Kế hoạch bài học môn Vật lý 9 tiết 64: Các tác dụng của ánh sáng

TIEÁT 64 – TUAÀN 32	NGAØY SOAÏN : 28/3/2010
NGAØY DAÏY : 08/04/2010
I – MUÏC TIEÂU : 
Kieán thöùc-Tr¶ lêi ®­îc c©u hái: T¸c dông NhiÖt cña ¸nh s¸ng lµ g×?
 - Tr¶ lêi ®­îc c¸c c©u hái : T¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng lµ g×?, T¸c dông quang ®iÖn cña a/s lµ g×?
THMT:Ánh sáng có tác dụng nhiệt, tác dụng sinh học và td quang điện. Điều đó chứng tỏ ánh sáng có năng lượng
Kyõ naêng : - RÌn luyÖn kü n¨ng thu thËp th«ng tin vÒ t¸c dông cña ¸nh s¸ng trong thùc tÕ ®Ó thÊy vai trß cña a/s Thaùi ñoä: - Gi¶i thÝch ®­îc hiÖn t­îng : khi ®Æt c¸c vËt d­íi ¸nh s¸ng ®á th× chØ c¸c vËt mµu ®á míi gi÷ nguyªn 
 ®­îc mµu, cßn c¸c vËt cã mµu kh¸c th× mµu s¾c sÏ bÞ thay ®æi.
II – PHƯƠNG TIỆN : 
 *Hoïc sinh : xem trước bài 56
*Giaùo vieân :
- Döï kieán phöông phaùp : neâu vaán ñeà , dieån giaûi , tröïc quan , vaán ñaùp , nhóm .
- Bieän phaùp : giaùo duïc hoïc sinh hoïc taäp nghieâm tuùc , yù thöùc vaän duïng thí duï thöïc teá ñeå öùng duïng vaøo cuoäc soáng haøng ngaøy ñoái vôùi moân quang học . 
- Phöông tieän : Mỗi nhóm HS: Một tấm kim loại : 1 mặt sơn trắng, 1 mặt sơn đen. 01 hoặc 02 nhiệt kế. 01 bóng đèn 25W. 01 đồng hồ. 01 dụng cụ sử dụng pin mặt trời như máy tính bỏ túi, đồng hồ, đồ chơi,....
- Yeâu caàu hoïc sinh : Hoïc baøi 56 SGK 
- Taøi lieäu tham khaûo :+ GV : Nghieân cöùu SGK, SGV, ñoïc theâm caùc taøi lieäu tham khaûo . + HS : SGK . 
III. TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP :
1.OÅn ñònh lôùp.(1P)
2.Kieåm tra baøi cuõ : ? Nªu ®Æc ®iÓm t¸n x¹ cña ¸nh s¸ng cña vËt mµu tr¾ng vµ c¸c vËt mµu kh¸c.
3.Tieán haønh baøi môùi :(33P)
*Lôøi vaøo baì :(2p) : GV : Trong thùc tÕ ta ®· sö dông ¸nh s¸ng vµo c«ng viÖc nµo ?
 VËy ¸nh s¸ng cã nh÷ng t¸c dông g×? Bµi häc h«m nay...
Hoaït ñoäng 1(11p) : T×m hiÓu vÒ t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng.
HOAÏT ÑOÄNG GIAÙO VIEÂN
HOAÏT ÑOÄNG HOÏC SINH
KIEÁN THÖÙC CAÀN ÑAÏT
GV : Y/c HS ®äc th«ng tin (SGK)vµ tr¶ lêi C1 ; C2.
- C1. (SGK) ( nhãm ) 
C2. (SGK) 
GV: Y/c HS quan s¸t H56.1(SGK)
GV : NhËn xÐt sù ®óng sai cña c¸c vÝ dô mµ HS nªu vÒ t/d nhiÖt cña ¸nh s¸ng.
GV : Y/c HS ®äc môc 2(SGK)
GV : Y/c HS ®äc vµ nªu môc ®Ých cña thÝ nghiÖm.
GV : §­a bé dông cô cho HS quan s¸t.
? H·y cho biÕt c¸c dông cô cã trong tghÝ nghiÖm nµy.
GV : Y/c HS lµm thÝ nghiÖm nhãm.
? Khi lµm TN ta cÇn chó ý ®iÒu g×.
