Đề thi chọn học sinh giỏi cấp huyện đợt 1 môn Giáo dục công dân Lớp 9 - Năm học 2015-2016 - Đề 1 (Có hướng dẫn chấm)

	UBND HUYỆN LƯƠNG TÀI
 PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CÁP HUYỆN ĐỢT 1
Năm học 2015 - 2016
Môn thi: GDCD- Lớp 9
Thời gian làm bài:120 phút (không kể thời gian giaođề)
Câu 1: ( 2 điểm)
	 Trình bày khái niệm, đặc điểm, vai trò của pháp luật?
Câu 2: (2 điểm)
Vì sao hợp tác quốc tế là một vấn đề quan trọng và tất yếu của các quốc gia, các dân tộc trên thế giới? Trong quan hệ hợp tác quốc tế, Đảng và nhà nước ta tuân thủ theo nguyên tắc nào? 
 Em hiểu như thế nào về quan điểm “ Hoà nhập chứ không hoà tan” trong quan hệ giao lưu hớp tác quôc tế? 
Câu 3: (2,5 điểm)
Em hãy kể tên một số truyền thống của dân tộc Việt Nam về đạo đức, về nghệ thuật, về nghề nghiệp mà em biết. Em hiểu gì về truyền thống ‘‘Tôn sư trọng đạo’’
Câu 4: (2.5 điểm)
Tệ nạn xã hội là gì ? Tác hại của các tệ nạn xã hội ? Em hãy nêu một số qui định của pháp luật về phòng chống các tệ nạn xã hội ?
Tình huống:
 Hùng là một học sinh giỏi, gia đình của Hùng khá giả và năm học vừa qua Hùng thi tốt nghiệp đạt loại giỏi và thi đậu vào trường đại học kinh tế TPHCM. Bố mẹ và gia đình dòng họ và bạn bè đều hãnh diện về Hùng. Lên thành phố được một năm, Hùng bắt đầu quen được nhiều bạn bè và từ đó Hùng bị bạn bè rủ rê tụ tập ăn chơi, một lần Hùng được bạn mời hút thử ma túy, từ lần đó Hùng bị nghiện ma túy luôn, bao nhiêu tiền ba mẹ cho ăn học Hùng đều dồn hết cho vào các cuộc chơi thâu đêm và ma túy, hết tiền Hùng bán cả xe để có tiền hút ma túy. Hùng bỏ bê việc học và đầu năm học thứ hai Hùng bị thi lại nhiều môn và bị nhà trường đuổi học vì bị phát hiện hút ma túy. 
 - Theo em, có những nguyên nhân nào dẫn đến Hùng bị nghiện ma túy ?
- Em hiểu biết gì về ma túy?Pháp luật có những qui định gì đối với người sử dụng trái phép chất ma túy ?
- Nếu em là Hùng em sẽ làm gì để không sa vào ma túy và học tập tốt ?
Câu 5: (1 điểm) 
Vì sao bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là vấn đề bức xúc toàn cầu? Là học sinh , em làm gì để bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên?
---------- HẾT ---------- 
(Đề thi gồm có 1 trang)
Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm. 
Họ và tên thí sinh:.....................................................; Số báo danh................................ 
UBND HUYỆN LƯƠNG TÀI
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
HƯỚNG DẪN CHẤM
Môn thi: GDCD- Lớp 9
Câu 1: ( 2 điểm) 
Ý/Phần
Đáp án
Điểm
Khái niệm của pháp luật
Pháp luật là các quy tắc xử sự chung, có tính bắt buộc, do Nhà 
nước ban hành được Nhà nước bảo đảm thực hiện bằng các biện pháp giáo dục, thuyết phục hoặc cưỡng chế.
0,5 điểm
Đặc điểm của pháp luật
+ Tính quy phạm phổ biến: Các quy định của pháp luật là thước đo hành vi của mọi người trong xã hội quy định khuôn mẫu, những quy tắc sử xự chung mang tính phổ biến.
+ Tính xác định chặt chẽ: Các điều luật được quy định rõ ràng, chính xác, chặt chẽ, thể hiện trong các văn bản pháp luật.
+ Tính bắt buộc( tính cưỡng chế): Pháp luật do nhà nước ban hành, mang tính quyênf lực nhà nước, bắt buộc mọi người phải tuân theo, ai vi phạm sẽ bị nhà nước xử lý theo quy định.
0,25 điểm
0,25 điểm
0,5 điểm
Vai trò của pháp luật
 Pháp luật là công cụ để thực hiện quản lý của nhà nước, quản lý kinh tế, văn hóa xã hội; giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội, là phương tiện phát huy quyền làm chủ của nhân dân, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, đảm bảo công bằng xã hội
0,5 điểm
Câu 2: (2 điểm)
Ý/Phần
Đáp án
Điểm
Hợp tác quốc tế là quan trọng và tất yếu:
Hợp tác quốc tế là một vấn đề quan trọng và tất yếu của các quốc gia, các dân tộc trên thế giới vì hiện nay thế giới dang đứng trước những vấn đề bức xúc có tính toàn cầu (bảo vệ môi trường, hạn chế bùng nổ dân số,khắc phục tình trạng đói nghèo, phòng ngừa và đấy lùi những bệnh hiểm nghèo.) mà không một quốc gia riêng lẻ nào có thể tự giải quyết được.
