Giáo án dạy thêm Ngữ văn 9 - Chương trình cả năm - Cấn Văn Thăm
Ôn tập Tuần 12
* Mục đích yêu cầu:
- Giúp hs ôn tập và nâng cao những kiến thức đã học trong tuần.
- Rèn kĩ năng trình bày miệng, viết những kiến thức trọng tâm.
- GD ý thức hoc tập bộ môn.
A. Nội dung ôn tập:
I. Phần văn:
HD HS ôn tập về vb Ôn dịch, thuốc lá:.
- GV nêu câu hỏi, HS suy nghĩ trả lời.
- HS # nhận xét, bổ sung.
- GV chốt lại kiến thức trọng tâm.
* Tác giả: Nguyễn Khắc Viện – “Từ thuốc lá đến ma tuý – Bệnh nghiện”
* Giá trị về nội dung & NT:
- Giống nh ôn dịch, thuốc lá rất dễ lây lan và gây những tổn thất to lớn cho sức khoẻ và tính mạng con ngời. Song nạn nghiện thuốc lá còn nguy hiểm hơn cả ôn dịch: nó gặm nhấm sk con ngời nên không dễ kịp thời nhận biết, nó gây tác hại nhiều mặt đến c/s gđ và xh. Bởi vậy muốn chống lại nó, cần phải có quyết tâm cao hơn và biện pháp triệt để hơn là phòng chống ôn dịch.
II. Phần Tiếng Việt:
- HD hs ôn tập về câu ghép (tiếp):
+ GV nêu câu hỏi, HS suy nghĩ trả lời. HS # nhận xét, bổ sung.
+ VG chốt lại kiến thức cơ bản:
- Các vế của câu ghép có qh ý nghĩa với nhau khá chặt chẽ: Qh ng/nhân - đk (giả thiết), tơng phản – tăng tiến, qh lựa chọn, bổ sung, nối tiếp, đồng thời, giải thích, mục đích.
- Mỗi qh thờng đợc đánh dấu bằng những qh từ, căph qh từ hoặc cặp từ hô ứng nhất định.
-Chú ý: Tuy nhiên để nhận biết chính xác qh ý nghĩa giữa các vế câu, trong nhiều trờng hợp, ta phải dựa vào văn cảnh hoặc hoàn cảnh giao tiếp.
III Phần TLV:
- HD hs ôn tập về Phơng pháp thuyết minh:
+ Muốn có tri thức để làm tốt bài văn thuyết minh, ngời viết phải qs, tìm hiểu s/v, hiện tợng cần thuyết minh, nhất là phải nắm bắt đợc bản chất, đặc trng của chúng, để tránh sa vào trình bày các biêủ hiện không tiêu biểu, không q/trọng.
+ Để bài văn thuyết minh có sức thuyết phục, dễ hiểu, sáng rõ, ngời ta có thể sử dụng phối hợp nhiều phơng pháp thuyết minh nh: nêu định nghĩa, giải thích, liệt kê, nêu VD, dùng số liệu, so sánh, phân tích, phân loại.
B. Luyện tập:
HD HS làm các bài tập:
I. BTTN:
1. Bài 12 (Trang .)
- HS tự làm. (kẻ bảng theo mẫu).
- GV HD HS tìm đáp án đúng.
- HS đổi vở.
- - GV gọi HS chữa bài, HS chấm chéo bài của bạn.
- Tổng hợp số điểm đạt đợc /điểm tối đa.
- Tuyên dơng, phê bình kịp thời. Câu Chọn đáp án Đáp án đúng Điểm
Điểm tối đa:.Điểm đạt đợc:.
Điểm trình bày:.
2. Bài B. Câu ghép (Thực hành Ngữ Văn 8 – tập I – Tr. 84).
II. BTTL:
1. Em hãy viết một đoạn văn khoảng 5 câu, trong đó có 2 câu nêu nguyên nhân và 1 câu nêu điều kiện của việc đọc sách.
2. Đọc đoạn trích sau và rả lời câu hỏi:
“ Chúng ta muốn hoà bình, chúng ta phải nhân nhợng. Nhng chúng ta càng nhân nhợng, thực dân Pháp càng lấn tới, vì chúng quyết tâm cớp nớc ta mpptj lần nữa!”
a. Phân tích sự tinh tế của Bác trong cách dùng câu ghép ở đoạn trích trên.
b. Trong câu: “Chúng ta muốn hoà bình, chúng ta phải nhân nhợng.”, nếu ta thêm cặp qht để nối 2 vế câu thì ý nghĩa của câu có gì thay đổi?
h©n nhîng.”, nÕu ta thªm cÆp qht ®Ó nèi 2 vÕ c©u th× ý nghÜa cña c©u cã g× thay ®æi? HD: a. ë c©u thø nhÊt, B¸c kh«ng dïng qht ®Ó nèi -> thÓ hiÖn tÝnh kh¸i qu¸t, kh¼ng ®Þnh. C©u thø 2 sö dông qht “nhng”, cÆp phô tõ “cµng ...cµng...” nh»m nªu sù t¬ng ph¶n gi÷a mong muèn cña nh©n d©n ta víi hµnh ®éng x©m lîc cña thùc d©n Ph¸p. C¸ch nªu c¸c qh râ rµng nh vËy lµm cho c¸ch lËp luËn trë nªn ng¾n gän, thuyÕt phôc. b. NÕu ta thªm cÆp qht ®Ó nèi th× qh gi÷a 2 vÕ trë nªn kh«ng râ rµng, v× thÕ tÝnh hiÖn thùc vµ tÝnh kh¼ng ®Þnh bÞ gi¶m bít. 3. Em h·y t×m trong c¸c vb thuyÕt minh: Th«ng tin vÒ ngµy tr¸i ®Êt n¨m 2000 vµ ¤n dÞch, thuèc l¸ , ghi l¹i c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh ®îc sd vµo b¶ng sau: STT Ph¬ng ph¸p thuyÕt minh Th«ng tin vÒ ngµy Tr¸i ®Êt n¨m 2000 ¤n dÞch, thuèc l¸ 1 Nªu §N, gi¶i thÝch 2 LiÖt kª 3 Nªu vÝ dô 4 Dïng con sè (sè liÖu) 5 So s¸nh 6 Ph©n lo¹i, ph©n tÝch 4. VB sau ®©y cã ph¶i lµ VB thuyÕt minh kh«ng? “ ë níc ta, tiÒn giÊy ®îc ph¸t hµnh lÇn ®Çu tiªn díi thêi nhµ Hå 1400 – 1407 nhng tån t¹i trong thêi gian ng¾n. Sau khi Ph¸p x©m lîc, ng©n hµng §«ng D¬ng1875 vµ tiÒn giÊy b¾t ®Çu ®îc ph¸t hµnh ë Nam K× vµ H¶i Phßng vµo n¨m 1891 – 1892. Ngµy 31/1/ 1945, níc VNDCCH ra ®êi, chÝnh phñ ®· kÝ nghÞ ®Þnh ph¸t hµnh tiÒn giÊy VN. Tê giÊy b¹c ®Çu tiªn ra ®êi ngµy 30/4/1946. tõ ®ã ®Õn nay, níc ta tr¶i qua 2 lÇn ®æi tiÒn 1958 vµ 1985 vµ 1 lÇn thèng nhÊt tiÒn tÖ hai miÒn theo lo¹i tiÒn míi 1978. => VB thuyÕt minh vÒ tiÒn giÊy VN. 5. Em h·y viÕt thuyÕt minh, giíi thiÖu vÒ mét mãn ¨n d©n téc. - HS viÕt bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ---------------------------------------------------------------------------------------------- «n tËp TuÇn 13 * Môc ®Ých yªu cÇu: - Gióp hs «n tËp vµ n©ng cao nh÷ng kiÕn thøc ®· häc trong tuÇn. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Bµi to¸n d©n sè: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: Th¸i An – B¸o GD&T§ Chñ nhËt sè 28-1995. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - §Êt ®ai kh«ng sinh thªm, con ngêi l¹i ngµy cµng nhiÒu lªn gÊp béi. NÕu kh«ng h¹n chÕ sù gia t¨ng d©n sè th× con ngêi sÏ tù lµm h¹i chÝnh m×nh. Tõ c©u chuyÖn mét bµi to¸n cæ vÒ cÊp sè nh©n, t¸c gi¶ ®· ®a ra c¸c con sè buéc ngêi ®äc ph¶i liªn tëng vµ suy ngÉm vÒ sù gia t¨ng d©n sè ®¸ng lo ng¹i cña hÕ giíi, nhÊt lµ ë c¸c níc chËm ph¸t triÓn. HD HS «n tËp vÒ vb Ch¬ng tr×nh ®Þa ph¬ng (phÇn v¨n): II. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs «n tËp vÒ DÊu ngoÆc ®¬n vµ dÊu hai chÊm: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: DÊu ngoÆc ®¬n dïng ®Ó ®¸nh dÊu phÇn chó thÝch (gi¶i thÝch, thuyÕt minh, bæ sung thªm). DÊu hai chÊm dïng ®Ó: + §¸nh dÊu (b¸o tríc) phÇn gi¶i thÝch, thuyÕt minh cho mét phÇn tríc ®ã. + §¸nh dÊu (b¸o tríc) lêi dÉn trùc tiÕp (dïng víi dÊu ngoÆc kÐp) hay lêi ®èi tho¹i (dïng víi dÊu g¹ch ngang). III PhÇn TLV: - HD hs «n tËp vÒ §Ò v¨n thuyÕt minh vµ c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh: + + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: - §Ò v¨n thuyÕt minh nªu c¸c ®èi tîng ®Ó ngêi lµm bµi tr×nh bµy tri thøc vÒ chóng. - §Ó lµm bµi v¨n thuyÕt minh, cÇn t×m hiÓu kÜ ®èi tîng thuyÕt minh, x¸c ®Þnh râ ph¹m vi tri thøc vÒ ®èi tîng ®ã, sö dông ph¬ng ph¸p thuyÕt minh thÝch hîp, ng«n tõ chÝnh x¸c, dÔ hiÓu. - Bè côc bµi v¨n thuÕyt minh thêng cã 3 phÇn: + Më bµi: giíi thiÖu ®èi tîng thuyÕt minh. + Th©n bµi: tr×nh bµy cÊu t¹o, c¸c ®Æc ®iÓm, lîi Ých,...cña ®èi tîng. + KÕt bµi: Bµy tá th¸i ®é ®èi víi ®èi tîng. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: I. BTTN: 1. Bµi 13 (Trang ....) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). - GV HD HS t×m ®¸p ¸n ®óng. - HS ®æi vë. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tæng hîp sè ®iÓm ®¹t ®îc /®iÓm tèi ®a. - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. C©u Chän ®¸p ¸n §¸p ¸n ®óng §iÓm §iÓm tèi ®a:.............§iÓm ®¹t ®îc:........ §iÓm tr×nh bµy:........................................ II. BTTL: - GV HD HS lµm BT. 1. H·y giíi thiÖu vÒ mét nhµ th¬, nhµ v¨n cña quª h¬ng em hoÆc n¬i gia ®×nh em ®ang sèng. - VD: + Nhµ th¬ TrÇn §¨ng Khoa vµ tËp th¬: gãc s©n vµ kho¶ng trêi. + T¸c gi¶ NguyÔn Ngäc Minh vµ tËp th¬: H¬ng ®êi. (Bµi giíi thiÖu cña NguyÔn ViÖt Nga – Nhµ v¨n – Héi VHNT HD. Bµi giíi thiÖu cña Th¹c SÜ NguyÔn Thanh Lý – Phã hiÖu trëng trêng C§SP H¶i D¬ng) 2. Su tÇm vµ chÐp l¹i mét bµi th¬, mét bµi v¨n viÕt vÒ quª h¬ng mµ em thÊy hay vµ gîi cho em nhiÒu suy nghÜ vµ t×nh c¶m cña nh÷ng ngêi con xa quª. 3. Em h·y ®Æt ®Ò v¨n cho ®o¹n v¨n sau ®©y: a. §Òn Ngäc S¬n ë HN cã c¶nh ®Ñp lµ ®Òn Ngäc S¬n ë gi÷a hå Hoµn KiÕm. §Òn nµy lµm tõ ®êi nhµ HËu Lª, trªn 1 c¸i gß næi lªn ë gi÷a hå. Ngêi ®i l¹i ph¶i qua 1 c¸i cÇu b»ng gç. Ë ngoµi ®êng ®i vµo, vÒ bªn trt¸i cã 1 c¸i nói ®¸, ngêi ta ®¾p lªn, vµ cã x©y mét c¸i th¸p vu«ng, ë trªn ngän cã c¸i ngßi bót ®Ò lµ “Bót Th¸p”. Vµo ®Õn gÇn cÇu, ë trªn lµ c¸i cña tß vß cã c¸i nghiªn bót, ®Ò lµ “Nghiªn §µi”. V× ®Òn Ngäc S¬n thê V¨n X¬ng §Õ Qu©n lµ 1 vÞ thÇn coi vÒ viÖc vh, cho nªn míi x©y nh÷ng nghiªn bót nh thÕ. Tríc cña ®Òn cã c¸i nhµ thuû t¹ gäi lµ “TrÊn Ba §×nh”, gi÷a cã dùng c¸i bia ®¸ ®Ó ghi sù tÝch c¸i ®Òn Êy. §Õn mïa nãng nùc, ngêi ta hay ra ®Êy hãng m¸t vµ ng¾m phong c¶nh, thËt lµ cã bÒ thanh thó l¾m.” 4. Giíi thiÖu mét di tÝch lÞch sö hoÆc mét danh lam th¾ng c¶nh næi tiÕng cña quª h¬ng em. - HS lµm bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ---------------------------------------------------------------------------------------------- «n tËp TuÇn 14 * Môc ®Ých yªu cÇu: - Gióp hs «n tËp vµ n©ng cao nh÷ng kiÕn thøc ®· häc trong tuÇn. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs «n tËp vÒ DÊu ngoÆc kÐp: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: DÊu ngoÆc kÐp dïng ®Ó: + §¸nh dÊu tõ ng÷, c©u, ®o¹n dÉn trùc tiÕp. + §¸nh dÊu tõ ng÷ ®îc hiÓu theo nghÜa ®Æc biÖt hau cã hµm ý mØa mai. + §¸nh dÊu tªn t¸c phÈm, tê b¸o, tËp san... ®îc dÉn. III PhÇn TLV: - HD hs «n tËp vÒ LuyÖn nãi: thuyÕt minh mét thø ®å dïng. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: I. BTTN: 1. Bµi 14 (Trang 91) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). - GV HD HS t×m ®¸p ¸n ®óng. - HS ®æi vë. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tæng hîp sè ®iÓm ®¹t ®îc /®iÓm tèi ®a. - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. C©u Chän ®¸p ¸n §¸p ¸n ®óng §iÓm §iÓm tèi ®a:.............§iÓm ®¹t ®îc:........ §iÓm tr×nh bµy:........................................ II. BTTL: - GV HD HS lµm BT. 1. ChÐp l¹i ®o¹n v¨n ë c©u 20 – BTTN, g¹ch 1 g¹ch díi tõ ®· ®iÒn. 1. Giíi thiÖu vÒ cuèn håi kÝ “Thêi th¬ Êu” cña nhµ v¨n Nguyªn Hång, trong ®ã cã sö dông dÊu hai chÊm, dÊu ngoÆc ®¬n, dÊu ngoÆc kÐp 1 c¸ch thÝch hîp. 2. Đọc bài tham khảo: ¸o dµi truyÒn thèng viÖt nam Cã thÓ nãi gÇn nh c©u ®Çu tiªn cña nh÷ng ngêi níc ngoµi thèt lªn khi ®Æt ch©n xuèng s©n bay lµ: "Phô n÷ ViÖt Nam ®Ñp vµ ®¸ng yªu qu¸"! V©ng, cã ®îc nhËn xÐt x¸c ®¸ng nh vËy cã lÏ bëi Ên tîng ®Çu tiªn cña hä lµ h×nh ¶nh c¸c c« g¸i VN thít tha, duyªn d¸ng trong bé ¸o dµi truyÒn thèng cña d©n téc. §iÒu k× diÖu lµ bÊt k× ngêi phô n÷ ViÖt Nam nµo khi mÆc chiÕc ¸o dµi vµo ®Òu trë nªn xinh ®Ñp h¬n, dÞu dµng h¬n, trÎ trung h¬n - vÎ ®Ñp ®Æc trng cña phong c¸ch ¸ ®«ng. Nãi c¸ch kh¸c, tµ ¸o dµi ®· t«n vinh vÎ ®Ñp cña c¸c c« g¸i VN: Mµu tr¾ng tinh kh«i cña n÷ sinh c¸c trêng Trung häc, cña nh÷ng d¸ng kiÒu Hµ Néi, mµu tÝm biÕc trong buæi chiÒu hoµng h«n n¬i cè ®« HuÕ, mµu chanh vµng dÞu ãng ¶ cña c« g¸i Hµ §«ng, mµu hång t¬i rùc rì cña thiÕu n÷ H¶i Phßng, mµu lam tÝm cña c¸c c« g¸i §µ L¹t hay thµnh phè mang tªn B¸c... Qu¶ ®óng vËy, chiÕc ¸o dµi - niÒm tù hµo cña phô n÷ VN, cña d©n téc VN! Lµ t©m hån cña quª h¬ng xø së VN! "Tung bay tµ ¸o tung bay! x«n xao 1 chiÒu n¾ng ®á! Tung bay tµ ¸o th©n quen, c¸nh chim vÉy chµo ngän giã! Tung bay tµ ¸o tung bay, tÝm biÕc nh÷ng chiÒu hoµng h«n!..." V©ng còng chÝnh tµ ¸o dµi ®· lµ 1 dÊu Ên kh«ng thÓ quªn cña mçi ngêi con VN n¬i xa xø! Lµ Ên tîng khã phai trong lßng mçi du kh¸ch níc ngoµi ®· Ýt nhÊt 1 lÇn nh×n thÊy c¸c c« g¸i VN trong tµ ¸o m¶nh mai vµ duyªn d¸ng Êy! 3. §äc bµi tham kh¶o: L½ng hoa víi chñ ®Ò: "M¸i Êm gia ®×nh" Nh chóng ta ®Òu biÕt, h¹nh phóc gia ®×nh kh«ng ph¶i lµ quµ tÆng cña sè phËn mµ lµ phÇn thëng, lµ thµnh qu¶ lao ®éng bÒn bØ, miÖt mµi, th«ng minh cña mçi ngêi, trong ®ã cã vai trß v« cïng quan träng cña ngêi phô n÷. Bëi v× hä lu«n lµ ngêi biÕt t¹o cho kh«ng khÝ gia ®×nh vui t¬i, tho¶i m¸i. Mçi c¨n nhµ lµ 1 kh«ng gian cña 1 tæ Êm h¹nh phóc. ë ®ã lµ nh÷ng b÷a ¨n ngon miÖng chø kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i sang träng, nh÷ng b«ng hoa t¬i th¾m, nh÷ng quyÓn s¸ch hay, nh÷ng c©u chuyÖn thó vÞ, nh÷ng ¸nh m¾t vui vÎ vµ c¶ nh÷ng tiÕng cêi. §ã lµ chç dùa cña 1 h¹nh phóc l©u bÒn! V©ng! §ã lµ tÊt c¶ nh÷ng g× mµ t«i muèn göi g¾m trong l½ng hoa nhá xinh nµy víi chñ ®Ò: "M¸i Êm gia ®×nh"! Mäi ngêi thÊy ®Êy: 3 cµnh thuû tróc v¬n cao, cøng c¸p nµy lµ tîng trng cho c¨n nhµ xinh x¾n, v÷ng ch·i cña chóng ta. Trong ®ã, b«ng hång nhung khoÎ kho¾n, vît lªn lµ h×nh ¶nh cña ngêi chång, ngêi cha - ®iÓm tùa v÷ng vµng nhÊt trong gia ®×nh. B«ng ®ång tiÒn nhiÒu c¸nh rùc rì - Êy lµ ngêi vî, ngêi mÑ dÞu hiÒn, nh©n hËu, thuû chung, "giái viÖc níc, ®¶m viÖc nhµ". Còng ë n¬i nµy, c¸c thÕ hÖ con ch¸u sum vÇy, ®oµn tô vui vÎ, ®Çm Êm trong sù n©ng niu, g×n gi÷ cña tÊt c¶ mäi thµnh viªn trong gia ®×nh. V©ng, nh÷ng b«ng bÐ nhá, chóm chÝm, nh÷ng chiÕc l¸ xanh non võa cøng c¸p, võa mÒm m¹i, võa nhá xinh ®· nãi lªn ®iÒu ®ã! "M¸i Êm gia ®×nh" - ®ã lµ kh«ng gian cña sù nghØ ng¬i, cña sù c¶m th«ng vµ s½n sµng chia sÎ. Víi mét m¸i Êm nh thÕ lÏ nµo ta l¹i kh«ng h¸o høc trë vÒ sau nh÷ng lo ©u tÊt bËt cña cuéc sèng bªn ngoµi x· héi? V©ng! §ã lµ h×nh ¶nh 1 gia ®×nh lÝ tëng cña XH VN hiÖn ®¹i mµ vÉn mang ®Ëm mµu s¾c truyÒn thèng tèt ®Ñp cña DT: Vui t¬i, ®Çm Êm, h¹nh phóc vµ thµnh ®¹t! - §ã cßn lµ niÒm m¬ íc mu«n ®êi cña mçi con ngêi chóng ta! * HS lµm bµi (2). - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi. * HDVN: - ¤n tËp kÜ c¸c kiÕn thøc träng t©m. - Xem l¹i & hoµn thiÖn tiÕp c¸c BT./. ---------------------------------------------------------------------------------------------- «n tËp TuÇn 15 * Môc ®Ých yªu cÇu: - Gióp hs «n tËp vµ n©ng cao nh÷ng kiÕn thøc ®· häc trong tuÇn. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c, §Ëp ®¸ ë C«n L«n: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. 1. Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c * T¸c gi¶: Phan Béi Ch©u (1867 – 1940) lµ chiÕn sÜ c/m vÜ ®¹i cña dt ta trong 3 thËp niªn ®Çu TK XX. N¨m 1930, cô ®ang ho¹t ®éng c/m t¹i TQ th× bÞ b¾t. T¹i nhµ ngôc, trong ®ªm ®Çu tiªn cô ®· viÕt bµi th¬ nµy ®Ó an ñi, ®éng viªn m×nh. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - B»ng giäng ®iÖu hµo hïng cã søc l«i cuèn m¹nh mÏ, bµi th¬ ®· thÓ hiÖn phong th¸i ung dung, ®êng hoµng vµ khÝ ph¸ch kiªn cêng, bÊt khuÊt vît lªn trªn c¶nh tï ngôc khèc liÖt cña nhµ chÝ sÜ yªu níc PBC. 2. §Ëp ®¸ ë C«n L«n: * T¸c gi¶: Phan Ch©u Trinh (1872 – 1926), quª ë Qu¶ng Nam, ®Ëu phã b¶ng. Cô lµ 1 c/s yªu níc, 1 nhµ c/m lçi l¹c cña níc ta, lµ c/s tiªn phong, nªu cao ngän cê d©n chñ, chèng phong kiÕn thùc d©n, gi¶i phãng dt. Th¬ v¨n cña Cô võa ®anh thÐp, hïng biÖn, võa th¾m thiÕt, tr÷ t×nh. N¨m 1908, Khi bÞ thùc d©n Ph¸p b¾t vµ ®µy ra C«n §¶o, ph¶i lao ®éng khæ sai, Cô ®· viÕt bµi th¬ nµy. * Gi¸ trÞ vÒ ND vµ NT: - B»ng bót ph¸p l·ng m¹n vµ giäng ®iÖu hµo hïng, bµi th¬ ®· gióp ta c¶m nhËn ®îc 1 h×nh tîng ®Ñp lÉm liÖt, ngang tµng cña ngêi anh hïng cøu níc, dï gÆp bíc gian nan nhng vÉn kh«ng sên lßng, ®æi chÝ. II. PhÇn TiÕng ViÖt: - HD hs «n luyÖn vÒ dÊu c©u: + GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. HS # nhËn xÐt, bæ sung. + VG chèt l¹i kiÕn thøc c¬ b¶n: Khi viÕt, cÇn tr¸nh nh÷ng lçi sau ®©y vÒ dÊu c©u: + ThiÕu dÊu ng¾t c©u khi c©u ®· kÕt thóc. + Dïng dÊu ng¾t c©u khi c©u cha kÕt thóc. + ThiÕu dÊu thÝch hîp ®Ó ng¾t c¸c bé phËn cña c©u khi cÇn thiÕt. + LÉn lén c«ng dông cña c¸c dÊu c©u. II. PhÇn TLV: - HD hs «n luyÖn ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i v¨n häc: Muèn thuyÕt minh ®Æc ®iÓm mét thÓ lo¹i vh (thÓ th¬ hay vb cô thÓ), tríc hÕt ph¶i quan s¸t, nhËn xÐt, sau ®ã kh¸i quÊt thµnh nh÷ng ®Æc ®iÓm. Khi nªu c¸c ®Æc ®iÓm, cÇn lùa chän nh÷ng ®Æc ®iÓm tiªu biÓu, quan träng vµ cÇn cã nh÷ng VD cô thÓ ®Ó lµm s¸ng tá nh÷ng ®Æc ®iÓm Êy. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: I. BTTN: 1. Bµi 15 (Trang 97) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). - GV HD HS t×m ®¸p ¸n ®óng. - HS ®æi vë. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tæng hîp sè ®iÓm ®¹t ®îc /®iÓm tèi ®a. - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. C©u Chän ®¸p ¸n §¸p ¸n ®óng §iÓm §iÓm tèi ®a:.............§iÓm ®¹t ®îc:........ §iÓm tr×nh bµy:........................................ II. BTTL: - GV HD HS lµm BT. §Ò bµi: Em h·y ph©n tÝch vµ ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ bµi th¬: ‘§Ëp ®¸ ë C«n L«n’ cña Phan Ch©u Trinh. Dµn ý *Më bµi: - Giíi thiÖu 1 vµi nÐt vÒ t¸c gi¶ vµ xuÊt xø tp: Phan Ch©u Trinh (1872 – 1926), quª ë Qu¶ng Nam, ®Ëu phã b¶ng. Cô lµ 1 c/s yªu níc, 1 nhµ c/m lçi l¹c cña níc ta, lµ c/s tiªn phong, nªu cao ngän cê d©n chñ, chèng phong kiÕn thùc d©n, gi¶i phãng dt. Th¬ v¨n cña Cô võa ®anh thÐp, hïng biÖn, võa th¾m thiÕt, tr÷ t×nh. N¨m 1908, Khi bÞ thùc d©n Ph¸p b¾t vµ ®µy ra C«n §¶o, ph¶i lao ®éng khæ sai, Cô ®· viÕt bµi th¬ nµy. Giíi thiÖu chñ ®Ò cña bµi th¬: Mîn chuyÖn ®Ëp ®¸ cña ngêi tï khæ sai trªn ®¶o C«n L«n, tg bµy tá khÝ ph¸ch ngang tµng, coi thêng mäi gian nan thö th¸ch, lu«n gi÷ v÷ng niÒm tin vµ ý chÝ chiÕn ®Êu kiªn cêng, bÊt khuÊt cña ngêi c/s yªu níc. Cã thÓ trÝch dÉn c¶ bµi th¬ hoÆc trÝch dÉn c©u ®Çu – c©u