Giáo án Sinh học 8 tuần 20 đến 22

ng hîp vitamin D d­ thõa sÏ tÝch luü ë gan.
- Thùc ®¬n trong b÷a ¨n cÇn phèi hîp nh­ thÕ nµo ®Ó cã ®ñ vitamin
- L­u ý HS: 2 nhãm vitamin tan trong dÇu tan trong n­íc => cÇn chÕ biÕn thøc ¨n cho phï hîp.
- C¸ nh©n HS nghiªn cøu th«ng môc I SGK cïng víi vèn hiÓu biÕt cña m×nh, hoµn thµnh bµi tËp theo nhãm.
- Tr×nh bµy kÕt qu¶ nhËn xÐt:- kÕt qu¶ ®óng :1,3,5,6 
- HS dùa vµo kÕt qu¶ bµi tËp :
+ Th«ng tin ®Î tr¶ lêi kÕt luËn
- Nghiªn cøu b¶ng 34.1 ®Ó nhËn thÊy vai trß cña mét sè vitamin.
I. Vitamin:
- Vitamin lµ hîp chÊt h÷u c¬ cã trong thøc ¨n víi mét liÒu l­îng nhá nh­ng rÊt cÇn thiÕt.
- Vitamin tham gia thµnh phÇn cÊu tróc cña nhiÒu enzim kh¸c nhau => ®¶m b¶o c¸c ho¹t ®éng sinh lÝ b×nh th­êng cña c¬ thÓ. Ng­êi vµ ®éng vËt kh«ng cã kh¶ n¨ng tù tæng hîp vitamin mµ ph¶i lÊy vitamin tõ thøc ¨n.
- Cã 2 nhãm vitamin: vitamin tan trong dÇu vµ vitamin tan trong n­íc.
- Trong khÈu phÇn ¨n hµng ngµy cÇn phèi hîp c¸c lo¹i thøc ¨n ®Ó cung cÊp ®ñ vitamin cho c¬ thÓ.
- Yªu cÇu HS nghiªn cøu b¶ng 34.2 vµ tr¶ lêi c©u hái:
- Muèi kho¸ng cã vai trß g× víi c¬ thÓ?
- V× sao thiÕu vitamin D trÎ em sÏ m¾c bÖnh cßi x­¬ng?
- V× sao nhµ n­íc vËn ®éng nh©n d©n dïng muèi ièt?
- Trong khÈu phÇn ¨n hµng ngµy cÇn cung cÊp nh÷ng lo¹i thùc phÈm nµo vµ chÕ biÕn nh­ thÕ nµo ®Ó b¶o ®¶m ®ñ vitamin vµ muèi kho¸ng cho c¬ thÓ?
- Dùa vµo th«ng tin SGK + b¶ng 34.2, th¶o luËn nhãm vµ nªu ®­îc:
+ ThiÕu vitamin D, trÎ bÞ cßi x­¬ng v× c¬ thÓ chØ hÊp thô Ca khi cã mÆt vitamin D. Vitamin D thóc ®Èy qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ Ca vµ P t¹o x­¬ng.
+ Sö dông muèi ièt ®Ó phßng tr¸nh b­íu cæ.
II. Muối khoáng:
- Muèi kho¸ng lµ thµnh phÇn quan träng cña tÕ bµo ®¶m b¶o c©n b»ng ¸p suÊt thÈm thÊu vµ lùc tr­¬ng tÕ bµo, tham gia vµo thµnh phÇn cÊu t¹o enzim ®¶m b¶o qu¸ tr×nh trao ®æi chÊt vµ n¨ng l­îng.
- KhÈu phÇn ¨n cÇn:
+ Cung cÊp ®ñ l­îng thÞt (hoÆc trøng, s÷a vµ rau qu¶ t­¬i)
+ Cung cÊp muèi hoÆc n­íc chÊm võa ph¶i, nªn dïng muèi ièt.
+ TrÎ em cÇn t¨ng c­êng muèi Ca (s÷a, n­íc x­¬ng hÇm...) 
+ ChÕ biÕn hîp lÝ ®Ó chèng mÊt vitamin khi nÊu ¨n.
3. Củng cố - Luyện tập:
- Đọc phần ghi nhớ SGK.
- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3, 4 SGK – Tr 110.
C©u 3: Trong tro cña cá tranh cã 1 sè muèi kho¸ng, tuy kh«ng nhiÒu, chñ yÕu lµ muèi K, v× vËy viÖc ¨n tro cá tranh chØ lµ biÖn ph¸p t¹m thêi chø kh«ng thÓ thay thÕ muèi ¨n hµng ngµy.
C©u 4: S¾t cÇn cho sù t¹o thµnh hång cÇu vµ tham gia qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ v× vËy bµ mÑ mang thai cÇn ®­îc bæ sung chÊt s¾t ®Ó thai ph¸t triÓn tèt, ng­êi mÑ khoÎ m¹nh.
4. Dặn dò:
- §äc “Em cã biÕt”.
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK. Lµm bµi tËp 3,4.
IV. RÚT KINH NGHIỆM – BỔ SUNG:
TRƯỜNG TH TIÊN HẢI 
Tuần 20 	Ngày soạn: 25/12/2013
Tiết 40 	
Bài 36: TIÊU CHUẨN ĂN UỐNG
NGUYÊN TẮC LẬP KHẨU PHẦN
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- Nªu ®­îc nguyªn nh©n cña sù kh¸c nhau vÒ nhu cÇu dinh d­ìng ë c¸c ®èi t­îng kh¸c nhau.
- Ph©n biÖt ®­îc gi¸ trÞ dinh d­ìng cã ë c¸c lo¹i thùc phÈm chÝnh.
- X¸c ®Þnh ®­îc c¬ së vµ nguyªn t¾c x¸c ®Þnh khÈu phÇn.
2. Kĩ năng:
- Kĩ năng thu thập và xử lý thông tin.
- Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực.
- Kĩ năng tự tin trình bày ý kiến trước tổ nhóm, lớp.
- Kĩ năng vận dụng kiến thức vào đời sống.
- Kĩ năng phân tích, quan sát.
3. Thái độ:
	- Giáo dục ý thức tiết kiệm nâng cao chất lượng cuộc sống.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: + Tranh ¶nh c¸c nhãm thùc phÈm chÝnh.
 + B¶ng phô lôc ghi gi¸ trÞ dinh d­ìng cña 1 sè lo¹i thøc ¨n.
- HS: Nghiên cứu trước bài.
III. TIẾN TRÌNH:
1. Kiểm tra bài cũ:
- Vitamin cã vai trß g× ®èi víi ho¹t ®éng sinh lÝ cña c¬ thÓ? H·y kÓ nh÷ng ®iÒu em biÕt vÒ vitamin vµ vai trß cña c¸c lo¹i vitamin ®ã?
2. Bài mới:	
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG
- Yªu cÇu HS ®äc b¶ng môc I: §äc b¶ng nhu cÇu dinh d­ìng khuyÕn nghÞ cho ng­êi ViÖt Nam 
(Tr - 120) vµ tr¶ lêi c©u hái :
- Nhu cÇu dinh d­ìng cña trÎ em, ng­êi tr­ëng thµnh, ng­êi giµ kh¸c nhau nh­ thÕ nµo? V× sao cã sù kh¸c nhau ®ã ? 
- Sù kh¸c nhau vÒ nhu cÇu dinh d­ìng ë mçi c¬ thÓ phô thuéc vµo yÕu tè nµo?
- Tæng kÕt l¹i néi dung th¶o luËn.
- V× sao trÎ em suy dinh d­ìng ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chiÕm tØ lÖ cao? 
- Tù thu nhËn th«ng tin => th¶o luËn nhóm, nªu ®­îc:
+ Nhu cÇu dinh d­ìng cña trÎ em cao h¬n ng­êi tr­ëng thµnh v× ngoµi n¨ng l­îng tiªu hao do c¸c ho¹t ®éng cßn cÇn tÝch luü cho c¬ thÓ ph¸t triÓn. Ng­êi giµ nhu cÇu dinh d­ìng thÊp v× s­ vËn ®éng c¬ thÓ Ýt.
- Tù t×m hiÓu vµ rót ra kÕt luËn.
- 1 HS tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung vµ hoµn thiÖn kiÕn thøc.
+ C¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn chÊt l­îng cuéc s«ng thÊp => trÎ em suy dinh d­ìng chiÕm tØ lÖ cao.
I. Nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể:
- Nhu cÇu dinh d­ìng cña tõng ng­êi kh«ng gièng nhau vµ phô thuéc vµo c¸c yÕu tè:
+ Giíi tÝnh : nam > n÷.
+ Løa tuæi: trÎ em > ng­êi giµ.
+ D¹ng ho¹t ®éng lao ®éng : Lao ®éng nÆng > lao ®éng nhÑ
+ Tr¹ng th¸i c¬ thÓ: Ng­êi kÝch th­íc lín nhu cÇu dinh d­ìng > ng­êi cã kÝch th­íc nhá.
+ Ng­êi èm cÇn nhiÒu chÊt dinh d­ìng h¬n ng­êi khoÎ.
- Yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin môc II SGK vµ tr¶ lêi c©u hái:
- Gi¸ trÞ dinh d­ìng cña thøc ¨n biÓu hiÖn nh­ thÕ nµo?