GV : Y/c c¸c nhãm ghi kÕt qu¶ thÝ nghiÖm vµo b¶ng1(SGK)
? Dùa vµo kÕt qu¶ thÝ nghiÖm h·y hoµn thµnh C3 (SGK)
GV: Y/c c¸c HS kh¸c nªu nhËn xÐt.
GV: Y/c HS kh¸c ®äc th«ng b¸o (SGK)
* TÍCH HỢP MÔI TRƯỜNG : 
+ Ánh sáng mang theo năng lượng, trong một năm nhiệt lượng do mặt trời cung cấp cho trái đất lớn hơn tất cả các nguồn năng lượng khác được con người sử dụng trong năm đó. Năng lượng mặt trời được xem là vô tận và sạch (vì không chứa các chất độc hại). 
+ Biện pháp bảo vệ môi trường? 
HS: (C1)Ph¬i c¸c vËt ngoµi n¾ng th× c¸c vËt ®ã sÏ nãng lªn
HS: (C2)Ph¬i kh« c¸c vËt ngoµi n¾ng (Lµm muèi) 
* NhËn xÐt (SGK)
HS: Nghiªn cøu t¸c dông nhiÖt cña ¸nh s¸ng trªn vËt mµu tr¾ng vµ trªn vËt mµu ®en.
HS:Hai tÊm KL:Mét s¬n mµu tr¾ng vµ1..mµu ®en
 1 nhiÖt kÕ vµ mét bãng ®Ìn ®iÖn.
HS:Kh«ng ®­îc thay ®æi vÞ trÝ cña tÊm klvíi ®Ìn.
HS: (C3) 
Tăng cường sử dụng năng lượng mặt trời để sản xuất điện.
I/. Tác dụng nhiệt của ánh sáng
1/. Tác dụng nhiệt của ánh sáng là gì?
 : - Ánh sáng chiếu vào cơ thể làm cho cơ thể nóng lên .
 - Ánh sáng chiếu vào quần, áo ướt sẽ cho quần áo mau khô.
 - Chạy điện ở bệnh viện chiếu ánh sáng vào cơ thể chỗ nào thì chỗ đó sẽ nóng lên.
* Nhận xét: SGK trang 146
2/. Nghiên cứu tác dụng nhiệt của ánh sáng trên vật màu trắng và vật màu đen.
a). Thí nghiệm.
 Chiếu sáng như nhau đến hai mặt trắng, đen của một tấm kim loại . Hãy so sánh nhiệt độ trong hai trường hợp.
b). Kết luận.
 * (SGK)
TÊm KL mµu ®en cã ®é t¨ng nhiÖt ®é nhanh h¬n ...mµu tr¾ng...VËt mµu ®en th× hÊp thô n¨ng l­îng ¸nh s¸ng nhiÒu h¬n vËt mµu tr¾ng.
Hoaït ñoäng 2 (10P) T×m hiÓu vÒ t¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng.
HOAÏT ÑOÄNG GIAÙO VIEÂN
HĐ H S
KTCĐ
GV: Y/c HS ®äc th«ng tin (môc 2 SGK)
? T¸c dông sinh häc cña ¸nh s¸ng lµ g×.
GV: Y/c mét sè HS nh¾c l¹i.
GV: Y/c HS tr¶ lêi C4 (SGK) .
 - HS kh¸c nªu nhËn xÐt.
GV: Y/c HS tr¶ lêi C5 (SGK) .
HS kh¸c nªu nhËn xÐt.
* TÍCH HỢP MÔI TRƯỜNG 
+ Khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, da tổng hợp được vitamin D giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Hiện nay do tầng ozon bị thủng nên các tia tử ngoại có thể lọt xuống bề mặt trái đất. Việc thường xuyên tiếp xúc với tia tử ngoại có thể gây bỏng da, ung thư da. 
+ Biện pháp bảo vệ môi trường: Khi đi dưới trời nắng gắt cần thiết che chắn cơ thể khỏi ánh nắng mặt trời, khi tắm nắng cần thiết sử dụng kem chống nắng. Cần đấu tranh chống lại các tác nhân gây hại tầng ozon như: thử tên lửa, phóng tàu vũ trụ, máy bay phản lực siêu thanh, và các chất khí thải.
