Giáo án Sinh học 8 - Tuần 8 - Năm học 2015-2016

Ngày soạn 29/09/2015
Tiết: 15, 16	 Tuần: 8	BÀI 15. ĐÔNG MÁU VÀ NGUYÊN TẮC TRUYỀN MÁU
I. Mục tiêu 
1. Kiến thức 
Trình bày được co chế và vai trò của đông máu.
Trình bày được nguyên tắc truyền máu và cơ sở khoa học của nó.
2. Kỹ năng
- Thu thập thông tin, quan sát tranh hình -> phát hiện kiến thức.
- Khái quát tổng hợp kiến thức.
3. Thái độ: Tránh những hoạt động gây chảy máu cho cơ thể vì sự đông máu chỉ có tác dụng với vết thương nhỏ.
II. Chuẩn bị: 
- Giáo viên: Tranh ảnh có liên quan, SGK lớp 8, giáo án. 
- Học sinh: SGK lớp 8, xem trước nội dung bài.
III. Các bước lên lớp.
1. Ổn định lớp: 
2. Kiểm tra bài cũ:
- Phân biệt miễn dịch tự nhiên và miễn dịch nhân tạo? Người ta thường tiêm phòng cho trẻ em những loại bệnh nào?
- Vai trò của huyết tương, hồng cầu, bạch cầu?
3. Nội dung bài mới:
- Vai trò của huyết tương, hồng cầu, bạch cầu? 
+ HS đứng lên trả lời.
- Vậy tiểu cầu có vai trò gì? Chúng ta tìm hiểu qua bài ngày hôm nay?
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
Nội dung ghi bảng
Hoạt động 1: Tìm hiểu cơ chế vàvai trò sự đông máu.
- Nghiên cứu mục thông tin n SGK trang 48 trả lời các câu hỏi lệnh SGK trang 48: 
+ Sự đông máu có ý nghĩa gì với sự sống của cơ thể?
+ Sự đông máu liên quan tới yếu tố nào của máu?
+ Máu không chảy ra khỏi mạch nữa là do đâu?
+ Tiểu cầu có vai trò quan trọng gì trong quá trình đông máu?
- GV nhận xét và kết luận các câu hỏi.
- Yêu cầu học sinh rút ra kết luận cơ chế và vai trò sự đông máu.
Hoạt động 2: Tìm hiểu các nguyên tắc truyền máu
Vấn đề 1: Các nhóm máu ở người.
- Mô tả kết quả thí nghiệm giữa các nhóm máu.
- Giải thích kỹ trong phần các nhóm máu ở người. GV chọn 6 ô trong đó có 3 ô hồng cầu không bị kết dính, 3 ô hồng cầu bị kết dính và yêu cầu học sinh trả lời câu hỏi: 
+ Hồng cầu máu người cho có loại kháng nguyên nào?
+ Huyết tương máu người nhận có loại kháng thể nào? Chúng có gây kết dính hồng cầu của máu người cho không?
+ GV nhận xét và kết luận các câu hỏi.
- Yêu cầu học sinh rút kết luận về các nhóm máu ở người.
- Yêu cầu trả lời câu hỏi lệnh 6 SGK trang 49.
+ GV nhận xét và kết luận.
Vấn đề 2: Các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu
- Dựa vào kiến thức các nhóm máu ở người, trả lời câu hỏi:
+ Máu có cả kháng nguyên A và B có thể truyền được cho người có nhóm máu O được không? Vì sao?
+ Máu không có cả kháng nguyên A và B có thể truyền được cho người có nhóm máu O được không? Vì sao?
+ Máu có nhiễm các tác nhân gây bệnh (virus viêm gan B, HIV ) có thể đem truyền cho người khác được không? Tại sao?
+ GV nhận xét và kết luận.
- Tóm lại: truyền máu phải dựa trên nguyên tắc nào?
- GV nhận xét và kết luận các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu.
- Nghiên cứu thông tin và trả lời các câu hỏi:
+ Đứng lên trả lời: là một cơ chế bảo vệ cơ thể. Nó giúp cho cơ thể không bị mất nhiều máu khi bị thương.
+ Đứng lên trả lời: Sự đông máu liên quan đến hoạt động tiểu cầu là chủ yếu.
+ Đứng lên trả lời: Là nhờ hình thành một búi tơ máu ôm giữ các tế bào máu thành một khối máu đông bịt kín vết thương.
+ Đứng lên trả lời: hình thành một búi tơ máu để tạo thành khối máu đông. Bám vào vết rách và bám vào nhau để tạo thành nút tiểu cầu bịt tạm thời vết rách.
- Lắng nghe kết quả thí nghiệm.
O
B
A
AB
- Lắng nghe và trả lời câu hỏi:
+ Đứng lên trả lời câu hỏi.
+ Đứng lên trả lời câu hỏi.
- Đứng lên trả lời câu hỏi.
- Sử dụng kiến thức phần II mục 1 để trả lời câu hỏi:
+ Đứng lên trả lời: Không. Vì sẽ bị kết dính hồng cầu.
+ Đứng lên trả lời: Được. Vì không bị kết dính hồng cầu.
+ Không. Vì sẽ gây nhiễm bệnh này cho người được nhận máu.
I. Đông máu
- Đông máu là một cơ chế bảo vệ cơ thể.
- Sự đông máu liên quan đến hoạt động tiểu cầu là chủ yếu, để hình thành một búi tơ máu ôm giữ các tế bào máu thành một khối máu đông bịt kín vết thương.
II. Các nguyên tắc truyền máu
1. Các nhóm máu ở người
- Ở người có 4 nhóm máu: A, B, AB. O
- Sơ đồ truyền máu:
2. Các nguyên tắc cần tuân thủ khi truyền máu
- Khi truyền máu cần làm xét nghiệm trước để lựa chọn loại máu truyền cho phù hợp, tránh tai biến (hồng cầu người cho bị kết dính trong huyết tương người nhận gây tắc mạch) và tránh bị nhận máu nhiễm các tác nhân gây bệnh.
4. Củng cố
- Trả lời câu hỏi SGK trang 50.
5. Hướng dẫn HS học bài, làm bài và soạn bài mới ở nhà.
- Học bài và đọc mục “Em có biết”?
- Xem trước nội dung: “Bài 16. 	Tuần hoàn máu và lưu thông bạch huyết”
VI. Rút kinh nghiệm:
..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
Ký duyệt tuần 8
Ngày .. tháng  năm .
Tổ trưởng