Giáo án môn Toán lớp 5 - Bài: Cộng số đo thời gian

 BÀI: CỘNG SỐ ĐO THỜI GIAN
I. Mục tiêu:
- Giúp học sinh biết:
+ Thực hiện phép cộng số đo thời gian.
+ Vận dụng để giải các bài toán đơn giản có liên quan.
II.Đồ dùng dạy học:
- Bảng phụ ghi sẵn nội dung các bài tập.
III. Các hoạt động dạy học:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
B1: Kiểm tra bài cũ.
 Câu hỏi: Hôm trước chúng ta học bài “số đo thời gian” cô mời một bạn lên làm bài tập sau:
BT1: Đổi các đơn vị đo thời gian sau:
4 năm 2 tháng .. tháng.
1\2 phút =  giây.
72 phút =  giờ...phút.
1.5 giờ = . phút.
- Giáo viên yêu cầu học sinh làm vào nháp.
BT2: Điền vào chỗ trống thể hiện mối quan hệ giữa các đơn vị đo thời gian.
1 thế kỉ =................năm.
1 tuần lễ =................ngày.
1 ngày =............giờ.
1 giờ =................phút.
1 phút=.............. giây
- Giáo viên gọi học sinh nhận xét.
- Giáo viên nhận xét và cho điểm.
- Nhận xét chung phần kiểm tra bài cũ.
- học sinh lên bảng làm.
4 năm 2 tháng = 50 tháng.
1\2 phút = 30 giây.
72 phút = 1 giờ 12 phút.
1.5 giờ = 90 phút.
- Cả lớp làm vào nháp.
- Học sinh nhận xét.
1 thế kỉ = 100 năm.
1 tuần lễ = 7 ngày.
1 ngày = 24 giờ.
1 giờ = 60 phút.
1 phút= 60 giây
B2: Dạy Bài mới:
- Giờ học hôm nay, để giúp các em biết cách thực hiện số đo thời gian như thế nào? Tiết hôm nay cô dạy cho các em bài “Cộng số đo thời gian”.
- Các em mở sách trang 131.
- Giáo viên ghi tựa bài lên bảng.
- Lắng nghe.
Hoạt động 1: Thực hiện phép cộng số đo thời gian
*các em đọc ví dụ 1 trong sách giáo khoa và 1 bạn đứng dậy đọc cho cả lớp nghe bài toán nào?
- Yêu cầu một học sinh đọc.
- trong bài toán mà bạn đã đọc các em thấy bài toán cho biết gì nào?
- bài toán hỏi gì?
Hà Nội
Thanh Hóa
Vinh
3 giờ 15 phút
2 giờ 35 phút
?
- Giáo viên nhận xét và chốt lại nội dung bài toán bằng sơ đồ.
- Giáo viên hỏi: Muốn biết ô tô đi từ Hà Nội đến Vinh hết bao nhiêu thời gian ta phải thực hiện phép tính gì?
Và giữa những số nào ?
- Giáo viên hỏi để dễ thực hiện phép tính chúng ta cần phải đặt tính như thế nào?
- Giáo viên yêu cầu học sinh lên đặt tính và tính, cả lớp làm vào vở.
- Giáo viên gọi học sinh nhận xét.
- Giáo viên kết luận:
Vậy thời gian đi ô tô từ hà nội đến vinh hết:
 3 giờ 15 phút + 2 giờ 35 phút = 5 giờ 50 phút.
*các em đọc ví dụ 2 trong sách giáo khoa và trả lời cho cô biết bài toán trên đã cho biết những gì
- bài toán hỏi gì?
- Giáo viên nhận xét và chốt lại nội dung bài bằng sơ đồ.
22 phút 58 giây
23 phút 25 giây
?
- Giáo viên hỏi: Muốn biết người đua xe đạp đi cả hai quãng đường hết thời gian là bao nhiêu ta phải thực hiện phép tính gì?
- Giáo viên hỏi: Ta phải cộng số nào với nhau.
- Giáo viên hỏi: Để dễ thực hiện phép tính chúng ta cần phải đặt tính như thế nào?
- chúng ta phải đặt hàng phút với hàng phút, hàng giây với hàng giây 
- Giáo viên yêu cầu một học sinh lên đặt tính và tính, cả lớp làm vào vở.
- Giáo viên gọi học sinh nhận xét.
- Giáo viên hỏi: 83 giây với 1 phút cái nào lớn hơn?
- Giáo viên hỏi: Vậy 83 giây chúng ta có thể đổi thành bao nhiêu phút?
- vì 83 giây = 1 phút 23 giây nên khi thực hiện phép tính cộng trên ta phải đổi 83 giây sang 1 phút 23 giây và cộng 45 phút 
Vậy :
22 phút 58 giây + 23 phút 25 giây = 45 phút 83 giây (hay 46 phút 23 giây) 
- Một học sinh đọc.
- Bài toán cho biết một ô tô đi từ Hà Nội đến Thanh Hóa hết 3 giờ 15 phút và từ Thanh Hóa đến Vinh hết 2 giờ 35 phút.
