Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 63, Bài 28: Sự phát triển của văn hóa dân tộc cuối thế kỉ XVIII - Nửa đầu thế kỉ XIX (tt)

Tuần dạy: 33 Tiết PPCT: 63 Bài 28 SỰ PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HÓA DÂN TỘC
Ngày dạy: CUỐI THẾ KỈ XVIII, NỬA ĐẦU THẾ KỈ XIX(tt)
 1. Mục tiêu:
1.1) Kiến thức:
-Hs hiểu:Nhận định bước tiến quan trọng trong các ngành nghiên cứu, biên soạn lịch sử, địa lý và y học dân tộc.
-Hs biết:Một số kĩ thuật phương Tây đã được người thợ thủ công tiếp thu nhưng hiệu quả ứng dụng chưa nhiều.
-Tích hợp mục 2:nghệ thuật hàng loạt tranh dân gian xuất hiện , nhiều công trình kiến trúc đạt trình độ nghệ thuật cao=>giáo dục tinh thần tự hào về văn hóa mang bản sắc dân tộc, củng cố tinh thần trách nhiệm về giữ gìn các di tích ,di sản lịch sử văn hóa dân tộc.
1.2) Kĩ năng:
	-Hs thực hiện được:Khái quát giá trị những thành tựu đạt được về khoa học kĩ thuật nước ta thời kì này.
	-Hs thực hiện thành thạo:Biết phân tích giá trị những thành tựu đã đạt được .
1.3) Thái độ:
-Thói quen:Tự hào về di sản và thành tựu khoa học của tiền nhân trong các lĩnh vực sử học, địa lý, y học, tự hào về tài năng sáng tạo của người thợ thủ công nước ta ở cuối thế kỉ XVIII – nửa đầu thế kỉ XIX.
-Tính cách:ý thức vươn lên trong học tập để đạt kết quả cao.
2.Nội dung bài học
	-Khoa học, kỹ thuật cuối thế kỷ XVIII- nửa đầu thế kỷ XIX
3. Chuẩn bị: 
3.1 Giáo viên: Tranh ảnh có liên quan đến bài học.
	3.2 Học sinh: Bài chuẩn bị đã dặn ở tiết 62.
4.Tổ chức các hoạt động học tập:
4.1/ Ổn định tổ chức và kiểm diện lớp: 73..74.
4.2/ Kiểm tra miệng: 
* Câu hỏi bài cũ:
? Sự phát triển rực rỡ của văn học Nôm cuối thế kỉ XVIII – nửa đầu thế kỉ XIX nói lên điều gì về ngôn ngữ và văn hóa của dân tộc ta?
- Phản ánh sâu sắc cuộc sống xã hội đương thời, là giai đoạn . . .
	-Thể hiện được ngôn ngữ của dân tộc ta đã phát triển.
*Câu hỏi bài mới:Nghệ thuật nước ta cuối thế kỷ XVIII- nửa đầu thế kỷ XIX có những nét gì đặc sắc so với các thế kỷ trước?
	Hs trả lời,Gv nhận xét và ghi điểm.
	4.3/ Tiến trình bài học:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học
Giới thiệu bài: Cùng với sự phát triển của văn học, nghệ thuật, khoa học, nghệ thuật, khoa học kĩ thuật ở nước ta thời kì này cũng đạt nhiều thành tựu rực rỡ, đặc biệt phải kể đến sự du nhập của những kĩ thuật tiên tiến của phương Tây. Với chính sách bảo thủ, đóng kín của chế độ phong kiến, các ngành khoa học mới không thể phát triển mạnh được.
Hoạt động 1:Giáo dục, thi cử (thời gian: 10’)
*Mục tiêu:+Kiến thức: Hiểu được những biện pháp của nhà Nguyễn trong giáo dục và khoa cử.
+Kĩ năng: phân tích, khái quát giá trị những thành tựu đạt được
? Thời Tây Sơn, việc giáo dục, thi cử như thế nào?
1 Hs : Quang Trung ban chiếu lập học, chấn chỉnh việc học tập thi cử, đưa chữ Nôm vào thi cử.
? Đến nửa đầu thế kỉ XIX, thời Nguyễn tình hình học tập thi cử ra sao?
1 Hs : Nội dung học tập thi cử không có gì thay đổi, Quốc Tử Giám được đặt ở Huế, lấy con em quan lại, thể hào và những người học giỏi ở các địa phương vào học.
?Thời Minh Mạng đã có chính sách gì trong giáo dục?
1 Hs  :Năm 1836, Minh Mạng cho lập “tứ dịch quán” để dạy tiếng Pháp, tiếng Xiêm.
Hoạt động 2:Sử học, địa lý, y học (thời gian:10’)
*Mục tiêu: +Kiến thức:biết được những thành tựu về các tác phẩm trên các lĩnh vực sử,địa và y học
+Kĩ năng: +Kĩ năng: phân tích, khái quát giá trị những thành tựu đạt được
? Trong thời kì này, sử học nước ta có những tác giả, tác phẩm nào tiêu biểu?
1 Hs : Đại Nam thực lực (144 quyển) viết về những năm thống trị của nhà Nguyễn, tác giả là Lê Quý Đôn, Phan Huy Chú.
&GV : kể chuyện cho học sinh nghe về tiểu sử Lê Quý Đôn.
? Những công trình nghiên cứu tiêu biểu về địa lý học?
