Giáo án Vật lý 9 tiết 4: Đoạn mạch nối tiếp

Bài 4 – Tiết 4 
§4. ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP
 Tuần 2 	
1. Mục tiêu:
 1.1) Kiến thức:
- Suy luận để xây dựng được công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp Rtđ = R1 + R2 và hệ thức = từ các kiến thức đã học.
- Mô tả được cách bố trí và tiến hành thí nghiệm kiểm tra lại các hệ thức suy ra từ lý thuyết.
- Vận dụng được những kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng và giải bài tập về đoạn mạch nối tiếp.
 1.2) Kĩ năng:
	- Thực hành sử dụng các dụng cụ đo điện: vôn kế, ampe kế.
	- Bố trí, tiến hành lắp ráp thí nghiệm.
	- Suy luận, lập luận lôgic. 
 1.3) Thái độ:
- Vận dụng kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng đơn giản có liên quan trong thực tế.
2. Trọng tâm :
- Xây dựng được công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp Rtđ = R1 + R2 và hệ thức = từ các kiến thức đã học
3. Chuẩn bị:
3.1. Giáo viên : Mạch điện mẫu theo sơ đồ H 4.2 SGK.
 Chuẩn bị cho mỗi nhóm học sinh: 3 điện trở mẫu lần lượt có giá trị 6, 10, 16. 1 ampe kế có GHĐ 1,5A và ĐCNN 0,1A. 1 vôn kế có GHĐ 6V và ĐCNN 0,1V.1 nguồn điện 6V.- 1 công tắc . 7 đoạn dây nối, mỗi đoạn dài khoảng 30cm.
3.2. Học sinh : Ôn lại kiến thức lớp 7: Cường độ dòng điện trong đoạn mạch nối tiếp, hiệu điện thế trong đoạn mạch nối tiếp, đọc và nghiên cứu bài “Đoạn mạch nối tiếp.”
4. Tiến trình:
4.1) Ổn định:( 1’) KDHS
4.2) Kiểm tra bài cũ: (Không)
4.3) Bài mới:
Hoạt động của GV & HS
Nội dung bài học
* HĐ1: Ôn lại những kiến thức có liên quan đến bài mới: (4’)
- Trong đoạn mạch gồm hai bóng đèn mắc nối tiếp :
 + Cường độ dòng điện chạy qua mỗi đèn có mối quan hệ như thế nào với cường độ dòng điện trong mạch chính?
 + Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch có mối quan hệ như thế nào với hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi đèn?
* HĐ2: Nhận biết được đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp: (7’)
-H: Thực hiện C1 và cho biết hai điện trở có mấy điểm chung? ( 1 điểm chung )
-H: Tìm hiểu thông tin như SGK.
-H: Vận dụng kiến thức vừa ôn tập và hệ thức của định luật Ôm để trả lời câu C2.
-G: Đối với lớp giỏi: cho học sinh làm thí nghiệm kiểm tra các hệ thức (1) và (2).
* HĐ3:Xây dựng công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp: (10’)
-H: Xem thông tin và cho biết: Thế nào là điện trở tương đương của 1 đoạn mạch?
-G: Kí hiệu hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch là U, giữa hai đầu mỗi điện trở là U1 và U2.
-H: Viết hệ thức liên hệ giữa U, U1, U2 
 ( U = U1 + U2 ) 
-G: Cường độ dòng điện chạy qua đoạn mạch là I. 
-H: Viết biểu thức tính U, U1, U2 theo I và R tương ứng. ( U = I.R; U1 = I.R1; U2 = I.R2 )
-H: Thực hiện cá nhân câu C3.
* HĐ4: Tiến hành TN kiểm tra: (10’ )
- H: Nhóm trưởng tổ chức, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên trong nhóm: 
 Quan sát sơ đồ mạch điện, nêu công dụng và cách mắc của từng bộ phận trong sơ đồ.
-G: Phát dụng cụ cho các nhóm
-H: Các nhóm mắc mạch điện và tiến hành thí nghiệm theo hướng dẫn của SGK. ( IAB = I’AB )
-G: Theo dõi, kiểm tra các nhóm.
-H: Đại diện nhóm báo cáo kết quả thí nghiệm.
-H: Nhóm khác nhận xét kết quả của nhóm bạn.
-H: Thảo luận nhóm, rút ra kết luận.
-G: Yêu cầu vài học sinh phát biểu kết luận.
* HĐ5: Vận dụng: (8’)
-H: Xem phần thông tin SGK.
-H: Từng học sinh trả lời câu C4.
-G: Cần mấy công tắc để điều khiển đoạn mạch nối tiếp? (1 công tắc).
-H: Từng học sinh trả lời câu C5.
-H: Tìm hiểu phần thông tin SGK:
 Rtđ = R1 + R2 + R3
à Trong đoạn mạch có n điện trở R giống nhau mắc nối tiếp thì điện trở tương đương bằng n.R.
I. Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong đoạn mạch nối tiếp.
 1) Kiến thức lớp 7:
 I = I1 = I2 (1)
 U = U1 + U2 (2)
 2) Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp. 
 C1: R1, R2 và ampe kế được mắc nối tiếp với nhau.
 C2: I = = => = (3)
II. Điện trở tương đương của đoạn mạch nối tiếp.
 1) Điện trở tương đương:( SGK )
 2) Công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp:
 C3: U = U1 + U2 = IR1 + IR2 = I.Rtđ
 => Rtđ = R1 + R2 (4) 
3) Thí nghiệm kiểm tra: ( SGK )
4) Kết luận: 
 Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp có điện trở tương đương bằng tổng các điện trở thành phần: Rtđ =R1 + R2
III. Vận dụng: 
 C4: + Không, vì mạch hở.
 + Không, vì mạch hở.
 + Không, vì mạch hở.
 C5: R12 =40
 RAC = R12 + R3 = 60
4.4) Câu hỏi và bài tập củng cố :(3’)
-H: Phát biểu thành lời mối quan hệ giữa U, I, R trong đoạn mạch nối tiếp. 
-H: Đọc phần ghi nhớ SGK.
- Cho 2 điện trở R1 = 20 chịu được dòng điện có cường độ tối đa 2A và R2 = 40 chịu được dòng điện có cường độ tối đa 1,5A. Hiệu điện thế tối đa có thể đặt vào hai đầu đoạn mạch gồm R1 nối tiếp R2 là:
A. 210V B.120V C. 90V D.100V
Câu C
4.5) Hường dẫn tự học ở nhà : (2’) 
* Đối với tiết học này:	
- Học thuộc ghi nhớ SGK. Làm bài tập 4.1" 4.7 SBT.
	- Đọc phần “Có thể em chưa biết”
* Đối với tiết học sau:	
- Ôn lại kiến thức lớp 7 về I và U trong đoạn mạch mắc song song.
	- Đọc, nghiên cứu bài “Đoạn mạch song song”. 
5. Rút kinh nghiệm:
 Ä- Nội dung: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
 	- Phương pháp: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 
- Sử dụng ĐDDH: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .