Giáo án Vật lý 6 - Bài 28: Lực - Tác dụng của lực

Bài 28: LỰC - TÁC DỤNG CỦA LỰC
A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG.
- Một cái tủ hoặc một cái ghế đang ở giữ căn phòng. Làm cách nào để dịch chuyển tủ sách vào sát tường?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
( Chia sẻ các thành viên trong nhóm về phương án tiến hành của mình)
Báo cáo với giáo viên.
B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC.
1. Xác định lực kéo, lực đẩy.
a, Trong hình 28.2: Hai bạn di chuyển cái tủ.
Hãy cho biết trong hai bạn, ai là người tác dụng lực đẩy lên tủ, ai tác dụng lực kéo lên tủ?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
b, Hãy quan sát ảnh chụp cái vợt đập vào quả bóng ( hình 28.3) Nhận xét tác dụng của quả bóng lên vợt và tác dụng của vợt lên quả bóng?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
( Chia sẻ các thành viên trong nhóm về kết quả của mình)
Báo cáo kết quả trước lớp, ý kiến của GV
Những thành viên hoạt động chưa tích cực: ...............................................................
c, Với hai thanh nam châm và một cái đinh ghim giấy. Hãy tìm cách tạo ra các lực kéo hoặc lực đẩy giữa các vật.
Hãy thảo luận chia sẻ cách làm trong nhóm để có phương án tiến hành thí nghiệm hiệu quả nhất ghi lại kết quả.
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
( Chia sẻ các thành viên trong nhóm về kết quả của mình)
Báo cáo kết quả trước lớp, ý kiến của GV
Những thành viên hoạt động chưa tích cực: .............................................................
d, Hãy tìm các ví dụ về lực đẩy, lực kéo mà em quan sát được trong thực tế cuộc sống?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
Chia sẻ trước lớp các ví dụ em tìm được
2. Tìm hiểu về lực?
a, Dùng tay để thực hiện:
Các lần làm
Nhận xét lực mà tay ta tác dụng vào lò xo
Kéo dãn lò xo
Nén lò xo
Uốn cong lò xo
b, Nếu muốn làm lò xo dãn hoặc nén càng nhiều thì lực mà tay ta tác dụng lên lò xo sẽ cần như thế nào?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
3. Tím hiểu tác dụng của lực.
Khi người chơi bóng đá, mỗi tình huống sau đây có xảy ra không? Nếu có, hãy tìm thí dụ cho tình huống đó:
a, Bóng đang đứng yên thì chuyển động. 
VD: ................................................................................................................................
b, Bóng đang chuyển động thì dừng lại.
VD: ................................................................................................................................
c, Bóng chuyển động chậm dần.
VD: ................................................................................................................................
d, Bóng chuyển động nhanh dần.
VD: ................................................................................................................................
e, Bóng bị đổi hướng chuyển động.
VD: ................................................................................................................................
f, Bóng bị biến dạng.
4. Đọc thông tin trong SHDH và trả lời câu hỏi:
a, Vẽ lại hình 28.7. vào tài liệu của mình. Nhận xét sự thay đổi hình dạng của lò xo khi ta dùng tay nén lò xo. 
b, Trong hình 28.8, một người lắp tên vào dây cung và kéo dây cung.
Hãy viết vào tài liệu trường hợp nào tác dụng lực đẩy, trường hợp nào tác dụng lực kéo?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
5. Thí nghiệm.
Thí nghiệm 1: 
Dụng cụ thí nghiệm: .....................................................................................................
Tiến hành thí nghiệm: ..................................................................................................
Hiện tượng: ..................................................................................................................
Thí nghiệm 2
Dụng cụ thí nghiệm: .....................................................................................................
Tiến hành thí nghiệm: ..................................................................................................
Hiện tượng: ..................................................................................................................
Dựa vào kết quả thí nghiệm quan sát được các em hãy đọc thêm thông tin trong SHDH để chọn phương án giải thích sao cho phù hợp và đúng nhất:
a, Trong thí nghiệm 1:
A. Búp bê đang đứng yên trên xe, nếu bất chợt đẩy xe chuyển động về phía trước, do có quán tính, búp bê không thể tăng đột ngột tốc độ ( bằng tốc độ của xe) được, nên ngã về phía sau.
B. Búp bê đang đứng yên trên xe, nếu bất chợt đẩy xe chuyển động về phía trước, búp bê vẫn đứng yên trên xe vì tay chỉ chạm vào xe, không chạm vào búp bê.
C. Búp bê đang đứng yên trên xe, nếu bất chợt đẩy xe chuyển động về phía trước thì búp bê cũng ngã về phía trước.
b, Trong thí nghiệm 2:
A. Búp bê đang chuyển động cùng xe, nếu cho xe dừng đột ngột, búp bê vẫn đứng yên trên xe vì tay chỉ chạm vào xe, không chạm vào búp bê.