HS: ¸nh s¸ng cã thÓ g©y ra mét sè biÕn ®æi nhÊt ®Þnh ë c¸c sinh vËt ®ã lµ t¸c dông sinh häc cñaAS: 
HS: (C4) C¸c c©y cèi th­êng ng¶ hoÆc v­¬n ra chæ cã ¸nh s¸ng mÆt trêi.
HS: (C5) Nªn cho trÎ t¾m n¾ngbuæi s¸ng sím ®Ó th©n thÓ ®­îc cøng c¸p.
II/. Tác dụng sinh học của ánh sáng.
Ánh sáng có thể gây ra một số biến đổi nhất định ở một số sinh vật. Đó là tác dụng sinh học của ánh sáng.
Hoaït ñoäng 3 (6P) T×m hiÓu vÒ t¸c dông quang ®iÖn cña ¸nh s¸ng:
HOAÏT ÑOÄNG GIAÙO VIEÂN
HĐ H S
KTCĐ
GV: Y/c HS ®äc th«ng tin ë môc 3 (SGK)
? ThÕ nµo lµ pin quang ®iÖn vµ t¸c dông quang ®iÖn cña A/S.
GV: Y/c HS quan s¸t H26.3 (SGK)vµ tr¶ lêi C6. 
GV: Y/c HS quan s¸t pin mÆt trêi vµ hoµn thµnh C7.
* TÍCH HỢP MÔI TRƯỜNG 
+ Pin mặt trời biến đổi trực tiếp quang năng thành điện gì
+ Biện pháp: 
HS: Pin quang ®iÖn lµ mét nguån ®iÖn cã thÓ ph¸t ®iÖn khi cã A/ S chiÕu vµo nã.
HS: (C6)M¸y tÝnh bá tóy, ®å ch¬i trÎ Em....
HS: (C7) ...Ph¶i chiÕu AS vµo pin.
 ...Pin kh«ng nãng (hoÆc nãng kh«ng ®¸ng kÓ)
 Pin mÆt trêi ho¹t ®éng ko ph¶i do t/d nhiÖt.
+ Pin mặt trời biến đổi trực tiếp quang năng thành điện năng. 
Tăng cường sử dụng pin mặt trời tại các vùng sa mạc, những nơi chưa có điều kiện sử dụng điện lưới quốc gia.
III/. Tác dụng quang điện của ánh sáng 
1/. Pin mặt trời.
Pin mặt trời là nguồn điện có thể phát ra điện khi có ánh sáng chiếu vào nó.
: Máy tính bỏ túi, đồ chơi trẻ em,....
 Pin mặt trời đều có 1 cửa sổ để chiếu ánh sáng vào.
2/. Tác dụng quang điện của ánh sáng.
Pin mặt trời là pin quang điện. Tác dụng của ánh sáng lên pin quang điện gọi là tác dụng quang điện.
: 
+ Muốn cho pin phát điện, phải chếu ánh sáng vào pin.
+ Khi pin hoạt dộng thì nó không nóng lên hặc chỉ nóng lên không đáng kể. Do đó pin hoạt động được không phải do tác dụng nhiệt của ánh sáng.
Hoaït ñoäng 4 (4P) Vận dụng.
HOAÏT ÑOÄNG GIAÙO VIEÂN
HĐ H S
KTCĐ
+ GV cho HS trả lời câu ;; (SGK)
HS trả lời ( cá nhân ) câu ;; (SGK)
VËn dông: 
* : ..tác dụng nhiệt
* :...tác dụng sinh học.
* :...Vì màu tối hấp thụ nhiều năng lượng của ánh sáng mặt trời và sưởi ấm cho cơ thể về mùa Đông.
 .....Vì màu sáng hấp thụ ít năng lượng mặt trời, giảm được sự nóng bức khi đi ngoài nắng.
4/ Cuûng coá – toång keát (04p) : ? Bµi häc h«m nay Em rót ra ®­îc ®iÒu g×.Nhận xét giờ học 
5/ Höôùng daãn hoïc sinh veà nhaø (2p) : + Học thuộc ghi nhớ.
 	+ Làm BTVN 56 (SBT). 
 + Tiết sau:” Thực hành: Nhận biết ánh sáng đơn sắc và ánh sáng không đơn sắc bằng đĩa CD “
IV – Rút kinh nghiệm: