Giáo án tự chọn môn Ngữ văn Lớp 8 - Chủ đề: Thơ Việt Nam 1900-1945 - Nguyễn Thị Mỹ Tâm

 caûnh ñoái laäp, 1 beân laø caûnh tuø tuùng, taàm thöôøng, giaû doái vôùi 1 beân laø cuoäc soáng chaân thaät, phoùng khoaùng, soâi noåi.
H- Theo em, söï ñoái laäp naøy coù yù nghóa gì trong vieäc dieãn taû taâm traïng tg?
HS : Dieãn taû nieàm caêm gheùt cuoäc soáng taàm thöôøng, giaû doái vaø khaùt voïng maõnh lieät veà 1 c/soáng töï do, cao caû
Gv Ñoù laø taâm traïng cuûa nhaø thô laõng maïn, ñoàng thôøi cuõng laø taâm traïng chung cuûa ngöôøi daân Vieät Nam maát nöôùc khi ñoù; vì hoï cuõng ñang soáng trong caûnh noâ leä bò nhuïc nhaèn, tuø haõm, cuõng tieác nhôù khoân nguoâi thôøi oanh lieät vôùi nhöõng chián coâng choáng giaëc ngoaïi xaâm veû vang trong lòch söû daân toäc. 
Chính vì vaäy, baøi thô vöøa ra ñôøi ñaõ ñöôïc coâng chuùng ñoùn nhaän say söa. Hoï caûm thaáy lôøi con hoå cuõng chính laø tieáng loøng saâu kín cuûa hoï
Hs đọc đoaïn 5:
H- Taâm traïng cuûa con hoå ñöôïc theå hieän ôû ñoaïn 5 nhö theá naøo?
- Ñöông theo giaác moäng ngaøn
Caûnh röøng gheâ gôùm
" Khao khaùt ñöôïc höôùng tôùi caùi cao caû oai linh huøng vó.
Keát thuùc baøi thô laø lôøi nhaén gôûi con hoå tôùi röøng thieâng" taám loøng maõi gaén boù, thuûy chung vôùi nöôùc non cuõ, khoâng bò khuaát phuïc tröôùc keû thuø, baèng lôøi theà son saét, thuyû chung.
Hướng dẫn học sinh tổng kết .
H- Neâu nhöõng ñaëc saéc veà ngheä thuaät cuûa baøi thô ?
- Caûm höùng laõng maïn
- Hình töôïng con hoå laø bieåu töôïng ñeïp ñeõ, thích hôïp theå hieän chuû ñeà baøi thô.
- Giaøu chaát taïo hình
-Ngoân ngöõ, nhaïc ñieäu phong phuù, giaøu söùc bieåu caûm.
H- Baøi thô cho em nhöõng caûm nhaän naøo veà noäi dung?
TL: ND:Khao khaùt cuoäc soáng töï do, maõnh lieät, theå hieän tình caûm yeâu nöôùc thaàm kín cuûa tg.
H- Nhaø pheâ bình Hoaøi Thanh coù nhaän xeùt : “ Ñoïc Nhôù röøng, ta töôûng chöøng thaáy nhöõng chöõ bò xoâ ñaåy, bò daèn vaët bôûi 1 söùc maïnh phi thöôøng. Theá Löõ nhö 1 vieân töôùng ñieàu khieån ñoäi quaân Vieät ngöõ baèng nhöõng meänh leänh ko theå cöôõng ñöôïc”.Em hieåu nhö theá naøo veà yù kieán ñoù ?
TL: Trong thô laõng maïn, caûm xuùc maõnh lieät laø yeáu toá quan troïng nhaát. Töø ñoù keùo theo söï phuø hôïp cuûa hình thöùc caâu thô.
- ÔÛ ñaây, caûm xuùc phi thöôøng, gioïng thô aøo aït, khoeû khoaén keùo theo ngoân ngöõ vaø nhaïc ñieäu phong phuù neân taïo neân söï linh hoaït trong töø ngöõ nhö ko coù gì cöôõng noãi .
