Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 97: Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động (Tiếp theo)

TUẦN 25	Ngày soạn :21/ 2/2010
Tiết 97	Ngày dạy:23 /2/2010
CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG
THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (tt)
A.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
 - Củng cổ kiền thức về câu chủ động và câu bị động đã học.
 - Biết cách chuyển đổi câu chủ động và ngược lại theo mục đích giao tiếp.
B.TRỌNG TÂM ,KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:
 1.Kiến thức:
 Quy tắc chuyển câu chủ động thành mỗi kiểu câu bị động.
2.Kĩ năng
 - Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động và ngược lại.
 - Đặt câu ( chủ động hay bị động) phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp.
3. Thái độ: 
 C.PHƯƠNG PHÁP: : Vấn đáp, nêu vấn đề ,thuyết trình	
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC 
1. Ổn định :
2. Bài cũ : Thế nào là câu chủ động ? Câu bị động ?
 Mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ?
 * Aùp dụng : Tìm câu bị động :
 + Người lái đò đẩy thuyền ra xa .
	 + Thuyền được đẩy ra xa .
3. Bài mới :
* Ví dụ: Bảng phụ .
1) Người ta đã hạ cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải xuống từ hôm hoá vàng .
2) Cánh màn điều . . . đã được hạ xuống . . . 
3) Cánh màn điều . . . đã hạ xuống . . . 
? Phân tích cấu trúc các câu . Xác định câu bị động .
? Quan sát hai câu bị động . Nhận xét gì về nội dung và hình thức diễn đạt của hai câu bị động đó ?
 + Nội dung : cả hai câu miêu tả cùng một sự việc .
 + Hình thức : câu (2) có dụng từ “dược”, câu (3) không có .
 Quan sát lại các câu trên .
? Chủ ngữ trong câu bị động là thành phần gì trong câu chủ động ?
? Vậy từ đậy hãy rút ra chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ?
 Học sinh theo dõi tiếp ví dụ mục (3) .
? Phân tích câu trúc các câu ?
? Các câu trên có phải là câu bị động không ?
 ( Không , câu (1) là câu đơn bình thường mặc dù có từ được ; câu (2) là câu chủ động ) .
? Vậy có phải tất cả các câu chứa bị / được là câu bị động hết không ?
? Tóm lại , bài học hôm nay em được cung cấp thêm kiến thức gì về câu bị động ?
I Tìm hiểu chung
1// Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động :
a/. Ví dụ
1) Người ta đã hạ cánh màn điều treo ở đầu bàn thờ ông vải xuống từ hôm hoá vàng .
2) Cánh màn điều . . . đã được hạ xuống . . . 
3) Cánh màn điều . . . đã hạ xuống . . . 
+ Nội dung : cả hai câu miêu tả cùng một sự việc .
 + Hình thức : câu (2) có dụng từ “dược”, câu (3) không có .
2.Ghi nhớ SGK / 64 .
II/ Luyện tập :
Bài 1 : ( Hoạt động nhóm ) Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động theo hai kiểu .
Hướng dẫn : Học sinh thảo luận làm theo nhóm . Bám theo các bước chuyển đổi câu để làm : _ Phân tích cấu trúc câu chủ động .
 _ Đưa thành phần chỉ đối tượng của hoạt động trong câu chủ động lên làm chủ ngữ của câu bị động , giữ nguyên động từ trung tâm .
 	 + Một câu giữ lại chủ thể của hành động trong câu chủ động .
	 + Một câu bỏ đi chủ thể của hành động trong câu chủ động .
Giải :
a/ Một nhà sư vô danh // đã xây ngôi chùa ấy từ thế kỉ XIII .
 CN	 VN
-> Ngôi chùa ấy // đã được một nhà sư vô danh xây từ thế kỉ XIII .
=> Ngôi chùa ấy // đã được xây từ thế kỉ XIII .
 CN VN
b/ Người ta // làm tất cả cánh cửa chùa bằng gỗ lim .
 CN VN
-> Tất cả cánh cửa chùa // được ( người ta ) làm bằng gỗ lim .
 CN VN
=> Tất cả cánh cửa chùa // làm bằng gỗ lim .
 CN VN
c/ Chàng kị sĩ // buộc con ngựabạch bên gốc đào .
 CN VN
-> Con ngựa bạch // được chàng kị sĩ buộc bên gốc đào .
 CN VN
=> Con ngựa bạch // buộc bên gốc đào .
 CN VN
d/ Người ta // dựng một lá cờ đại ở giữa sân .
 CN VN
-> Một lá cờ đại // được người ta dựng ở giữa sân .
 CN VN=> Một lá cờ đại // dựng ở giữa sân .
 CN VN
Bài 2 : Chuyển câu chủ động thành câu bị động chứa được / bị .Nhận xét sắc thái ý nghĩa :
Hướng dẫn : làm tuần tự các bước như bài tập 1 .
 _ Chú ý trong từng trường hợp , việc sử dụng được / bị sẽ khiến câu biểu hiện ý nghĩa khác nhau .
Giải : a/ Thầy giáo // phê bình em -> Em được thầy giáo phê bình .
 CN VN Em bị thầy giáo phê bình .
b/ Ngôi nhà ấy bị người ta phá đi .
 Ngôi nhà ấy được người ta phá đi .
c/ Sự khác biệt . . . đã được . . . thu hẹp .
 Sự khác biệt . . . đã bị . . . thu hẹp .
=> Câu bị động dùng “được” có hàm ý đánh giá tích cực về sự việc được nói trong câu .
 Câu bị động dùng “bị” có hàm ý tiêu cực về sự việc được nói trong câu .
III/ Hướng dẫn tự học
 Viết một đoạn văn ngắn theo chủ đề nhất định trong đó có sử dụng ít nhấ một câu bị động.
 E /.RÚT KINH NGHIỆM:
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..