Giáo án Sinh học 8 tiết 53 bài 51: Cơ quan phân tích thính giác

Tuần 28 Ngày soạn: 03/03/2015
Tiết 53 Ngày dạy: 07/03/2015
BÀI 51: CƠ QUAN PHÂN TÍCH THÍNH GIÁC
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1. Kiến thức:
- Mô tả cấu tạo của tai và trình bày chức năng thu nhận kích thích của sóng âm bằng một sơ đồ đơn giản.
- Phòng tránh các bệnh tật về tai.
2 . Kĩ năng:
- Quan sát và phân tích kênh hình. 
- Kĩ năng liên hệ thực tế, hoạt động nhóm. 
3. Thái độ: Có ý thức xây dựng các thói quen sống khoa học để bảo vệ tai.
II. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC.
1. Giáo viên: 
- Tranh phóng to hình 51.1, 51.2 SGK. 
- Mô hình cấu tạo tai.
2. Học sinh: 
- Xem trước bài, soạn bài. 
- Tìm hiểu về cấu tạo của tai.
III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP.
1. Ổn định tổ chức, kiểm tra sĩ số:
8A2: ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
8A3: .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
8A4: .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
8A5: .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
8A6: .........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
2. Kiểm tra bài cũ: 
- Có các tật mắt nào? Nguyên nhân và cách khắc phục?
- Nêu hậu quả của bệnh đau mắt hột và cách phòng tránh? 
3. Hoạt động dạy - học:
Mở bài: GV gây ra một tiếng động và hỏi: HS nghe được cái gì ?
Vậy, các em nghe được tiếng động là nhờ cơ quan phân tích thính giác. Cơ quan phân tích thính giác có cấu tạo như thế nào chúng ta sẽ cùng tìm hiểu => Vào bài.
 Hoạt động 1: Tìm hiểu cấu tạo của tai.
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
- GV hỏi:
+ Cơ quan phân tích thính giác gồm những bộ phận nào?
- GV hướng dẫn HS quan sát hình 51.1 hoàn thành bài tập điền từ trang 162 SGK 
- GV gọi 1-2 HS đọc to toàn bộ bài tập và thông tin trang 163 SGK. 
+ Tai được cấu tạo như thế nào? 
+ Nêu chức năng từng bộ phận của tai?
- GV chỉ định 1-2 HS trình bày lại cấu tạo tai trên tranh 
- HS suy nghĩ trả lời. Nêu được:
+ Nêu được 3 bộ phận của cơ quan phân tích thính giác 
- HS quan sát kĩ sơ đồ cấu tạo tai cá nhân làm bài tập 
- Một vài HS phát biểu lớp bổ sung hoàn thiện kiến thức: Đáp án: 1. vành tai 2. Ống tai 3. Màng nhĩ 4. Chuỗi xương tai 
+ Như tiểu kết
- HS căn cứ hình 51.1,2 và thông tin SGK để trả lời 
Tiểu kết: 
- Cơ quan phân tích thính giác gồm: 
+ Tế bào thụ cảm thính giác 
+ Dây thần kinh thính giác.
+ Vùng thính giác .
- Cấu tạo tai gồm: tai ngoài, tai giữa, tai trong
	 * Tai ngoài: +Vành tai hứng sóng âm 
 +Ống tai: hướng sóng âm 
 +Màng nhĩ: Khuếch đại âm 
	* Tai giữa: +Chuỗi xương tai truyền sóng âm 
 +Vòi nhĩ: Cân bằng áp suất 2 bên màng nhĩ 
	* Tai trong: + Bộ phận tiền đình: Thu nhận thông tin về vị trí và sự chuyển động của cơ thể trong không gian 
 + Ốc tai:Thu nhận kích thích sóng âm 
 Hoạt động 2 : Tìm hiểu chức năng thu nhận sóng âm.
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
- Yêu cầu HS quan sát h51.2 đọc thông tin Tr.163, 164 thảo luận nhóm trả lời câu hỏi:
+ Trình bày cấu tạo ốc tai 
+ Trình bày chức năng ốc tai?
- GV hướng dãn HS quan sát lại h51.2 A.
+ Trình bày sự thu nhận cảm giác âm thanh 
-Cá nhân tự thu nhận và xử lí thông tin trả lời câu hỏi:
+ Như tiểu kết
- Đại diện nhóm lên trình bày cấu tạo ốc tai trên tranh 
+ Như tiểu kết.
Tiểu kết: 
- Cấu tạo ốc tai:
Ốc tai xoắn 2 vòng rưỡi gồm : + Ốc tai xương (Ở ngoài)
 + Ốc tai màng (ở trong): Màng tiền đình (ở trên)
 Màng cơ sở (ở dưới)
 - Có cơ quan coocti chứa tế bào thụ cảm thính giác. 
 - Cơ chế truyền âm và sự thu nhân cảm giác âm thanh : Sóng âm => màng nhĩ => chuỗi xương tai =>cửa bầu => chuyển động ngoại dịch và nội dịch => rung màng cơ sở => kích thích cơ quan coocti xuất hiện xung thần kinh đến vùng thính giác (phân tích cho biết âm thanh)
 Hoạt động 3: Vệ sinh tai. 
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
- GV hướng dẫn HS nghiên cứu thông tin SGK trả lời câu hỏi :
+ Để tai hoạt động tốt cần lưu ý những vấn đề gì?
+ Hãy nêu các biện pháp giữ vệ sinh và bảo vệ tai?
- HS tự thu nhận thông tin nêu được :
+ Giữ vệ sinh tai 
+ Bảo vệ tai 
- HS tự đề ra các biện pháp 
Tiểu kết: 
Bảo vệ tai: 
+ Không dùng vật nhọn sắc ngoáy tai. 
+ Giữ vệ sinh mũi họng để phòng bệnh cho tai. 
+ Có biện pháp chống tiếng ồn. 
IV. CỦNG CỐ - DẶN DÒ. 
1. Củng cố:
HS đọc ghi nhớ SGK. Trả lời:
+ HS trình bày cấu tạo của ốc tai trên tranh hình 51.2 
+ Trình bày quá trình thu nhận kích thích sóng âm? 
2. Dặn dò:
- Học bài trả lời câu hỏi SGK. Đọc mục “Em có biết”
- Tìm hiểu hoạt động của một số vật nuôi trong nhà.
 V. RÚT KINH NGHIỆM.	
.
.