Giáo án Giáo dục hướng nghiệp 9 - Chủ đề 5: Thông tin về thị trường lao động

Chủ đề 5: Thông tin về thị trường lao động 1) Việc làm và nghề nghiệp a) Ví dụ: Thợ may Bác sĩ Thợ điện Nấu ăn  Giáo viên hướng dẫn học sinh thảo luận 2 câuhỏi. – Có thực ở nước ta có quá thiếu việc làm không? – Vì sao ở một số địa phương có việc làm mà không có nhân lực  Vấn đề việc làm đang trở nên bức xúc bởi những lí do sau: – Dân số tăng quá nhanh, số người đến tuổi LĐ hàng năm lên tới trên 1.000.000 người, nhu cầu có việc làm trở thành một sức ép XH. 1997 1999 2002 2005 – Hệ thống ngành nghề chưa phát triển mạnh, dân số nông thôn tăng… Tất cả những hiện tượng đó dẫn đến tình trạng nông nhàn. – Nhiều thanh niên đến tuổi làm việc mà không học nghề, chạy theo các kì thi đại học. – Ơ vùng nông thôn xa cách thành thị, vùng đảo, miền núi… là nơi cần nhiều nhân lực thì lại thiếu người còn ở thành thị thì lại quá đông người chờ việc -> tình trạng nơi thì thừa nơi thì thiếu nhân lực.  Phân biệt nghề và việc làm 2) Thị trường lao động a) ý nghĩa của việc nắm vững thị trường lao động Có ý nghĩa quan trọng trong việc định hướng chọn nghề. Bởi vì, nếu chúng ta chọn đúng nghề chúng ta sẽ làm cho cuộc sống được thỏa mãn và chúng ta sẽ thực hiện được những ước mơ của chúng ta. b) Một số yêu cầu của thị trường LĐ hiện nay – Đối với các doanh nghiệp, nhà máy, cơ sở sx đều hướng vào tuyển LĐ có trình độ học vấn cao để có khả năng tiếp cận nhanh với công nghệ mới, những kĩ thuật mới. – Phải biết sử dụng máy vi tính và biết ít nhất một ngoại ngữ. – Đối với doanh nghiệp hiện đại, người ta yêu cầu cao về sức khẻo thể chất và tinh thần. – Do sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế do quá trình CNH đất nước đã kéo theo sự chuyển dịch cơ cấu LĐ. c) Một số nguyên nhân làm thị trường luôn luôn thay đổi. – Do nhu cầu tiêu dùng ngày càng đa dạng, đời sống nhân dân được cải thiện nhiều hơn nên hàng hóa luôn thay đổi mẫu mã. – Việc thay đổi nhanh chóng các công nghệ cũng làm cho thị trường LĐ khắt khe hơn với trình độ kĩ năng nghề nghiệp-> Việc tuyển chọn hoặc thuê LĐ phụ thuộc nhiều vào tình hình thay đổi công nghệ SX. 3) Một số thị trường LĐ cơ bản a) Thị trường LĐ nông nghiệp – Khu vực trồng cây lương thực và thực phẩm. Hiện có trên 100 loại lúa mới, có các giống ngô năng suất cao. Khoai tây, đậu tương, vừng, lạc cũng là những cây tạo ra cơ cấu cây trồng mới. – Số công nhân và cán bộ kĩ thuật về trồng trọt, chăm sóc và khai thác cao su sẽ tăng. Hiện nay có nhiều giống cao su mới như PB235, GT1, VM515…; việc trồng và khai thác các loại cafe (như cafe Indonesia, cà phê chè Catimor,…); việc trồng và khai thác các loại chè (chè Shan, chè Ph1, th3,...) cũng cần nhiều nhân lực. Cà phê chè – Trong lĩnh vực chăn nuôi, phải kể đến việc tạo ra các giống lợn lai máu ngoại tỉ lệ nạc trên 50%. + Việc cải tạo đàn bò vàng Việt Nam bằng chương trình Sinh hóa, lai bò nội với bò ngoại để tạo năng suất thịt cao. + Việc nuôi gia cầm theo qui mô công nghiệp với các giống gà hướng trứng và hướng thịt, các giống vịt siêu trứng và siêu thịt… đều tạo những việc làm có thu nhập cao. – Khai thác, chế biến thuỷ, hải sản là khu vực cần nhiều nhân lực. Hiện nay, các phương tiện máy móc định vị, dò cá và thông tin liên lạc khá tiên tiến nên việc đánh bắt xa bờ đã phát triển. Công nghệ sinh sản nhân tạo hải sản như cua, cá vược, cá song, ngao… đang