạt động nhóm trong 2 phút và lên bảng trình 
bày.
O hoạt động nhóm trong 2 phút
Hoạt động 4 : Củng cố, vận dụng (.phút)
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
 GV vẽ bảng gồm 3 cột, yêu cầu Hs điền các 
thông tin về điện trở trong, suất điện động của 
từng cách ghép.
Nêu bài tập 6 trang 58.
 hãy tìm suất điện động và điện trở trong của bộ 
nguồn.
 Để biết đèn có sáng bình thường không ta phải 
làm sao ?
 nhắc lại cho HS cách tính hiệu suất của bộ 
nguồn.
 Trả lời câu hỏi 1, 2,3 trang 58 SGK, làm bài tập 
10.3; 10.4; 10.5 SBT tr 25-26.
 Hãy thử để ra phương pháp giải bài toán về 
mạch điện. Xem và soạn trước bài 11.
O đóng tập và làm việc theo hướng dẫn.
O tìm hiểu bài toán. 
O xác định dòng điện qua đèn và dòng điện định 
mức của đèn.
O xem lại công thức (9.9)
O ghi nhận
III. Bổ sung và rút kinh nghiệm sau tiết dạy : 
1. Rút kinh nghiệm: 
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
2. Thông tin bổ sung :
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................
............................................................................................................................................................