- GV treo tranh c¸c nhãm thùc phÈm – Yªu cÇu HS hoµn thµnh phiÕu häc tËp:
Lo¹i thùc phÈm
Tªn thùc phÈm
+ Giµu GluxÝt
+ Giµu pr«tªin 
+ Giµu lipit 
+ NhiÒu vitamin vµ muèi kho¸ng 
- NhËn xÐt
- Sù phèi hîp c¸c lo¹i thøc ¨n trong b÷a ¨n cã ý nghÜa g×?
- Nghiªn cøu b¶ng vµ tr¶ lêi 
NhËn xÐt vµ rót ra kÕt luËn 
- Dùa vµo vèn hiÓu biÕt quan s¸t tranh vµ th¶o luËn nhãm, hoµn thµnh phiÕu häc tËp.
+ §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, bæ sung => ®¸p ¸n chuÈn.
+ TØ lÖ c¸c lo¹i chÊt trong thùc phÈm kh«ng gièng nhau => phèi hîp c¸c lo¹i thøc ¨n ®Ó cung cÊp ®ñ chÊt cho c¬ thÓ => KL.
II. Giá trị dinh dưỡng của thức ăn:
- Gi¸ trÞ dinh d­ìng cña thøc ¨n biÓu hiÖn :
+ Thµnh phÇn c¸c chÊt h÷u c¬. 
+ N¨ng l­îng chøa trong nã.
- TØ lÖ c¸c chÊt h÷u c¬ chøa trong thùc phÈm kh«ng gièng nhau nªn cÇn phèi hîp c¸c lo¹i thøc ¨n trong b÷a ¨n ®Ó cung cÊp ®ñ cho nhu cÇu c¬ thÓ ®ång thêi gióp ¨n ngon h¬n => hÊp thô tèt h¬n.	
- Yªu cÇu HS ®äc SGK.
?-KhÈu phÇn lµ g× ?
- Yªu cÇu HS th¶o luËn :
- KhÈu phÇn ¨n uèng cña ng­êi míi èm khái cã g× kh¸c ng­êi b×nh th­êng?
- V× sao trong khÈu phÇn ¨n uèng nªn t¨ng c­êng rau qu¶ t­¬i?
- §Ó x©y dùng khÈu phÇn ¨n uèng hîp lÝ cÇn dùa trªn c¨n cø nµo?
- Chèt l¹i kiÕn thøc.
- V× sao nh÷ng ng­êi ¨n chay vÉn khoÎ m¹nh?
- Nghiªn cøu SGK, th¶o luËn nhãm vµ nªu ®­îc :
+ Ng­êi míi èm khái cÇn thøc ¨n bæ d­ìng ®Ó t¨ng c­êng phôc håi søc khoÎ.
+ T¨ng c­êng vitamin, t¨ng c­êng chÊt x¬ ®Ó dÔ tiªu ho¸.
-Rót ra kÕt luËn.
- Hä dïng s¶n phÈm tõ thùc vËt nh­ : ®Ëu, võng, l¹c chøa nhiÒu pr«tªin, lipÝt
III. Khẩu phần và nguyên tắc lập khẩu phần:
- KhÈu phÇn lµ l­îng thøc ¨n cÇn cung cÊp cho c¬ thÓ trong 1 ngµy.
- KhÈu phÇn cho c¸c t­îng kh¸c nhau kh«ng gièng nhau vµ ngay víi 1 ng­êi trong giai ®oan kh¸c nhau còng kh¸c nhau v×: nhu cÇu n¨ng l­îng vµ nhu cÇu dinh d­ìng ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau kh«ng gièng nhau.
- Nguyªn t¾c lËp khÈu phÇn :
+ §¶m b¶o ®ñ l­îng thøc ¨n phï hîp nhu cÇu tõng ®èi t­îng.
+ §¶m b¶o c©n ®èi thµnh phÇn c¸c chÊt h÷u c¬, cung cÊp ®ñ muèi kho¸ng vitamin .
+ §¶m b¶o cung cÊp ®ñ n¨ng l­îng cho c¬ thÓ.
3. Củng cố - Luyện tập: 
Khoanh trßn vµo ®Çu c©u ®óng nhÊt:
C©u 1: B÷a ¨n hîp lÝ cÇn cã n¨ng l­îng lµ:
a. Cã ®ñ thµnh phÇn dinh d­ìng, vitamin, muèi kho¸ng.
b. Cã sù phèi hîp ®¶m b¶o c©n ®èi tØ lÖ c¸c thµnh phÇn thøc ¨n.
c. Cung cÊp ®ñ n¨ng l­îng cho c¬ thÓ
	d. C¶ a, b, c ®óng.