IV. Toång keát:
GHI NHÔÙ / SGK
b/ Nội dung 2: Văn bản: “Quê hương” – Tế Hanh
Hướng dẫn HS tìm hiểu tác giả, tác phẩm
-Gọi HS đọc phần chú thích * SGK.
-Giới thiệu vài nt về tác giả
? Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nào?
Hướng dẫn HS đọc, tìm hiểu chung văn bản. 
- GV hướng dẫn cách đọc, tìm bố cục.
- Höôùng daãn ñoïc vbaûn
- Nhaän xeùt, ñoïc laïi dieãn caûm.
- Yeâu caàu ñoïc chuù thích
H- Baøi thô vieát theo theå thô gì ? Haõy quan saùt vaø cho bieát ñaëc ñieåm cuûa theå thô naøy
Choát :
Ñaây laø baøi thô laøm theo theå thô töï do, ñoä daøi ngaén ko haïn ñònh nhöng vaàn ñieäu vaãn nhòp nhaøng, ñeàu ñaën, môû ra khaû naêng dieãn taû phong phuù.
H-Chæ ra boá cuïc baøi thô ?
Hs: - Töø ñaàu .. thaám daàn trong thôù voû 
" Hình aûnh queâ höông
- Coøn laïi
" Noãi nhôù queâ höông
Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết văn bản. 
Gv hướng dẫn hs tìm hiểu về hình ảnh quê qua nội dung các câu hỏi sau
Hs hoạt động cá nhân
H- Taùc giaû giôùi thieäu veà queâ höông mình qua nhöõng caûnh naøo ?
TL:- Caûnh daân chaøi bôi thuyeàn ñi ñaùnh caù.
Caûnh thuyeàn caù veà beán.
H- Tröôùc tieân, nhaø thô noùi veà laøng queâ mình nhö theá naøo ?
TL:- 1 laøng chaøi ven bieån, soáng ngheà chaøi löôùi; đặc điểm địa lí: như một hòn đảo nhỏ, nước bao quanh.
" Không gian bát ngát, mênh mông, thời gian được tính bằng ngày sông ;phương tiện đi lại bằng thuyền bè.
H- Caûnh daân laøng ra khôi ñi ñaùnh caù nhö theá naøo ? Chuù yù ñeán hình aûnh con thuyeàn ñöôïc mieâu taû qua ngheä thuaät gì?
TL:-Thời gian : Sớm mai hồng
- Không gian : Gió nhẹ, trời trong
 Khi thôøi tieát thuaän lôïi, ngö daân bôi thuyeàn ñi ñaùnh caù.
H-Cho biết ý nghĩa của các thủ pháp nghệ thuật? 
TL:- So saùnh : Thuyeàn – tuaán maõ, caùnh buoàm - maûnh hoàn laøng.
- Nhaân hoaù: röôùn thaân 
traéng, thaâu goùp gioù.
- Con thuyeàn laøng chaøi trôû neân ñeïp, thô moäng, thaân thieát, laø linh hoàn söï soáng cuûa queâ höông. 
Caûnh töôïng baàu trôøi cao roäng, trong treûo, nhuoám naéng hoàng bình minh môû ra, treân ñoù noåi baät leân hình aûnh ñoaøn thuyeàn baêng mình ra khôi. Con thuyeàn ñöôïc so saùnh vôùi con tuaán maõ baêng tôùi duõng maõnh, toaùt leân veû ñeïp huøng traùng ñaày söùc haáp daãn. Hình aûnh caùnh buoàm caêng gioù bieån khôi voán quen thuoäc boãng trôû neân lôùn lao , thô moäng, vì ñoù laø bieåu töôïng linh hoàn cuûa laøng chaøi.
Caùnh buoàm giöông to nhö maûnh hoàn laøng
Röôùn thaân traéng bao la thaâu goùp gioù .
BÌNH :
Con thuyền mang sức sống của những trai làng và hình ảnh cánh buồm trở nên lớn lao, thiêng liêng, thơ mộng.
H- Cảm nhận của em qua tám câu thơ trên?
