Tài liệu ôn tập cấp THCS môn lịch sử lớp 9

ân chủ và quyền tự quyết.
- Tháng 7/1920, sau khi đọc luận cương của Lê Nin , Nguyễn Ái Quốc hoàn toàn tin theo Lê Nin và đứng về Quốc tế thứ ba.
- Tháng 12/1920, Nguyễn Ái Quốc bỏ phiếu tán thành, gia nhập Quốc tế thứ ba và tham gia sáng lập Đảng Cộng sản Pháp.
 - Năm 1921, Lập hội Liên Hiệp thuộc địa để tuyên truyền chủ nghĩa Mác Lê Nin ở các nước thuộc địa.
- Năm 1922, xuất bản báo “Người cùng khổ”, ngoài ra Người còn viết bài cho báo “Nhân Đạo” “Đời sống công nhân” và cuốn “Bản án chế độ thực dân pháp”.
Câu hỏi 34: Hãy cho biết ý nghĩa những hoạt động của Nguyễn Ái Quốc từ năm 1919-1925?
Hướng dẫn trả lời:
- Thức tỉnh tinh thần yêu nước của nhân dân Việt Nam lúc bấy giờ.
- Tìm ra con đường đúng đắn giải phóng dân tộc.
- Truyền bá tư tưởng cứu nước mới, truyền bá chủ nghĩa Mác Lê Nin vào Việt Nam.
- Là Người đầu tiên đưa cách mạng giải phóng dân tộc Việt Nam vào quỹ đạo chung của 
cách mạng thế giới.
Bài 17
Cách mạng Việt Nam trước khi Đảng Cộng sản ra đời
 Câu hỏi 35: Quá trình thành lập ba tổ chức Cộng sản Việt Nam cuối năm 1929 ? Ý nghĩa việc thành lập ba tổ chức cộng sản năm 1929?
Hướng dẫn trả lời:
 -Hoàn cảnh: 
+ Cuối năm 1928 đầu năm 1929 phong trào dân tộc dân chủ ở nước ta phát triển mạnh mẽ, cần phải có một Đảng lãnh đạo.
+Tháng 3/1929 Chi bộ Cộng sản đầu tiên thành lập tại nhà số 5D phố Hàm Long Hà Nội
+Tháng 5/2929 tại Đại hội lần thứ nhất của Hội Việt Nam cách mạng Thạnh niên, kiến nghị thành lập Đảng cộng sản nhưng không được chấp nhận.
-Ba tổ chức Cộng sản thành lập:
+ Ngày 17/ 6/1929 Đông Dương Cộng sản Đảng được thành lập ở Bắc Kì, thông qua tuyên ngôn, điều lệ, ra báo “Búa Liềm”là cơ quan ngôn luận. 
+ Tháng 8/1929 An Nam Cộng sản Đảng được thành lập ở Trung Quốc 
+ Tháng 9/1929 Đông Dương Cộng sản liên đoàn được thành lập ở Trung Kì 
+ Như vậy đến tháng 9 năm 1929 ở Việt Nam đã có ba tổ chức cộng sản lần lượt tuyên bố thành lập 
- Ý nghĩa việc thành lập ba tổ chức cộng sản năm 1929:
+ Đánh dấu bước nhảy vọt của phong trào cách mạng Việt Nam 
+ Chứng tỏ chủ nghĩa Mác Lê Nin đã thu hút đông đảo những người cách mạng Việt Nam thuộc nhiều tầng lớp xã hội khác nhau
+ Giai cấp công nhân nhận thức được sứ mệnh lịch sử của mình: Lãnh đạo cách mạng Việt Nam, đồng thời cũng chứng tỏ rằng điều kiện thành lập Đảng đã chín muồi trong cả nước 
Câu hỏi 36: Khởi nghĩa Yên Bái nổ ra như thế nào ? Vì sao lại thất bại nhanh chóng ?
Hướng dẫn trả lời:
- Nguyên nhân: Sau vụ ám sát tên Ba Danh bị thất bại, Pháp khủng bố, Việt Nam Quốc Dân Đảng bị tổn thất nặng nề.
- Diễn biến :
+ Đêm 9/2/1930 khởi nghĩa nổ ra ở Yên Bái sau đó là Phú Thọ, Hải Dương, Thái Bình, Hà Nội .