C©u 2: §Ó n©ng cao chÊt l­îng b÷a ¨n trong gia ®×nh cÇn:
a. Ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh
b. Lµm b÷a ¨n hÊp dÉn, ngon miÖng
c. B÷a ¨n nhiÒu thÞt, c¸, trøng, s÷a.
d. ChØ a vµ b
e. C¶ a, b, c.
4. Dặn dò:
 - Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK.
	- §äc môc “Em cã biÕt”.
 - Xem tr­íc bµi 37, kÎ s½n c¸c b¶ng vµo giÊy.	
IV. RÚT KINH NGHIỆM – BỔ SUNG:
TRƯỜNG TH TIÊN HẢI 
Tuần 21	Ngày soạn: 31/01/2014
Tiết 41 	
Bài 37: Thực hành:
PHÂN TÍCH MỘT KHẨU PHẦN ĂN CHO TRƯỚC
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- HS n¾m ®­îc c¸c b­íc lËp khÈu phÇn dùa trªn c¸c nguyªn t¾c thµnh lËp khÈu phÇn.
- §¸nh gi¸ ®­îc ®Þnh møc ®¸p øng cña mét khÈu phÇn mÉu vµ dùa vµo ®ã x©y dùng khÈu phÇn hîp lÝ cho b¶n th©n.
2. Kĩ năng:
- Kĩ năng tìm kiếm và xử lý thông tin.
- Kĩ năng tự nhận thức.
- Kĩ năng quản lí thới gian, đảm nhận trách nhiệmđược phân công.
- Kĩ năng phân tích, tính toán.
3. Thái độ:
- Giáo dục ý thức bảo vệ sức khỏe, chống suy dinh dưỡng và béo phì.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: Tranh hình c¸c b¶ng 37.1; 37.2 vµ 37.3 SGK.
- HS: chÐp b¶ng 37.1; 37.2 vµ 37.3 ra giÊy.
III. TIẾN TRÌNH:
1. Kiểm tra bài cũ:
- KiÓm tra c©u 1, 2 SGK.
2. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG
- LÇn l­ît giíi thiÖu c¸c b­íc tiÕn hµnh:
+ B­íc 1: H­íng dÉn néi dung b¶ng 37.1
 A: L­îng cung cÊp 
 A1: L­îng th¶i bá
 A2: L­îng thùc phÈm ¨n ®­îc
+ B­íc 2: GV lÊy 1 VD ®Ó nªu c¸ch tÝnh.
- Dïng b¶ng 37.2 (SGK) lÊy VD vÒ g¹o tÎ, c¸ chÐp ®Ó tÝnh thµnh phÇn dinh d­ìng.
- B­íc 1: KÎ b¶ng tÝnh to¸n theo mÉu tõ nhµ.
- B­íc 2: §iÒn tªn thùc phÈm vµ sè l­îng cung cÊp vµo cét A.
+ X¸c ®Þnh l­îng th¶i bá:
 A1= A (tØ lÖ %)
+ X¸c ®Þnh l­îng thùc phÈm ¨n ®­îc:
 A2= A – A1
- B­íc 3: TÝnh gi¸ trÞ thµnh phÇn ®· kª trong b¶ng vµ ®iÒn vµo cét thµnh phÇn dinh d­ìng, n¨ng l­îng, muèi kho¸ng, vitamin
- B­íc 4:
+ Céng c¸c sè liÖu ®· liÖt kª.
+ Céng ®èi chiÕu víi b¶ng “Nhu cÇu khuyÕn nghÞ cho ng­êi ViÖt Nam” tõ ®ã cã kÕ ho¹ch ®iÒu chØnh chÕ ®é ¨n cho hîp lÝ.
1. Phương pháp lập khẩu phần ăn:
 A: L­îng cung cÊp 
 A1: L­îng th¶i bá
 A2: L­îng thùc phÈm ¨n ®­îc
A1= A (tØ lÖ %)
+ X¸c ®Þnh l­îng thùc phÈm ¨n ®­îc:
 A2= A – A1
- Yªu cÇu HS ®äc khÈu phÇn cña 1 n÷ sing líp 8, nghiªn cøu th«ng tin b¶ng 37.2 tÝnh sè liÖu vµ ®iÒn vµo chç cã dÊu ?, tõ ®ã x¸c ®Þnh møc ¸p dông nhu cÇu tÝnh theo %.
- Yªu cÇu HS lªn ch÷a.
- Đäc kÜ b¶ng 37.2, tÝnh to¸n sè liÖu ®iÒn vµo « cã dÊu ? ë b¶ng 37.2.
- §¹i diÖn nhãm lªn hoµn thµnh b¶ng, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
- Tõ b¶ng 37.2 ®· hoµn thµnh, HS tÝnh to¸n møc ®¸p øng nhu cÇu vµ ®iÒn vµo b¶ng ®¸nh gi¸.
