Giáo án Quyền và bổn phận trẻ em - Bài 1 đến bài 5

QUYỀN VÀ BỔN PHẬN TRẺ EM
BÀI 1: TÔI LÀ MỘT ĐỨA TRẺ
I. MỤC TIÊU: 
1. Kiến thức:
- HS hiểu được trẻ em là một con người, có những quyền: có cha mẹ, có họ tên, quốc tịch và tiếng nói riêng; có quyền được chăm sóc, bảo vệ và giáo dục, được tôn trọng và bình đẳng.
 - HS hiểu trẻ em cũng có bổn phận với bản thân, gia đình và xã hội như mọi người.
2. Kĩ năng :
- HS có thể nói về mình một cách rõ ràng.
- Biết đối sử tốt trong quan hệ gia đình, với bạn bè và những người xung quanh. 
3. Thái độ:
- HS có thái độ tự tin, tự trọng, mạnh dạn trong mọi quan hệ giao tiếp.
II . ĐỒ DÙNG HỌC- TẬP.
1. Giáo viên:
- Phiếu bài tập trắc nghiệm.
- Cây hoa dân chủ.
2. Học sinh:
- Bài hát: Em là bông hồng nhỏ.
III . HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC.
A. Ổn định tổ chức lớp: 1’
B. Tiến trình giờ dạy:
Thời gian
Nội dung
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
2’
2’
32’
3’
1. Kiểm tra: 
2. Bài mới:
a. Giới thiệu bài :
b. Các hoạt động: 
* Hoạt động 1: Kể chuyện : “ Đứa trẻ không tên”
* Hoạt động 2: Trả lời trên phiếu học tập. 
*Hoạt động 3: Chuyện kể
*Hoạt động 4 - Trò chơi : Hái hoa dân chủ.
3. Củng cố, dặn dò:
- Kiểm tra sách vở HS.
* GV giới thiệu mục tiêu và y/c tiết học.
* GV bắt nhịp cho cả lớp hát bài “ Em là bông hồng nhỏ” 
- GV kể câu chuyện cho (Sách tài liệu)
H:- Ai là nhân vật chính trong câu truyện này?
- Tại sao đứa trẻ không tên luôn buồn bã, không thích chơi đùa với các bạn cùng lứa tuổi?
- Vì sao mọi người thay đổi thái độ đối với đứa trẻ không tên sau sự việc em nhảy xuống hồ cứu bé gái bị ngã?
- Em cảm thấy thế nào nếu em không có tên gọi?
- Nếu em phải xa bố mẹ, xa gia đình như Kà Nu em sẽ như thế nào ?
- Câu chuyện giúp em hiểu được điều gì?
-> GVKL.
* GV chia nhóm, cho HS thảo luận., điền dấu (x) vào các ô trống những quyền nào của trẻ em mà các em cho là đúng. 
- YC các nhóm trả lời
-> GV chốt ý đúng và nhấn mạnh: Đó là các quyền cơ bản của trẻ em mà mọi người cần tôn trọng. 
* Gọi HS kể chuyện về bạn Ngân.
- GV cho HS thảo luận:
+ Các bạn trong lớp có thái độ ntn đối với Ngân?
+ Bạn Ngân có đáng bị các bạn đối xử như thế không ? Tại sao ?
+ Bạn Ngân có quyền được giữ giọng quê hương của mình không?
->GV chốt ý chính. 
* GV tổ chức cho HS thi hái hoa dân chủ, trả lời câu hỏi trong những bong hoa.
- GV nhận xét, khen ngợi HS.
* Gọi HS nhắc lại nội dung bài học.
- Dặn dò HS.
- HS chuẩn bị sách vở.
* HS lắng nghe.
* HS hát tập thể.
- HS lắng nghe.
 - Nhân vật chính là đứa trẻ không tên 
- Vì em bị lạc bố mẹ ở một nơi xa lạ không người thân, không hiểu ngôn ngữ của các bạn
- Vì em là một người tốt, dám sẵn sàng xả thân cứu người khác.
- HS nối tiếp trả lời.
- HSTL.
- HSTL.
- HS lắng nghe.
* HS thảo luận nhóm 4.
- Đại diện các nhóm trả lời
- Cả lớp nhận xét.
* 1 HS kể chuyện.
- HS thảo luận rồi nối tiếp trả lời.
- HS lắng nghe.
* HS lần lượt lên hái hoa và thực hiện những điều ghi trong mỗi bông hoa.
* 1 HS nêu.
QUYỀN VÀ BỔN PHẬN TRẺ EM
BÀI 2: GIA ĐÌNH
I MỤC TIÊU :
1. Kiến thức :
- Hiểu được em là một thành viên trong gia đình; gia đình là nơi emđược nuôi dưỡng, dạy bảo và yêu thương.
- Hiểu được những quyền được hưởngvà bổn phận của em đối với gia đình.
2. Kĩ năng :
- Yêu quí, kính trọng và hiếu thảo đối với ông bà, cha mẹ và các anh chị em trong gia đình.
- Có thái độ đúng với những quyền mình được hưởng, không yêu cầu đòi hỏi quá mức so với điều kiện thực tế của gia đình mình.
3. Thái độ :
- Có thói quen chào hỏi lễ độ; có thái độ tôn trọng những người trong gia đình.
- Biết quan tâm, chăm sóc đối với những người trong gia đình.
II . ĐỒ DÙNG DẠY – HỌC:
1. Giáo viên: - Tranh, ảnh về gia đình tiêu biểu.
 - Tranh về trạng thái gia đình: 
2. Học sinh: HS chuẩn bị 2 tiểu phẩm : “Gia đình bạn Hoa” và “Bé trai không ngưng khóc”.
III. HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC. 
A. Ổn định tổ chức lớp: 1’
B. Tiến trình giờ dạy:
Thời gian
Nội dung
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
3’
2’
32’
3’
1. Kiểm tra bài cũ: 
2. Bài mới:
a. Giới thiệu bài :
b. Các hoạt động: 
* Hoạt động 1: 
Xem tranh và nói nội dung.
* Hoạt động 2: 
Tiểu phẩm : Gia đình bạn Hoa.
*Hoạt động 4: 
Kể chuyện : “ Bé trai không ngưng khóc”.
*Hoạt động 4 - 
Thảo luận nội dung tranh.
4. Củng cố, dặn dò:
- Trẻ em có những quyền và bổn phận gì đối với gia đình?
- Em đã làm gì để thể hiện bổn phận của mình ntn đối với gia đình?
-> GV nhận xét, đánh giá.
* GV cho cả lớp hát bài 
“ Cả nhà thương nhau”
-> GV giới thiệu bài học.
* GV treo ba bức tranh về ba mô hình gia đình. Gọi HS giới thiệu những người trong mỗi tranh. 
- Các bức tranh có thể hiện hình ảnh một gia đình không ?
- Theo em, gia đình bao gồm những ai?
-> GV kết luận.
* GV gọi HS lên diễn tiểu phẩm.
Hỏi:
- Câu chuyện nói về điều gì ?
- Khi Hoa bị ốm, bố mẹ Hoa có thái độ ntn?
- Việc làm của bố mẹ Hoa nói lên điều gì ?
- Sau khi khỏi bệnh, Hoa có ý nghĩ ntn? Suy nghĩ của Hoa có đúng không? Vì sao ?
-> GV chốt ý chính.
* Gọi HS diễn lại ND câu chuyện.
- Vì sao em bé lại khóc mặc dù đã được các con thú cho ăn và dỗ dành chu đáo ?
+ Ý kiến của bác Cú đưa ra có đúng không? Vì sao?
- Ai có trách nhiệm chăm sóc đứa bé ?
- Em có suy nghĩ gì khi xem xong câu truyện này?
-> GV kết luận.
* GV treo ba tranh.
- Trong tranh gđ hạnh phúc, các con được chăm sóc, đối xử như thế nào ?
- Điều đó thể hiện quyền gì của trẻ em?
- Trong tranh gđ không hạnh phúc bố mẹ hay đánh nhau, cãi nhau con cái sẽ ntn? Như thế trẻ em không được hưởng quyền gì ?
- Trẻ em nếu không có gia đình thì sẽ như thế nào ? Đó là những đứa trẻ bị mất quyền gì?
-> GV kết luận: Trẻ em có quyền có cha mẹ, có quyền được hưởng sự chăm sóc của cha mẹ. Cả cha mẹ đều có trách nhiệm chăm sóc nuôi dưỡng con
* GV nhắc lại nội dung bài học.
- Dặn HS ghi nhớ quyền và bổn phận của trẻ em. 
- 2 HSTL, HS khác nhận xét.
* Cả lớp hát.
* HS quan sát tranh và giới thiệu theo tranh.