+ Tại Yên Bái: nghĩa quân chiếm được trại lính, sau đó bị Pháp tiêu diệt 
+ Khởi nghĩa bị thất bại, Nguyễn Thái Học cùng 12 đồng chí bị bắt và xử tử 
- Nguyên nhân thất bại:
+ Khách quan: Khởi nghĩa nổ ra lúc Pháp còn đang rất mạnh.
+ Chủ quan: Lãnh đạo còn non yếu, tổ chức thiếu thận trọng, thiếu cơ sở vững chắc trong quần chúng. 
Câu hỏi 37: Lập bảng niên biểu về sự ra đời của ba tổ chức công sản vào cuối năm 1929 :
Thời gian
Sự ra đời của ba tổ chức Cộng sản
Ý nghĩa
6/1929
8/1929
9/1929
Hướng dẫn trả lời:
Thời gian
Tên tổ chức Cộng sản
Ý nghĩa
6/1929
Đông Dương cộng sản Đảng 
- Là bước nhảy vọt của cách mạngViệt Nam 
- Điều kiện thành lập Đảng cộng sản đã chín muồi 
8/1929
An Nam cộng sản Đảng 
- Chứng tỏ CNXH ngày càng lôi cuốn đông đảo hội viên Việt Nam Cách mạng Thanh Niên tham gia 
9/1929
Đông Dương cộng sản liên đoàn
- Chứng tỏ điều kiện thành lập Đảng cộng sản đã chín muồi trong cả nước 
CHƯƠNG II
VIỆT NAM TRONG NHỮNG NĂM 1930-1939
Bài 18
Đảng cộng sản Việt Nam ra đời
Câu hỏi 38: Trình bày hoàn cảnh ra đời và nội dung và ý nghĩa của hội nghị thành lập Đảng cộng sản Việt Nam ngày 3/2/1930 ?
Hướng dẫn trả lời:
- Hoàn cảnh:
+ Cuối năm 1929 ở nước ta có ba tổ chức cộng sản ra đời.
+ Ba tổ chức cộng sản hoạt động riêng rẽ, tranh giành ảnh hưởng lẫn nhau.
+ Yêu cầu cấp thiết của cách mạng Việt Nam là phải có một chính Đảng thống nhất.
+ Với tư cách là phái viên của Quốc tế Cộng sản, Nguyễn Ái Quốc chủ trì hội nghị tại Cửu Long (Hương Cảng- Trung Quốc ) từ ngày 3 đến 7/2/1930 để họp nhất thành một Đảng cộng sản.
- Nội dung:
+ Hợp nhất ba tổ chức cộng sản để thành lập một Đảng Cộng sản duy nhất là Đảng Cộng sản Việt Nam.
+ Thông qua Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt, Điều lệ tóm tắt của Đảng do Nguyễn Ái Quốc soạn thảo.
+ Nguyễn Ái Quốc ra lời kêu gọi nhân dịp thành lập Đảng.
- Ý nghĩa:
+ Hội nghị thành lập Đảng có ý nghĩa như một Đại hội thành lập Đảng.
+ Chính cương vắn tắt, Sách lược vắn tắt được hội nghị thông qua là cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng.
Câu hỏi 39: Trình bày luận cương chính trị của Đảng tháng 10 năm 1930 ?
Hướng dẫn trả lời:
-Tháng 10/1930, Hội nghị lần I của Ban Chấp Hành Trung ương lâm thời họp tại Hương Cảng, Trung Quốc: 
+ Đổi tên Đảng thành Đảng Cộng sản Đông Dương
+ Bầu Ban Chấp Hành Trung ương chính thức do Trần Phú làm tổng bí thư.
+ Thông qua luận cương chính trị do Trần Phú khởi thảo.
- Nội dung luận cương:
+ Tính chất: Cuộc cách mạng tư sản dân quyền, bỏ qua thời kì TBCN tiến lên XHCN.
+ Nhiệm vụ: Cách mạng tư sản dân quyền đánh đổ phong kiến và đánh Pháp làm cho Đông Dương hoàn toàn độc lập.
+ Lực lượng: Công nhân và nông dân.
+ Phương pháp đấu tranh: Tập hợp lãnh đạo quần chúng đấu tranh, vũ trang bạo động, đánh đổ chính quyền giai cấp thống trị.
+ Điều cốt yếu để cách mạng thắng lợi: Phải có Đảng Cộng sản lãnh đạo.
Câu hỏi 40: Ý nghĩa lịch sử của việc thành lập Đảng cộng sản Việt Nam (3/2/1930) ?
Hướng dẫn trả lời:
- Đảng cộng sản Việt Nam ra đời là kết quả tất yếu của sự đấu tranh dân tộc và đấu tranh giai cấp trong thời đại mới.
- Đảng là sản phẩm của sự kết hợp Chủ Nghĩa Mác Lê-Nin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước.
- Đảng ra đời là bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử giai cấp công nhân và cách mạng Việt Nam, khẳng định giai cấp vô sản đã trưởng thành và đủ sức lãnh đạo cách mạng, chấm dứt thời kì khủng hoảng về lãnh đạo và đường lối.
- Cách mạng Việt Nam là một bộ phận khăng khít của cách mạng thế giới.
- Đảng ra đời là sự chuẩn bị đầu tiên có tính tất yếu, quyết định cho những bước phát triển nhảy vọt về sau của cách mạng Việt Nam.
Bài 19
Phong trào cách mạng Việt Nam trong những năm 1930-1935.
Câu hỏi 41: Căn cứ vào đâu để cho rằng Xô Viết Nghệ Tĩnh thật sự là chính quyền cách mạng của quần chúng dưới sự lãnh đạo của Đảng? Ý nghĩa lịch sử của phong trào cách mạng 1930-1931 ?
Hướng dẫn trả lời:
- Xô Viết - Nghệ Tĩnh thật sự là chính quyền cách mạng:
+ Chính trị: Thành lập chính quyền mới do nhân dân quản lý, thực hiện quyền tự do dân chủ, phát triển các tổ chức quần chúng đoàn thể . 
+ Kinh tế: Chia lại ruộng đất công , giảm tô, xóa nợ, bỏ các thuế vô lý, tổ chức lại sản xuất.
+ Quân sự: Trấn áp bọn phản cách mạng, ở mỗi làng lập đội tự vệ.
+Xã hội: Phát động phong trào đời sống mới, trật tự xã hội được đảm bảo, nạn trộm cướp không còn.
- Ý nghĩa lịch sử :
+ Lần đầu tiên liên minh công nông được thiết lập chống đế quốc, phong kiến và giáng một đòn mạnh vào nền thống trị đế quốc phong kiến.
+ Chứng tỏ sức mạnh của giai cấp công- nông dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Việt Nam.
+ Là cuộc diễn tập đầu tiên cho cách mạng Việt Nam sau này .
Bài 20
Cuộc vận động dân chủ trong những năm 1936-1939
Câu hỏi 42: Cuộc vận động dân chủ Đông Dương trong những năm 1936-1939 có ý nghĩa lịch sử như thế nào ? 
Hướng dẫn trả lời:
- Là một cao trào cách mạng dân tộc dân chủ rộng lớn.Trình độ chính trị và công tác của cán bộ Đảng viên đựơc nâng lên rõ rệt.
- Chủ nghĩa Mác Lê Nin và đường lối của Đảng được tuyên truyền sâu rộng, làm cho uy tín của Đảng được nâng lên.
- Các sách báo của Đảng có tác dụng lớn trong việc bồi dưỡng đội ngũ cán bộ.
- Để lại nhiều bài học quý báu về tổ chức và hình thức đấu tranh.
- Là cuộc diễn tập thứ hai chuẩn bị cho cách mạng tháng 8/ 1945. 
Câuhỏi 43: Em hãy trình bày chủ trương, nhiệm vụ của Đảng và diễn biến của phong trào dân chủ Đông Dương 1936-1939 ?
Hướng dẫn trả lời:
- Nhiệm vụ: Chống phát xít, chống chiến tranh đế quốc, chống bọn phản động thuộc địa, tay sai, đòi tự do , dân chủ, cơm áo , hòa bình.
- Chủ trương : Thành lập Mặt trận Dân chủ Đông Dương .
- Diễn biến phong trào 1936-1939:
+ Vận động thành lập ủy ban trù bị Đông Dương nhằm thu thập nguyện vọng quần chúng tiến tới Đông Dương đại hội.
+ Tổng bãi công của công nhân Hòn Gai ( 11/1936); Công nhân xe lửa Trường Thi (7/1937); Mít tinh 1/5/1938 tại khu Đấu xảo Hà Nội , đòi thi hành luật lao động , giảm thuế, chống phát xít, chống chiến tranh.
+ Phong trào báo chí: Sách báo về chủ nghĩa Mác Lê Nin và của Đảng được tuyên truyền. 
Câuhỏi 44: Đường lối lãnh đạo ,hình thức đấu tranh, mục tiêu, lực lượng cách mạng giai đoạn 1930-1931 và 1936-1939 có gì khác nhau ?
Hướng dẫn trả lời:
Nội dung
Thời kì 1930-1931
Thời kì 1936-1939
Kẻ thù
Đế quốc và phong kiến
Thực dân Pháp và phong kiến phản động 
Mục tiêu
 Độc lập dân tộc và người cày có ruộng 
Chống phát xít và chiến tranh, đòi tự do dân chủ, hòa bình.
Lực lượng 
Liên minh công nông 
( Xô Viết Nghệ - Tĩnh)
Mặt trận dân chủ Đông Dương tập hợp mọi lực lượng tiến bộ
Hình thức đấu tranh
 Vũ trang, bãi công, biểu tình.
 Công khai, bí mật và bán công khai.
Câu hỏi 45: Tình hình thế giới và trong nước trong những năm 1936-1939 có ảnh hưởng đến cách mạng Việt Nam như thế nào ?
Hướng dẫn trả lời:
- Thế giới:
+ Chủ nghĩa phát xít hình thành đe dọa nền hòa bình và an ninh thế giới.
+ Tháng 7/1935 đại hội lần thứ 7 của quốc tế cộng sản họp ở Matxcơva chủ trương thành lập mặt trận nhân dân chống phát xít.
+ Mặt trận nhân dân Pháp lên nắm chính quyền, ban hành nhiều chính sách tiến bộ đối với các nước thuộc địa.
 - Trong nước:
+ Hậu quả của cuộc khủng hoảng ảnh hưởng đến đời sống nhân dân.
+ Chính quyền thực dân vẫn tiếp tục bóc lột, vơ vét, khủng bố, đàn áp.
Bài 21
Việt Nam trong những năm 1939-1945
Câu hỏi 46: Hãy nêu nguyên nhân bùng nổ và ý nghĩa của hai cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn, Nam Kì và binh biến Đô Lương ?
Hướng dẫn trả lời:
- Nguyên nhân bùng nổ:
+ Khởi nghĩa Bắc Sơn: Nhật đánh vào Lạng Sơn, Pháp thua chạy qua Bắc Sơn, Đảng bộ Bắc Sơn lãnh đạo nhân dân nổi dậy.
+ Khởi nghĩa Nam Kì: Thực dân Pháp bắt lính người Việt Nam làm bia đỡ đạn chống lại quân Xiêm, nhân dân, binh lính bất bình liên lạc với Đảng, Đảng bộ Nam Kì quyết định khởi nghĩa.
+ Binh biến Đô Lương: Binh lính người Việt bất bình bị đưa sang biên giới Lào - Thái Lan, làm bia đỡ đạn cho Pháp, họ đã nổi dậy.
- Ý nghĩa lịch sử:
+ Nêu cao tinh thần yêu nước bất khuất của nhân dân Việt Nam.
+ Để lại cho Đảng cộng sản Đông Dương những bài học bổ ích về khởi nghĩa vũ trang, xây dựng lực lượng vũ trang và chiến tranh du kích, trực tiếp chuẩn bị cho tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945.
Chương III
Cuộc vận động tiến tới cách mạng tháng tám năm 1945
Bài 22
Cao trào cách mạng tiến tới Tổng khởi nghĩa tháng tám 1945
Câu hỏi 47: Tại sao Nhật đảo chính Pháp ? Quân Pháp ở Đông Dương thất bại ra sao?
Hướng dẫn trả lời:
- Nhật đảo chính Pháp :
+ Tháng 11/1944 nước Pháp được giải phóng 
+ Nhật ở Thái Bình Dương khốn đốn trước những đòn tấn công của Anh - Mĩ 
+ Nhân cơ hội đó Pháp ở Đông Dương chuẩn bị nổi dậy 
+ Trước tình hình đó Nhật buộc phải tiến hành đảo chính lật đổ Pháp độc chiếm Đông Dương để trừ mối họa bị Pháp đánh sau lưng.