2. Tập đánh giá một khẩu phần:
§¸p ¸n b¶ng 37.2 - B¶ng sè liÖu khÈu phÇn
Thùc phÈm (g)
Träng l­îng
Thµnh phÇn dinh d­ìng
N¨ng l­îng
A
A1
A2
Pr«tªin
Lipit
Gluxit
Kcal
G¹o tÎ
400
0
400
31,6
4
304,8
137
C¸ chÐp
100
40
60
9,6
2,16
0
57,6
Tæng céng
80,2
33,31
383,48
2156,85
§¸p ¸n b¶ng 37.3 – B¶ng ®¸nh gi¸
N¨ng l­îng
Pr«tªin
Muèi kho¸ng
Vitamin
Canxi
S¾t
A
B1
B2
PP
C
KÕt qu¶ tÝnh to¸n
2156,85
80,2x60% = 48,12
486,8
26,72
1082,5
1,23
0,58
36,7
88,6x
50%
= 44,3
Nhu cÇu ®Ò nghÞ
2200
55
700
20
600
1,0
1,5
16,4
75
Møc ®¸p øng nhu cÇu (%)
98,04
87,5
69,53
118,5
180,4
123
38,7
223,8
59
3. Củng cố - Luyện tập:
- GV nhËn xÐt tinh thÇn, th¸i ®é cña HS trong giê thùc hµnh.
- §¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña HS qua b¶ng 37.2 vµ 37.3.
4. Dặn dò:
- VÒ nhµ hoµn thµnh b¶n thu ho¹ch ®Ó giê sau nép.
- Đọc trước bài 38.
IV. RÚT KINH NGHIỆM – BỔ SUNG:
TRƯỜNG TH TIÊN HẢI
Tuần 21	Ngày soạn: 02/01/2014
Tiết 42 	
Chương VIII: BÀI TIẾT
Bài 38: BÀI TIẾT VÀ CẤU TẠO HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- HS n¾m ®­îc kh¸i niÖm bµi tiÕt vµ vai trß cña nã trong cuéc sèng, n¾m ®­îc c¸c ho¹t ®éng bµi tiÕt chñ yÕu vµ ho¹t ®éng quan träng.
- HS x¸c ®Þnh trªn h×nh vµ tr×nh bµy ®­îc b»ng lêi cÊu t¹o hÖ bµi tiÕt n­íc tiÓu.
- Båi d­ìng cho HS ý thøc b¶o vÖ c¬ thÓ.
2. Kĩ năng:
- Kĩ năng thu thập và xử lý thông tin.
- Kĩ năng tự tin khi phát biểu ý kiến trước tổ nhóm.
- Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực khi hoạt động nhóm.
- Kĩ năng phân tích, quan sát.
- Kĩ năng hoạt động nhóm.
3. Thái độ:
	 - Giáo dục ý thức giữ gìn vệ sinh cơ quan bài tiết.
II. CHUẨN BỊ:
- Gv: Hình 38SGK.
- Hs: Nghiên cứu trước bài mới
III. TIẾN TRÌNH:
1. Kiểm tra bài cũ:
- GV thu b¶n thu ho¹ch cña giê tr­íc
2. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG
- Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin SGK vµ tr¶ lêi c©u hái:
- Bµi tiÕt lµ g×? Bµi tiÕt cã vai trß nh­ thÕ nµo ®èi víi c¬ thÓ sèng?
- C¸c s¶n phÈm th¶i cÇn ®­îc bµi tiÕt ph¸t sinh tõ ®©u?
- C¸c c¬ quan nµo thùc hiÖn bµi tiÕt? C¬ quan nµo chñ yÕu?
- Chèt kiÕn thøc.
- Nghiªn cøu th«ng tin môc I SGK, th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái:
- 1 HS ®¹i diÖn nhãm tr¶ lêi tõng c©u c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung rót ra kiÕn thøc.
I. Bài tiết:
- Bµi tiÕt lµ qu¸ tr×nh läc vµ th¶i ra m«i tr­êng ngoµi c¸c chÊt cặn b· do ho¹t ®éng trao ®æi chÊt cña tÕ bµo th¶i ra, mét sè chÊt thõa ®­a vµo c¬ thÓ qu¸ liÒu l­îng ®Ó duy tr× tÝnh æn ®Þnh cña m«i tr­êng trong, lµm cho c¬ thÓ kh«ng bÞ nhiÔm ®éc, ®¶m b¶o c¸c ho¹t ®éng diÔn ra b×nh th­êng.
- C¬ quan bµi tiÕt gåm: phæi, da, thËn (thËn lµ c¬ quan bµi tiÕt chñ yÕu). Cßn s¶n phÈm cña bµi tiÕt lµ CO2; må h«i; n­íc tiÓu.
