Đề thi học sinh giỏi Giáo dục công dân 9 - Trường THCS Tân Ước

ĐỀ SỐ 13
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9
Năm học 2013-2014
Môn thi: GDCD
Thời gian làm bài :150 phút( Không kể thời gian giao đề)
Ngày thi: 27 tháng 11 năm 2013
Câu 1: (7 điểm) 
Tệ nạn xã hội là gì ? tác hại của các tệ nạn xã hội ? Em hãy nêu một số qui định của pháp luật về phòng chống các tệ nạn xã hội ?
* Tình huống: Bình là một học sinh giỏi, gia đình của Bình khá giả và năm học vừa qua Bình thi đậu vào trường đại học kinh tế. Bố mẹ và gia đình dòng họ và bạn bè đều hãnh diện về Bình. Lên thành phố được một năm, Bình bắt đầu quen được nhiều bạn bè và từ đó Bình bị bạn bè rủ rê tụ tập ăn chơi, một lần Bình được bạn mời hút thử ma túy, từ lần đó Bình bị nghiện ma túy luôn, bao nhiêu tiền ba mẹ cho ăn học Bình đều dồn hết cho vào các cuộc chơi thâu đêm và ma túy, hết tiền bình bán cả xe để có tiền hút ma túy và bỏ bê việc học. 
 - Theo em, có những nguyên nhân nào dẫn đến Bình bị nghiện ma túy ? Em hiểu biết gì về ma túy? Pháp luật có những qui định gì đối với người sử dụng trái phép chất ma túy ? Nếu em là Bình em sẽ làm gì để không sa vào ma túy và học tập tốt ?
Câu 2: (3,5 điểm) Hãy nêu những biểu hiện của người có tính tự chủ? Vì sao con người cần phải biết tự chủ? Những câu tục ngữ nào dưới đây nói về tính tự chủ ?
A. Ăn có nhai, nói có nghĩ	B. Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
C. Đừng ăn thỏa đói, đừng nói thỏa giận.	D. Ăn chắc mặc bền.
Theo em, học sinh cần rèn luyện như thế nào để trở thành người có tính tự chủ cao ? Hãy nêu cách rèn luyện của em.
Câu 3 (2,5 điểm):
a/ Em hiểu thế nào về quyền sở hữu? Quyền sở hữu của công dân bao gồm những nội dung nào? Nội dung nào là quan trọng nhất? Vì sao?
 	b/ Phân biệt tài sản nhà nước với tài sản tập thể (hợp tác xã)? Cho ví dụ cụ thể.
Câu 4:(4 điểm)
	Vì sao hợp tác quốc tế là một vấn đề quan trọng và tất yếu của các quốc gia, các dân tộc trên thế giới? Trong quan hệ hợp tác quốc tế, Đảng và Nhà nước ta tuân thủ theo những nguyên tắc nào? Em hiểu như thế nào về quan điểm: “Hòa nhập chứ không hòa tan” trong quan hệ giao lưu hợp tác quốc tế?
Câu 5: ( 3 điểm) 
Theo em mục đích học tập đúng nhất của mỗi người là gì? Để thực hiện được mục đích đó em phải làm gì? Nêu một câu ca dao, tục ngữ hoặc danh ngôn nói về học tập?
 Tình huống: Nam là một học sinh chăm ngoan nhưng nhà rất nghèo, sau Nam còn có hai em. Đang học lớp 6 thì mẹ mất, còn bố thì đau ốm luôn, Nam có thể phải nghỉ học ở nhà để lao động giúp bố nuôi các em.
 Nếu là Nam, trong hoàn cảnh đó em sẽ giải quyết khó khăn như thế nào? 
 (Câu tình huống này không mang tính phổ biến và học sinh sẽ bị gò ép khi phải đặt mình vào hoàn cảnh như vậy, hơn nữa đáp án đưa ra cũng không thoả đáng.)
HƯỚNG DẪN CHẤM VÀ BIỂU ĐIỂM BÀI THI HSG 
 NĂM HỌC 2013 – 2014
 Môn thi: GIÁO DỤC CÔNG DÂN 
Câu 1: (7 điềm)
 Tệ nạn xã hội là hiện tượng xã hội bao gồm hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức, pháp luật, gây hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời sống xã hội. Có nhiều tệ nạn xã hội nhưng nguy hiểm nhất là cờ bạc, ma tuý, mại dâm. (0,5 điểm)
 * Tác hại: 
- Ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ, tinh thần và đạo đức con người, làm tan vở hạnh phúc gia đình, suy thoái giống nòi, rối loạn trật tự xã hội và làm giảm sút nền kinh tế gia đình, đất nước. (0,5điểm)
- Gây đại dịch AIDS, dẫn đến cái chết. (0,5 điểm)
* Những quy định của pháp luật: (1 điểm)
- Cấm đánh bạc dưới bất kì hình thức nào, nghiêm cấm tổ chức đánh bạc.
- Nghiêm cấm sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng, tổ chức sử dụng, cưỡng bức, lôi kéo sử dụng trái phép chất ma tuý. Những người nghiện ma tuý bắt buộc phải cai nghiện. 
- Nghiêm cấm hành vi mại dâm, dụ dỗ hoặc dẫn dắt mại dâm.
- Trẻ em không được đánh bạc, hút thuốc và dùng chất kích thích có hại cho sức khỏe. Nghiêm cấm lôi kéo trẻ em đánh bạc, cho trẻ em uống rượu, hút thuốc, dùng chất kích thích, nghiêm cấm dụ dỗ, dẫn dắt trẻ em mại dâm, bán hoặc cho trẻ em sử dụng những văn hóa phẩm đồi trụy, đồ chơi hoặc chơi trò chơi có hại cho sự phát triển lành mạnh của trẻ. (1 điểm)
* Tình huống: 
 - Theo em, có những nguyên nhân dẫn đến Bình bị nghiện ma túy : (1 điểm)
 + Bình thiếu hiểu biết về tác hại của ma túy.
 + Không tự chủ bản thân. 
 + Bình tò mò muốn tìm thử cảm giác lạ.
 + Bình bị bạn bè xấu rủ rê, lôi kéo. 
 - Theo em ma túy là một chất gây nghiện khi xâm nhập vào cơ thể chúng ta nó sẽ kích thích trung ương thần kinh tạo ra nhiều ảo giác làm cho con người không tự chủ được bản thân, là chất dễ gây nghiện dù chỉ thử một lần, là con đường ngắn nhất dẫn đến căn bệnh AIDS, gây ra cái chết trắng nếu thiếu hiểu biết về ma túy. (0,5 điểm)
 - Pháp luật có những qui định gì đối với người sử dụng trái phép chất ma túy :
 + Bộ luật hình sự năm 1999, điều 199 “ Tội sử dụng trái phép chất ma túy”
1. Người nào sử dụng trái phép chất ma tuý dưới bất kì hình thức nào, đã được giáo dục nhiều lần và đã bị xử lí hành chánh bằng biện pháp đưa vào cơ sở chữa bệnh bắt buột mà còn tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy thì bị phạt tù từ ba tháng đến hai năm. (0,5 điểm)
2. Tái phạm tội này thì bị phạt tù từ hai năm đến năm năm. (0,5 điểm)
- Nếu em là Bình em sẽ không chơi và không nghe theo lời dụ dỗ của những bạn bè xấu, luôn phải biết tự chủ bản thân, không tò mò và phải luôn tìm hiểu tác hại của ma túy để không xa vào ma túy . khuyên bạn bè và mọi người không nên xử dụng ma túy, tố giác những nơi buôn bán, tàn trữ, tổ chức sử dụng chất ma túy cho cơ quan chính quyền để kịp thời xử lí. (1 điểm)
Câu 2. ( 3,5 điểm)
 - Biểu hiện của người có tính tự chủ: biết kiềm chế cảm xúc, bình tĩnh, tự tin trong mọi tình huống; không nao núng, hoang mang khi khó khăn; không bị ngả nghiêng, lôi kéo trước những áp lực tiêu cực; biết tự ra quyết định cho mình,...(1 điểm)
 - Tính tự chủ giúp cho con người biết sống và ứng xử đúng đắn, có văn hoá ; biết đứng vững trước những khó khăn, thử thách, cám dỗ; không bị ngả nghiêng trước những áp lực tiêu cực. (0,5 điểm)
 - Những câu tục ngữ nào dưới đây nói về tính tự chủ
 Câu A, C. (0,5 điểm)
 - Học sinh cần rèn luyện như thế nào để trở thành người có tính tự chủ cao : 
 Luôn có ý thức rèn luyện làm chủ những suy nghĩ, tình cảm và hành vi của bản thân trong các hoạt động, các tình huống, hoàn cảnh của cuộc sống hàng ngày. (0,5 điểm)
 - Nêu cách rèn luyện của em:
 Tự tin trong học tập và các hoạt động tập thể; kiên định thực hiện và bảo vệ cái đúng, cái tốt; không a dua theo bạn bè xấu làm điều không đúng (chia bè phái, mất đoàn kết, trốn học, bỏ học, tham gia vào các tệ nạn xã hội...). (1 điểm)
Câu 3 (2,5 điểm). Học sinh trả lời được các ý cơ bản sau:
 a/ - Quyền sở hữu là quyền công dân được có tài sản, nói cách khác là quyền công dân được giữ tài sản cho riêng mình. (0,5 điểm)
 - Quyền sở hữu của công dân bao gồm 3 nội dung: Quyền chiếm hữu, quyền sử dụng và quyền định đoạt. (0,5 điểm)
 - Quyền định đoạt là quan trọng nhất vì chỉ có chủ sở hữu thực sự mới có quyền quyết định số phận của tài sản như đem bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho mượn
 (0,5 điểm)
 b/ - Tài sản nhà nước là tài sản thuộc sở hữu toàn dân giao cho các cơ quan nhà nước trực tiếp quản lý. Ví dụ: Tài nguyên rừng, biển, khoáng sản, kho bạc nhà nước, ngân hàng quốc gia... (0,5 điểm)
 -Tài sản tập thể là tài sản của các hợp tác xã hay các hình thức tổ chức kinh tế do người lao động lập ra, gồm vốn bằng tiền hoặc hiện vật mà xã viên, tổ viên góp và lợi tức tích luỹ được. (0,5 điểm)
Câu 4: (4 điểm)
 - Hợp tác quốc tế là một vấn đề quan trọng và tất yếu của các quốc gia, các dân tộc trên thế giới vì hiện nay thế giới đang đứng trước những vấn đề bức xúc có tính toàn cầu( bảo vệ môi trường, hạn chế sự bùng nổ dân số, khắc phục tình trạng đói nghèo, phòng ngừa và đẩy lùi những bệnh hiểm nghèo...) mà không một quốc gia riêng lẻ nào có thể tự giải quyết được. (1 điểm)
 - Trong quan hệ hợp tác quốc tế, Đảng và Nhà nước ta tuân thủ theo những nguyên tắc:
 + Tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn ven lãnh thổ của nhau, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, không dùng vũ lực hoặc đe dọa dùng vũ lực. (0,25 điểm) 
 + Bình đẳng và cùng có lợi. (0,25 điểm) 
 + Giải quyết các bất đồng và tranh chấp bằng hòa bình. (0,25 điểm) 
 + Phản đối mọi âm mưu và hành động gây sức ép, áp đặt và cường quyền. (0,25 điểm) 
 - Câu: “Hòa nhập chứ không hòa tan” là quan điểm của chúng ta trong quá trình hội nhập quốc tế. Được hiểu như sau:
 + Trong xu thế hội nhập, hợp tác quốc tế ngày càng sâu rộng, chúng ta muốn phát triển phải có sự giao lưu với các dân tộc khác, với nền văn hóa khác. Trong quá trình giao lưu đó, dân tộc ta sẽ tiếp thu tinh hoa văn hóa và những thành tựu khoa học kỹ thuật tiên tiến của nhân loại đó là hòa nhập. (1điểm)
 + Tuy nhiên trong quá trình ấy chúng ta luôn biết kế thừa, giữ gìn, phát huy truyền thống dân tộc, tiếp thu có chọn lọc, không đánh mất bản sắc riêng của mình, không bị đồng hóa bởi các dân tộc khác đó là không hòa tan. (1điểm)
Câu 5: ( 3 điểm)
a. Theo em mục đích học tập đúng nhất của mỗi người là:
 - Mục đích trước mắt của học sinh là cố gắng học tập để trở thành con người phát triển toàn diện.(0,5đ) 
 - Thành con ngoan trò giỏi, người hữu ích cho gia đình, xã hội, tương lai sẽ trở thành công dân tốt, người lao động tốt góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. (0,5đ)
*Để thực hiện được mục đích đó em phải :
 Học sinh nêu ra các ý có nội dung hoặc tương đương sau:
 - Học sinh phải cố gắng nắm vững kiến thức các môn học trên lớp, không coi nhẹ môn nào, không học lệch. (0,25đ)
 - Học sinh cố gắng hoàn thành tốt các nhiệm vụ mà thầy cô giáo yêu cầu như chuẩn bị các phương tiện đồ dùng học tập, làm bài tập, đọc các tài liệu tham khảo..(0,25đ)
 - Ngoài học văn hóa, học sinh cần tham gia các hoạt động xã hội, rèn luyện các phẩm chất đạo đức, các kỹ năng..(0,25đ)
*Câu ca dao, tục ngữ hoặc danh ngôn nói về học tập:
 -Ví dụ:“Học, học nữa, học mãi “ (Lê-nin), .. (0,25đ)
 Tình huống: 
- Trong hoàn cảnh đó em chấp nhận nghỉ học để có thời gian lao động giúp bố và nuôi các em. (0,5đ)
- Em sẽ tự học vào những lúc rãnh rỗi. Ban ngày đi lao động kiếm sống, ban đêm em sẽ theo học ở các lớp học tình thương để tiếp tục việc học tập của mình. (0,5đ)
*Lưu ý : Nếu học sinh không trả lời theo như đáp án nêu ra mà có phương án khác hợp lí thì vẫn được hưởng trọn điểm.