0,5 điểm
Nguyên tắc:
Trong quan hệ hợp tác quốc tế, Đảng và nhà nước ta tuân thủ theo những nguyên tắc:
+ Tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của nhau, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, không dùng vũ khí và đe doạ dùng vũ lực.
+ Bình đẳng và cùng có lợi.
+ Giải quyết các bất đồng và tranh chấp bằng hoà bình.
+ Phản đối mọi âm mưu và hành động gây sức ép, áp đặt và cường quyền.
0,25 điểm
0,25 điểm
0,25 điểm
0,25 điểm
Giải thích:
Câu “ Hoà nhập chứ không hoà tan” là quan điểm của chúng ta trong quá trình hội nhập quốc tế. Được hiểu như sau
 +Trong xu thế hội nhập, hợp tác quốc tế ngày càng sâu rộng,chúng ta muốn phát triển phải có sự giao lưu với các dân tộc khác,với nên văn hoá khác, Trong quá trình giao lưu đó, dân tộc ta sẽ tiếp thu tinh hoa văn hoá và những thành tựu khoa học kĩ thuật tiên tiến của nhân loại đó là hoà nhập.
+Tuy nhên trong quá trình ấy chúng ta luôn biết kế thưa, gìn giữ phát huy truyền thống dân tộc, tiếp thu có chọn lọc, không đánh mất bản sắc riêng của mình,không bị đồng hoá bởi các dân tộc khác.
0,25 điểm
0,25 điểm
Câu 3: (2,5 điểm)
Ý/Phần
Đáp án
Điểm
Kể tên một số truyền thống
- Truyền thống về đạo đức : Yêu nước, bất khuất chống giặc ngoại xâm, đoàn kết, nhân nghĩa, cần cù lao động, tôn sư trọng đạo, ... 
- Truyền thống về nghệ thuật : Múa rối nước, nghệ thuật Ca trù, Dân ca Quan họ Bắc Ninh, tranh Đông Hồ, nghệ thuật Chèo, các làn điệu dân ca của mọi miền đất nước, ... 
- Truyền thống về nghề nghiệp : Nghề đúc đồng, dệt lụa, mây tre đan, đồ gốm mĩ nghệ, ... 
0,25 điểm
0,25 điểm
0,25 điểm
Giải thích
- “Tôn sư” là kính trọng thầy, quý mến thầy.Nghe lời thầy dạy bảo, chớ cãi lời.
- “Trọng đạo” là coi trọng những điều thầy dạy. Thầy không chỉ dạy kiến thức mà còn dạy đạo lí.
Tôn sư thì phải trọng đạo, kính thầy thì phải chăm lo học hành, giữ cái đạo thầy dạy, làm vẻ vang cho thầy.
- Tôn sư trọng đạo là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Từ xa xưa, nhân dân ta rất quý trọng việc học hành, cho con đi học kiếm dăm ba chữ làm người. Thầy cô giáo được quý trọng, được đặt vào những vị trí cao nhất.
- Truyền thống ấy cần được giữ gìn và phát triển.Trọng đạo thì phải chăm học, nắm vững kiến thức và tu dưỡng đạo đức để phục vụ tổ quốc và nhân dân.
- Biết ơn thầy là biết tôn trọng thầy ở lớp cũng như ở nhà, mọi lúc, mọi nơi nhưng cách đền ơn tốt nhất là học thật giỏi để trở thành người tài đức.
- Truyền thống quý báu trên cần được quan tâm đặc biệt, cần được đề cao vì lúc này, một số người đi học chưa thật coi trọng việc học, thái độ chưa đúng với thầy dạy mình, vị trí của người thầy bị giảm sút.
 - Nếu không biết tôn trọng thầy, người đã dạy bảo và dìu dắt mình thì chứng tỏ đạo đức của con người đã bị xuống cấp. Một người có tài đến mấy mà không có đức , không biết nhớ công ơn người đã dạy bảo mình thì cũng trở thành người vô dụng mà thôi.
0,25 điểm
0,25 điểm
0,25 điểm
0,25 điểm
0,25 điểm
0,25 điểm
0,25 điểm
Câu 4: (2.5 điểm)
Ý/Phần
Đáp án
Điểm
Khái niệm TNXH
Tệ nạn xã hội là hiện tượng xã hội bao gồm hành vi sai lệch chuẩn mực xã hội, vi phạm đạo đức, pháp luật, gây hậu quả xấu về mọi mặt đối với đời sống xã hội. Có nhiều tệ nạn xã hội nhưng nguy hiểm nhất là cờ bạc, ma tuý, mại dâm. 