- Các bức tranh đều thể hiện hình ảnh một gia đình.
- HSTL.
* 6 HS lên đóng vai. 
- Bạn Hoa bị ốm.
- Lo lắng và hết lòng chăm sóc Hoa.
- Bố mẹ rất yêu thương Hoa.
- Hoa cảm động và hứa sẽ học thật giỏi để cha mẹ vui lòng. Suy nghĩ của Hoa rất đúng vì công ơn của cha mẹ rất lớn lao.
- HS lắng nghe.
* HS đóng vai diễn lại câu chuyện.
- HS nối tiêp trả lời.
- Cha mẹ và những người thân.
- HS trả lời.
- HS lắng nghe.
* HS quan sát và thảo luận.
- HS nối tiếp trình bày ý kiến.
- Trẻ em không được hưởng sự chăm sóc của cha mẹ.
- Trẻ em rất thiệt thòi. không được hưởng sự chăm sóc, nuôi dưỡng của cha mẹ.
- HS lắng nghe.
* 3 HS nhắc lại 3 ý cơ bản của bài học. 
QUYỀN VÀ BỔN PHẬN TRẺ EM
BÀI 3: ĐẤT NƯỚC VÀ CỘNG ĐỒNG.
I. MỤC TIÊU :
1. Kiến thức :
- HS hiểu được khái niệm đất nước, cộng đồng; hiểu được quyền của các em được hưởng sự quan tâm chăm sóc của, cộng đồng.
- HS hiểu được trách nhiệm của em đối với đất nước và cộng đồng.
2. Kĩ năng :
- HS biết yêu quê hương, đất nước, quí mến những người sống xung quanh mình, phục vụ mình.
- HS biết tôn trọng pháp luật và những qui định của cộng đồng. Co thái độ bất bình với những việc làm sai trái, xâm phạm đến quyền trẻ em. 
3. Thái độ :
- HS biết tự giác thực hiện nếp sống văn minh, giữ gìn trật tự công cộng, vệ sinh môi trường, luật an toàn giao thông.
- HS biết tham gia các hoạt động xã hội ở địa phương.
II . ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC.
1. Giáo viên: - Tranh ảnh về sinh hoạt cộng đồng. Phiếu học tập.
2. Học sinh: - Chuẩn bị câu chuyện: “Câu chuyện trên đường phố”.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC 
A. Ổn định tổ chức lớp: 1’
B. Tiến trình giờ dạy:
Thời gian
Nội dung
Hoạt động dạy của GV
Hoạt động học của HS
2’
2’
32’
3’
1. Kiểm tra bài cũ: 
2. Bài mới:
a. Giới thiệu bài :
b. Các hoạt động: 
* Hoạt động 1: 
Nhận biết về cộng đồng và đất nước.
* Hoạt động 2: Trả lời trên phiếu học tập. 
*Hoạt động 3: Chuyện kể: Câu chuyện trên đường phố.
4. Củng cố, dặn dò:
* Nêu các quyền và bổn phận của trẻ em đối với đất nước và cộng đồng?
- Em đã làm gì để thể hiện trách nhiệm của mình đối với đất nước và cộng đồng? 
-> Nhận xét, đánh giá.
* Cho HS hát bài: Bốn phương trời ta về đây chung vui.
-> GV giới thiệu bài học.
* GV treo tranh về sinh hoạt XH nơi HS đang sống.
- GV 4 nhóm HS, Y/c HS quan sát và tìm hiểu nội dung mỗi tranh. 
-> GV chốt ý chính.
* GV phát phiếu học tập cho các nhóm thảo luận.
- Gọi đại diện các nhóm trình bày ý kiến.
- GV nhận xét, chốt ý đúng.
-> Gọi HS rút ra ghi nhớ: 
* Gọi HS kể chuyện.
- Câu chuyện nói lên điều gì ?
- Từ câu chuyện này em rút ra bài học gì ?
-> GV kết luận. 
* Gọi HS nhắc lại nội dung bài học.
- Nhận xét giờ học.
- Dặn dò HS.
* 2 HS trả lời, HS cả lớp theo dõi, nhận xét.
* Cả lớp hát.
* HS quan sát tranh .
- Các nhóm HS thảo luận.
- Đại diện các nhóm báo cáo kết quả.
- Cả lớp bổ sung ý kiến.
- HS lắng nghe.
* Các nhóm thảo luận rồi cử đại diện nhóm trả lời câu hỏi trước lớp.
- HS lắng nghe.