cuèi. *Th©n bµi: 1. Hai c©u ®Ò: thÓ hiÖn 1 t thÕ ngang tµng cña 1 ®Êng nam nhi, kh«ng ph¶i sèng trong c¶nh ‘vî b×u con rÝu” hoÆc khom lng quú gèi ë chèn quan trêng, mµ lµ “®øng gi÷a ®Êt C«n L«n”, 1 nhµ tï, 1 ®Þa ngôc. §Çu ®éi trêi, ch©n ®¹p ®Êt, tai nghe sãng vç suèt ®ªm ngµy. “Lõng lÉy” nghÜa lµ vang ®éng, chÊn ®éng. C«ng viÖc ®Ëp ®¸, c«ng viÖc lao ®éng khæ sai lµ 1 thö th¸ch v« cïng nÆng nÒ, nhng ®èi víi kÎ lµm trai cµng thÓ hiÖn khÝu ph¸ch, uy dòng cña m×nh: Lõng lÉy lµm cho lë nói non Mét khÈu khÝ m¹nh mÏ, 1 lèi nãi khoa tr¬ng ®Çy Ên tîng vÒ chÝ nam nhi: s½n sµng chÊp nhËn thö th¸ch, sèng ngang tµng hiªn ngang. 2. Hai c©u thùc: ®èi nhau. Nghi· ®en ghi l¹i c«ng viÖc ®Ëp ®¸ khæ sai. tÝnh chÊt c«ng viÖc lµ lao ®éng thñ c«ng nhng hµnh ®éng l¹i rÊt m¹nh mÏ: ‘®¸nh tan”, “®Ëp bÓ”. Kh«ng ph¶i lµ hßn ®¸ nhá mµ lµ “n¨m b¶y ®èng”, vµ “MÊy tr¨m hßn”. Hai c©u th¬ mang hµm nghÜa s©u s¾c, thÓ hiÖn mét quyÕt t©m s¾t ®¸, mét chÝ khÝ hµo hïng, kh«ng nao nóng, kh«ng lïi bíc tríc moÞo gian khæ, hi sinh. C©u th¬ tëng nh chÊt chøa, nung nÊu bao uÊt hËn, c¨m thï, muèn ®¸nh ta, muèn ®Ëp bÓ mäi kÎ thï, mäi thö th¸ch. X¸ch bóa ®¸nh tan n¨m b¶y ®èng Ra tay ®Ëp bÓ mÊy tr¨m hßn 3. Hai c©u luËn: Tg sö dông h×nh ¶nh tîng trng vµ Èn dô rÊt ®Æc s¾c. “Th¸ng ngµy” chØ thêi gian bÞ tï ®µy, bÞ khæ sai kÐo dµi; “ma n¾ng” tîng trng cho gian khæ, cho mäi nhôc h×nh ®o¹ ®µy. Tríc nh÷ng thö th¸ch ghª gím Êy, ngêi c/s bao qu¶n”, “cµng bÒn” chÝ khÝ. “Th©n sµnh sái”, “d¹ s¾t son” lµ 2 Èn dô nãi lªn chÝ khÝ bÒn v÷ng, lßng son s¾t thuû chung ®èi víi níc, víi d©n cña 1 ®Êng nam nhi, cã chÝ lín, cña 1 kÎ sÜ ch©n chÝnh: “Phó quý bÊt n¨ng d©m, bÇn tiÖn bÊt n¨ng di, uy vò bÊt n¨ng khuÊt”. Còng nh löa thö vµng, gian nan thö søc, ngäc cµng mµi cµng s¸ng, vµng cµng luyÖn cµng trong, PCT ®· kh¼ng ®Þnh cèt c¸ch vµ t©m thÕ cña m×nh. C©u th¬ vang lªn nh 1 lêi thÒ: Th¸ng ngµy bao qu¶n th©n sµnh sái Ma n¾ng cµng bÒn d¹ s¾t son 4. Hai c©u kÕt: mîn sù tÝch ‘v¸ trêi” cña bµ N÷ Oa trong thÇn tho¹i trung Hoa ®Ó nãi lªn chÝ lín lµm c/m, cøu níc cøu d©n. Dï cã ‘lì bíc”, cã gÆp khã kh¨n, cã t¹m thêi thÊt b¹i, dï cã nÕm tr¶i bao gian nan cay ®¾ng tï ®µy, th× víi nhµ chÝ sÜ ch©n chÝnh, viÖc c«n con Êy kh«ng ®¸ng kÓ, kh«ng ®¸ng quan t©m. Tg sö dông thñ ph¸p t¬ng ph¶n, c¸ch nãi khoa tr¬ng ®Ó biÓu thÞ dòng khÝ hiªn ngang, tinh thÇn l¹c quan tríc c¶nh tï ®µy: Nh÷ng kÎ v¸ trêi khi lì bíc Gian nan chi kÓ viÖc con con *KÕt bµi: - Víi thÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có ®êng luËt ®Æc s¾c, ng«n ng÷ hµm sóc, kÕt hîp t¶ thùc víi tîng trng. tg ®· s¸ng t¹o nªn nh÷ng vÇn th¬ ®Ñp bµy tá 1 t thÕ ngang tµng, 1 khÝ ph¸ch hiªn ngang, 1 tÊm lßng son s¾t thuû chung víi níc, víi d©n, víi sù nghiÖp c¸ch m¹ng cña ngêi c/s vÜ ®¹i. - Bµi th¬ lµ 1 bµi ca yªu níc cña 1 sÜ phu anh hïng lµm ta t«n kÝnh vµ ngìng mé. - HS lµm bµi. - Gäi HS tr×nh bµy. - Th¶o luËn líp: + ¦u ®iÓm + Nhîc ®iÓm trong bµi lµm cña b¹n. => Rót kinh nghiÖm cho bµi viÕt cña m×nh. - GV nhËn xÐt, chèt l¹i kÜ n¨ng lµm bµi, cho ®iÓm 1 sè bµi «n tËp TuÇn 16 * Môc ®Ých yªu cÇu: - Gióp hs «n tËp vµ n©ng cao nh÷ng kiÕn thøc ®· häc trong tuÇn. - RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy miÖng, viÕt nh÷ng kiÕn thøc träng t©m. - GD ý thøc hoc tËp bé m«n. A. Néi dung «n tËp: I. PhÇn v¨n: HD HS «n tËp vÒ vb Muèn lµm th»ng Cuéi: - GV nªu c©u hái, HS suy nghÜ tr¶ lêi. - HS # nhËn xÐt, bæ sung. - GV chèt l¹i kiÕn thøc träng t©m. * T¸c gi¶: T¶n §µ - NguyÔn Kh¾c HiÕu, quª lµng Khª Thîng, BÊt B¹t, S¬n T©y 9Nay lµ Ba V× - Hµ T©y). T¶n ®µ xuÊt th©n nhµ Nho, tõng cã phen lÒu châng ®i thi nhng kh«ng ®ç. ¤ng chuyÔn sang s¸ng t¸c v¨n ch¬ng quèc ng÷ vµ ®· sím næi tiÕng, ®Æc biÖt vµo nh÷ng n¨m 20 cña TK XX. Th¬ v¨n «ng trµn ®Çy c¶m xóc l·ng m¹n, l¹i ®Ëm ®µ b¶n s¾c d©n téc, vµ cã nh÷ng t×m tpßi, s¸ng t¹o míi mÎ. Cã thÓ xem T¶n §µ nh mét g¹ch nèi gi÷a nÒn th¬ cæ ®iÓn vµ nÒn th¬ hiÖn ®¹i trong lÞch sö v¨n häc VN. Ngoµi ra, T¶n §µ cßn viÕt v¨n xu«i vµ còng næi tiÕng víi nh÷ng bµi t¶n v¨n, tuú bót, tù truyÖn vµ c¶ nh÷ng truyÖn du kÝ viÔn tëng ®Æc s¾c. * Gi¸ trÞ vÒ néi dung & NT: - Muèn lµm th»ng Cuéi lµ bµi th¬ thÊt ng«n b¸t có §êng luËt n»m trong quyÓn “Khèi t×nh con I” (1971). Bµi th¬ thÓ hiÖn 1 t©m hån buån ch¸n tríc thùc t¹i tÇm thêng, muèn tho¸t li thùc t¹i Êy b»ng 1 íc méng rÊt ng«ng - ®óng chÊt T¶n §µ: lªn cung tr¨ng ®Ó bÇu b¹n cïng chÞ H»ng. Søc hÊp dÉn cña bµi th¬ lµ ë hån th¬ l·ng m¹n pha chót ng«ng nghªnh ®¸ng yªu vµ ë nh÷ng t×m tßi ®æi míi thÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có §êng luËt cæ ®iÓn. II. PhÇn TV: - HD hs «n tËp Ch¬ng tr×nh TV: * Tõ vùng: + CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. + Trêng tõ vùng. + Tõ tîng thanh. + Tõ ng÷ ®Þa ph¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi. + C¸c biÖn ph¸p tu tõ: nãi qu¸, nãi gi¶m, nãi tr¸nh. * Ng÷ ph¸p: + Trî tõ. + Th¸n tõ. + T×nh th¸i tõ + C©u ghÐp. B. LuyÖn tËp: HD HS lµm c¸c bµi tËp: I. BTTN: 1. Bµi 16 (Trang 105) - HS tù lµm. (kÎ b¶ng theo mÉu). - GV HD HS t×m ®¸p ¸n ®óng. - HS ®æi vë. - - GV gäi HS ch÷a bµi, HS chÊm chÐo bµi cña b¹n. - Tæng hîp sè ®iÓm ®¹t ®îc /®iÓm tèi ®a. - Tuyªn d¬ng, phª b×nh kÞp thêi. C©u Chän ®¸p ¸n §¸p ¸n ®óng §iÓm §iÓm tèi ®a:.............§iÓm ®¹t ®îc:........ §iÓm tr×nh bµy:........................................ II. BTTL: - GV HD HS lµm BT. 1. Ph©n tÝch vcµ ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña em sau khi häc xong bµi th¬ “Muèn lµm th»ng Cuéi” cña nhµ th¬ T¶
File đính kèm:
- Bai_28_Ca_Hue_tren_song_Huong.doc