- Yªu cÇu HS quan s¸t H 38.1; ®äc chó thÝch, th¶o luËn vµ hoµn thµnh bµi tËp SGK.
- Yªu cÇu ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶.
- Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái vµ tr×nh bµy trªn h×nh vÏ:
- Tr×nh bµy cÊu t¹o c¬ quan bµi tiÕt n­íc tiÓu?
- Gióp HS hoµn thiÖn kiÕn thøc.
- Quan s¸t H 38.1; ®äc chó thÝch th¶o luËn vµ hoµn thµnh bµi tËp SGK.
KÕt qu¶: 
1- d
2- a
3- d
4- d
- 1 vµi HS tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt.
II. Cấu tạo của hệ bài tiết nước tiểu
- HÖ bµi tiÕt n­íc tiÓu gåm: thËn, èng dÉn n­íc tiÓu, bãng ®¸i vµ èng ®¸i.
- ThËn gåm 2 triÖu ®¬n vÞ thËn cã chøc n¨ng läc m¸u vµ h×nh thµnh n­íc tiÓu. Mçi ®¬n vÞ chøc n¨ng gåm cÇu thËn (thùc chÊt lµ 1 bói mao m¹ch), nang cÇu thËn (thùc chÊt lµ hai c¸i tói gåm 2 líp bµo quanh cÇu thËn) vµ èng thËn.
3. Củng cố - Luyện tập:
 - Yªu cÇu HS ®äc ghi nhí vµ tr¶ lêi c©u hái 1, 2, 3 SGK
4. Dặn dò:
- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK.
- §äc tr­íc bµi 39.
- Đọc mục “Em có biết”
IV. RÚT KINH NGHIỆM – BỔ SUNG:
TRƯỜNG THTIÊN HẢI
Tuần 22	Ngày soạn: 07/ 01/2014
Tiết 43	 
Bài 39: BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- HS n¾m ®­îc qu¸ tr×nh t¹o thµnh n­íc tiÓu vµ thùc chÊt cña qu¸ tr×nh t¹o thµnh n­íc tiÓu.
- N¾m ®­îc qu¸ tr×nh th¶i n­íc tiÓu, chØ ra ®­îc sù kh¸c biÖt gi÷a n­íc tiÓu ®Çu vµ huyÕt t­¬ng, n­íc tiÓu ®Çu vµ n­íc tiÓu chÝnh thøc.
2. Kĩ năng:
- Kĩ năng quan sát, phân tích.
- Kĩ năng hoạt động nhóm
3. Thái độ:.
Giáo dục ý thức vệ sinh, giữ gin cơ quan bài tiết nước tiểu.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: Tranh hình H39. 1.
- HS: Nghiên cứu trước bài mới
III. TIẾN TRÌNH:
1. Kiểm tra bài cũ:
- Bµi tiÕt cã vai trß g× víi c¬ thÓ sèng? Nªu c¸c c¬ quan ®¶m nhËn vµ c¸c s¶n phÈm bµi tiÕt ë ng­êi?
- Nªu cÊu t¹o hÖ bµi tiÕt n­íc tiÓu? Nguyªn nh©n bÖnh sái thËn ë ng­êi?
2. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG
- Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin SGK môc I, quan s¸t H 39.1 ®Ó t×m hiÓu sù t¹o thµnh n­íc tiÓu.
- Th¶o luËn nhãm vµ tr¶ lêi c©u hái:
- Sù t¹o thµnh n­íc tiÓu gåm nh÷ng qu¸ tr×nh nµo? diÔn ra ë ®©u?
- Yªu cÇu HS ®äc l¹i chó thÝch H 39.1, th¶o luËn vµ tr¶ lêi:
- Thµnh phÇn n­íc tiÓu ®Çu kh¸c m¸u ë ®iÓm nµo?
- Ph¸t phiÕu häc tËp cho HS hoµn thµnh b¶ng so s¸nh n­íc tiÓu ®Çu vµ n­íc tiÓu chÝnh thøc.
- Yªu cÇu c¸c nhãm trao ®æi phiÕu, so s¸nh víi ®¸p ¸n ®Ó chÊm ®iÓm.
- Chèt l¹i kiÕn thøc.
- Đäc vµ sö lÝ th«ng tin.
+ Quan s¸t tranh vµ néi dung chó thÝch H 39.1 SGK (hoÆc trªn b¶ng).
+ Trao ®æi nhãm thèng nhÊt c©u tr¶ lêi.
- Đ¹i diÖn nhãm tr×nh bµy, c¸c nhãm kh¸c nhËn xÐt, bæ sung ®Ó hoµn thiÖn kiÕn thøc.
+ Sù t¹o thµnh n­íc tiÓu gåm 3 qu¸ tr×nh.....
+ N­íc tiÓu ®Çu kh«ng cã tÕ bµo m¸u vµ pr«tªin.
- Lµm viÖc trong 2 phót.
- Trao ®æi phiÕu häc tËp cho nhau, ®èi chiÕu víi ®¸p ¸n ®Ó ®¸nh gi¸.
- TiÕp thu kiÕn thøc.
I. Sự tạo thành nước tiểu:
- Sù t¹o thµnh n­íc tiÓu gåm 3 qu¸ tr×nh:
+ Qua tr×nh läc m¸u ë cÇu thËn: m¸u tíi cÇu thËn víi ¸p lùc lín t¹o lùc ®Èy n­íc vµ c¸c chÊt hoµ tan cã kÝch th­íc nhá qua lç läc (30-40 angtron) trªn v¸ch mao m¹ch vµo nang cÇu thËn (c¸c tÕ bµo m¸u vµ pr«tªin cã kÝch th­íc lín nªn kh«ng qua lç läc). KÕt qu¶ t¹o ra n­íc tiÓu ®Çu trong nang cÇu thËn.
+ Qu¸ tr×nh hÊp thô l¹i ë èng thËn: n­íc tiÓu ®Çu ®­îc hÊp thô l¹i n­íc vµ c¸c chÊt cÇn thiÕt (chÊt dinh d­ìng, c¸c ion cÇn cho c¬ thÓ...).
+ Qu¸ tr×nh bµi tiÕt tiÕp (ë èng thËn): HÊp thô chÊt cÇn thiÕt, bµi tiÕt tiÕp chÊt thõa, chÊt th¶i t¹o thµnh n­íc tiÓu chÝnh thøc.
- Yªu cÇu HS ®äc th«ng tin SGK vµ tr¶ lêi c©u hái:
- Sù th¶i n­íc tiÓu diÔn ra nh­ thÕ nµo? (dïng h×nh vÏ ®Ó minh ho¹).
- Thùc chÊt cña qu¸ tr×nh t¹o thµnh n­íc tiÓu lµ g×?
- V× sao sù t¹o thµnh n­íc tiÓu diÔn ra liªn tôc mµ sù bµi tiÕt n­íc tiÓu l¹i gi¸n ®o¹n?
- L­u ý HS: TrÎ s¬ sinh, bµi tiÕt n­¬cs tiÓu lµ ph¶n x¹ kh«ng ®iÒu kiÖn, ë ng­êi tr­ëng thµnh ®©y lµ ph¶n x¹ cã ®iÒu kiÖn do vá n·o ®iÒu khiÓn.
- Cho HS ®äc kÕt luËn.
- Tù thu nhËn th«ng tin vµ tr¶ lêi c©u hái, rót ra kÕt luËn:
+ Thùc chÊt lµ qu¸ tr×nh läc m¸u vµ th¶i chÊt cÆn b·, chÊt ®éc, chÊt thõa ra khái c¬ thÓ.
+ M¸u tuÇn hoµn liªn tôc qua cÇu thËn nªn n­íc tiÓu còng ®­îc h×nh thµnh liªn tôc.
+ N­íc tiÓu tÝch tr÷ ë trong bãng ®¸i lªn tíi 200 ml ®ñ ¸p lùc g©y c¶m gi¸c buån ®i tiÓu, lóc ®ã míi bµi tiÕt n­íc tiÓu ra ngoµi.
II. Sự thải nước tiểu:
 N­íc tiÓu chÝnh thøc t¹o thµnh ®æ vµo bÓ thËn, qua èng dÉn n­íc tiÓu xuèng tÝch tr÷ ë bãng ®¸i, sau ®ã ®­îc th¶i ra ngoµi nhê ho¹t ®éng cña c¬ bãng ®¸i vµ c¬ bông.
3. Củng cố - Luyện tập:
- HS lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm:
C©u 1: Khoanh trßn vµo ®Çu c©u ®óng:
N­íc tiÓu ®Çu ®­îc h×nh thµnh lµ do:
a. Qu¸ tr×nh läc m¸u x¶y ra ë cÇu thËn.
b. Qu¸ tr×nh läc m¸u x¶y ra ë nang cÇu thËn.
c. Qu¸ tr×nh läc m¸u x¶y ra ë èng thËn.
d. Qu¸ tr×nh läc m¸u x¶y ra ë bÓ thËn.
C©u 2: §¸nh dÊu X vµo « ®óng trong b¶ng d­íi ®©y:
STT
Néi dung
N­íc tiÓu ®Çu
N­íc tiÓu chÝnh thøc
1
2
3
4
5
6
Nång ®é c¸c chÊt hoµ tan ®Ëm ®Æc.
Nång ®é c¸c chÊt hoµ tan lo·ng.
Nång ®é c¸c chÊt cÆn b· vµ chÊt ®éc thÊp.
