Giáo án môn Hình học 9 - Tiết 5, 6

TUẦN 3:
TIẾT 5: TỈ SỐ LƯỢNG GIÁC CỦA GÓC NHỌN
Ngày soạn : 27/08/2014
Ngày giảng : /08/2014 
I. MỤC TIÊUBÀI HỌC
- Kiến thức: HS n¾m v÷ng ®­îc c¸c c«ng thøc định nghĩa c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän trong tam gi¸c vu«ng.
- Kĩ năng: HS biÕt vËn dông tÝnh ®­îc c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña gãc 450, 600, 300. 
HiÓu ®­îc c¸c tØ sè nµy chØ phô thuéc vµo ®é lín gãc nhän α mµ kh«ng phô thuéc vµo tõng tam gi¸c vu«ng cã mét gãc b»ng α.
- Thái độ: Høng thó häc tËp h¨ng h¸i x©y dùng bµi.
Rèn tư duy lô gic, hợp lý
II. TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN - Giáo viên: B¶ng phô h×nh cho c©u hái kiÓm tra,h×nh 13 15,16; th­íc kÎ, eke.
- Học sinh: ¤n tËp vÒ ®­êng trung tuyÕn trong tam gi¸c vu«ng; th­íc kÎ, eke.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Tổ chức:
2. Kiểm tra: 
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
Gv nªu yªu cÇu kiÓm tra. .
HS1 :
Cho 2 tam gi¸c vu«ng ABC vµ A'B'C' cã .(h×nh vÏ trªn b¶ng phô). H·y c/m hai tam gi¸c ®ã ®ång d¹ng vµ chØ ra c¸c tØ lÖ thøc gi÷a c¸c c¹nh. 
HS2 : Tõ d·y tØ sè b»ng nhau trªn h·y rót ra: 
 HS: 
Nhận xét, cho điểm
HS c¶ líp cïng lµm, HS thùc hµnh trªn b¶ng
HS1: c/m ®­îc hai tam gi¸c ®ã ®ång d¹ng vµ chØ ra: 
; 
xÐt c¸c gãc nhän B = B' tØ sè gi÷a c¹nh ®èi trªn c¹nh kÒ cña tam gi¸c nµy b»ng tØ sè gi÷a c¹nh ®èi trªn c¹nh kÒ cña tam gi¸c kia
HS theo dâi nhËn xÐt bæ xung. 
3. Bài mới:
a, Giới thiệu bài : Bài học nghiên cứu về tỉ số lượng giác của góc nhọn
b, Dạy học bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
HĐ 1 :Khái niệm tỉ số lượng giác của một góc nhọn
GV VÏ h×nh 13 SGK -71 trªn b¶ng phô vµ cho HS chØ ra c¹nh ®èi vµ c¹nh kÒ cña mçi gãc nhän.
?) VËy khi 2 tam gi¸c trªn ®ång d¹ng tõ tØ sè trªn c¸c em cã nhËn xÐt g×? 
GV giíi thiÖu: 
TØ sè gi÷a c¹nh ®èi vµ c¹nh kÒ cña mét gãc nhän trong một tam gi¸c vu«ng lµ kh«ng ®æi, nã ®Æc tr­ng cho ®é lín gãc nhän Êy.
GV cho HS lµm ?1 SGK-71.
GV h­íng dÉn: - VÏ h×nh; c/m phÇn thuËn vµ phÇn ®¶o:
a. C/m : () nÕu α = 450 th× 
 () nÕu th× α = 450
T­¬ng tù cho phÇn b.
?) tØ sè chØ thay ®æi khi nµo?
GV giíi thiÖu c¸c tØ sè kh¸c vµ chóng chØ thay ®æi khi ®é lín cña gãc nhän ®ang xÐt thay ®æi ta gäi chóng lµ c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän ®ã.
GV: cho gãc nhän α vÏ tam gi¸c vu«ng cã gãc nhän ®ã?
GV giíi thiÖu c¸c định nghĩa tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän.
A
B
C
α
β
?) H·y viÕt c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña c¸c gãc B; gãc C.
Cho HS lµm VD1 SGK -73.
GV gîi ý:
 Sin 450 b»ng tØ sè nµo?
 Tam gi¸c ABC lµ tam gi¸c g×?
 NÕu c¹nh AC = a , tÝnh BC theo a?
 sin450 =?
 ?) T­¬ng tù t×m c¸c tØ sè kh¸c cña gãc 450
GV giíi thiệu tãm t¾t c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña c¸c gãc trªn.
