Sáng kiến kinh nghiệm Rèn kĩ năng so sánh các số có hai chữ số cho học sinh lớp 1

 viÖc truyÒn thô kiÕn thøc cho häc sinh sÏ thu ®­îc kÕt qu¶ cao.
Học sinh có kĩ năng so sánh các số có hai chữ số tốt sẽ vận dụng vào học so sánh các số lớn hơn một cách dễ dàng có hiệu quả
5. Đề xuất kiến nghị để thực hiện áp dụng hoặc mở rộng sáng kiến.
- Áp dụng, mở rộng: ¸p dông trong tÊt c¶ c¸c líp 1 ®¹i trµ vµ cho nh÷ng líp lín h¬n ë tr­êng tiÓu häc khi häc vÒ so s¸nh sè cã ba, bốn,  ch÷ sè.
MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến
1.1. Xuất phát từ đặc điểm tâm lí của học sinh lứa tuổi Tiểu học:
- Học sinh Tiểu học (lớp 1) vừa mới chuyển từ hoạt động chủ đạo là vui chơi sang hoạt động học tập, nên sự tập trung chú ý chưa cao, hay chán nản. Đặc điểm về tư duy HS lớp 1 chủ yếu là tư duy trực quan, vật thật hay thông qua những hành động cụ thể để hình thành khái niệm, kiến thức, kĩ năng. Vì vậy đòi hỏi người giáo viên phải lựa chọn những phương pháp dạy học phù hợp trên tinh thần “Học mà chơi - Chơi mà học” và “Chơi vui - học càng vui”. 
1. 2. Xuất phát từ yêu cầu đặt ra trong quá trình đổi mới phương pháp dạy học môn Toán ở Tiểu học:
- Dạy học là một “nghệ thuật” mà trong đó người giáo viên sử dụng các phương pháp và hình thức tổ chức một cách linh hoạt sao cho học sinh phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo nhằm chiếm lĩnh tri thức một cách tự nhiên và có khả năng vận dụng kiến thức để thực hành, luyện tập, ứng dụng vào thực tế cuộc sống.
- Để phát huy tính tích cực của người học, người giáo viên phải không ngừng học hỏi để đổi mới phương pháp, trong đó có phương pháp dạy học Toán theo hướng tích cực với rất nhiều hình thức. 
1. 3. Xuất phát từ yêu cầu đặt ra trong quá trình thực hiện dạy học theo sách giáo khoa môn Toán tiểu học mới
- Từ những năm 2002 - 2003, Bộ giáo dục - Đào tạo đã triển khai đưa sách giáo khoa mới cho lớp 1, trong đó có sách giáo khoa Toán. Rèn luyện Toán học không có nghĩa là kỳ vọng của các em trở thành những nhà Toán học, mà chính là rèn luyện tư duy linh hoạt, lôgic để làm nền móng vững chắc khi tiếp cận những vấn đề mới trong nhà trường hay trên bước đường mai sau.
- Toán 1 đã lựa chọn được các nội dung cơ bản, thiết thực phù hợp với nhận thức của học sinh lớp 1. Nó đảm bảo tính thống nhất và hiện đại khi thiết kế Toán 1. Ngoài ra nó còn góp phần đẩy mạnh đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng tích cực, chủ động sáng tạo của học sinh.
- Toán 1 không cung cấp những kiến thức có sẵn mà phần bài học chứa đựng tình huống có vấn đề (bằng hình vẽ và cách viết nội dung cần học). Còn nội dung và hình thức các bài luyện tập, thực hành trong sách giáo khoa Toán 1 đa dạng, phong phú: dạng bài tập truyền thống, dạng bài tập trắc nghiệm rất hấp dẫn người học. Đây cũng là cơ hội để giáo viên sử dụng nhiều hình thức dạy học mới: dạy cá nhân, dạy nhóm
 ë líp Mét, ngoµi viÖc gi¸o viªn d¹y cho c¸c em nghe, nãi, ®äc, viÕt TiÕng ViÖt; d¹y c¸c em n¾m ®­îc c¸c kiÕn thøc tù nhiªn c¬ b¶n ban ®Çu cña c¸c m«n häc, chóng ta cßn ph¶i d¹y c¸c em häc To¸n vµ biÕt lµm To¸n. Nh­ vËy, m«n To¸n còng lµ mét m«n häc hÕt søc quan träng ®èi víi häc sinh líp Mét.
1. 4. Xuất phát từ thực trạng dạy và học mạch kiến thức về số học và các phép tính cho học sinh lớp 1.
- Trong những năm gần đây, việc đổi mới phương pháp dạy học nói chung và dạy Toán nói riêng đã được các cấp, các trường và mọi giáo viên quan tâm. Việc sử dụng linh hoạt các phương pháp và hình thức tổ chức dạy học phần nào đã giúp cho học sinh tích cực, chủ động chiếm lĩnh tri thức, có khả năng vận dụng kiến thức để thực hành luyện tập và ứng dụng vào thực tế cuộc sống. Víi häc sinh líp Mét khi häc vÒ “So s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè” th× vÉn cßn mét sè em lµm bµi ch­a ®­îc tèt: Cã em chØ so s¸nh c¸c ch÷ sè hµng ®¬n vÞ th«i ®· kÕt luËn sè lín, sè bÐ; l¹i cã em ch­a tÝnh kÕt qu¶ c¸c vÕ cña phÐp tÝnh, ch­a cã c¬ së thùc tÕ ®· so s¸nh vµ kÕt luËn dẫn đến hiệu quả của giờ học không cao.
Để đáp ứng nhu cầu đổi mới phương pháp dạy học toán 1 cộng với những kinh nghiệm trong những năm dạy lớp 1 tôi mạnh dạn chọn viết đề tài: “Rèn kĩ năng so sánh các số có hai chữ số cho học sinh lớp 1”.
2. Cơ sở lí luận của vấn đề
 Trong ch­¬ng tr×nh bËc TiÓu häc m«n To¸n lµ m«n häc cã vai trß quan träng trong viÖc ph¸t triÓn t­ duy cho häc sinh. KiÕn thøc, kÜ n¨ng m«n To¸n ®­îc øng dông rÊt nhiÒu trong ®êi sèng cña con ng­êi. Nã rÊt cÇn thiÕt ®Ó hç trî c¸c m«n häc kh¸c ë TiÓu häc lµ c¬ së ®Ó häc tiÕp m«n To¸n ë c¸c cÊp häc trªn. Ngoµi ra m«n To¸n ë TiÓu häc cßn båi d­ìng cho c¸c em ®øc tÝnh cÇn cï, cÈn thËn, tinh thÇn h¨ng say lao ®éng, häc tËp, gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c phÈm chÊt cÇn thiÕt, quan träng cña ng­êi lao ®éng míi.
 Trong nh÷ng n¨m häc võa qua, chóng ta ®· thùc hiÖn thµnh c«ng viÖc ¸p dông “ §æi míi ch­¬ng tr×nh s¸ch gi¸o khoa” vµ “ §æi míi ph­¬ng ph¸p d¹y häc” ë tÊt c¶ c¸c tr­êng häc trong c¶ n­íc. ViÖc ®æi míi toµn diÖn nµy ®· lµm chÊt l­îng gi¸o dôc cña c¸c nhµ tr­êng ®­îc n©ng cao mét c¸ch râ rÖt, gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng cña nÒn gi¸o dôc n­íc nhµ.
Mỗi chúng ta ai cũng biết các em lớp 1 là năm đầu tiên các em được đến trường, được bước vào một chân trời mới, tâm hồn của các em như tờ giấy trắng và rất ngây thơ đáng yêu. Bởi vậy mỗi bài giảng của thầy cô, mỗi nội dung kiến thức nói chung và Toán học nói riêng, đặc biệt là các phép tính ở Toán 1 sẽ là những hành trang ban đầu quan trọng để các em có thể phát triển thành con người toàn diện.
 Đúng vậy, các em muốn học tốt Toán ở các lớp trên thì ngay từ lớp 1 các em phải nắm chắc kiến thức ban đầu của lớp 1, mặc dù đó chỉ là các phép tính cộng, trừ, so sánh số... đơn giản nhưng lại là nền tảng bền vững cho sau này.
 Để các em tiếp nhận kiến thức về cách so sánh các số được tự nhiên, chủ động thì người giáo viên cần tổ chức, hướng dẫn các hoạt động dạy sao cho học sinh phát huy được tính tích cực, độc lập, sáng tạo. Nhờ đó mà học sinh mới hiểu được bản chất của phép tính và nắm chắc bài học, đảm bảo cho các em học tốt môn Toán ở các lớp tiếp theo.
3. Thực trạng của vấn đề:
 ThËt vËy, viÖc so s¸nh ®óng c¸c sè cã hai ch÷ sè ®èi víi häc sinh líp Mét lµ t­¬ng ®èi khã. C¸c em míi chuyÓn tõ mÇm non lªn, t­ duy cña c¸c em cßn non nít; c¸c em ch­a cã kÜ n¨ng so s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè. 
 Víi häc sinh líp Mét khi häc vÒ “so s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè” th× vÉn cßn mét sè em lµm bµi còn nhầm lẫn: Cã em chØ so s¸nh c¸c ch÷ sè hµng ®¬n vÞ th«i ®· kÕt luËn sè lín, sè bÐ; l¹i cã em ch­a tÝnh kÕt qu¶ c¸c vÕ cña phÐp tÝnh, ch­a cã c¬ së thùc tÕ ®· so s¸nh vµ kÕt luËn Së dÜ cßn cã em sai nh­ vËy lµ v× c¸c em ch­a cã “ Kü n¨ng so s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè ë líp Mét” 
4. Các giải pháp, biÖn ph¸p thùc hiÖn:
 HiÓu ®­îc vÊn ®Ò nµy, khi d¹y vÒ “So s¸nh sè cã hai ch÷ sè ë líp Mét” t«i h­íng dÉn häc sinh ph¶i lµm ®óng theo c¸c b­íc:
So s¸nh c¸c ch÷ sè hµng chôc tr­íc. NÕu sè nµo cã ch÷ sè hµng chôc lín h¬n th× sè ®ã lín h¬n. NÕu sè nµo cã ch÷ sè hµng chôc bÐ h¬n th× sè ®ã bÐ h¬n.
NÕu c¸c sè cã hai ch÷ sè ®Òu cã c¸c ch÷ sè hµng chôc b»ng nhau th× ta so s¸nh tiÕp c¸c ch÷ sè hµng ®¬n vÞ: NÕu sè nµo cã ch÷ sè hµng ®¬n vÞ lín h¬n th× sè ®ã lín h¬n, sè nµo cã ch÷ sè hµng ®¬n vÞ bÐ h¬n th× sè ®ã bÐ h¬n.
NÕu c¶ ch÷ sè hµng chôc vµ ch÷ sè hµng ®¬n vÞ cña sè ®ã b»ng nhau, th× c¸c sè ®ã b»ng nhau.
Khi so s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè, häc sinh thùc hiÖn theo c¸c b­íc trªn lµ c¸c em ®· cã kÜ n¨ng “ So s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè” ë líp Mét. Tuy nhiªn, ë mçi b­íc trªn, gi¸o viªn ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p cô thÓ vµ cã nh÷ng c©u hái gîi më cïng víi c¸c ph­¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp ®Ó gióp c¸c em so s¸nh ®óng c¸c sè cã hai ch÷ sè mét c¸ch tÝch cùc vµ s¸ng t¹o . Cô thÓ nh­ sau:
ë trong bµi “ So s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè”, S¸ch gi¸o khoa vµ s¸ch gi¸o viªn líp Mét tiÕn hµnh nh­ sau:
PhÇn 1: So s¸nh ch÷ sè hµng ®¬n vÞ víi ch÷ sè hµng ®¬n vÞ. Cô thÓ lµ so s¸nh sè 62 víi sè 65.
 §Ó gióp häc sinh so s¸nh ®­îc hai sè nµy, tr­íc hÕt gi¸o viªn h­íng dÉn häc sinh so s¸nh sè que tÝnh råi tõ ®ã dÉn ®Õn so s¸nh hai sè.
Cô thÓ: - 62 que tÝnh gåm 6 thÎ chôc que tÝnh vµ 2 que tÝnh rêi.
 - 65 que tÝnh gåm 6 thÎ chôc que tÝnh vµ 5 que tÝnh rêi.
 - V× 6 thÎ chôc que tÝnh b»ng 6 thÎ chôc que tÝnh, nªn ta so s¸nh sè que tÝnh rêi.
 Ta thÊy: 2 que tÝnh Ýt h¬n 5 que tÝnh nªn 62 que tÝnh Ýt h¬n 65 que tÝnh.
 Do ®ã 62 62.
Sau ®ã, gi¸o viªn ®­a ra c¸c vÝ dô ®Ó häc sinh so s¸nh:
 - So s¸nh sè 53 víi 59?
 + Ta thÊy 5 chôc = 5 chôc.
 + 3 ®¬n vÞ bÐ h¬n 9 ®¬n vÞ
Nªn 53 53.
 - So s¸nh sè 76 víi sè 71 ?
 + Ta thÊy 7 chôc = 7 chôc
 + 6 ®¬n vÞ lín h¬n 1 ®¬n vÞ
Nªn 76 > 71 hay 71 < 76.
Qua nh÷ng vÝ dô trªn, gi¸o viªn gióp häc sinh thÊy ®­îc : Trong c¸c sè cã hai ch÷ sè, nÕu ch÷ sè hµng chôc cña chóng b»ng nhau th× sè nµo cã ch÷ sè hµng ®¬n vÞ lín h¬n th× sè ®ã lín h¬n, sè nµo cã ch÷ sè hµng ®¬n vÞ bÐ h¬n th× sè ®ã bÐ h¬n.
PhÇn II: So s¸nh ch÷ sè hµng chôc víi ch÷ sè hµng chôc. Cô thÓ lµ so s¸nh sè 63 víi sè 58.
 §Ó häc sinh so s¸nh ®­îc hai sè nµy, gi¸o viªn còng yªu cÇu häc sinh thùc hµnh trªn que tÝnh tr­íc vµ nhËn xÐt:
 + 63 que tÝnh gåm 6 thÎ chôc que tÝnh vµ 3 que tÝnh rêi.
 + 58 que tÝnh gåm 5 thÎ chôc que tÝnh vµ 8 que tÝnh rêi.
 V× 6 chôc que tÝnh nhiÒu h¬n 5 chôc que tÝnh nªn 63 que tÝnh nhiÒu h¬n 58 que tÝnh.
 Do ®ã 63 > 58 hay 58 < 63.
 Cho häc sinh nhËn xÐt:
 - 63 gåm mÊy chôc, mÊy ®¬n vÞ ? ( 6 chôc , 3 ®¬n vÞ)
 - 58 gåm mÊy chôc , mÊy ®¬n vÞ? ( 5 chôc , 8 ®¬n vÞ)
 - Sè nµo cã ch÷ sè hµng chôc lín h¬n ? ( sè 63)
 - Sè nµo cã ch÷ sè hµng chôc bÐ h¬n ? ( sè 58)
KÕt luËn: V× 6 chôc lín h¬n 5 chôc nªn 63 > 58 hay 58 < 63.
Gi¸o viªn yªu cÇu häc sinh so s¸nh c¸c cÆp sè:
 - So s¸nh sè 41 víi sè 35 ( häc sinh tù nªu ®­îc)
 + Ta thÊy 4 chôc lín h¬n 3 chôc.
 + Nªn 41 > 35 hay 35 < 41.
 - So s¸nh sè 78 víi sè 87 ( häc sinh tù nªu ®­îc)
 + Ta thÊy 7 chôc bÐ h¬n 8 chôc.
 + Nªn 78 78.
Qua vÝ dô trªn, gi¸o viªn còng gióp häc sinh nhËn ra ®­îc : Trong c¸c sè cã hai ch÷ sè, sè nµo cã ch÷ sè hµng chôc lín h¬n th× sè ®ã lín h¬n. Sè nµo cã ch÷ sè hµng chôc bÐ h¬n th× sè ®ã bÐ h¬n.
 Víi tr×nh tù bµi d¹y nh­ trªn cña S¸ch gi¸o khoa vµ S¸ch gi¸o viªn To¸n líp Mét, t«i thÊy sau khi häc xong bµi “ So s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè”, häc sinh ¸p dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó lµm bµi kh¸ tèt. Tuy nhiªn, vÉn cßn mét sè em lµm bµi ch­a ®óng v× c¸c em nµy th­êng so s¸nh c¸c ch÷ sè hµng ®¬n vÞ tr­íc. NÕu thÊy sè nµo cã ch÷ sè hµng ®¬n vÞ lín ( hay bÐ ) h¬n th× c¸c em kÕt luËn lu«n lµ sè ®ã lín h¬n ( hay bÐ h¬n).
 §Ó gióp c¸c em kh¾c phôc ®iÓm yÕu trªn, khi d¹y bµi “ So s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè” ë S¸ch To¸n 1 – trang 142 t«i ®· ®­a phÇn II : So s¸nh ch÷ sè hµng chôc víi ch÷ sè hµng chôc lªn d¹y tr­íc. Cô thÓ lµ so s¸nh 63 víi 58 ®Ó rót ra kªt luËn 1:
 Trong c¸c sè cã 2 ch÷ sè, sè nµo cã ch÷ sè hµng chôc lín h¬n th× sè ®ã lín h¬n. Sè nµo cã ch÷ sè hµng chôc bÐ h¬n th× sè ®ã bÐ h¬n.
 Cßn phÇn I : So s¸nh ch÷ sè hµng ®¬n vÞ víi ch÷ sè hµng ®¬n vÞ, t«i ®­a xuèng d¹y sau. Cô thÓ lµ so s¸nh 62 víi 65 ®Ó ®­a ra kÕt luËn 2: Trong c¸c sè cã hai ch÷ sè cã ch÷ sè hµng chôc b»ng nhau th× sè nµo cã ch÷ sè hµng ®¬n vÞ lín h¬n th× sè ®ã lín h¬n. Sè nµo cã ch÷ sè hµng ®¬n vÞ bÐ h¬n th× sè ®ã bÐ h¬n.
 Sau khi d¹y xong hai phÇn lÝ thuyÕt trªn nh­ ë S¸ch gi¸o khoa, t«i l¹i cho häc sinh lµm thªm mét vÝ dô :
 - So s¸nh sè 28 vµ sè 28 ?
 Gi¸o viªn gióp häc sinh nhËn thÊy:
 + Sè 28 cã 2 chôc vµ 8 ®¬n vÞ
 + Sè 28 còng cã 2 chôc vµ 8 ®¬n vÞ.
=> Sè chôc vµ sè ®¬n vÞ cña hai sè nµy ®Òu b»ng nhau nªn 28 = 28
Cho häc sinh so s¸nh thªm 40 = 40 ; 78 = 78 sau ®ã ®­a ra kÕt luËn 3 : NÕu c¶ hai ch÷ sè hµng chôc vµ ch÷ sè hµng ®¬n vÞ c¸c sè cã hai ch÷ sè b»ng nhau th× c¸c sè ®ã b»ng nhau.
 Nhê c¸ch d¹y trªn cña t«i mµ c¸c em häc sinh ®· cã kÜ n¨ng so s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè:
 - So s¸nh ch÷ sè hµng chôc tr­íc.
 - NÕu ch÷ sè hµng chôc b»ng nhau th× so s¸nh tiÕp ch÷ sè hµng ®¬n vÞ.
 - NÕu c¶ ch÷ sè hµng chôc vµ ch÷ sè hµng ®¬n vÞ cña c¸c sè ®ã ®Òu b»ng nhau th× c¸c sè ®ã b»ng nhau.
 Cïng mét bµi häc vÒ “So s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè” ë líp Mét nh­ng t«i chØ thay ®æi mét chót c¸ch d¹y nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn th× t«i thÊy 100 % häc sinh líp t«i so s¸nh rÊt ®óng c¸c sè cã hai ch÷ sè vµ c¸c em lµm bµi rÊt nhanh, rÊt tù tin.
 Tuy nhiªn ®ã còng chØ lµ phÇn lÝ thuyÕt gióp c¸c em häc sinh so s¸nh tèt c¸c sè cã hai ch÷ sè mét c¸ch trùc tiÕp. Cßn phÇn thùc hµnh, S¸ch gi¸o khoa To¸n 1 ®· ®­a ra c¸c d¹ng bµi so s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè mét c¸ch gi¸n tiÕp nh­ : Khoanh vµo sè lín nhÊt (bÐ nhÊt); S¾p xÕp c¸c sè theo thø tù lín dÇn, bÐ dÇn hay; §iÒn dÊu > , < , = vµo « trèng
 Nh­ng dï bµi tËp ë d¹ng nµo th× c¸c em còng cã thÓ chuyÓn vÒ d¹ng so s¸nh trùc tiÕp c¸c sè cã hai ch÷ sè nh­ ë trªn (TÝnh kÕt qu¶ cña phÐp tÝnh råi so s¸nh c¸c sè). Ngoµi ra c¸c em cßn cã thÓ dùa vµo tÝnh chÊt cña c¸c phÐp tÝnh hay dùa vµo cÊu t¹o sè ®Ó lµm bµi mµ kh«ng cÇn tÝnh kÕt qu¶ tr­íc ®­a vÒ d¹ng so s¸nh trùc tiÕp c¸c sè cã hai ch÷ sè. V× vËy ë mçi d¹ng bµi tËp kh¸c nhau, gi¸o viªn còng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc kh¸c nhau vµ ph­¬ng ph¸p d¹y häc phï hîp ®Ó c¸c em lµm bµi ®óng, tù tin vµ cã c¬ së khoa häc.
VÝ dô: 
Bµi 2 ( SGK To¸n 1 – trang 143) : - Khoanh vµo sè lín nhÊt:
 a ) 72 , 68 , 80
 b) 91 , 87 , 69 
 c) 97, 94 , 92
 d) 45 , 40 , 38
 Sau khi häc sinh lµm bµi xong, gi¸o viªn cÇn cã mét sè c©u hái ®Ó cñng cè kiÕn thøc cña c¸c em:
PhÇn a: T¹i sao em khoanh vµo sè 80 ? ( V× trong c¸c sè 72 , 68 , 80 cã ch÷ sè hµng chôc lµ 7 , 6 , 8 mµ 8 > 7 > 6 nªn 80 > 72 > 68, em khoanh sè 80 lµ sè lín nhÊt)
 PhÇn c : T¹i sao em khoanh vµo sè 97 ? ( V× c¸c sè 97 , 94 , 92 cã ch÷ sè hµng chôc b»ng nhau; ch÷ sè hµng ®¬n vÞ lµ 7 , 4 , 2 mµ 7 > 4 > 2. Nªn 
97 > 94 > 92, sè 97 lín nhÊt)
 - VËy muèn so s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè, ta so s¸nh ch÷ sè hµng nµo tr­íc? ( Hµng chôc)
 Bµi tËp nµy nh»m cñng cè phÇn lÝ thuyÕt. Sau khi ch÷a bµi xong, gi¸o viªn cÇn cho häc sinh nªu l¹i c¸ch “ so s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè”. Lµm nh­ vËy c¸c em sÏ h×nh thµnh ®­îc kÜ n¨ng : Khi so s¸nh sè cã hai ch÷ sè b¾t buéc ta ph¶i so s¸nh ch÷ sè hµng chôc tr­íc.
Bµi 4 ( Trang 143 – SGK To¸n 1)
 ViÕt c¸c sè 72 , 38 , 64
Theo thø tù tõ bÐ ®Õn lín.
Theo thø tù tõ lín ®Õn bÐ.
 - Tr­íc tiªn, gi¸o viªn cÇn cho häc sinh thÊy ®­îc: c¸c em ph¶i so s¸nh c¸c sè ®ã víi nhau tr­íc. Sau khi so s¸nh c¸c em nhËn ra ®­îc sè lín nhÊt, sè bÐ nhÊt ®Ó thùc hiÖn viÕt l¹i theo yªu cÇu cña bµi tËp. Cô thÓ, gi¸o viªn ph¶i gióp häc sinh nhËn ra ®­îc:
PhÇn a: + C¸c sè cã ch÷ sè hµng chôc lÇn l­ît lµ 7 , 3 , 6
 + Ta thÊy : 3 < 6 < 7. Nªn 38 < 64 < 72.
 ->Thø tù c¸c sè tõ bÐ ®Õn lín lµ : 38 , 64 , 72. 
PhÇn b: C¸ch lµm t­¬ng tù phÇn a :
 + Ta thÊy 7 > 6 > 3. Nªn 72 > 64 > 38.
 -> Thø tù c¸c sè tõ lín ®Õn bÐ lµ 72 , 64 , 38.
* => Víi d¹ng bµi tËp nµy, gi¸o viªn cÇn cho häc sinh thÊy : Muèn viÕt ®­îc c¸c sè theo thø tù tõ bÐ ®Õn lín hoÆc tõ lín ®Õn bÐ th× b¾t buéc c¸c em ph¶i so s¸nh c¸c sè ®ã víi nhau tr­íc; sau ®ã míi dùa vµo kÕt qu¶ so s¸nh ®Ó thùc hiÖn viÕt c¸c sè theo thø tù lín dÇn hay bÐ dÇn.
Bµi 3 – PhÇn C ( Trang 147 – SGK To¸n 1)
 > ; < ; = ?
c) 15 10 + 4
 16 10 + 6
 18.15 + 3
 Víi d¹ng bµi nµy , gi¸o viªn cÇn cho häc sinh thÊy ®­îc : Ta ph¶i so s¸nh sè cã hai ch÷ sè víi kÕt qu¶ cña mét phÐp tÝnh råi cho c¸c em tù lµm. Khi häc sinh lµm xong, gi¸o viªn ch÷a bµi vµ yªu cÇu häc sinh gi¶i thÝch c¸ch lµm b»ng c¸c c©u hái:
+ V× sao 16 = 10 + 6 ?
Häc sinh 1 sÏ gi¶i thÝch ®­îc: 
 V× 10 + 6 = 16 mµ 16 víi 16 cã :
 1 chôc b»ng 1 chôc
 6 ®¬n vÞ b»ng 6 ®¬n vÞ
 Nªn 16 = 16 , do ®ã 16 = 10 + 6 .