TL:- Phong cảnh thiên nhiên tươi sáng
- Bức tranh lao động đầy phấn khởi và dạt dào sức sống
- Cảm xúc dạt dào tình quê hương của tác giả" cả một niềm tự hào.
GV cho hs hoạt động nhóm
- Ñoïc ñoaïn thô töø Ngaøy hoâm sau. Thôù voû.
H- Caûnh ñoaøn thuyeàn trôû veà beán ñöôïc mieâu taû qua nhöõng chi tieát naøo ?
TL:- Bến :ồn ào
- Daân laøng taáp naäp ñoùn ghe veà.
- Nhöõng chieác ghe ñaày caù töôi.
- Hình aûnh nhöõng ngöôøi daân chaøi .
- Hình aûnh con thuyeàn sau chuyeán ñi bieån.
H- Khoâng khí oàn aøo taáp naäp treân beán cuøng vôùi lôøi taâm nieäm nhôø ôn trôøi bieån laëng caù ñaày ghe cho thaáy c/soáng nôi ñaây nhö theá naøo ?
TL: Moät c/soáng LÑ vôùi nhieàu nieàm vui nhöng cuõng nhieàu lo toan.
H-Caûm nhaän cuûa em veà ngöôøi daân chaøi qua chi tieát laøn da ngaêm, thaân hình noàng thôû vò xa xaêm ?
TL:Ngöôøi ñi bieån laâu ngaøy taém naéng gioù khieán cô theå khoeû maïnh raén roûi, mang veû ñeïp vaø söï soáng noàng nhieät cuûa bieån caû.
Gv cho hs thảo luận nhóm (khăn phủ bàn)
H: Ngöôøi baïn ñöôøng cuûa daân chaøi ñöôïc mieâu taû nhö theá naøo ? Caùch mieâu taû coù gì ñaëc saéc ? ( söû duïng ngheä thuaät gì ? Taùc duïng cuûa noù ?)
TL:Taùc giaû duøng ngheä thuaät nhaân hoùa, con thuyeàn nhö moät ngöôøi daân chaøi, ñang laéng nghe töøng hôi thôû cuûa bieån caû treân cô theå mình
* Yêu cầu HS thảo luận:
GV bình: Câu thơ đầu tả thực, câu thơ sau bằng tâm hồn lãng mạn. Cũng như người dân chài, con thuyền cũng thấm đượm vị muối mặn biển khơi-> như 1 cơ thể sống, 1 phần sự sống lao động ở làng chài, gắn bó mật thiết với con người nơi đây, con thuyền trở nên có hồn, 1 tâm hồn tinh tế.
H: Caû ñoaïn thô giuùp em caûm nhaän ñieàu gì saâu saéc veà cuoäc soáng cuûa laøng queâ taùc giaû ?Veà taùc giaû?
Gv : Taùc giaû phaûi laø ngöôøi nhaïy caûm, tinh teá, yeâu queâ höông saâu saéc
TL: Ñaày nieàm vui nhöõng cuõng khoâng thieáu nhöõng lo aâu, nhaát laø gaén boù saâu saéc vôùi bieån caû . Cho thaáy söï gaén boù saâu saéc cuûa taùc giaû vôùi laøng queâ cuûa mình .
Caûnh daân chaøi ñoùn thuyeàn caù trôû veà laø 1 böùc tranh lao ñoäng naùo nhieät, ñaày aép nieàm vui vaø söï soáng. Hình aûnh ngöôøi daân chaøi , nhöõng ñöùa con cuûa bieån khôi ñöôïc mieâu taû vöøa chaân thöïc vöøa laõng maïn vaø trôû neân coù taàm voùc phi thöôøng : thaân hình noàng toaû vò xa xaêm cuûa bieån khôi. Ñaëc bieät , taùc giaû ñaõ saùng taïo ñoäc ñaùo trong mieâu taû hình aûnh con thuyeàn voâ tri cuõng trôû neân coù hoàn ( im, moûi, laéng nghe ). Ko coù 1 taâm hoàn tinh teá taøi hoa, vaø nhaát laøneáu ko coù taám loøng gaén boù saâu naëng vôùi con ngöôøi vaø cuoäc soáng lao ñoäng laøng chaøi queâ höông thì ko theå coù nhöõng caâu thô xuaát thaàn nhö vaäy.
