Giáo án môn Đại số 9 - Trường THCS Quách Phẩm - Tiết 67: Ôn tập cuối năm (Đại số)

TuÇn 34
Ngµy so¹n :
TiÕt 67
¤n tËp cuèi n¨m (§¹i sè) - tiÕt 1
I. Môc tiªu: 
	- HS ®­îc «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ c¨n bËc hai. 
	- HS ®­îc rÌn kÜ n¨ng vÒ rót gän, biÕn ®æi biÓu thøc, tÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc vµ mét vµi d¹ng c©u hái n©ng cao trªn c¬ së rót gän biÓu thøc chøa c¨n. 
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS : 
	* GV: B¶ng phô hoÆc giÊy trong (®Ìn chiÕu) ghi c©u hái, bµi tËp hoÆc bµi gi¶i mÉu 
	* HS: ¤n tËp ch­¬ng I: C¨n bËc hai, c¨n bËc ba vµ lµm c¸c bµi tËp tõ 1 - 5. Bµi «n tËp cuèi n¨m tr 131, 132 SGK 
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y
1. æn ®Þnh tæ chøc
2. KiÓm tra bµi cò: 
? Ch÷a bµi tËp 1 tr 131 SGK 
Chän (C) c¸c mÖnh ®Ò I vµ IV sai 
	I. 
Sai v× vµ v« nghÜa 
	IV. = ± 10
Sai v× vÕ tr¸i biÓu thÞ c¨n bËc hai sè häc cña 100 kh«ng b»ng vÕ ph¶i lµ ± 10
? Ch÷a bµi tËp sè 2 tr 148 SBT 
	Chän (D) x £ 2,5
	Gi¶i thÝch: 
	 x¸c ®Þnh
	Û 5 - 2x ³ 0
Û - 2 ³ - 5 
Û x £ 2,5
HS nhËn xÐt bµi lµm. GV nhËn xÐt, cho ®iÓm
3. Néi dung
Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß
Néi dung
Ho¹t ®éng 2
¤n tËp kiÕn thøc th«ng qua bµi tËp tr¾c nghiÖm
Bµi tËp 3 tr 148 SBT 
HS tr¶ lêi miÖng 
Chän (C). 
V× = 
Bµi tËp: Chän ch÷ c¸i ®øng tr­íc kÕt qu¶ ®óng 
Chän (D). 
Gi¶i thÝch 2 - 
= 2 - (2 - ) 
= 
2. Chän (B). 5- 2
Gi¶i thÝch: = 
= 
BiÓu thøc 
 cã gi¸ trÞ lµ: 
(A). 
(B). 
(C). 
(D). 8 - 2
1. Gi¸ trÞ cña biÓu thøc 
 2 - b»ng: 
(A). - (B). 4
(C). 4 - (D). 
2. Gi¸ trÞ biÓu thøc 
 b»ng; 
(A). - 1 (B). 5 - 2
(C). 5 + 2 (D). 2
Ho¹t ®éng 3
LuyÖn tËp c¸c bµi tËp d¹ng tù luËn 
Bµi 5 tr 132 SGK 
Chøng minh r»ng gi¸ trÞ cña biÓu thøc sau kh«ng phô thuéc vµo biÕn: 
GV: H·y t×m ®iÒu kiÖn ®Ó biÓu thøc x¸c ®Þnh råi rót gän biÓu thøc.
§K: x > 0 ; x ¹ 1
= 
=
. 
= 
= 
KÕt luËn: Víi x > 0, x ¹ 1 th× gi¸ trÞ cña biÓu thøc kh«ng phô thuéc vµo biÕn. 
Bµi tËp bæ sung 
- Thay P = vµ thu gän ph­¬ng tr×nh 
- §Æt = t. T×m ®iÒu kiÖn cña t 
? §Ó ph­¬ng tr×nh Èn t cã nghiÖm cÇn ®iÒu kiÖn g×?
- H·y xÐt tæng, tÝch hai nghiÖm khi D ³ 0
t1 + t2 = - 1 cho ta nhËn xÐt g× ? 
- VËy ®Ó ph­¬ng tr×nh cã nghiÖm d­¬ng vµ kh¸c 1 th× m cÇn ®iÒu kiÖn g× ? 
- KÕt hîp ®iÒu kiÖn.
Cho biÓu thøc 
P = : 
: 
a. Rót gän P 
b. T×m c¸c gi¸ trÞ cña x ®Ó P < 0
c. T×m c¸c sè m ®Ó cã c¸c gi¸ trÞ cña x tho¶ m·n: 
P. = m - 
HS nªu c¸ch lµm:
§K: x > 0 , x ¹ 1
P = :
: 
= 
= 
b. P < 0 Û < 0
§K: x > 0 , x ¹ 1
Víi x > 0 Þ > 0
Do ®ã < 0 Û x - 1 < 0
Û x < 1
KÕt hîp ®iÒu kiÖn 
Víi O < x < 1 th× P < 0
c. P. = m - . §K 
x - 1 = m - 
x + - 1 - m = 0
§Æt = t. Ta cã ph­¬ng tr×nh
t2 + t - 1 - m = 0. §K: 
- CÇn D ³ 0
D = 12 - 4 (- 1 - m) 
= 5 + 4m 
D ³ Û 5 + 4m ³ 0
Û m ³ -5/4 (1) 
- Theo hÖ thøc Vi-Ðt: 
t1+ t2 = -b/a = - 1
t1. t2 = c/a = - (1 + m)
t1 + t2 = -1 => Ph­¬ng tr×nh cã nghiÖm ©m. 
- §Ó ph­¬ng tr×nh cã nghiÖm d­¬ng th× t1. t2 = - (1 + m) < 0
Þ 1 + m > 0 Þ m > - 1 (2) 
§Ó nghiÖm d­¬ng ®ã kh¸c 1 cÇn 
a + b + c ¹ 0
hay 1 + 1 - 1 - m ¹ 0 
Þ m ¹ 1 (3) 
Tõ (1), (2), (3) ta cã: 
§iÒu kiÖn cña m ®Ó cã c¸c gi¸ trÞ cña x tho¶ m·n 
P. = m - 
Lµ m > - 1 vµ m ¹ 1
4. Cñng cè
5. H­íng dÉn vÒ nhµ
	Bµi tËp vÒ nhµ sè 4, 5, 6 tr 148 SBT, sè 6, 7, 9, 13 tr 132, 133 SGK.
IV.Rót kinh nghiÖm
Ngµy.......th¸ng.....n¨m 200
DuyÖt cña BGH
Ngµy so¹n :
TiÕt 68
¤n tËp cuèi n¨m (tiÕt 2) 
I. Môc tiªu: 
	- HS ®­îc «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ hµm sè bËc nhÊt, hµm sè bËc hai 
	- HS ®­îc rÌn luyÖn thªm kÜ n¨ng gi¶i ph­¬ng tr×nh, gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh, ¸p dông hÖ thøc Vi-Ðt vµo viÖc gi¶i bµi tËp 
II. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS : 
	* GV: B¶ng phô hoÆc giÊy trong (®Ìn chiÕu) ghi c©u hái, bµi tËp hoÆc bµi gi¶i mÉu. 
	* HS: - ¤n tËp vÒ hµm sè bËc nhÊt, hµm sè bËc hai y = ax2 (a ¹ 0), gi¶i hÖ ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn, ph­¬ng tr×nh bËc hai, hÖ thøc Vi-Ðt. 
	- Lµm c¸c bµi tËp GV yªu cÇu 
	- B¶ng phô nhãm, bót d¹.
III. TiÕn tr×nh bµi d¹y
1. æn ®Þnh tæ chøc
2. KiÓm tra bµi cò: 
? Nªu tÝnh chÊt cña hµm sè bËc nhÊt. 
? Ch÷a bµi tËp sè 6 (a) tr 132 SGK 
HS: A (1; 3) Þ x = 1 ; y = 3
Thay vµo ph­¬ng tr×nh y = ax + b ta ®­îc :
	a + b = 3	(1) 
B(-1; -1) Þ x = -1 ; y = -1 
Thay vµo ph­¬ng tr×nh y = ax + b ta ®­îc:
- a + b = - 1	(2) 
	Ta cã hÖ ph­¬ng tr×nh: 
3. Néi dung
Ho¹t ®éng cña thµy vµ trß
Néi dung
Ho¹t ®éng 2
¤n tËp kiÕn thøc th«ng qua bµi tËp tr¾c nghiÖm 
Bµi 8 tr 149 SBT
§iÓm nµo sau ®©y thuéc ®å thÞ hµm sè y = - 3x + 4
(A). (0; (B). (0; - 
(C). (-1 ; -7) (D). (- 1 ; 7) 
Chän D (-1; 7) 
Gi¶i thÝch: Thay x = -1 vµo ph­¬ng tr×nh y = -3x + 4
y = - 3(-) + 4
y = 7
VËy ®iÓm (-1; 7) thuéc ®å thÞ hµm sè.
Bµi 12 tr 149 SBT 
§iÓm M (-2,5 ; 0 ) thuéc ®å thÞ cña hµm sè nµo sau ®©y? 
(A). y = 1/5x2 ; (B). y = x2
(C). y = 5x2 ; (D). kh«ng thuéc c¶ ba ®å thÞ c¸c hµm sè trªn 
Chän (D)
Gi¶i thÝch: C¶ ba hµm sè trªn cã d¹ng y = ax2 (a ¹ 0) nªn ®å thÞ ®Òu ®i qua gèc to¹ ®é, mµ kh«ng qua ®iÓm M (- 2,5; 0) 
Ho¹t ®éng 3
LuyÖn tËp bµi tËp d¹ng tù luËn 
Bµi 7 tr 132 SGK 
GV hái (d1) y = ax + b
 (d2) y = a’x + b
song song víi nhau, trïng nhau, c¾t nhau khi nµo ? 
yªu cÇu 3 HS lªn tr×nh bµy 3 tr­êng hîp .
(d1) // (d2) 
(d1) º (d2) 
(d1) c¾t (d2) Û a ¹ a’.
HS1: a) (d1) º (d2) 
HS2 b) (d1) c¾t (d2) Û m + 1 ¹2
Û m ¹ 1
HS3 c) 
(d1) // (d2) 
Bµi 13 tr 150 SBT 
Cho ph­¬ng tr×nh x2 - 2x + m = 0 (1) 
Víi gi¸ trÞ nµo cña m th× (1) 
a) Cã nghiÖm 
b) Cã hai nghiÖm d­¬ng ? 
c) Cã hai nghiÖm tr¸i dÊu.
 Ph­¬ng tr×nh (1) cã nghiÖm 
Û D’ ³ 0
Û 1 - 3 ³ 0 Û m £ 1
- Ph­¬ng tr×nh (1) cã hai nghiÖm d­¬ng 
Û 0 < m £ 1
- Ph­¬ng tr×nh cã hai nghiÖm tr¸i dÊu Û P = x1.x2 < 0
Û m < 0
Bµi 16 tr 133 SGK 
Gi¶i c¸c ph­¬ng tr×nh 
a) 2x3 - x2 + 3x + 6 = 0
GV gîi ý vÕ tr¸i ph­¬ng tr×nh cã tæng c¸c hÖ sè bËc lÎ b»ng tæng c¸c hÖ sè bËc ch½n, ®Ó ph©n tÝch vÕ tr¸i thµnh nh©n tö, ta cÇn biÕn ®æi ®a thøc ®ã ®Ó cã tõng cÆp h¹ng tö cã hÖ sè b»ng nhau vµ h¹ bËc. 
2x3 + 2x2 - 3x2 - 3x + 6x + 6 = 0
Råi biÕn ®æi tiÕp ph­¬ng tr×nh.
b) x(x + 1) (x + 4)(x + 5) = 12
GV gîi ý nhãm nh©n tö ë vÕ tr¸i: 
[x (x + 5)] [(x + 1) (x + 4)] = 12
GV gäi 2 HS lªn b¶ng lµm tiÕp. 
- yªu cÇu HS vÒ nhµ gi¶i tiÕp.
a) 2x3 - x2 + 3x + 6 = 0 
Û 2x3+2x2-3x2- 3x + 6x + 6=0
Û 2x2 (x + 1)- 3x (x + 1) + 6 (x + 1) = 0
Û (x + 1) (2x2 - 3x + 6) = 0
b) x(x + 1) (x + 4)(x + 5) = 12
Û[x(x + 5)] [(x+1)(x+ 4)] = 12
Û (x2 + 5x)(x2 + 5x + 4) = 12
§Æt x2 + 5x = t
ta cã; t (t + 4) = 12
t2 + 4t - 12 = 0
4.Cñng cè
5.H­íng dÉn vÒ nhµ
	Bµi tËp vÒ nhµ sè 10, 12, 17 tr 133, 134 SGK. Bµi 11, 14, 15 tr 149, 150 SBT
IV.Rót kinh nghiÖm
 Ngµy ….th¸ng. …n¨m 2007
 DuyÖt cña gi¸m hiÖu