B. Búp bê đang chuyển động cùng xe, nếu cho xe dừng lại đột ngột, búp bê xẽ bị ngã về sau so với xe.
C. Búp bê đang chuyển động cùng xe, nếu cho xe dừng lại đột ngột, do có quán tính, búp bê không thể dừng lại được, vẫn tiếp tục lao về phía trước,nên bị ngã về phía trước.
Theo em quán tính là gì? ..............................................................................................
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
6. Xác định hai lực cân bằng:
Hai đội đang kéo co Hình 28.10 hãy cho biết:
Lực mà hai đội tác dụng lên sơi dây là lực kéo hay lực đẩy? ........................................
Lực do đội bên trái tác dụng lên có phương và chiều như thế nào? 
.......................................................................................................................................
Nếu sợi dây đứng yên thì lực tác dụng của hai đội lên sợi dây có đặc điểm gì?
.......................................................................................................................................
7. Đọc thông tin trong SHDH để trả lời các câu hỏi sau bằng cách sử dụng các cụm từ ( khác nhau, như nhau, cân bằng, cùng chiều, ngược chiều) để điền vào trỗ chống (....)
Trong trò chơi kéo co, nêu hai đội kéo co mạnh ngang nhau thì hai đội sẽ tác dụng lên day hai lực ..................Sợi dây đứng yên do chịu tác dụng của hai lực cân bằng. Hai lực này mạnh như nhau, cùng phương ( cùng dọc theo sợi dây), nhưng .....................nhau.
Ta có thể biểu diễn các lực này bằng các mũi tên dài .................................................. 
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP.
Trả lời câu hỏi:
1. Khi dùng tay kéo hoặc đẩy một vật ( có thể trực tiếp hoặc sử dụng thanh cứng, sợi dây để đẩy hoặc kéo). Có phải kéo thì luôn làm cho vật lại gần mình, còn đẩy thì luôn làm cho vật xa mình? Vì sao bạn có ý kiến như vậy?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
2. Trong trò chơi bi - a, người chơi muốn làm quả A ( màu trắng) đập vào quả B (màu đỏ) ( hình 28.11). Lực do vật nào tác động đã làm cho quả A chuyển động? lực do vật nào tác động đã làm quả B chuyển động? Khi đập vào quả B, chuyển động của quả A co thay đổi gì không?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
3. Khi một quả bóng đập vào một bức tường thì lực mà bức tường tác dung lên quả bóng sẽ gây ra những kết quả gì?
A. Chỉ làm biến đổi chuyển động của quả bóng.
B. Chỉ làm biến dạng quả bóng.
C. Không làm biến dạng và cũng không làm biến đổi chuyển động của quả bóng.
D. Vừa làm biến dạng quả bóng, vừa làm biến đổi chuyển động của nó.
4. Lấy ngón tay cái và ngón tay trỏ ép vào hai đầu của lò xo lại. Nhận xét nào sau đây là đúng?
A. Lực mà ngón cái tác dụng lên lò xo và lực mà lò xo tác dụng ngón cái là hai lực cân bằng. 
B. Lực mà ngón trỏ tác dụng lên lò xo và lực mà lò xo tác dụng lên ngón trỏ là hai lực cân bằng.
C.Hai lực mà ngón tay tác dụng lên lò xo là hai lực cân bằng.
D. Lực mà lò xo tác dụng lên ngón cái và lực mà ngón trỏ tác dụng lên lò xo là hai lực cân bằng.
5.Thí nghiệm : Tra cán búa ( hình 28.12).
Lồng búa vào cán. Gõ mạnh đuôi cán xuống đất.
Giải thích kết quả quan sát được.
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
6. Hãy dùng khái niệm quán tính để giải thích các hiện tượng sau:
A. Khi ô tô đột ngột rẽ phải, hành khách trên xe bị nghiêng về bên trái. 
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
B. But tắc mực, ta vẩy mạnh, bút lại có thể viết tiếp được. 
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG.
1. Hãy tìm một ví dụ về lực và tác dụng của lực đó trong hoạt động sinh hoạt, sản xuất ở nhà bạn?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
2. Thực hành vẩy khô rau sống trong rổ vừa mới rửa. Tìm hiểu vì sao khi làm như vậy thì nước có thể vẳng ra ngoài?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG.
Tìm hiểu về một trò chơi vận động cần sử dụng sức mạnh cùng với sự nhanh nhẹn, khéo léo, (ví dụ như trò chơi đẩy gậy, ) Trong trò chơi người chơi sử dụng lực để làm gì? Luật chời như thế nào?
..........................................................................................................................................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................................................................................................................................................