Giáo án Sinh học 8 năm 2009 - Tiết 17: Tim và mạch máu

TUẦN 9- TIẾT 17
	 TIM VÀ MẠCH MÁU
Ngày soạn : 31 /10/2009
Ngày dạy : 2 /11/2009 (8B;8C) 5/11(8A) 
A/ Mục tiêu:
1.KiÕn thøc:
- Học sinh chỉ ra được các ngăn tim, van tim, phân biệt được các loại mạch. 
- Trình bày rõ các đặt điểm các pha trang chu kỳ co dãn tim .
2.Rèn luyện kỹ năng:
 Tư duy suy đoán, dự đoán. Kỹ năng tổng hợp kiến thức, vận dụng kiến thức, vận dụng lý thuyết, tập đếm nhịp tim lúc nghỉ sau khi hoạt động.
3.Giáo dục :
 Ý thức bảo vệ tim, mạch trong các hoạt động, tránh làm tổn thương đến tim và mạch máu.
B/ Phương pháp : Trực quan + vấn đáp + tìm tòi.
C/ Chuẩn bị : 
1.GV : Mô hình tim, tim lợn mổ phanh ra. Tranh hình 17.2 phóng to, tranh cắt ngang qua động mạch và phiếu học tập .
 2. HS :PhÇn V tiÕt 16.
D/ Tiến trình lên lớp:
 I- Ổn định lớp:
 II- Kiểm tra Bài cũ: Vai trò của tim và hệ mạch trong hệ tuần hoàn máu là gì? Hệ bạch huyết có vai trò gì?
 III- Bài mới:
* Vào bài: Chiếu 1 đoạn phim vào bài
1.Ho¹t ®éng 1Tìm hiểu cấu tạo của tim: 
Hoạt động của GV và HS
Nội dung ghi bảng
GV treo tranh H17-1 SGK kết hợp qs quả tim thật 
+ Nhìn bên ngoài tim có cấu tạo như thế nào ?( Khối lượng, hình dạng, vị trí)
HS trả lời : N/C H17.1 SGK kết hợp với mô hình trả lời câu hỏi theo nhận định của bản thân mỗi em.
GV: Yêu cầu học sinh hoàn thành bảng 17.1 – cá nhân ( TN co m¸u ®Èy vµo TT; TT ph¶i co maĩ ®Èy vµo §MP ; TT tr¸i co m¸u ®Èy vµo §MC). 
+ Dự đoán xem ngăn tim nào có thành cơ dày nhất và ngăn tim nào có thanh cơ mỏng nhất?( Thµnh c¬ TT tr¸i dµy nhÊt ; Thµnh c¬ TN ph¶i máng nhÊt )
+Giữa các ngăn tim và giữa tim với các mạch máu phải có cấu tạo như thế nào để máu chỉ được bơm theo một chiều?( Có van tim )
HS: Các nhóm dự đoán và thống nhất câu trả lời .
GV: Ghi dự đoán 1 vài nhóm lên bảng. 
GV hướng dẫn các nhóm bổ dọc tim lợn, yêu cầu các em so sánh xem dự doán của nhóm mình đúng hay sai ?
HS: Các nhóm tiến hành mổ tim lợn và so sánh với dự đoán ban đầu .
GV. Yêu cầu HS rút ra cấu tạo trong của tim. 
I.Cấu tạo của tim: 
 1) Cấu tạo ngoài: 
- Màng tim bao bọc bên ngoài tim.
- Tâm thất lớn => phần đỉnh tim .
2) Cấu tạo trong:
- Tim có 4 ngăn. 
- Thành cơ tâm thất dày hơn thành cơ tâm nhỉ.
- Thành cơ tâm nhỉ & tâm thất trái dày hơn thành cơ tâm nhỉ & tâm thất phải. 
- Giữa TN với TT & giữa TT với ĐM có van => máu lưu thông theo 1 chiều .
Ho¹t ®éng 2: T×m hiểu cấu tạo mạch máu:
Hoạt động của GV và HS
Nội dung ghi bảng
Quan sát H17.2 cho biết có những loại mạch máu nào ? ( §M: TM; MM)
Giáo viên cho HS so sánh và chỉ ra sự khác biệt giữa các loại mạch máu, giải thích sự khác nhau đó bằng cách điền vào phiếu học tập .
Nội dung
ĐM
TM
MM
1.Cấu tạo
2.Chức năng
HS: Hoàn thành nội dung phiếu học tập. Đại diện nhóm trình bày, các nhóm khác bổ sung .
GV: Đưa ra đáp án đúng
II. Cấu tạo mạch máu:
 ( Bảng kiến thức)
* §M Vµ TM Gåm :
M« liªn kÕt.
M« c¬.
Biểu b×.
* MM:
ChØ gåm mét líp biểu b×
Ho¹t ®éng 3: Tìm hiểu hoạt động co dãn của tim: 
Hoạt động của GV và HS
Nội dung ghi bảng
GV treo tranh H17.3 phóng to
GV yêu cầu HS quan sát H17.3 cho biết mỗi chu kỳ co giãn kéo dài mất bao nhiêu giây ?(0,8 s)
Trong mỗi chu kỳ :
+ Tâm nhĩ làm việc bao nhiêu giây ?( 0,1 s) nghỉ bao nhiêu giây?( 0,7 s) 
+ Tâm thất làm việc bao nhiêu giây, nghỉ bao nhiêu giây?(0,3s- 0,5s) 
+ Tim nghỉ ngơi hoàn toàn bao nhiêu giây? (0,4s )
+ Tính xem trung bình mỗi phút diễn ra bao nhiêu chu kỳ co dãn tim(nhịp tim) ? ( 75 )
HS: Cá nhân tự N/C thông tin TĐN tả lời câu hỏi. Đại diện nhóm trình bày, nhóm khác bổ sung.
GV. Nhận xét bổ sung vµ chèt kiÕn thøc .
III. Hoạt động co dãn của tim: 
Chu kỳ tim gồm 3 pha :
+ Pha co TN: 0,1s máu từ TN đến TT.
+Pha co TT: 0.3s máu từ TT vào 
ĐM.
+ Pha dãn chung: 0.4s máu được hút từ TM đến TN đến TT.
 IV - Kiểm tra đánh giá :
- GV treo tranh phóng to H17.4 SGK và các mảnh bìa có ghi tên ĐM, TM, TT, Van.
- Gọi một vài HS lên gắn vào tranh cho phù hợp, cả lớp nhận xét. GV nhận xét và cho điểm.
 V- Dặn dò :
- Học bài trả lời câu hỏi và bài tập SGK trang 59 , Đọc mục “Em có biết”.
- Ra về nhớ chấp hành luật lệ giao thông.
VI.Rút kinh nghiệm sau tiết dạy: