Giáo án Lịch sử 9 - Tiết 8, Bài 7: Các nước Mĩ La Tinh

Tuần: 08
Tiết : 08
Bài 7 CÁC NƯỚC MĨ LA- TINH
NS: 01/10/2013
ND: 08/10/2013
A- MỤC TIÊU BÀI HỌC.
 1. Kiến thức: HS cần nắm được :
a. Những nét chung: 
- Khác với châu Á, châu Phi, nhiều nước ở Mỹ Latinh đã giành được độc lập từ những thập kỷ đầu thế kỷ XIX, nhưng sau đó lại rơi vào vòng lệ thuộc và trở thành “sân sau” của Mỹ.
- Từ đầu những năm 60, một cao trào đấu tranh đã diễn ra ở nhiều nước với mục tiêu là thành lập các chính phủ dân tộc- dân chủ và tiến hành các cải cách tiến bộ, nâng cao đời sống của nhân dân. Tiêu biểu là cuộc cách mạng nhân dân ở Cu Ba đầu năm 1959. 
- Các nước đã thu được nhiều thành tựu: Củng cố độc lập dân tộc, dân chủ hoá đời sống chính trị, tiến hành các cải cách dân chủ… Tuy nhiên, ở một số nước, có lúc đã gặp phải những khó khăn như tăng trưởng kinh tế chậm lại, tình hình chính trị không ổn định do sự tranh giành quyền lực giữa các phe phái.
b. Cu Ba- Hòn đảo anh hùng: 
- Ngày 26/7/1953, dưới sự chỉ huy của Phi- đen- Ca- xtơ- rô, 135 thanh niên yêu nước tấn công vào pháo đài Môn- ca- đa, mở đầu cuộc đấu tranh vũ trang.
- Cuộc đấu tranh diễn ra hết sức kiên cường, gian khổ nhằm lật đổ chính quyền Ba- ti- xta thân Mỹ. Ngày 1/1/1959, cuộc cách mạng nhân dân giành được thắng lợi.
- Sau ngày cách mạng thắng lợi, Chính phủ cách mạng đã tiến hành cuộc cải cách dân chủ triệt để: Cải cách ruộng đất, quốc hữu hoá các xí nghiệp của tư bản nước ngoài, xây dựng chính quyền cách mạng các cấp, thanh toán nạn mù chữ, phát triển giáo dục, y tế… Bộ mặt đất nước Cu Ba thay đổi căn bản và sâu sắc.
- Vượt qua những khó khăn to lớn do chính sách phá hoại, bao vây, cấm vận về kinh tế của Mỹ, sự tan rã của Liên Xô và hệ thống XHCN. Nhân dân Cu Ba vẫn đứng vững và tiếp tục đạt được những thành tích mới: Xây dựng nền nông nghiệp đa dạng, nền công nghiệp với cơ cấu ngành hợp lý…
(Tìm hiểu thêm về cuộc đời và hoạt động của Phi- đen Ca- xtơ- rô).
2. Tư tưởng : 
- Giáo dục cho HS thấy được cuộc đấu tranh kiên cường của nhân dân Cu Ba và những thành tựu mà nhân dân Cu Ba đạt được về kinh tế, văn hóa, giáo dục. Từ đó, thêm yêu mến quý trọng nhân dân Cu Ba.
 - Thắt chặt tình đoàn kết hữu nghị và tinh thần tương trợ giúp đỡ lẫn nhau giữa nhân dân ta và nhân dân các nước Mĩ La-tinh.
 3. Kỹ năng : 
 - Rèn luyện kỹ năng sử dụng bản đồ Mĩ La-tinh , xá định được vị trí các nước Mĩ La-tinh trên bản đồ thế giới.
B- CHUẨN BỊ :
 GV : Giáo án, SGK, bản đồ Châu Mĩ, bản đồ Mĩ La-tinh, tranh ảnh về Cu Ba và các nước Mĩ La-tinh.
 HS : SGK, Vở ghi, vở bài tập lịch sử. Sưu tầm tư liệu về các nước Mĩ La-tinh. 
 C- TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC.
 1. Ổn định tổ chức : (1’)
 2. Kiểm tra bài cũ : (4’)
 ? : Nêu khái quát tình hình các nước Châu Phi. Hiện nay các nước Châu Phi đang gặp những khó khăn gì trong công cuộc phát triển kinh tế, xã hội đất nước ?
 ? : Cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa A-phác- thai ở Cộng Hòa Nam Phi đạt được những thắng lợi có ý nghĩa lịch sử to lớn như thế nào ?
 3. Bài mới :	
TG
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
17’
Hoạt động 1 : nhóm
- Hướng dẫn HS quan sát lược đồ Mĩ La-tinh, giới thiệu các nước Mĩ La-tinh.
- Hướng dẫn HS thảo luận nhóm với các nội dung sau :
+ Em hãy nêu tình hình các nước Mĩ La-tinh đầu thế kỷ XIX có gì khác với các nước châu Phi ?
+ Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay tình hình cách mạng Mĩ La-tinh phát triển như thế nào?
+ Phong trào cách mạng ở Mĩ La-tinh đã đạt được những kết quả gì? 
I. Những nét chung.
1- Phong trào đấu tranh củng cố độc lập chủ quyền. 
- Nhiều nước giành độc lập từ thế kỷ XIX : Brraxin, Achentina, Pêru, vênêruêla…
- Từ sau chiến tranh thế giới thứ hai đến nay cách mạng Mĩ La-tinh có nhiều chuyển bién mạnh mẽ :
+ 1959, cách mạng Cu Ba thành công.
+ 1980, cao trào cách mạng bùng nổ ở cả khu vực, được mệnh danh là (lục địa bùng cháy ).
+ Khởi nghĩa ở Bôlivia , vênêruêla…
=> kết quả : Chính quyền độc tài ở nhiều nước bị lật đổ, chính quyền dân chủ nhân dân được thiết lập, tuy nhiên vẫn còn một số nước là “Sân sau” của Mĩ.
+ Công cuộc xây dựng và phát triển đất nước của các nước Mĩ La-tinh diễn ra như thê nào ?
- Thảo luận – Đại diện trả lời.
- Nhận xét - bổ sung – kết luận.
2- Công cuộc xây dựng đất nước và phát triển kinh tế-xã hội ở các nước Mĩ La-tinh
* Thành tựu:
+ Củng cố đôc lập chủ quyền.
+ Dân chủ hóa chính trị.
+ Cải cách kinh tế, các tổ chức liên minh khu vực để phát triển kinh tế được thiết lập.
* Khó khăn :
+ Đầu những năm 90, kinh tế, chính trị các nước Mĩ La-tinh gặp nhiều khó khăn, căng thẳng.
+ Hiện nay nhiều nước tìm mọi cách để vượt qua khó khăn để phát triển đất nước.
18’
Hoạt động 2 : Nhóm
- Hướng dẫn HS xác định vị trí của Cu Ba, giới thiệu về đất nước Cu Ba.
- Hướng dẫn HS thảo luận nhóm theo các nội dung sau :
+ Em biết gì về đất nước Cu Ba ? 
II. Cu Ba – Hòn đảo anh hùng 
1- Khái quát 
- Nằm ở vùng biển Ka-ri-bê, hình dạng giống như con cá sấu.
- Diện tích :11.000 Km2 ; dân số: 11.3 triệu người.(2002).
+ Phong trào cách mạng của nhân dân Cu Ba diễn ra như thế nào ( Hoàn cảnh, diễn biến , kết quả ) ?
+ Sau khi cách mạng thắng lợi chính phủ Cu Ba đã làm gì để thiết lập chế độ mới ?
+ Hãy nêu những thành tựu mà Cu Ba đạt được trong công cuộc xây dựng đất nước ?
- Thảo luận – Đại diện trả lời.
- Nhận xét – Bổ sung – Chốt.
- Hướng dẫn HS quan sát hình 15 giới thiệu về chủ tịch Phi-đen- cát-trô và tình hình Cu Ba hiện nay, mối quan hệ giữa nước ta và Cu Ba.
2- Phong trào cách mạng Cu Ba từ 1945 đến nay . 
a- Hoàn cảnh.
- Cách mạng phát triển mạnh sau chiến tranh thê giới thứ hai.
- Mĩ tìm cách xâm lược Cu Ba, thiết lập chế độ độc tài Batixta : Xóa bỏ hiến pháp, cấm các đảng phái hoạt động, bắt giam hàng chục vạn người.
b- Diễn biến cách mạng.
- 26/7/1953, Quân cách mạng tấn công trại lính Mô-ca-đa, mở đầu thời kỳ vũ trang.
- 1955, Phi-đen-cát-xtrô sang Mê-hy-cô chuẩn bị lực lượng khởi nghĩa.
-11/1956, Phi-đen về nước lãnh đạo cách mạng.
-1/1/1959, chế đô độc tài Ba-ti-xta sụp đổ, cách mạng Cu Ba thắng lợi.
c- Cu Ba xây dựng chế độ mới.
- Cu Ba tiến hành cách mạng dân chủ, cải cách ruộng đất, quốc hữu hóa các xí nghiệp của tư bản nước ngoài.
- Xây dựng chính quyền mới, phát triển kinh tế, văn hóa, giáo dục.
- 4/1961, tuyên bố xây dựng XHCN.
d-Thành tựu :
- Xây dựng cơ cấu công nghiệp hợp lý.
- Văn hóa, giáo dục, y tế phát triển.
* Đế quốc Mĩ thực hiện chính sách bao vây cấm vận, chính sách thù địch -> Cu Ba vẫn kiên trì với CNXH.
 4. Củng cố : (4 phút)
 ? : Theo em tình hình cách mạng ở Mĩ La-tinh có gì khác với cách mạng ở châu Á và Châu Phi ?
 ? : Vì sao nói cuộc tấn công vào pháo đài Môn-ca-đa (26/7/1953) đã mở ra một giai đoạn mới của phong trào cách mạng Cu Ba ?
 5. Dặn dò : (1 phút) Học thuộc bài chương II+III , kiểm tra 45 phút, tiết 9, tuần 9.
6. Rút kinh nghiệm
....................................................................................................................................................................................................................................................................................