- Goïi HS ñoïc khoå thô keát.
H- Taùc giaû baøy toû ñieàu gì qua khoå thô naøy?
TL:- Taùc giaû nhôù tôùi laøng queâ.
H- Taùc giaû nhôù tôùi nhöõng chi tieát naøo nôi queâ nhaø ?
TL:- Nhôù bieån (maøu nöôùc xanh, muøi noàng maën ), nhôù caù ( caù baïc), nhôù con thuyeàn ( buoàm , reõ soùng), nhớ mùi biển ( mùi vị mặn nồng).
H-Ñoù laø 1 noãi nhôù nhö theá naøo?
- Nhôù cuï theå, thaém thieát
H- Tại sao tác giả lại nhớ tới mùi nồng mặn của quê hương?
GV: Tấm lòng của một người con hiếu thảo. Hình ảnh quê hương
TL: Đó là mùi đặc trưng của quê hương, cái höông vò rieâng ñaày quyeán ruõ cuûa queâ höông mình. Noãi nhôù chaân thaønh, giaûn dò, töï nhieân, nhôù coàn caøo höông vò rieâng ñaày quyeán ruõ cuûa queâ höông .
Hướng dẫn học sinh tổng kết .
H: Nhöõng neùt ngheä thuaät ñaëc saéc naøo khieán baøi thô haáp daãn ñöôïc ngöôøi ñoïc ?
TL: - Sáng tạo nên những hình ảnh của cuộc sống thơ mộng.
- Tạo liên tưởng, so sánh độc đáo, lời thơ bay bổng, đầy cảm xúc.
- Sử dụng thể thơ 8 chữ hiện đại có những sáng tạo mới mẻ, phóng khoáng.
H: Baøi thô giuùp em caûm nhaän ñöôïc ñieàu gì saâu saéc veà taâm hoàn nhaø thô ?
TL: Nhaïy caûm, tinh teá
+ Yeâu queâ höông saâu naëng, gaén boù chaët cheõ vôùi queâ höông
GV : nhaéc laïi caûm höùng veà queâ höông trong thô Teá Hanh.
Haõy ñoïc moät baøi thô ( haùt moät baøi haùt ) ca ngôïi veà queâ höông?
c/ Nội dung 3: Văn bản: “Khi con tu huù” – Tố Hữu
Hướng dẫn HS tìm hiểu tác giả, tác phẩm
-Gọi HS đọc phần chú thích * SGK.
-Giới thiệu vài nét về tác giả? 
Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nào?
Hướng dẫn HS đọc, tìm hiểu chung văn bản. 
- GV hướng dẫn cách đọc.
+ Höôùng daãn ñoïc baøi thô .
+ Nhaän xeùt, ñoïc laïi dieãn caûm
H-Baøi thô ñöôïc vieát theo theå thô naøo ? Hình thöùc thô aáy coù taùc duïng dieãn taû caûm xuùc ntnaøo ?
TL: -Theå thô luïc baùt 
Theå thô luïc baùt nhòp nhaøng, uyeån chuyeån, giaøu aâm höôûng, coù nhieàu khaû naêng chuyeån taûi caûm xuùc tröõ tình.
H-Baøi thô coù maáy ñoaïn, yù chính cuûa moãi ñoaïn ?
Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết văn bản. 
- Cách thức tiến hành
+ Giao nhiệm vụ: 
+ Hướng dẫn, quan sát, hỗ trợ học sinh.
+ Tổ chức báo cáo, nhận xét.
+ Chuẩn hóa kiến thức.
Cho HS đọc lại bài thơ.
H: Ñaàu ñeà baøi thô coù gì ñaëc bieät? Noù gôïi cho em suy nghó gì?
TL: Noùi leân moät thôøi ñieåm , keát thuùc ñoät ngoät, gôïi söï toø moø cho ngöôøi ñoïc 
H: Haõy toùm taét baøi thô baèng moät caâu baét ñaàu “ khi con tu huù”?
TL: Khi con tu huù goïi baày, ngöôøi tuø caûm nhaän nhöõng chuyeån ñoäng cuûa muøa heø vaø caûm thaáy ngoät ngaït, tuø tuùng, theøm khaùt töï do. 
GV : nhaän xeùt .
H: Vaäy aâm thanh tu huù coù vai troø nhö theá naøo ñoái vôùi taùc giaû ?
TL: Noù chính laø aâm thanh khôi gôïi caûm xuùc. 
-Goïi HS ñoïc ñoaïn 1 (6 caâu ñaàu)
H-Caûnh muøa heø ñöôïc mieâu taû qua nhöõng chi tieát naøo?
Hình aûnh 
Luùa chín, traùi caây ngoït daàn.
Baép vaøng haït, saân naéng ñaøo.
Trôøi xanh roäng, cao,
Ñoâi dieàu saùo loän nhaøo
H-Thôøi gian muøa heø ñöôïc gôïi taû baèng nhöõng aâm thanh naøo ?
TL: AÂm thanh 
+ Tiếng tu hú
+ Tiếng ve ngân
+ Tiếng sáo diều vi vu
H-Caûnh muøa heø coøn ñöôïc theå hieän qua nhöõng saéc maøu naøo?
TL: Maøu saéc 
+ Màu hồng của “ nắng đào”
 + Màu vàng của lúa chín, bắp rây
+ Màu xanh của vườn râm, trời xanh
- Hương vị:
 Hương lúa chín, trái cây ngọt dần.
H-Qua nhöõng chi tieát treân, em caûm nhaän ñöôïc veû ñeïp muøa heø nhö theá naøo? 
TL: Muøa heø roän raõ aâm thanh, röïc rôõ saéc maøu, ngoït ngaøo höông vò .
H-Nhöõng caûnh vaät muøa heø aáy, taùc giaû coù tröïc tieáp nhìn thaáy, caûm thaáy ko ?
TL: Khoâng thaáy, vì TG ñang ôû trong tuø .
Duø khoâng tröïc tieáp nhìn thaáy, tieáng chim tu huù ñaõ laøm thöùc daäy trong taâm hoàn ngöôøi chieán só treû trong tuø moät theá giôùi roän raøng, traøn treà nhöïa soáng. ÔÛ ñaây laø söùc caûm nhaän maõnh lieät, tinh teá cuûa moät taâm hoàn treû trung yeâu ñôøi nhöng ñang maát töï do vaø khao khaùt töï do ñeán chaùy ruoät, chaùy loøng.
H- Các biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong đoạn thơ?
TL: - Động từ : dậy, lộn nhào
- Tính từ : chín, ngọt dần, đầy, rộng, cao.
" Muøa heø roän raõ, giaøu sinh löïc, loäng laãy, phoùng khoaùng.
H- Tại sao tác giả lại có thể tưởng tượng ra một bức tranh mùa hè sinh động như thế?
TL: Tình yeâu cuoäc soáng, khao khaùt töï do đã giúp nhà thơ vẽ nên bức tranh mùa hè từ tiếng chim tu hú rộn ràng ấy.
GV : Chính niềm khao khát tự do đã giúp nhà thơ bộc lộ sâu săc ở 4 câu thơ cuối.
H-Em hieåu caâu thô “Ta nghe heø daäy beân loøng” nhö theá naøo ? nhaø thô ñoùn nhaän caûnh töôi ñeïp muøa heø baèng giaùc quan naøo ?
TL: Nghe baèng söùc maïnh taâm hoàn.
H-Taïi sao ngöôøi tuø CM laïi muoán ñaïp tan phoøng ?
TL: Vì muoán thoaùt caûnh tuø nguïc.
H-Coù nhaän xeùt gì veà nhòp thô vaø caùch dieãn ñaït lôøi thô trong ñoaïn naøy ? Ngoài ra tác giả còn sử dụng những tín hiệu nghệ thuật nào ?
TL: - Nhòp thô 6/2 (caâu8) ; 3/3(caâu 9)
- Töø caûm thaùn
- Các động từ mạnh : đập tan, chết uất
" Tâm trạng u uất, ngột ngạt, bức bối của người tù.
- “ Đạp” không phải chỉ để biểu hiện sức mạnh của bàn chân, mà từ trong lí trí, tâm hồn người chiến sĩ muốn bức phá, muốn đập tan xiềng xích, gông cùm thoát ra ngoài - ở đó có mùa hè, bầu trời, tiếng chim
H- Giải thích từ “ đạp “ ?
" “ Đạp” câu thơ thể hiện rõ chaùy boûng khaùt voïng töï do, yeâu cuoäc soáng.
H-Em caûm nhaän töø nhöõng lôøi thô ñoù moät taâm hoàn ñöôïc boäc baïch nhö theá naøo ?
TL: Khao khaùt töï do.
H-Môû ñaàu vaø keát thuùc baøi thô ñeàu coù tieáng tu huù keâu, nhöng taâm traïng ngöôøi tuø coù gioáng nhau ko, taïi sao?
TL: Khaùc nhau
ÔÛ caâu thô ñaàu, tieáng chim tu huù ñaõ gôïi ra caûnh töôïng trôøi ñaát bao la, töng böøng söï soáng luùc vaøo heø, taâm traïng TG laøhoaø hôïp vôùi söï soáng muøa heø, bieåu hieän nieàm say meâ c/soáng.
ÔÛ caâu thô cuoái, tieáng tu huù keâu gôïi caûm xuùc ≠ haún : u uaát, noân noùng, khaéc khoaûi, khieán cho ngöôøi chieán só ñang bò giam caûm thaáy heát söùc ñau khoå böïc boäi, taâm traïng cuûa keû bò cöôõng ñoaït töï do, taùch rôøi c/soáng.
Hướng dẫn học sinh tổng kết
H: Baøi thô haáp daãn ngöôøi ñoïc bôûi nhöõng neùt ngheä thuaät naøo noåi baät ?
TL:+ Theåâ thô luïc baùt giaûn dò ,giàu nhạc điệu, mượt mà uyển chuyển.
+ Sử dụng các biện pháp tu từ điệp ngữ, liệt kê
+Lựa chọn lời thơ đầy ấn tượng để biểu lộ cảm xúc khi thiết tha, khi sôi nổi, mạnh mẽ
+ Sử dụng các biện pháp tu từ điệp ngữ, liệt kê 
H: Baøi thô giuùp em caûm nhaän ñöôïc ñieàu gì saâu saéc?
TL: Bài thơ thể hiện sâu sắc lòng yêu cuộc sống và niềm khát khao tự do cháy bỏng của người chiến sĩ cách mạng trong cảnh tù đày.
d/ Nội dung 4: Văn bản: “Tức cảnh Pác Pó” - 
- Cách thức tiến hành
+ Giao nhiệm vụ: 
+ Hướng dẫn, quan sát, hỗ trợ học sinh.
+ Tổ chức báo cáo, nhận xét.
+ Chuẩn hóa kiến thức
Hướng dẫn HS tìm hiểu tác giả, tác phẩm
-Gọi HS đọc phần chú thích * SGK.
-Giới thiệu vài nét nổi bật vềtác giả
Hướng dẫn HS đọc, tìm hiểu chung văn bản. 
- GV hướng dẫn cách đọc.
- Yeâu caàu HS ñoïc dieãn caûm, chuù yù ngaét nhòp ñuùng ( caâu 2 vaø 3), gioïng ñieäu thoaûi maùi, theå hieän taâm traïng saûng khoaùi.
H- Baøi thô vieát theo theå thô gì ?
H- Keå teân 1 soá baøi thô cuøng theå thô naøy?(Baùnh troâi nöôùc .)
Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết văn bản. 
- Cách thức tiến hành
+ Giao nhiệm vụ: 
+ Hướng dẫn, quan sát, hỗ trợ học sinh.
+ Tổ chức báo cáo, nhận xét.
+ Chuẩn hóa kiến thức.
Cho HS đọc lại bài thơ.
H- Nhaän xeùt veà gioïng ñieäu baøi thô ?
(Gioïng nheï nhaøng, vui töôi)
H-Taâm traïng cuûa Baùc theå hieän nhö theá naøo qua baøi thô? (Taâm traïng Baùc vui thích, saûng khoaùi trong ñieàu kieän soáng gian khoå ôû Paùc Boù)
+ Ñoïc 3 caâu ñaàu.
H- Caâu thô ñaàu noùi veà vieäc gì ?
Caâu 1 noùi veà vieäc ôû vaø neáp sinh hoaït haèng ngaøy cuûa Baùc .
Nôi ôû : hang ; Choã laøm vieäc : bôø suoái" neáp sinh hoaït ñeàu ñaën “Saùng ra bôø suoái toái vaøo hang”.
H- Caáu taïo vaø nhòp thô ôû caâu thô naøy coù gì ñaëc bieät? (Nhòp thô 4/3, taïo hai veá soùng ñoâi nhau)
H- Ñoái nhöõng chi tieát naøo ?
TL: Duøng pheùp ñoái : saùng >< hang( ñoái veà thôøi gian, hoaït ñoäng )
Caâu thô coù gioïng ñieäu thaät thoaûi maùi, ngaét nhòp 4/3, taïo thaønh 2 veá soùng ñoâi, toaùt leân caûm giaùc nhòp nhaøng, neà neáp, cho thaáy Baùc soáng thaät ung dung, hoaø ñieäu vôùi nhòp soáng nuùi röøng
H-Töø ñoù, caâu thô cho ta hieåu gì veà c/soáng cuûa Baùc khi ôû Paùc Boù ?
TL: Ñaây laø cuoäc soáng bí maät, nhöng vaãn neà neáp, quy cuõ, haøi hoaø, thö thaùi vaø coù yù nghóa cuûa ngöôøi CMù luoân laøm chuû hoaøn caûnh.
- Goïi HS ñoïc caâu thô thöù 2
+ Döïa vaøo chuù thích, haõy giaûi nghóa yù thô treân ?
H-“ Chaùo beï rau maêng” laø nhöõng thöùc aên nhö theá naøo?
TL: Chaùo ngoâ vaø maêng röøng luoân coù saün trong böõa aên cuûa Baùc ôû Paùc Boù
- Böõa aên ñôn sô, giaûn dò nhöng chan chöùa tình caûm, bôûi ñoù laø nhöõng thöù do thieân nhieân ban taëng vaø con ngöôøi cung caáp.
H- Em hieåu nhö theá naøo veà “ vaãn saün saøng”?
GIAÛNG
Caâu thô vaãn tieáp tuïc maïch caûm xuùc ñoù, coù theâm neùt vui ñuøa : löông thöïc, thöïc phaåm ôû ñaây thaät ñaày ñuû, dö thöøa, chaùo beï rau maêng luoân coù saün .
H- Hai caâu thô cuøng gioïng ñieâïu eâm aùi, nheï nhaøng, ñieàu naøy phaûn aùnh traïng thaùi taâm hoàn nhö theá naøo cuûa ngöôøi laøm thô ?
TL: Höôûng thuï chaùo beï rau maêng laø nieàm vui cuûa ngöôøi caùch maïng, luoân bieát soáng gaén boù hoaø hôïp vôùi thieân nhieân, ñaát nöôùc, nhaân daân LÑ ngheøo khoå cuûa mình
Hai caâu thô gôïi nhôù maïch caûm xuùc trong baøi Caûnh röøng Vieät Baéc (1947) cuûa Baùc, cuõng dieãn taû nieàm vui thích, saûng khoaùi ñaëc bieät cuûa Ngöôøi trong cuoäc soáng ôû röøng nhieàu gian khoå nhöõng ngaøy ñaàu k/ chieán choáng Phaùp luùc baáy giôø. Roõ raøng laø vôùi Baùc Hoà, ñöôïc soáng giöõa nuùi röøng thaät laø thích thuù, moïi thöù caàn gì coù naáy, tha hoà höôûng thuï chaùo beï rau maêng hay röôïu ngoït cheø töôi. Nhöng söï thaät hoaøn caûnh Baùc khi ñoù heát söùc gian khoå : ÔÛ trong hang toái, aên chæ coù chaùo beï rau maêng. Tuy theá Baùc vaãn vui töôi, thö thaùi, chöùng toû Ngöôøi hoaø hôïp vôùi t/nhieân vaø con ng` Paùc Boù, n/daân LÑ ngheøo khoå cuûa mình.