- Ô tô đi từ Hà Nội đến Vinh hết bao nhiêu thời gian?
- Theo dõi và lắng nghe.
- Thực hiện phép cộng.
- 3 giờ 15 phút + 2 giờ 35 phút.
- Đặt tính theo hàng dọc.
- Một học sinh lên đặt tính và tính, cả lớp làm vào vở.
 3 giờ 15 phút
 + 2 giờ 35 phút
 5 giờ 50 phút
- Học sinh nhận xét.
- Lắng nghe.
- Học sinh trả lời: Một người tham gia đua xe đạp, quãng đường đầu tiên đi hết 22 phút 58 giây, quãng đường thứ hai đi hết 23 phút 25 giây.
- Đi cả hai quãng đường hết thời gian là bao nhiêu?
- Thực hiện phép cộng.
- 22 phút 58 giây + 23 phút 25 giây
- Đặt tính theo hàng dọc.
- Lắng nghe.
- Một học sinh lên đặt tính và tính, cả lớp làm vào vở.
 22 phút 58 giây 
+ 23 phút 25 giây
 45 phút 83 giây
- Học sinh nhận xét.
- 83 giây > 1 phút vì 1 phút =60 giây mà 83>60 nên 83 giây > 1 phút
- 1 phút 23 giây.
- Lắng nghe.
Hoạt động 2. Ghi nhớ cách cộng hai số đo thời gian
- Giáo viên hỏi: Qua hai ví dụ chúng ta vừa làm em nào cho cô biết khi cộng số đo thời gian chúng ta cần cộng như thế nào?
- Giáo viên nhận xét và chốt lại, dán bảng phụ phần quy tắc lên bảng.
Khi cộng số đo thời gian cần cộng số đo theo từng loại đơn vị. Trong trường hợp số đo theo đơn vị phút, giây lớn hơn hoặc bằng 60 thì cần đổi sang đơn vị hàng lớn hơn đơn vị hàng kề. 
- một, hai học sinh đọc.
Hoạt động 3. Thực hành 
Bài tập 1: 
- Giáo viên yêu cầu một học sinh đọc yêu cầu bài tập một.
- Giáo viên yêu bốn học sinh lên bảng làm bài, học sinh còn lại làm vào vở.
- Giáo viên ghi lên bảng.
7 năm 9 tháng + 5 năm 6 tháng = ?
3 ngày 20 giờ + 4 ngày 15 giờ = ?
4 phút 13 giây + 5 phút 15 giây = ?
- Giáo viên gọi học sinh nhận xét.
- Giáo viên nhận xét và thống nhất kết quả.
- Giáo viên hỏi: tại sao 12 năm 15 tháng = 13 năm 3 tháng và 7 ngày 35 giờ = 8 ngày 11 giờ.
- Giáo viên nhận xét và tuyên dương.
Bài tập 2: 
- Giáo viên yêu cầu một học sinh đọc bài toán.
- Giáo viên hỏi: Bài toán cho ta biết gì?
- Giáo viên hỏi: Bài toán hỏi gì?
- Giáo viên nhận xét và chốt lại bài toán.
 * Đi từ nhà đến bến xe: 35 phút.
 * Đi ô tô: 2 giờ 20 phút.
Hỏi: Lâm đi từ nhà đến viện Bảo tàng hết bao nhiêu thời gian?
- Giáo viên hỏi: Muốn biết Lâm đi hết bao nhiêu thời gian ta phải thực hiện phép tính gì?
- Giáo viên nhận xét.
- Giáo viên gọi một Học sinh lên bảng giải bài cả lớp làm vào vở.
- Giáo viên gọi Học sinh nhận xét.
- Giáo viên nhận xét và thống nhất lời giải.
B3. Củng cố và dặn dò:
-Nhận xét bài học.
-chuẩn bị bài trừ số đo thời gian.
- Một Học sinh đọc yêu cầu.
- Bốn học sinh lên bảng, cả lớp làm vào vở.
7 năm 9 tháng + 5 năm 6 tháng = 12 năm 15 tháng (hay 13 năm 4 tháng)
3 ngày 20 giờ + 4 ngày 15 giờ = 7 ngày 35 giờ (hay 8 ngày 11 giờ)
4 phút 13 giây + 5 phút 15 giây = 9 phút 28 giây
- Nhận xét.
- Vì : * 15 tháng = 1 năm 3 tháng.
 * 35 giờ = 1 ngày 11 giờ.
- Một Học sinh đọc.
- Bài toán cho biết “ Lâm đi từ nhà đến bến xe hết 35 phút, đi ô tô hết 2 giờ 20 phút.
- Lâm đi từ nhà đến viện Bảo tàng hết bao nhiêu thời gian?
- Phép cộng.
- Một Học sinh lên bảng giải bài cả lớp làm vào vở.
 Giải:
Thời gian Lâm đi từ nhà đến viện Bảo tàng lịch sử là:
 35 phút + 2 giờ 20 phút = 2 giờ 55 phút
 Đáp số: 2 giờ 55 phút.
- Học sinh nhận xét.
- Cộng số đo thời gian
- Học sinh lắng nghe.