- Diễn biến :
+ Đêm 9/3/1945 Nhật nổ súng đánh vào Pháp trên toàn Đông Dương 
+ Pháp chống cự yếu ớt sau vài giờ đã đầu hàng .
Câu hỏi 48: Tại sao Đảng ta phát động cao trào kháng Nhật cứu nước ? Diễn biến của cao trào kháng Nhật cứu nước ?
Hướng dẫn trả lời:
- Đảng ta phát động cao trào kháng Nhật cứu nước vì:
Căn cứ vào tình hình thế giới và trong nước có những chuyển biến mau lẹ có lợi cho cách mạng Việt Nam Đảng ta quyết định cao trào kháng Nhật cứu nước làm tiền đề cho tổng khởi nghĩa 
- Diễn biến :
+ Phong trào đấu tranh khởi nghĩa từng phần phát triển mạnh ở căn cứ, khu giải phóng Việt Bắc được thành lập. 
+ Nhân dân ở các thành phố, đô thị mít tinh, diễn thuyết, các đội danh dự Việt Minh trừ khử bọn tay sai.
+ Phong trào phá kho thóc, giải quyết nạn đói diễn ra sôi nổi. 
Câu hỏi 49: Đảng Cộng sản Đông Dương chủ trương thành lập Mặt Trận Việt Minh trong hoàn cảnh nào ? Những họat động chủ yếu của Mặt Trận Việt Minh sau khi thành lập?
Hướng dẫn trả lời:
- Hoàn cảnh:
+ Tháng 6/1941 Đức tấn công Liên Xô, thế giới hình thành hai trận tuyến: phe đồng minh và phe Phát xít 
+ Ngày 28/1/1941 Nguyễn Ái Quốc về nước trực tiếp lãnh đạo phong trào cách mạng Việt Nam, Người đã triệu tập Hội Nghị Trung ương Đảng lần 8 tại Pắc Bó ( Cao Bằng ) từ ngày 10 "19/5/1941
+ Hội nghị chủ trương :
* Đặt lên hàng đầu nhiệm vụ giải phóng dân tộc đánh Pháp đuổi Nhật 
* Tạm gác khẩu hiệu “ Đánh đổ địa chủ , chia ruộng đất cho dân cày”
* Thành lập Việt Nam độc lập đồng minh gọi tắt Mặt Trận Việt Minh. Mặt Trận Việt Minh chính thức được thành lập (19/5/1941)
-Họat động :
+ Xây dựng lực lượng vũ trang:
* Đội du kích Bắc Sơn năm 1941 chuyển thành Cứu quốc quân ,họat động tại Bắc Sơn, Võ Nhai, thực hiện chiến tranh du kích 
*Tháng 5/1944 tổng bộ Việt Minh ra chỉ thị “ Sắm sửa vũ khí, đuổi thù chung”, không khí cách mạng sôi sục khắp căn cứ .
* Ngày 22/12/1944 đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng quân được thành lập.
+ Xây dựng lực lượng chính trị :
* Cao Bằng là nơi thí điểm xây dựng các hội cứu quốc 
* Thành lập Ủy Ban Việt Minh liên tỉnh Cao- Bắc - Lạng 
* Đảng cũng chú ý xây dựng lực lượng chính trị trong công nông và các tầng lớp khác 
+ Báo chí của Đảng lưu hành rộng rãi để tuyên truyền vận động quần chúng đấu tranh 
Câu hỏi 50: Ngay khi tiếng súng của Nhật đảo chính pháp vừa nổ ra, Đảng Cộng sản Đông Dương đã có những chủ trương và khẩu hiệu gì để đẩy phong trào cách mạng tiến lên ?
Hướng dẫn trả lời:
-Ngay khi tiếng súng của Nhật đảo chính pháp vừa nổ ra 9/3/1945 Trung ương Đảng họp hội nghị mở rộng ( 9/3/1945 ) . Hội nghị chủ trương :
+ Ra chỉ thi: “Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta” 
+ Xác định kẻ thù chính, cụ thể trước mắt là phát xít Nhật
+ Đưa ra khẩu hiệu “ Đánh đuổi phát xít Nhật” và “ Thành lập chính quyền cách mạng”
+ Phát động cao trào “Kháng Nhật cứu nước” làm tiền đề cho cuộc tổng khởi nghĩa .
Câu hỏi 51: Mặt trận Việt Minh ra đời đã có những tác dụng như thế nào đối với cao trào kháng Nhật cứu nước ?
Hướng dẫn trả lời:
- Mặt trận Việt Minh ra đời :
+ Trực tiếp lãnh đạo cao trào kháng Nhật cứu nước 
+ Tổ chức các cuộc đấu tranh vũ trang , khởi nghĩa từng phần ở các địa phương cùng với nhiều hoạt động như phá kho thóc của Nhật giải quyết nạn đói, biểu tình mít tinh  
+ Tập dợt cho quần chúng đấu tranh , giác ngộ quần chúng xây dựng căn cứ địa cách mạng và làm nòng cốt cho việc xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng .
+ Làm tiền đề cho tổng khởi nghĩa trong cả nước.
Bài 23
Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 và sự thành lập nước VNDCCH.
Câu hỏi 52: Lệnh khởi nghĩa tháng Tám năm 1945, được ban bố trong hoàn cảnh nào?
Hướng dẫn trả lời:
- Thế giới:
+ Châu Âu: Phát xít Đức đầu hàng vô điều kiện (5/1945).
+ Châu Á: Nhật đầu hàng đồng minh vô điều kiện (8/1945), Nhật ở Đông Dương bị tê liệt, các nước đế quốc chưa kịp vào Đông Dương giải giáp quân Nhật.
-Trong nước:
+ Ủy ban khởi nghĩa toàn quốc thành lập và ra quân lệnh số 1 kêu gọi toàn dân nổi dậy.
+ Hội nghị toàn quốc của Đảng cộng sản Đông Dương họp ở Tân Trào ( từ ngày 14 -15/8/1945), quyết định tổng khởi nghĩa trong cả nước.
+ Đại hội Quốc dân ở Tân Trào(16/8/1945), nhất trí tán thành quyết định tổng khởi nghĩa, thông qua 10 chính sách của Việt Minh, thành lập ủy ban dân tộc giải phóng Việt Nam, do Hồ Chí Minh làm chủ tịch.
+ Chiều ngày 16/8/1945, ủy ban khởi nghĩa, do Võ Nguyên giáp chỉ huy, từ Tân Trào tiến về giải phóng thị xã Thái Nguyên, mở đường về Hà Nội.
Câu hỏi 53: Khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Nội và trong cả nước diễn ra như thế nào trong cách mạng tháng Tám năm 1945 ?
Hướng dẫn trả lời:
- Khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Nội:
+ Ngày 15/8/1945, đội Tuyên Truyền xung phong của Việt Minh tổ chức diễn thuyết.
+ Ngày 16/8/1945, truyền đơn, biểu ngữ xuất hiện khắp nơi.
+ Sáng 19/8/1945, cuộc mit tinh tại nhà hát lớn do Mặt trận Việt Minh tổ chức, sau cuộc mittinh biến thành cuộc biểu tình, đánh chiếm các công sở chính quyền bù nhìn, Nhật không dám chống cự, khởi nghĩa giành thắng lợi.
-Giành chính quyền trong cả nước:
+ Từ ngày 14 đến ngày 18/8/1945, bốn tỉnh giành chính quyền sớm nhất: Bắc Giang, Hải Dương, Hà Tĩnh, Quảng Nam.
+Khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi ở Huế (23/8), Sài Gòn (25/8). Đến 28/8/1945, cả nước giành được chính quyền.
+Ngày 2/9/1945, chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản tuyên ngôn độc lập khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Coäng hòa.
Câu hỏi 54: Trình bày ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thắng lợi của cách mạng tháng Tám năm 1945 ?
 Hướng dẫn trả lời:
- Ý nghĩa lịch sử:
+ Đối với dân tộc:
* Cách mạng tháng Tám là một sự kiện vĩ đại trong lịch sử dân tộc, phá tan hai tầng xiềng xích của Pháp- Nhật và chế độ quân chủ chuyên chế, lập nên nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.