- HS nêu ghi nhớ.
* 1 HS kể chuyện.
- Trẻ em cũng phải có bổn phận tuân theo pháp luật và trật tự an toàn giao thông
- HS nối tiếp trả lời.
- HS lắng nghe và nhắc lại
* 1 HS nêu.
- Lắng nghe.
QUYỀN VÀ BỔN PHẬN TRẺ EM
BÀI 4: TRƯỜNG HỌC
I. MỤC TIÊU 
1. Kiến thức:
- HS hiểu được đi học là một quyền lợi và trách nhiệm của trẻ em.
- HS hiểu các hoạt động ở nhà trường là nhằm giúp các em trưởng thành, do đó các em phải có bổn phận chăm học, vâng lời dạy bảo của thầy cô giáo.
2. Kĩ năng :
- HS biết cách chào hỏi thầy, cô giáo, biết cách giao tiếp với bạn bè.
- HS biết giữ trật tự, biết giữ gìn vệ sinh trong lớp, trong trường.
3. Thái độ : 
- HS có thái độ yêu quí bạn bè, kính trọng thầy, cô giáo.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
1. Giáo viên: - Tranh ảnh trường Tiểu học( quang cảnh chung, cảnh lớp học, cảnh HS vui chơi)
2. Học sinh: - Chuyện kể : Bạn Nam không muốn đi học.
	 - Giấy A4, bút màu.
III . HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC.
A. Ổn định tổ chức lớp: 1’
B. Tiến trình giờ dạy:
Thời gian
Nội dung
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
2’
2’
32’
3’
1. Kiểm tra bài cũ: 
2. Bài mới:
a. Giới thiệu bài :
b. Các hoạt động: 
* Hoạt động 1: Kể chuyện : “Bé Nam không muốn học”
* Hoạt động 2: 
Thảo luận qua tranh (ảnh ) về nhà trường.
*Hoạt động 3: 
Trò chơi vẽ tranh về chủ đề trường em.
4. Củng cố, dặn dò:
* Trẻ em được hưởng các quyền gì từ đất nước và cộng đồng?
- Trẻ em cần có bổn phận như thế nào đối với đất nước và cộng đồng?
-> Nhận xét, đánh giá.
* Cho HS hát bài: “ Em yêu trường em” và “ Đi học vui”
-> Giới thiệu chủ đề: 
* Gọi một nhóm HS đóng vai diễn lại truyện. 
- GV cho HS thảo luận :
+ Vì sao bạn Nam đói bụng mà lại vào cửa hiệu bán thuốc?
+ Vì sao bạn Nam không giúp được cụ già ?
+ Vì sao bạn Nam thay đổi thái độ muốn đến trường học ?
* GV treo tranh, YC học sinh quan sát các hoạt động của trường.
- Vì sao mọi trẻ em đều phải đến trường học ?
- Ở trường các em làm những việc gì? Ai dạy bảo các em ở trường ?
- Em ước mơ sau này lớn lên sẽ làm nghề gì ?
- Để đạt được ước mơ đó, các em phải làm gì từ bây giờ ?
-> GVKL.
* GV chia nhóm HS, y/c các nhóm tự vẽ cảnh hoặc người về trường em.
- Cho các nhóm dán tranh lên bảng, HS đại diện lên giới thiệu về các bức của nhóm mình.
- GV nhận xét.
-> GV chốt nội dung chính. 
* Gọi HS nhắc lai nội dung bài học.
- Cho cả lớp cùng hát bài : Đi học vui.
- Dặn HS ghi nhớ bài học.
* 2 HS trả lời, HS cả lớp theo dõi, nhận xét và bổ sung.
* HS hát.
* HS đóng vai kể lại câu chuyện.
+ Vì bạn Nam không biết đọc nên vào nhầm cửa hiệu bán thuốc.
+ Vì bạn Nam không đọc được.
+ Vì Nam hiểu rằng không biết chữ thì không làm được việc gì 
* HS quan sát và trả lời câu hỏi.
- Đến trường để học chữ học tính toánđược vui chơi và tham gia các hoạt động khác
- Được học tập và vui chơiThầy, cô giáo là người dạy bảo em.
- HS tự nói lên ý muốn của mình.
- HS nối tiếp nhau trả lời. (phải chăm học và thực hiện những điều thầy, cô giáo dạy bảo)
- HS lắng nghe.
* HS chia 4 nhóm, nhận giấy, bút và vẽ tranh.