HS VÏ h×nh 13 vµo vë.
HS: ; hai tØ sè cßn l¹i t­¬ng tù.
HS l¾ng nghe vµ ghi nhí. 
HS ho¹t ®éng nhãm lµm ?1:
-Nöa líp lµm phÇn a.
-Nöa líp lµm phÇn b.
A
C
B
450
a. ()NÕu α = 450 th× ABC vu«ng c©n t¹i A. Nªn AB =AC do ®ã
()Ng­îc l¹i: 
 th× AB = AC 
vËy ABC vu«ng c©n 
nªn α = 450
HS: khi gãc nhän α thay ®æi ®é lín.
1 HS thùc hµnh vÏ trªn b¶ng( h×nh 14).
HS ghi nhí:
2 HS thùc hµnh viÕt trªn b¶ng:
HS t×m BC = 
 .
cos 450 = ; tg 450 = 1; cotg450 = 1.
HS tÝnh c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña gãc 600.
c luyện tập. Củng cố:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
?) ViÕt l¹i c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän α.
GV cho hs lµm bµi tËp 10 SGK-76.
HS tr¶ lêi c©u hái vµ lµm bt 10.
HS viÕt sin; cos; tg; cotg cña gãc 340 theo c¸c c¹nh cña tam gi¸c ®ã.
5.Hoạt động nối tiếp
-N¾m v÷ng ®/n tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän.
- Lµm Bài 11 (SGK -76)
- H­íng dÉn t×m c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña gãc 300: lµm t­¬ng tù VD 1 vµ VD 2
- Chuẩn bị Tiết 6: Tỉ số lượng giác của góc nhọn
5 Dự kiến kiểm tra đánh giá
câc nội dung đã học,câc bài tập trong sgk
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
 TIẾT 6: TỈ SỐ LƯỢNG GIÁC CỦA GÓC NHỌN 
 Ngày soạn : 29/08/2014
 Ngày giảng : /09/2014
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
- Kiến thức: HS n¾m v÷ng c«ng thøc định nghĩa c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän trong tam gi¸c vu«ng, tØ sè l­îng gi¸c cña hai gãc phô nhau.
- Kĩ năng: HS dùng ®­îc c¸c gãc nhän khi cho biÕt tØ sè l­îng gi¸c cña nã, vËn dông c¸c kiÕn thøc trªn vµo gi¶i bµi tËp liªn quan.
- Thái độ: Học tập nghiêm túc, tích cực
- Tư duy: Rèn tư duy lôgic, hợp lý
II. TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG TIỆN
- Giáo viên: sách giáo khoa ,sách bài tập ,sách giáo viên, B¶ng phô h×nh 17,18,20, b¶ng tØ sè l­îng gi¸c tr 75; th­íc kÎ, eke.
- Học sinh: : ¤n tËp vÒ tØ sè l­îng gi¸c trong tam gi¸c vu«ng; th­íc kÎ, eke, compa.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
1. Tổ chức:
2. Kiểm tra:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
Gv nªu yªu cÇu kiÓm tra. 
HS1: Ph¸t biÓu vµ viÕt c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän? TÝnh tØ sè l­îng gi¸c cña gãc 300. 
A
C
B
340
HS2: Lµm bµi tËp 10 SGK -76.
A
C
B
HS3 : H·y viÕt c¸c tØ sè l­îng gi¸c
 cña gãc C.
- GV nhận xét, cho ®iÓm 
HS c¶ líp cïng lµm, 3 HS thùc hµnh trªn b¶ng.
HS1:
HS2: 
HS3: 
- HS theo dâi nhËn xÐt bæ xung.
3. Bài mới:
a, giới thiệu bài: Hôm nay nghiên cứu về mối liên hệ tỉ số lượng giác của 2 góc phụ nhau
b, Dạy học bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
Hoạt động 1: Ví dụ 3
GV h­íng dÉn HS nghiªn cøu VD3.
?) Dùng gãc α biÕt tg α = 2/3. 
GV treo b¶ng phô h×nh 17 SGK-73 
C¹nh nµo ®· biÕt trong tam gi¸c vu«ng?
TØ sè l­îng gi¸c nµo cña gãc α liªn quan ®Õn hai yÕu tè trªn?
Tõ ®/n vÒ tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän ®Ó dùng gãc α biÕt tg α = 2/3 ta cã thÓ lµm ntn? 
HS quan s¸t h×nh vÏ vµ tr¶ lêi.
XÐt gãc cÇn dùng α ®· biÕt nÕu c¹nh ®èi b»ng 2 th× c¹nh kÒ b»ng 3.
tg α
C¸ch dùng:
- Dùng gãc vu«ng xOy.LÊy ®o¹n th¼ng ®¬n vÞ.
- Trªn tia Ox lÊy ®iÓm A sao cho OA=2.
- Trªn tia Oy lÊy ®iÓm B sao cho OB=3. Gãc OBA lµ gãc cÇn dùng.
1 HS thùc hµnh vÏ trªn b¶ng, c¶ líp thùc hµnh.
A
O
x
B
1
y
α
3
2
Gv nhÊn m¹nh c¸ch dùng.
Treo b¶ng phô h×nh 18 SGK -74 
Yªu cÇu HS tr¶ lêi ?3.
GV giíi thiÖu chó ý.
HS quan s¸t h×nh vÏ nªu c¸ch dùng gãc β biÕt sin β = 0,5.
Hoạt động 2: Tỉ số lượng giác của hai góc phụ nhau
GV sö dông kÕt qu¶ tõ c©u hái phÇn kiÓm tra ®Ó h­íng dÉn:
?) Tõ h×nh trªn cã nhËn xÐt g× vÒ quan hÖ gi÷a gãc B vµ gãc C?
?) So s¸nh c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña hai gãc C và B?
?) KÕt luËn g× vÒ tØ sè l­îng gi¸c cña hai gãc phô nhau?
?) Tõ tØ sè l­îng gi¸c cña gãc 600 ta suy ra tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nµo?
?) tØ sè l­îng gi¸c cña gãc 300;450;600
GV treo b¶ng phô b¶ng tØ sè l­îng gi¸c cña c¸c gãc ®Æc biÖt 
 Cho HS lµm bµi tËp 12 SGK -76.
?) Khi biÕt 2 trong ba ®¹i l­îng lµ sè ®o gãc nhän, hai c¹nh cña tam gi¸c vu«ng th× cã t×m ®­îc ®¹i l­îng cßn l¹i kh«ng?
Cho HS lµm vÝ dô 7. 
GV giíi thiÖu chó ý.
hai góc phụ nhau 
HS tr¶ lêi ( định lí SGK-74)
TØ sè l­îng gi¸c gãc 300
HS ghi nhí.
HS nªu c¸ch lµm vµ thùc hµnh trªn b¶ng:
sin 600 = cos 300; cos 750 = sin 150
sin 52030' = cos 370 30'
 tg 800 = cotg 100; cotg 820 = tg 80.
HS tr¶ lêi. 
HS lµm vÝ dô 7.
Nghe, ghi nhớ
c, Luyện tập ,củng cố
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
?) ViÕt l¹i c¸c tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän α 
?) Nªu định lí vÒ tØ sè l­îng gi¸c cña hai gãc phô nhau.
Bài tập:
H·y khoanh trßn vµo ch÷ c¸i in hoa ®øng ®Çu ®¸p ¸n ®óng:
A. Sin 370 = Cos 630.
B. Cos 290 = Sin 610
C. Cotg 4301' = Tg 46059'.
Cho HS làm Bµi tËp 11 SGK -77.
HS tr¶ lêi c©u hái.
HS th¶o luËn vµ tr¶ lêi:
A-S B-§ C- § D-S
C¶ líp lµm, 1 HS lµm bµi tËp 11 trªn b¶ng.
4. Hoạt động nối tiếp
-N¾m v÷ng định nghĩa tØ sè l­îng gi¸c cña gãc nhän, tØ sè l­îng gi¸c cña hai gãc phô nhau, c¸ch dùng gãc nhän khi biết tỉ số lượng giác của nó
A
C
B
α 
- Lµm bài 13 ®Õn 17 (SGK- 77). Bµi 25,26 ( SBT -93)
- H­íng dÉn bµi 14a: 
VÏ h×nh vµ viÕt c¸c tØ sè sin, cos 
cña gãc nhän α sau ®ã tÝnh tØ sè cña hai tØ sè l­îng gi¸c ®ã.
Chuẩn bị Tiết 7: Luyện tập
5. Dự kiến kiểm tra đánh giá
 -Định nghĩa các tỉ số lượng giác,quan hệ tỉ số lượng giác của 2 góc phụ nhau
 Giải các bài tập trong sách giáo khoa
 Ký duyệt ngày 08/09/2014
 TPCM: Nguyễn Tiến khanh