* Việt Nam từ một nước thuộc địa trở thành một nước độc lập, đưa nhân dân từ địa vị nô lệ lên làm chủ nước nhà.
* Mở ra một kỉ nguyên mới trong lịch sử dân tộc: Kỉ nguyên độc lập tự do
+ Đối với quốc tế:
* Là thắng lợi đầu tiên trong thời đại mới của một dân tộc nhược tiểu, tự giải phóng khỏi ách thực dân đế quốc.
* Cổ vũ mạnh mẽ nhân dân thuộc địa, nửa thuộc địa trên thế giới nhất là Châu Á, Châu Phi, Mĩlatinh.
- Nguyên nhân thắng lợi:
+ Truyền thống yêu nước kiên cường bất khuất của dân tộc.
+ Sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Đông Dương, chủ tịch Hồ Chí Minh, của Mặt trận Việt Minh, xây dựng khối liên minh công nông vững chắc.
+ Hoàn cảnh quốc tế thuận lợi.
Bài 24
Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân
( 1945-1946)
Câu hỏi 55: Tình hình nước sau cách mạng tháng Tám năm 1945, gặp những khó khăn và thuận lợi như thế nào?
Hướng dẫn trả lời:
-Khó khăn:
+ Nạn ngoại xâm: 20 vạn quân Tưởng Giới Thạch và tay sai từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc. Hơn 1 vạn quân Anh dọn đường cho Pháp trở lại xâm lược từ vĩ tuyến 16 trở vào Nam.
+ Kinh tế: Sản xuất đình đốn, hàng hoá khan hiếm, nạn đói đe doạ đời sống nhân dân.
+ Tài chính: Trống rỗng, chưa kiểm soát được ngân hàng Đông Dương.
+ Văn hoá giáo dục: Hơn 90% dân số mù chữ và các tệ nạn xã hội khác.
- Thuận lợi
+ Ta đã giành được chính quyền, nhân dân tin tưởng vào Chủ tịch Hồ Chí Minh. Mặt trận Việt Minh đoàn kết toàn dân.
+ Liên Xô và các lực lượng dân chủ cổ vũ, ủng hộ nhân dân ta.
Câu hỏi 56: Nêu những biện pháp và kết quả giải quyết những khó khăn về nạn đói, nạn dốt, tài chính của nước ta sau cách mạng tháng Tám năm 1945 ?
Hướng dẫn trả lời:
-Gịăc đói: 
+Biện pháp: lập hũ gạo cứu đói, tổ chức “ngày đồng tâm”. Đẩy mạnh tăng gia sản xuất, chia ruộng đất của địa chủ cho nông dân.
 + Kết quả: Nạn đói được đẩy lùi.
-Gịăc dốt: 
+Biện pháp: Ngày 8/9/1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh kí sắc lệnh lập cơ quan bình dân học vụ, kêu gọi toàn dân tham gia xóa mù chữ. Các cấp học đều phát triển mạnh. Nội dung và phương pháp giáo dục bước đầu đổi mới.
+ Kết quả: Các lớp bình dân học vụ được mở khắp nơi, các cấp học phát triển mạnh.
- Tài chính:
 + Biện pháp:Chính phủ kêu gọi nhân dân đóng góp vào “Quỹ độc lập”, “Tuần lễ vàng”. Quốc hội quyết định cho lưu hành tiền Việt Nam.
 +Kết quả: Đồng bào cả nước hăng hái đóng góp tiền của và vàng bạc. Ngày 23/11/1946 quốc hội cho lưu hành tiền Việt Nam. Khó khăn về tài chính được đẩy lùi.
Câu hỏi 57: Vì sao Chính phủ ta kí Hiệp định sơ bộ với Pháp ? Tác dụng của việc ký Hiệp định sơ bộ (6/3) và Tạm ước (14/9) năm 1946 ?
Hướng dẫn trả lời:
- Chính phủ ta kí hiệp định sơ bộ với Pháp vì:
+ Đầu tiên ta nhân nhượng với Tưởng để đánh Pháp ở Nam Bộ.
+ Nhưng sau đó kẻ thù của dân tộc ta xích lại gần nhau, cấu kết với nhau, đặt nhân dân ta trước 2 sự lựa chọn, ta chọn giải pháp có lợi nhất cho cách mạng là hòa với Pháp bằng cách k