- Các nhóm dán tranh lên bảng, giới thiệu tranh.
-> HS lắng nghe và nhắc lại .
- Cả lớp cùng hát.
QUYỀN VÀ BỔN PHẬN TRẺ EM
BÀI 5: Ý KIẾN CỦA EM CŨNG QUAN TRỌNG
I . MỤC TIÊU 
1. Kiến thức:
- HS hiểu được mọi trẻ emcó quyền có ý kiến riêng và những ý kiến đó cần được mọi người tôn trọng.
- HS cần biết ý kiến được mọi người tôn trọng phải là những ý kiến chân thực, thẳng thắn, phù hợp với điều kiện hoàn cảnh thực tế của gia đình nhà trường và xã hội.
2. Kĩ năng :
- HS biết cách nói năng thưa gửi khi nói lên ý kiến của mình với người lớn tuổi.
- HS biết cách diễn đạt những ý nghĩ, đề nghị của mình. Biết lắng nghe, tôn trọng ý kiến của người khác.
3 . Thái độ :
- HS có thái độ mạnh dạn, tự tin vaò bản thân mình. Có thái độ thẳng thắn, thành thật khi nói lên ý kiến của mình.
II. ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC.
1. Giáo viên: - Chuẩn bị phiếu làm hoa dân chủ. một cành cây làm cây hoa.
2. Học sinh: - Một nhóm HS đóng tiểu phẩm : “ Một buổi tối ở gia đình bạn Lan”
III. HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC.
A. Ổn định tổ chức lớp: 1’
B. Tiến trình giờ dạy:
Thời gian
Nội dung
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
2’
2’
32’
3’
1. Kiểm tra bài cũ: 
2. Bài mới:
a. Giới thiệu bài :
b. Các hoạt động: 
* Hoạt động 1: 
Trò chơi phóng viên.
* Hoạt động 2: Trò chơi hái hoa dân chủ.
*Hoạt động 3: 
Tiểu phẩm: 
“ Một buổi tối ở gia đình Lan”
4. Củng cố, dặn dò:
* Trẻ em có quyền gì khi đến trường học?
- Trẻ em cần có bổn phận như thế nào đối với trường học?
-> Nhận xét, đánh giá.
* Cho cả lớp hát bài: Chào người bạn mới đến.
-> GV giới thiệu chủ đề bài học.
* GV hỏi: Trẻ em có quyền được nói lên ý kiến của mình không ?
- GV giới thiệu trò chơi và HD cách chơi.
- Cử 3 HS đại diện cho 3 tổ lần lượt lên thi phỏng vấn các bạn trong tổ mình. 
- Gọi HS nhận xét, bình chọn phóng viên giỏi nhất.
-> GV chốt ý chính. 
* GV tổ chức cho HS hái hoa dân chủ.
- GV gọi HS xung phong lên hái hoa và nêu ý kiến của mình về nội dung được hỏi.
-> GV nhận xét và kết luận. 
* Cho HS diễn tiểu phẩm . 
YC HS thảo luận.
- Em nghĩ gì về ý kiến của Mẹ Lan và của bố Lan về việc học của Lan?.
- Lan đã có ý kiến giúp đỡ gia đình như thế nào? Cách giải quyết đó của bạn Lan có phù hợp với thực tế không ?
- Nếu ở trong trường hợp của Lan, em có cách giải quyết như thế nào ?
-> GV tóm tắt ý kiến của HS và rút ra kết luận .
* GV hệ thống lại nội dung bài học
- Cho cả lớp cùng nhau hát bài : Chào người bạn mới đến.
- Dặn dò HS.
* 2 HS trả lời, HS cả lớp theo dõi, nhận xét và bổ sung.
* Cả lớp hát.
* HS nối tiếp nhau trả lời.
- HS làm phóng viên phỏng vấn các bạn trong lớp.
- HS nối tiếp trả lời các câu hỏi của phóng viên.
- Cả lớp bình chọn.
- HS lắng nghe.
* HS tham gia trò trơi hái hoa dân chủ.
- HS lắng nghe và ghi nhớ.
* 3 HS lên thể hiện tiểu phẩm .
- HS trả lời.
- Lan sẽ đi học một buổi còn một buổi thì giúp mẹ làn bánh, đồng thời Lan sẽ thức khuya để học bài.
- HS nối tiếp trả lời.
- HS lắng nghe.
* HS lắng nghe.
- Cả lớp cùng hát.