1 Hs : trả lời theo SGK
&GV : nhấn mạnh 3 tác giả lớn “Gia Định tam gia” trong địa lý học.&GV : cho học sinh xem ảnh chân dung Lê Hữu Trác và giới thiệu vài nét về ông.
? Những cống hiến của ông đối với ngành dược của dân tộc?
1 Hs :phát hiện công dụng của 305 vị thuốc nam, 2854 phương thuốc trị bệnh.Nghiên cứu sách “Hải Thượng Lãn Ông”, “Hải Thượng Y Tông Lâm Lĩnh” (66quyển)
GV lồng ghép GDMT: nghệ thuật hàng loạt tranh dân gian xuất hiện , nhiều công trình kiến trúc đạt trình độ nghệ thuật cao=>giáo dục tinh thần tự hào về văn hóa mang bản sắc dân tộc, củng cố tinh thần trách nhiệm về giữ gìn các di tích ,di sản lịch sử văn hóa dân tộc.
Hoạt động 3:Những thành tựu về kỹ thuật (thời gian: 10’)
*Mục tiêu:+Kiến thức: Hiểu và biết được ảnh hưởng của kỹ thuật phương Tây trong một số nghề thủ công ở nước ta
+Kĩ năng: +Kĩ năng: phân tích, khái quát giá trị những thành tựu đạt được
? Những thành tựu về nghề thủ công?
1Hs : Kĩ thuật làm đồng hồ và kính thiên văn, máy xẻ gỗ, tàu thủy chạy bằng hơi nước.
? Những thành tựu khoa học phản ánh điều gì?
1 Hs : Nhân dân ta biết tiếp thu những thành tựu khoa học mới của các nước phương Tây. Chứng tỏ rằng nhân dân ta có khả năng vươn mạnh lên phía trước, vượt qua được tình trạng nghèo nàn, lạc hậu.
? Thái độ của triều đình phong kiến nhà Nguyễn đối với sự phát triển đó?
1 Hs : Triều đình nhà Nguyễn với tư tưởng bảo thủ, lạc hậu đã ngăn cản , không tạo được cơ hội đưa nước ta tiến lên.
II. KHOA HỌC-KĨ THUẬT-GIÁO DỤC:
1. Giáo dục, thi cử:
- Thời Tây Sơn, Quang Trung ra chiếu lập học chấn chỉnh lại việc học tập, thi cử, đưa chữ nôm vào nội dung học tập ,thi cử.
-Thời nhà Nguyễn nội dung học tập, thi cử không có gì thay đổi.
-Quốc Tử Giám được đặt ở Huế.Năm 1836, Minh Mạng cho lập “tứ dịch quán” để dạy tiếng Pháp, tiếng Xiêm.
2. Sử học, địa lý, y học:
 -Về sử học triều Tây Sơn có bộ “Đại Việt sử ký tiền biên”,triều Nguyễn có “Đại Nam thực lục”, “Đại Nam liệt truyện”.
+ Lê Quý Đôn (1726-1783) người làng Diên Hà (Thái Bình) nhà bác học nổi tiếng nhất của thế kỷ XVIII, tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là Đại Việt thông sử, phủ biên tạp lục,
+Phan Huy Chú (1782-1840) người Quốc Oai (Hà Tây) tác giả bộ lịch triều hiến chương loại chí.
-Y học có Lê Hữu Trác biệt hiệu Hải thương Lãn Ông (1720-1791) ông nghiên cứu các loại cây thuốc quý của Việt Nam, thu thập các bài thuốc gia truyền và kinh nghiệm chữa bệnh của nhân dân rồi viết thành sách.
3. Những thành tựu về kĩ thuật:
-Từ thế kỷ XVIII một số kỹ thuật tiên tiến của Phương Tây đã ảnh hưởng vào nước ta.Thợ thủ công Nguyễn Văn Tú (người Đàng Trong) đã học được nghề làm đồng và kính thiên lí của Hà Lan.
-Thợ thủ công nhà nước thời Nguyễn chế tạo được máy xẻ gỗ chạy bằng sức nước và thử nghiệm thành công tàu thủy chạy bằng hơi nước.
4.4/ Tổng kết: 
Giáo viên cho học sinh điểm lại các thành tựu:
BT 1: Điểm lại những thành tựu cơ bản của nước ta cuối thế kỉ XVIII, đầu thế kỉ XIX trên các lĩnh vực sau:
a) Lịch sử:
	 b) Địa lý:
	 c) Y học:
BT 2: Nêu những thành tựu quan trọng về kĩ thuật mà chúng ta đã đạt được cuối thế kỉ XVIII, đầu thế kỉ XIX?
	4.5/ Hướng dẫn học tập:
	*Đối với bài học ở tiết này :
- Về nhà học bài nắm được các thành tựu mà nước ta đã đạt được trên các lĩnh vực.
-Trả lời các câu hỏi ở SGK/ 146, hoàn chỉnh các bài tập.
	*Đối với bài học ở tiết sau :
	- Chuẩn bị xem lại và soạn các câu hỏi của bài 29 « Ôn tập chương V và chương VI »
	Chuẩn bị theo các câu hỏi sau:
	? Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền đã diễn ra như thế nào?
	? Quang Trung đã đặt nền tảng cho sự thống nhất đất nước và xây dựng quốc gia như thế nào?
	? Nhà Nguyễn lập lại chế độ phong kiến tập quyền ra sao?
	? Tình hình kinh tế văn hóa ở các thế kỉ XVI đến nửa đầu thế kỉ XIX?
5.Phụ lục:
Sách giáo khoa,sách giáo viên.