BÌNH :
Caâu thô vöøa noùi hieän thöïc gian khoå vöøa noùi leân tinh thaàn saûng khoaùi cuûa Baùc baèng loøng vôùi cuoäc soáng hieän taïi..
- Ñoïc caâu thô thöù ba
GV: caâu 3 laø moät caâu chuyeån bieán ñoät ngoät. Chuyeån töø vieäc ôû, thöùc aên haøng ngaøy sang noùi ñeán coâng vieäc. Chuyeån töø khoâng khí thieân nhieân( suoái, hang, sôùm, toái) sang khoâng khí hoaït ñoäng CM ( dòch söû Ñaûng)
H- Em hieåu caâu thô naøy nhö theá naøo ?
H- Giaûi thích töø “ choâng cheânh”?
TL: Töø laùy taïo hình, gôïi caûm " khoâng vöõng vaøng, ñieàu kieän laøm vieäc khoù khaên.
YÙ nghóa töôïng tröng cho löïc löôïng CM coøn ñang trong thôøi kì khoù khaên, tröùng nöôùc.
H- “Dòch söû Ñaûng” laø laøm vieäc gì? Muïc ñích? Nhaän xeùt caùch söû duïng daáu thanh ôû ñaây?
TL: Coâng vieäc haøng ngaøy cuûa Baùc laø dòch cuoán lòch söû Ñaûng ( ÑCSLX) laøm taøi lieäu tuyeân tuyeàn CM cho caùn boä chieán só.
- 3 tieáng cuoái caâu söû duïng toaøn thanh traéc theå hieän söï vaát vaû nhöng cöông quyeát, khoûe khoaén.
GV:
Trong baøi thô töù tuyeät, caâu thô thöù 3 thöôøng coù vò trí noåi baät, thöôøng laø h/aûnh trung taâm cuûa baøi thô. Nhö vaäy, trung taâm cuûa böùc tranh Paùc Poù laø hình töôïng ngöôøi c/só ñöôïc khaéùc hoaï chaân thöïc, sinh ñoäng, laïi vöøa nhö coù 1 taàm voùc lôùn lao, 1 tö theá uy nghi, loàng loäng, gioáng nhö 1 böùc töôïng ñaøi veà vò laõnh tuï CM. Baùc Hoà ñang dòch söû Ñaûng CS Lieân Xoâ laøm taøi lieäu huaán luyeän caùn boä, ñoàng thôøi chính laø ñang xoay chuyeån lòch söû nôi “ ñaàu nguoàn”.
- Goïi HS ñoïc caâu thô cuoái
H- Vì sao Baùc laïi caûm thaáy c/ soáng gian khoå ñoù “thaät laø sang “?
Gv cho hs thaûo luaän cặp, trả lời câu hỏi, Gv nhận xét chốt lại
- Sang töùc laø söï giaøu coù , sang troïng veà maët tinh thaàn, töï thaáy mình hoaø hôïp töï tin, thö thaùi, höõu ích cho caùch maïng caû trong gian khoå thieáùu thoán .
- Sang vì cuoäc caùch maïng ñem laïi aùnh saùng Maùc-Leânin ñeå giaûi phoùng daân toäc, ñem aám no cho nhaân daân.
- Sang vì nhaø thô luoân tìm thaáy söï hoøa hôïp, töï tin thö thaùi trong töï nhieân
- Sang veà maët tinh thaàn luoân laïc quan tin töôûng vaøo söï nghieäp CM.
Nieàm vui lôùn nhaát cuûa Baùc Hoà trong baøi thô naøy