 Gi¸o viªn cho häc sinh nhËn xÐt vµ chèt : B¹n lµm vµ gi¶i thÝch nh­ vËy lµ ®óng, b¹n ®· tÝnh kÕt qu¶ phÐp tÝnh tr­íc, sau ®ã míi so s¸nh hai sè 16 víi nhau.
 + Ai cã c¸ch lµm kh¸c?
 Häc sinh 2 gi¶i thÝch:
 V× 16 = 10 + 6 => 10 + 6 = 10 + 6 
 Do ®ã 16 = 10 + 6
 Gi¸o viªn còng cho häc sinh nhËn xÐt sau ®ã còng kÕt luËn c¸ch lµm nµy lµ ®óng, b¹n ®· ph©n tÝch sè 16 thµnh 10 + 6 ®Ó so s¸nh.
 * Víi phÐp tÝnh 15.10 + 4, häc sinh còng ®­a ra ®­îc hai c¸ch lµm nh­ trªn ®Ó cã ®­îc 15 > 10 + 4.
=> Nh­ vËy, víi d¹ng bµi tËp nµy, gi¸o viªn còng cÇn cã nh÷ng c©u hái gîi më ®Ó häc sinh ®­a ra ®­îc hai c¸ch lµm:
 - C¸ch 1: TÝnh kÕt qu¶ phÐp tÝnh tr­íc råi ®­a vÒ d¹ng so s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè.
 - C¸ch 2: Ph©n tÝch sè cã hai ch÷ sè thµnh tæng cña sè chôc vµ sè ®¬n vÞ ®Ó so s¸nh.
Víi d¹ng bµi tËp nh­ bµi 3 ( Trang 160 – SGK To¸n 1)
 > ; < ; = ?
 35 – 5 35 – 4 43 + 3 43 – 3
30 – 20 40 – 30 31 + 42 41 + 32
 ë bµi tËp nµy, sau khi häc sinh lµm bµi xong, gi¸o viªn còng cÇn cã c¸c c©u hái ®Ó yªu cÇu c¸c em gi¶i thÝch c¸ch lµm.
 - V× sao : 35 – 5 < 35 – 4 ?
 Häc sinh 1: V× 35 – 5 = 30
 35 – 4 = 31
 Mµ 30 < 31. Nªn 35 – 5 < 35 – 4.
 Gi¸o viªn cho häc sinh nhËn xÐt vµ kÕt luËn : C¸ch lµm trªn lµ ®óng : TÝnh kÕt qu¶ tr­íc råi so s¸nh hai sè mét c¸ch trùc tiÕp råi ®iÒn dÊu <.
 - Ai cã c¸ch lµm kh¸c ?
 Häc sinh 2: V× ®Òu lµ sè 35 trõ ®i mét sè kh¸c lµ 5 vµ 4 . Mµ 5 > 4. 
 Nªn 35 – 5 < 35 – 4
 => Gi¸o viªn chèt : C¸ch lµm ®ã còng ®óng vµ nhanh h¬n nh­ng l­u ý ph¶i lµ cïng mét sè trõ ®i c¸c sè kh¸c.
 - Ngoµi c¸ch lµm lµ tÝnh kÕt qu¶ tr­íc råi míi so s¸nh vµ ®iÒn dÊu, víi phÐp tÝnh : 43 + 3 43 – 3 , ai cã c¸ch lµm kh¸c ?
Häc sinh nhËn xÐt v× hai bªn ®Òu cã sè 43, mét bªn céng thªm 3, kÕt qu¶ sÏ t¨ng lªn; mét bªn trõ ®i 3, kÕt qu¶ sÏ nhá ®i. Nªn 43 + 3 > 43 – 3.
 => Gi¸o viªn chèt : Dùa vµo sù thªm vµo 3 vµ bít ®i 3 cña sè 43, ta cã thÓ so s¸nh vµ ®iÒn lu«n dÊu mµ kh«ng cÇn tÝnh kÕt qu¶ cña phÐp tÝnh -> C¸ch lµm nµy còng ®óng vµ nhanh.
 - Ngoµi c¸c c¸ch lµm ®èi víi hai phÐp tÝnh trªn, ë phÐp tÝnh 
 31 + 42 41 + 32 ai cßn cã c¸ch lµm nµo ®Æc biÖt?
 Häc sinh nªu: Em thÊy 31 + 42 vµ 41 + 32 ®Òu cã sè 31 vµ 42 nªn kÕt qu¶ sÏ b»ng nhau (v× nã ®æi chç sè trong phÐp céng). 
 Do ®ã 31 + 42 = 41 + 32.
=> Gi¸o viªn cho häc sinh nhËn xÐt sau ®ã còng kÕt luËn c¸ch lµm trªn lµ ®óng, b¹n ®· dùa vµo tÝnh chÊt cña phÐp céng ®Ó so s¸nh vµ ®iÒn dÊu mµ kh«ng cÇn tÝnh kÕt qu¶ tr­íc.
=> Nh­ vËy víi d¹ng bµi tËp nh­ bµi 3 ( trang 160 – SGK To¸n 1), ta cã nhiÒu c¸ch so s¸nh gi¸n tiÕp c¸c sè cã hai ch÷ sè mµ kh«ng cÇn tÝnh kÕt qu¶ tr­íc ®Ó ®­a vÒ d¹ng so s¸nh trùc tiÕp nh­ phÇn lÝ thuyÕt ®· häc. Tuy nhiªn víi mçi c¸ch lµm, häc sinh ph¶i cã c¬ së khoa häc vµ c¸ch gi¶i thÝch cho phï hîp vµ gi¸o viªn còng cÇn cã c¸c biÖn ph¸p tÝch cùc gióp c¸c em lùa chän xem c¸ch nµo lµ ®óng nhÊt, nhanh nhÊt vµ khoa häc nhÊt. Víi biÖn ph¸p nµy, gi¸o viªn cßn ph¸t hiÖn ®­îc häc sinh cã n¨ng khiÕu vÒ To¸n vµ t×m ra h­íng båi d­ìng cho c¸c em ngay tõ líp Mét.
 B»ng biÖn ph¸p tÝch cùc “RÌn kÜ n¨ng so s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè cho häc sinh líp Mét” nh­ trªn, t«i thÊy giê d¹y To¸n cña t«i kh«ng nh÷ng cã hiÖu qu¶ cao mµ t«i cßn ph¸t hiÖn ra nh÷ng häc sinh cã n¨ng khiÕu vÒ To¸n. Sau khi häc xong vÒ “ So s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè”, 100% häc sinh líp t«i ®· so s¸nh rÊt ®óng c¸c sè cã hai ch÷ sè vµ lµm bµi tËp rÊt nhanh, rÊt tù tin.
5. Kết quả đạt được
§Ó ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña c¸c biÖn ph¸p nh»m kh¾c phôc nh÷ng sai sãt khi d¹y so s¸nh sè vµ c¸c phÐp tÝnh vÒ so s¸nh sè cã hai ch÷ sè, t«i ®· tiÕn hµnh d¹y thùc nghiÖm vµ kh¶o s¸t chÊt l­ợng ë hai líp.
- Líp 1A (lµ líp thùc nghiÖm).
- Líp 1B (lµ líp ®èi chøng).
ChÊt l­îng bài khảo sát m«n To¸n cña häc sinh hai líp như sau
KÕt qu¶ thùc nghiÖm:
Líp
SÜ sè
Điểm 9-10
Điểm 7-8
Điểm 5-6
Điểm dưới 5
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
1A
26
13
50,0
9
34,6
4
15,4
0
0
1B
25
8
32
7
28,0
9
36
1
4,0
 + Nh×n vµo kÕt qu¶ kh¶o s¸t, ta thÊy:
 - ChÊt l­îng kh¶o s¸t m«n To¸n líp 1A tréi h¬n líp 1B. HÇu hÕt c¸c em líp 1A ®· n¾m ch¾c c¸c c¸ch so s¸nh sè cã hai ch÷ sè, vËn dông linh ho¹t c¸c c¸ch so s¸nh nªn rÊt nhiÒu em ®¹t ®iÓm 9 -10.
 Qua kÕt qu¶ chøng minh trªn t«i thÊy mét sè biÖn ph¸p tÝch cùc “RÌn kÜ n¨ng so s¸nh c¸c sè cã hai ch÷ sè cho häc sinh líp 1” trong bµi nµy ®· gãp phÇn lµm cho hiÖu qu¶ cña giê d¹y To¸n ®¹t chÊt l­îng cao h¬n.
 §©y chÝnh lµ c¸c kÜ n¨ng tiÒn ®Ò ®Ó c¸c em häc sinh líp Mét häc tèt c¸ch so s¸nh sè ë c¸c líp cao h¬n.
6. Điều kiện để sáng kiến được nhân rộng
Sáng kiến “Rèn kĩ năng so sánh các số có hai chữ số cho học sinh lớp 1” là sáng kiến có tính