Nång ®é c¸c chÊt cÆn b· vµ chÊt ®éc cao.
Nång ®é c¸c chÊt dinh d­ìng cao.
Nång ®é c¸c chÊt dinh d­ìng rÊt thÊp.
4. Dặn dò:
	- Häc bµi vµ tr¶ lêi c©u hái SGK.
	- §äc tr­íc bµi 40.
IV. RÚT KINH NGHIỆM – BỔ SUNG:
TRƯỜNG TH TIÊN HẢI
Tuần 22	Ngày soạn: 08/01/ 2014
Tiết 44	
Bài 40: VỆ SINH HỆ BÀI TIẾT NƯỚC TIỂU
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức:
- HS tr×nh bµy ®­îc c¸c t¸c nh©n g©y h¹i cho hÖ bµi tiÕt n­íc tiÓu vµ hËu qu¶ cña nã.
- Tr×nh bµy ®­îc c¸c thãi quen, x©y dùng c¸c thãi quen ®Ó b¶o vÖ hÖ bµi tiÕt n­íc tiÓu vµ gi¶i thÝch c¬ së khoa häc cña nã.
2. Kĩ năng:
- Kĩ năng giải quyết vấn đề, thu thập và xử lý thông tin khi đọc SGK.
- Kĩ năng hợp tác, lắng nghe tích cực.
- Kĩ năng ứng xử/ giao tiếp.
- Kĩ năng quan sát, thảo luận nhóm.
3. Thái độ:
- RÌn luyÖn, båi d­ìng cho HS thãi quen sèng khoa häc, ¨n uèng hîp lÝ ®Ó b¶o vÖ hÖ bµi tiÕt n­íc tiÓu.
II. CHUẨN BỊ:
- GV: Tranh H 38.1; 39.1.
- HS: Nghiên cứu trước bài mới
III. TIẾN TRÌNH:
1. Kiểm tra bài cũ:
- Tr×nh bµy qu¸ tr×nh t¹o thµnh n­íc tiÓu? Thùc chÊt cña qu¸ tr×nh t¹o thµnh n­íc tiÓu lµ g×?
- Tr×nh bµy ho¹t ®éng th¶i n­íc tiÓu? Vai trß cña bµi tiÕt ®èi víi c¬ thÓ?
2. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
NỘI DUNG
- Yªu cÇu HS nghiªn cøu th«ng tin SGK vµ tr¶ lêi c©u hái:
- Nªu nh÷ng t¸c nh©n g©y h¹i cho hÖ bµi tiÕt n­íc tiÓu?
- Bæ sung: vi khuÈn g©y viªm tai, mòi, häng gi¸n tiÕp g©y viªm cÇu thËn do c¸c kh¸ng thÓ cña c¬ thÓ tÊn c«ng vi khuÈn nµy (theo ®­êng m¸u ë cÇu thËn) tÊn c«ng nhÇm lµm cho h­ cÊu tróc cÇu thËn.
- Cho HS quan s¸t H 38.1 vµ 39.1®Ó tr¶ lêi:
- Khi c¸c cÇu thËn bÞ viªm vµ suy tho¸i dÉn ®Õn hËu qu¶ nghªm träng nh­ thÕ nµo vÒ søc khoÎ? 
- Khi c¸c tÕ bµo èng thËn lµm viÖc kÐm hiÖu qu¶ hay bÞ tæn th­¬ng cã thÓ dÉn ®Õn hËu qu¶ nh­ thÕ nµo?
- Khi ®­êng dÉn n­íc tiÓu bÞ t¾c nghÏn bëi sái thËn cã thÓ ¶nh h­ëng ®Õn søc khoÎ nh­ thÕ nµo?
- GV tËp hîp ý kiÕn , th«ng bµo ®¸p ¸n.
- HS nghiªn cøu, xö lÝ th«ng tin, thu nhËn kiÕn thøc, vËn dông hiÓu biÕt cña m×nh ®Ó liÖt kª c¸c t¸c nh©n cã h¹i.
- 1 HS tr×nh bµy, c¸c HS kh¸c nhËn xÐt, bæ sung.
- Ho¹t ®éng nhãm, trao ®æi thèng nhÊt ý kiÕn vµ hoµn thµnh phiÕu häc tËp.
- §¹i diÖn nhãm lªn hoµn thµnh b¶ng, c¸c nhãm kh¸c bæ sung.
(Mçi nhãm hoµn thµnh mét néi dung)
I. Một số tác nhân gây hại cho hệ bài tiết:
- C¸c t¸c nh©n cã h¹i cho hÖ bµi tiÕt n­íc tiÓu:
+ Vi khuÈn g©y bÖnh (vi khuÈn g©y bÖnh tai, mòi, häng ...)
+ C¸c chÊt ®éc h