mở rộng việc làm. Nhờ công việc khai thác thủy, hải sản mà chúng ta đã mở rộng được thị trường sang các nước EU, Bắc Mỹ. Các công nghệ mới trong việc đóng đồ hộp, ướp lạnh, phơi khô , XK thủy sản sống cũng tăng số lượng việc trong các cơ sở SX. b) Thị trường LĐ công nghiệp – Trong lĩnh vực lâm nghiệp, việc bảo vệ rừng, khai thác và chế biến gỗ cũng là 1 địa chỉ cần nhân lực. – Lĩnh vực khai thác quặng, than đá, dầu mỏ, vàng bạc,… ở nước ta còn có khả năng mở rộng tức là còn cần nhiều nhân lực. – Trên con đường HĐH và mở rộng thị trường, đường GT thủy, bộ cũng như đường sắt và hàng không trước mắt và lâu dài cần nhiều nhân lực. – Công nghiệp hóa chất, vật liệu mới, VLXD, bào chế thuốc, đóng đồ gỗ… đều là những công việc đang cần phát triển. – Để giải quyết việc làm cho thanh niên, Nhà nước ta rất chú ý đến việc phát triển các lĩnh vực sx giày, dép, quần áo may sẵn… để XK. – Những năm gần đây, một lĩnh vực mới bắt đầu phát triển. Đó là bảo vệ môi trường, giữ gìn sự cân bằng sinh thái,… đang được mở rộng. c) Thị trường LĐ dịch vụ – Dịch vụ trong những ngành tự do: Sửa chữa vi tính Sửa chữa ôtô Thợ cắt tóc Nghề mộc – Dịch vụ chăm sóc và bảo vệ sức khỏe, dịch vụ kế hoạch hóa gia đình, dịch vụ ăn uống, giải khát. – Dịch vụ vui chơi, giải trí, thưởng thức nghệ thuật. Trò chơi trên TH Trò chơi trên mạng – Những dịch vụ đòi hỏi đào tạo nhiều như: 4) Một số thông tin về thị trường LĐ khác a) Thị trường LĐ công nghệ thông tin Ngân hàng bưu chính – viễn thông Phóng viên – Hiện nay, nhu cầu LĐ trong lĩnh vực CNTT rất lớn. + Đã có trên 2000 doanh nghiệp đăng kí kinh doanh, SX phần mềm. + Hiên có trên 20 nhà máy lắp ráp máy vi tính có thương hiệu. Nhu cầu công nhân và cán bộ kĩ thuật ở lĩnh vực này những năm gần đây tăng. + Do nhu cầu nhân lực CNTT lớn nên việc đào tạo thầy giáo dậy về CNTT cũng tăng. – Một số hệ thống trường lớp đào tạo chính quy: + 13 cơ sở đào tạo sau đại học về CNTT + 55 trường đại học có đào tạo cử nhân CNTT + 89 trường CĐ và 49 trường trung cấp có chương trình đào tạo về CNTT. – Một số hệ thống trường lớp đào tạo không chính quy: + 35 trường đại học, 19 trương CĐSP, 18 trường THCN, 45 Sở Giáo dục và Đào tạo theo chương trình tin học ứng dụng ABC của Bộ Giáo dục và Đào tạo. + 125 trung tâm tin học ứng dụng luôn mở lớp với lưu lưọng thường xuyên là 200000 người. b) Thị trường XKLĐ Phát triển mạnh trong giai đoạn 2005 – 2010 – Từ năm 2001 trở về trước, thị trường LĐ mà ta định hướng nhiều là Hàn Quốc, Đài Loan, CHDCND Lào, Nhậ Bản, Li Bi, thì bây giờ, ta chủ yếu khai thác và mở rộng thị trường sang Trung Đông, Châu Phi, Châu Mỹ. – Việt Nam sẽ triển khai mạnh việc đấu thầu công trình XD nước ngoài nhằm tạo thêm việc làm bên ngoài – Việc chuẩn bị tay nghề, học tiếng nước ngoài và giáo dục kỉ luật LĐ, ngăn chặn tình trạng người LĐ phá vỡ hợp đồng . c) Thị trường LĐ trong ngành dầu khí LĐ trong ngành Dầu khí VN và Việt Xô tăng lên so với những năm trước. Số LĐ có trình độ đại học và trình độ trung học tăng lên. Đây là một ngành cần rất nhiều nhân lực. Do đó, đây cũng là một thị trường được nhiều người quan tâm. Tiếp Kết luận: Thị trường lao động của chúng ta hết sức đa dạng. Mỗi thị trường có những yêu cầu riêng đối với người lao động.Bởi vậy, đối với mỗi học sinh ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường hãy tích lũy những tri thức để chuẩn bị cho tương lai .