0,5 điểm
Tác hại:
- Ảnh hưởng xấu đến sức khoẻ, tinh thần và đạo đức con người, làm tan vở hạnh phúc gia đình, suy thoái giống nòi, rối loạn trật tự xã hội và làm giảm sút nền kinh tế gia đìng, đất nước
- Gây đại dịch AIDS, dẫn đến cái chết. 
0,5 điểm
Những quy định của pháp luật:
- Cấm đánh bạc dưới bất kì hình thức nào, nghiêm cấm tổ chức đánh bạc.
- Nghiêm cấm sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, mua bán, sử dụng, tổ chức sử dụng, cưỡng bức, lôi kéo sử dụng trái phép chất ma tuý. Những người nghiện ma tuý bắt buộc phải cai nghiện. 
- Nghiêm cấm hành vi mại dâm, dụ dổ hoặc dẫn dắt mại dâm.
- Trẻ em không được đánh bạc, hút thuốc và dùng chất kích thích có hại cho sức khỏe. Nghiêm cấm lôi kéo trẻ em đánh bạc, cho trẻ em uống rượu, hút thuốc, dùng chất kích thích, nghiêm cấm dụ dỗ, dẫn dắt trẻ em mại dâm, bán hoặc cho trẻ em sử dụng những văn hóa phẩm đồi trụy, đồ chơi hoặc chơi trò chơi có hại cho sự phát triển lành mạnh của trẻ. 
0,5 điểm
Tình huống
- Theo em, có những nguyên nhân dẫn đến Hùng bị nghiện ma túy :
 + Hùng thiếu hiểu biết về tác hại của ma túy.
 + Không tự chủ bản thân. 
 + Hùng tò mò muốn tìm thử cảm giác lạ.
 + Hùng bị bạn bè xấu rủ rê, lôi kéo. 
 - Theo em ma túy là một chất gây nghiện khi xâm nhập vào cơ thể chúng ta nó sẽ kích thích trung ương thần kinh tạo ra nhiều ảo giác làm cho con người không tự chủ được bản thân, là chất dễ gây nghiện dù chỉ thử một lần, là con đường ngắn nhất dẫn đến căn bệnh AIDS, gây ra cái chết trắng nếu thiếu hiểu biết về ma túy. 
 - Pháp luật có những qui định gì đối với người sử dụng trái phép chất ma túy :
 + Bộ luật hình sự năm 1999, điều 199 “ Tội sử dụng trái phép chất ma túy”
 1. Người nào sử dụng trái phép chất ma tuý dưới bất kì hình thức nào, đã được giáo dục nhiều lần và đã bị xử lí hành chánh bằng biện pháp đưa vào cơ sở chữa bệnh bắt buột mà còn tiếp tục sử dụng trái phép chất ma túy thì bị phạt tù từ ba tháng đến hai năm.
 2.  Tái phạm tội này thì bị phạt tù từ hai năm đến năm năm. 
- Nếu em là Hùng em sẽ không chơi và không nghe theo lời dụ dỗ của những bạn bè xấu, luôn phải biết tự chủ bản thân, không tò mò và phải luôn tìm hiểu tác hại của ma túy để không xa vào ma túy, khuyên bạn bè và mọi người không nên sử dụng ma túy, tố giác những nơi buôn bán, tàng trữ, tổ chức sử dụng chất ma túy cho cơ quan chính quyền để kịp thời xử lí.
0,5 điểm
0,25 điểm
0,25 điểm
Câu 5: (1 điểm) 
Ý/Phần
Đáp án
Điểm
 Giải thích bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là vấn đề bức xúc toàn cầu?
+ Môi trường là toàn bộ các điều kiện tự nhiên, nhân tạo bao quanh con người có tác động đến đời sống, sự tồn tại, phát triển của con người và thiên nhiên.
 + Tài nguyên thiên nhiên là những của cải vật chất sẵn có trong tự nhiên mà con người có thể khai thác, chế biến phục vụ cuộc sống con người.
- Hiện nay môi trường và tài nguyên thiên nhiên đang bị đe dọa bởi chất thải của các nhà máy, xí nghiệp, các công ty.bởi sự thiếu hiểu biết và thiếu ý thức của con người đã làm cho môi trường bị ô nhiễm nặng nề, tài nguyên thiên nhiên bị cạn kiệt, thiên tai lũ lụt thường xuyên xảy ra. Vì vậy, bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên là trách nhiệm của mọi người và toàn xã hội.
0,5 điểm
Bài học
Hiểu giá trị của môi trường và tài nguyên thiên nhiên để có ý thức trách nhiệm bảo vệ.
 + Tích cực tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên như: Tham gia vệ sinh công cộng, trồng cây gây rừng, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, bảo vệ động thực vật, thủy- hải sản, nguồn nước.Tuyên truyền cho những người xung quanh cùng tích cực tham gia bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên
0,5 điểm