Giáo án Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2018-2019 - Phạm Thị Thu Hiền
A. Mục tiêu cần đạt : Giúp học sinh:
a. Về kiến thức .
- Giúp HS ôn lại kiến thức về văn bản thuyết minh.
- Hiểu việc sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh làm cho văn bản thuyết minh sinh động hơn.
b.Về kĩ năng.
- Biết cách sử dụng một số biện pháp nghệ thuật vào văn bản thuyết minh.
- Nhận ra và vận dụng các biện pháp nghệ thuật khi viết văn thuyết minh.
c.Về thái độ.
- GD học sinh ý thức học tập nghiêm túc .
B. Chuẩn bị của GV và HS:
- GV: Soạn bài và đọc tài liệu tham khảo;
- HS: Đọc và chuẩn bị bài ở nhà; tham khảo tài liệu có liên quan đến bài học.
C. Tiến trình lên lớp:
a cã ý thøc chÊm c©u ho¹ch chÊm c©u kh«ng ®óng ng÷ ph¸p Bè côc cha khoa häc, cha l« gÝch * Ho¹t ®éng 3: Híng dÉn söa lçi. - Gi¸o viªn ph¸t bµi, häc sinh tù söa lçi theo híng dÉn c¶u gi¸o viªn. * Ho¹t ®éng 4: §äc bµi mÉu, híng dÉn häc sinh ph©n tÝch u, nhîc ®iÓm cña bµi d. Híng dÉn häc bµi - VÒ nhµ tiÕp tôc söa lçi cho bµi viÕt, lËp l¹i dµn bµi cho bµi viªt trªn c¬ së gi¸o viªn ®· gîi ý - So¹n bµi: §ång chÝ §äc kü bµi th¬ Tr¶ lêi c©u hái SGK ====================================================== Ngµy so¹n: 21/ 10/ 18 Ngµy d¹y: 24/ 10/ 18 - 94, 26/10- 92 tiÕt 43 §ång chÝ ( ChÝnh H÷u) A. Môc tiªu cÇn ®¹t a. VÒ kiÕn thøc: - Mét sè hiÓu biÕt vÒ hiÖn thùc nh÷ng n¨m ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p cña d©n téc ta. - Gióp häc sinh c¶m nhËn ®îc lÝ tëng cao ®Ñp, vÎ ®Ñp ch©n thùc gi¶n dÞ cña t×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi keo s¬n lµm nªn søc m¹nh tinh thÇn vµ h×nh ¶nh ngêi lÝnh c¸ch m¹ng ®îc thÓ hiÖn trong bµi th¬. - N¾m ®îc ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi th¬: ng«n ng÷ th¬ b×nh dÞ, biÓu c¶m, chi tiÕt ch©n thùc h×nh ¶nh gîi c¶m vµ c« ®óc giµu ý nghÜa biÓu tîng. b. VÒ kü n¨ng: RÌn kü n¨ng ®äc diÔn c¶m th¬ hiÖn ®¹i, thÊy ®îc m¹ch c¶m xóc trong bµi th¬, rÌn n¨ng lùc c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c chi tiÕt nghÖ thuËt c¸c h×nh ¶nh trong mét t¸c phÈm th¬ giµu c¶m høng hiÖn thùc mµ kh«ng thiÕu søc bay bæng. c. VÒ th¸i ®é: Tù hµo vµ noi g¬ng c¸c chiÕn sÜ c¸ch m¹ng, häc tËp t×nh ®ång ®éi keo s¬n, tinh thÇn chiÕn ®Êu qu¶ c¶m kh«ng ng¹i gian khã, quªn m×nh v× tæ quèc. b. ChuÈn bÞ - GV: Baøi soaïn- Nhöõng ñieàu caàn löu yù SGV/ 124-125 Vaên baûn Ñoàng chí, tranh ¶nh minh häa - HS: Ñoïc kó vaên baûn – Soaïn baøi. c. TiÕn tr×nh d¹y - häc Ho¹t ®éng 1: Khëi ®éng * KiÓm tra bµi cò: §äc ®o¹n trÝch “ Lôc V©n Tiªn gÆp n¹ncøu KiÒu NN”. Nªu gi¸ trÞ ND- NT cña v¨n b¶n? * Daãn vaøo baøi môùi: Töø sau Caùch maïng thaùng Taùm 1945, trong vaên hoïc hieän ñaïi Vieät Nam xuaát hieän moät ñeà taøi môùi: Tình ñoàng chí, ñoàng ñoäi cuûa ngöôøi chieán só caùch maïng – anh boä ñoäi cuï Hoà. Chính Höõu ñaõ laø moät trong nhöõng nhaø thô ñaàu tieân goùp thaønh coâng vaøo ñeà taøi aáy baèng baøi thô ñaëc saéc: Ñoàng chí -Tr¶ lêi - NhËn xÐt vµ cho ®iÓm b¹n - Nghe Ho¹t ®éng 2: T×m hiÓu chung ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶? TB ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c phÈm? TB Yeâu caàu ñoïc: NhÞp th¬ chËm diÔn t¶ t×nh c¶m, c¶m xóc ®îc l¾ng ®éng dån nÐn ? Bè côc cña bµi th¬? I.T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶: - Tªn khai sinh: TrÇn §×nh §¾c, sinh n¨m 1926 - Quª: Can Léc-Hµ TØnh - Chuyeân vieát veà ngöôøi lính vaø chieán tranh. - Th¬ «ng c¶m xóc dån nÐn, ng«n ng÷ vµ h×nh ¶nh chon läc, hµm sóc. 2.T¸c phÈm - ThÓ lo¹i: Th¬ tù do - S¸ng t¸c ®Çu n¨m 1948 - Mét trong nh÷ng t¸c phÈm tiªu biÓu nhÊt viÕt vÒ ngêi lÝnh c¸ch m¹ng cña v¨n häc thêi kú chèng ph¸p 2.§äc: 3. Chó thÝch: 3. Bè côc: - 7 c©u ®Çu: C¬ së h×nh thµnh t×nh ®ång chÝ - 10 c©u tiÕp: Nh÷ng biÓu hiÖn vµ søc m¹nh cña t×nh ®ång chÝ - 3 c©u tiÕp: H×nh ¶nh ngêi lÝnh trong ®ªm phôc kÝch giÆc. Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n - §äc 7 c©u th¬ ®Çu. Y Më ®Çu bµi th¬ t¸c gi¶ giíi thiÖu quª h¬ng anh nh thÕ nµo? K ? Hai c©u ®Çu cho thÊy hä cã sù t¬ng ®ång nh thÕ nµo vÒ c¶nh ngé? K ? H×nh ¶nh “Sóng bªn sóng, ®Çu s¸t bªn ®Çu” cho thÊy hä cßn chung ®iÒu g×? K GV: §éi ngò s¸t c¸nh trïng ®iÖp trong ®Êu tranh t×nh ®ång chÝ g¾n ghÐp con ngêi thµnh mét søc m¹nh to lín trong ®Êu tranh. ? H×nh ¶nh “§ªm rÐt chung ch¨n” cho thÊy hä cßn chung ®iÒu g×? K ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh th¬? ? Qua ®ã em thÊy t×nh ®ång chÝ ®îc h×nh thµnh trªn nh÷ng c¬ së nµo? K ?T¹i sao c©u th¬ thø 7 l¹i chØ cã 2 tiÕng ®ång chÝ vµ dÊu chÊm c¶m? §iÒu ®ã cã g× ®Æc biÖt? G - GV: Tæ chøc cho HS tr¶ lêi bµi tËp luyÖn tËp. - HS: Tr¶ lêi, nhËn xÐt, kÕt luËn. - GV: Bæ sung, thèng nhÊt. II. T×M HIÓU V¡N B¶N C¬ së h×nh thµnh t×nh ®ång chÝ. - Quª h¬ng anh níc m¨n ®ång chua Lµng t«i nghÌo ®Êt c¸y lªn sái ®¸ Cïng c¶nh ngé xuÊt th©n: tõ n«ng d©n nghÌo “ níc mÆn ®ång chua”, “ ®Êt cµy lªn sái ®¸”. Sóng bªn sóng, ®Çu s¸t bªn ®Çu Cïng chung nhiÖm vô “ sóng bªn sóng”, cïng chung ý chÝ, lý tëng “®Çu s¸t bªn ®Çu” §ªm rÐt chung ch¨n thµnh ®«i tri kØ Cïng chia sÎ nh÷ng gian khã. * NT: H×nh ảnh ch©n thùc, giµu søc biÓu c¶m. T×nh ®ång chÝ ®îc h×nh thµnh tõ nh÷ng ngêi cïng hoµn c¶nh xuÊt th©n, cïng chung nhiÖm vô, lý tëng, cïng chia sÎ nh÷ng gian khã. ->C©u th¬ chØ cã mét tõ víi 2 tiÕng vµ dÊu chÊm than t¹o mét nèt nhÊn vang lªn nh mét sù ph¸t hiÖn, mét lêi kh¼ng ®Þnh ,®ång thêi l¹i nh mét c¸i b¶n lÒ g¾n kÕt ®o¹n ®Çu víi ®o¹n 2. 6 c©u th¬ ë tríc 2 tiÕng Êy lµ céi nguån vµ sù h×nh thµnh cña t×nh ®ång chÝ keo s¬n gi÷a nh÷ng ngêi ®ång ®éi. 10 c©u tiÕp lµ biÓu hiÖn cô thÓ c¶m ®éng cña t×nh ®ång chÝ. *. LuyÖn tËp: C©u 1: C. C©u 2: D. C©u 3: D IV. Cñng cè. - HS: Nh¾c l¹i c¬ së h×nh thµnh t×nh ®ång chÝ . V. HDVN - N¾m v÷ng toµn bé kiÕn thøc ®· häc. - BTVN: Häc thuéc lßng bµi th¬. - ChuÈn bÞ bµi míi: PhÇn 2,3 cña bµi th¬( Chó ý su tÇm thªm mét sè t¸c phÈm nãi vÒ ngêi lÝnh ®Ó so s¸nh vµ lµm luyÖn tËp ====================== Ngµy so¹n: 21/ 10/ 18 Ngµy d¹y: 24/ 10/ 18 - 94, 26/10- 92 TiÕt 44: §ång chÝ ( tt) (ChÝnh H÷u) A. Môc tiªu : Gióp häc sinh : - C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp ch©n thùc, gi¶n dÞ cña t×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi vµ h×nh ¶nh ngêi lÝnh c¸ch m¹ng ®îc thÓ hiÖn trong bµi th¬. - N¾m ®îc nÐt ®Æc s¾c nghÖ thuËt cña bµi th¬: chi tiÕt ch©n thùc h×nh ¶nh gîi c¶m vµ c« ®óc, giµu ý nghÜa biÓu tîng. - RÌn luyÖn n¨ng lùc c¶m thô vµ ph©n tÝch c¸c chi tiÕt nghÖ thuËt, c¸c h×nh ¶nh trong mét t¸c phÈm th¬ giµu c¶m høng hiÖn thùc mµ kh«ng thiÕu søc bay bæng. b. ph¬ng ph¸p: - Gi¶ng, ph¸t vÊn, th¶o luËn nhãm. c. ChuÈn bÞ: - GV: Gi¸o ¸n bµi gi¶ng, tranh ¶nh minh häa. - HS: S¸ch gi¸o khao, vë ghi, t×m hiÓu tµi liÖu liªn quan ®Õn bµi häc. d. TiÕn lªn líp : I. æn ®Þnh tæ chøc. - KiÓm tra sÜ sè. II. KiÓm tra bµi cò. C©u hái: §oc thuéc lßng 7 c©u th¬ ®Çu.c¬ së h×nh thµnh t×nh ®ång chÝ? III. Bµi míi. Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu chi tiÕt v¨n b¶n - §äc 10 c©u tiÕp theo. ? Em h·y t×m nh÷ng h×nh ¶nh biÓu hiÖn t×nh ®ång chÝ? K ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh mµ t¸c gi¶ sö dông? K ?Tõ “mÆc kÖ” cã ph¶i chøng tá ngêi lÝnh rÊt v« t©m v« t×nh v« tr¸ch nhiÖm víi gia ®×nh. ý kiÕn em ntn? G ?TÊt c¶ nh÷ng h×nh ¶nh ®ã gióp em hiÓu ®iÒu g× vÒ biÓu hiÖn cña t×nh ®«ng chÝ?K ?T×nh ®ång chÝ ®ång ®éi cßn ®îc thÓ hiÖn ë sù chia sÎ nh÷ng khã kh¨n chiÕn ®Êu, em h·y chøng minh? ?T¸c dông cña nghÖ thuËt ®ã? G ?TÊt c¶ nh÷ng khã kh¨n thiÕu thèn ®ã, ngêi lÝnh ph¶i tr¶i qua vËy ®iÒu g× gióp hä vît qua nh÷ng gian khæ Êy? - §äc 3 c©u th¬ cuèi. Y ? Em c¶m nhËn ®îc ®iÒu g× qua hai c©u th¬ trªn? ? Theo em h×nh ¶nh ®Çu sóng tr¨ng treo lµ h×nh ¶nh t¶ thùc hay biÓu tîng? G II. T×M HIÓU V¡N B¶N 1-C¬ së h×nh thµnh t×nh ®ång chÝ. 2.Nh÷ng biÓu hiÖn vµ søc m¹nh cña t×nh ®ång chÝ Ruéng n¬nggöi b¹n Gian nhµmÆc kÖ giã Nhí ngêi ra lÝnh T«i anh:C¬n Êm l¹nh Sèt®Çm må h«i Anhr¸ch vai QuÇnm¶nh v¸ Ch©n ->H×nh ¶nh gÇn gòi th©n quen g¾n bã th©n thiÕt víi ngêi d©n vËt quý gi¸ nhÊt g¾n bã m¸u thÞt kh«ng dÔ tõ bá ®îc.->Lµ sù c¶m th«ng s©u xa. ->Kh«ng: ThÓ hiÖn t×nh c¶m lín lao ®i ®¸nh giÆc cøu níc theo cô hå kh¸ng chiÕn. T×nh c¶m lín ®ã ®· chiÕn th¾ng t×nh c¶m nhá. ->Gîi t×nh c¶m vui tÕu t¸o hãm hØnh l¹c quan cña chiÕn sÜ trÎ. ->GiÕng níc gèc ®a h×nh ¶nh nh©n ho¸ ho¸n dô chØ quan hÖ nçi nhí cña ngêi hËu ph¬ng. *Lµ sù c¶m th«ng s©u xa nh÷ng t©m t nçi lßng cña nhau. ->SÎ chia gian lao thiÕu thèn cña cuéc ®êi ngêi lÝnh, bÖnh s«t rÐt hµnh h¹ ngêi lÝnh. Song næi bËt vÎ ®Ñp cña anh bé ®éi lµ nô cêi cña ngêi lÝnh, bót ph¸p t¶ ch©n thùc trong thêi kú gian khæ khèc liÖt nhÊt, nh÷ng n¨m ®Çu cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng ph¸p vò khÝ trang bÞ quan trang qu©n dông thuèc men thiÕu thèn. ->DiÔn t¶ sù g¾n bã chia sÎ sù gièng nhau mäi c¶nh ngé cña ngêi lÝnh. *Cïng nhau chia sÎ nh÷ng gian lao thiÕu thèn t×nh c¶m s©u s¾c th¾m thiÕt. (§ã chÝnh lµ thÓ hiÖn søc m¹nh lµm lªn chiÕn th¾ng cña ngêi lÝnh) 3. H×nh ¶nh ngßi lÝnh trong ®ªm phôc kÝch giÆc §ªm nay rõng hoang s¬ng muèi §øng c¹nh bªn nhau chê giÆc tíi Thêi tiÕt kh¾c nghiÖt, ngêi lÝnh s¸t c¸nh bªn nhau s½n sµng chiÕn ®Êu. Søc m¹nh t×nh ®ång chÝ ®· gióp hä vît lªn tÊt c¶ nh÷ng kh¾c nghiÖt cña thêi tiÕt vµ mäi gian khæ thiÕu thèn. T×nh ®ång chÝ ®· sëi Êm lßng hä gi÷a c¶nh rõng hoang mïa ®«ng, s¬ng muèi gi¸ rÐt. H×nh ¶nh §Çu sóng tr¨ng treo - T¶ thùc: H×nh ¶nh ngßi lÝnh phôc kÝch giÆc trong ®ªm tr¨ng. - BiÓu tîng: Sóng- tr¨ng: GÇn-xa, thùc t¹i-méng m¬, chiÕn sÜ-thi sÜ, chiÕn tranh-hoµ b×nh. Trong cuéc sèng chiÕn ®Êu gian khæ, ngêi lÝnh m¬ vÒ mét cuéc sèng hoµ b×nh. *Lµ bøc tranh ®Ñp vÒ ®«ng chÝ ®ång ®éi cña ngêi lÝnh-biÓu tîng ®Ñp vÒ cuéc ®êi chiÕn sÜ. Ho¹t ®éng 4: Tæng kÕt ? Em caûm nhaän gì veà hình aûnh anh boä ñoäi thôøi khaùng chieán choáng Phaùp? laø nhöõng noâng daân ngheøo vì nghóa lôùn maø ra ñi khaùng chieán nhöng khoâng queân laøng queâ, gia ñình Vöôït qua nhöõng gian khoå thieáu thoán, beänh taät, vaãn laïc quan yeâu ñôøi. Ñeïp nhaát laø tính ñoàng ñoäi, ñoàng chí saâu naëng, thaém thieát. Keát tinh bieåu töôïng laø hình aûnh Ñaàu suùng traêng treo ? NhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt cña bµi th¬? Néi dung cña bµi th¬? T¹i sao t¸c gi¶ l¹i ®Æt tªn nhan ®Ì cña bµi th¬ lµ ®ång chÝ? iii. Tæng kÕt NghÖ thuËt: Chi tiÕt h×nh ¶nh gi¶n dÞ, ch©n thùc, giµu søc biÓu c¶m. Néi dung. Bµi th¬ thÓ hiÖn h×nh tîng ngêi lÝnh c¸ch m¹ng vµ sù g¾n bã keo s¬n cña hä. IV. LuyÖn tËp. §ång chÝ lµ cïng chÝ híng cïng lý tëng b¶n chÊt c¸ch m¹ng cña t×nh ®«ng ®éi thÓ hiÖn s©u s¾c t×nh ®ång ®éi. D. Híng dÉn häc bµi Lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp Häc thuéc bµi th¬ N¾m v÷ng néi dung vµ nghÖ thuËt So¹n bµi: Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh T×m hiÓu t¸c gi¶, t¸c phÈm Tr¶ lêi c©u hái SGK ========================================= Ngµy so¹n: 21/ 10/ 18 Ngµy d¹y: 27/ 10/ 18 - 94, 92 tiÕt 45 Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh ( Ph¹m TiÕn DuËt) a. Môc tiªu cÇn ®¹t a. VÒ kiÕn thøc: - Gióp häc sinh c¶m nhËn ®îc nÐt ®éc ®¸o cña h×nh tîng nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh cïng h×nh ¶nh nh÷ng ngêi l¸i xe Trêng S¬n hiªn ngang dòng c¶m s«i næi, hãm hØnh, trÎ trung trong bµi th¬. - ThÊy ®îc hiÖn thùc cuéc kh¸ng chiÕn chèng MÜ cøu níc ®îc ph¶n ¸nh trong t¸c phÈm. - ThÊy ®îc nh÷ng nÐt riªng cña giäng ®iÖu ng«n ng÷ bµi th¬. b. VÒ kü n¨ng: - RÌn kü n¨ng ®äc diÔn c¶m th¬ hiÖn ®¹i. - Ph©n tÝch ®îc vÎ ®Ñp h×nh tîng ngêi chiÕn sÜ l¸i xe Trêng S¬n trong bµi th¬. c. VÒ th¸i ®é: Qua tinh thÇn l¹c quan hiªn ngang, dòng c¶m vµ trµn ®Çy niÒm tin cña c¸c chiÕn sÜ c¸ch m¹ng, tõ ®ã häc tËp vµ nªu cao tinh thÇn cña c¸c chiÕn sÜ. B. ChuÈn bÞ: - GV: Baøi soaïn- Nhöõng ñieàu caàn löu yù SGV/ 145-146 - HS: Ñoïc kó vaên baûn – Soaïn baøi. c.TiÕn tr×nh ho¹t ®éng Ho¹t ®éng cña gi¸o viªn-häc sinh Néi dung bµi häc Ho¹t ®éng1: Khëi ®éng * KiÓm tra bµi cò : §äc diÔn c¶m bµi th¬ §ång chÝ – ChÝnh H÷u ? Ph©n tÝch h×nh ¶nh “ ®Çu sóng tr¨ng treo” ? * Daãn vaøo baøi môùi -Tr¶ lêi -NhËn xÐt vµ cho ®iÓm - Nghe Ho¹t ®éng2: T×m hiÓu chung ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶? TB ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ bµi th¬?TB GV neâu yeâu caàu ñoïc: Giäng vui t¬i, s«i næi thÓ hiÖn tinh thÇn l¹c quan tù hµo ung dung tù t¹i., tinh thÇn dòng c¶m cña tuæi trÎ. - Gv: TiÓu ®éi (®¬n vÞ gåm 12 ngêi); ch«ng chªnh (®u ®a, kh«ng v÷ng ch¾c, kh«ng yªn æn) .BÕp hoµng cÇm( Chó thÝch SGK- hs ®äc) ? Bµi th¬ ®îc viÕt theo thÓ th¬ g×? I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶. - Ph¹m TiÕn DuËt (1941-2007), quª Thanh Ba, Phó Thä. - Mét trong nh÷ng g¬ng mÆt tiªu biÓu cña thÕ hÖ c¸c nhµ th¬ trÎ thêi chèng Mü - Th¬ «ng cã giäng ®iÖu s«i næi, trÎ trung, hån nhiªn, tinh nghÞch mµ s©u s¸c. 2. T¸c phÈm: - N»m trong tËp th¬ ®îc tÆng gi¶i nhÊt cuéc thi th¬ cña b¸o v¨n nghÖ n¨m 1969 3. §äc 4. Chó thÝch 5. ThÓ th¬ : Tù do,c©u dµi, nhÞp ®iÖu linh hoat nh c©u v¨n xu«i, Ýt vÇn, bèn c©u mét khæ, kh¸c víi kiÓu th¬ tù do cña bµi ®ång chÝ. Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu chi tiÕt ?Nhan ®Ò bµi th¬ cã g× kh¸c l¹?K ?Em thÊy trong bµi th¬ cã h×nh ¶nh nµo næi bËt ?K ( Nh÷ng chiÕc xe kg kÝnh). ? Nhng t¹i sao t¸c gi¶ cßn thªm vµo nhan ®Ò hai ch÷ Bµi th¬? GV: Mét h×nh ¶nh næi bËt trong bµi th¬ lµ nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh. VËy nh÷ng chiÕc xe ®ã næi bËt nh thÕ nµo chóng ta cïng t×m hiÓu : ?H×nh ¶nh chiÕc xe ®îc giíi thiÖu ntn?TB ?T¸c gi¶ lÝ gi¶i v× sao xe kh«ng cã kÝnh?K -> Nguyªn nh©n thùc do bom ®¹n C©u th¬ gÇn v¨n xu«igiäng th¶n nhiªn cµng g©y chó ý vÒ sù kh¸c l¹ cña nã. ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ giäng ®iÖu c¸ch miªu t¶ cña t¸c gi¶?G -> ChiÕc xe kh«ng kÝnh cña Ph¹m TiÕn DuËt lµ mét h×nh ¶nh thùc, thùc ®Õn trÇn trôi ngay c¶ viÖc gi¶i thÝch nguyªn nh©n còng rÊt thùc, nhng l¹i ®îc t¶ víi giäng rÊt hån nhiªn, vui ®ïa pha chót ngang tµng. §Æc biÖt lµ c¸ch sö dông mét lo¹t tõ phñ ®Þnh: kh«ng vµ ®éng tõ m¹nh giËt , rung thËt ®éc ®¸o. (Xa nay thêng th× h×nh ¶nh xe cé tµu thuyÒn nÕu ®a vµo th¬ th× mü lÖ ho¸, mang ý nghÜa tîng trng h¬n lµ t¶ thùc) ?Ên tîng cña em vÒ chiÕc xe ®ã ntn?K ?C©u th¬ nµo ®· lÝ gi¶i nguyªn nh©n vÒ t×nh tr¹ng cña nh÷ng chiÕc xe ®ã ?K ?NhËn xÐt g× vÒ nghÖ thuËt ®îc sö dông trong c©u th¬? T¸c dông cña nã ?G - Tg ®· cho chóng ta biÕt t×nh tr¹ng cña nh÷ng chiÕc xe ®ã lµ do sù thùc cña chiÕn tranh, bom ®¹n ®· lµm cho nh÷ng chiÕc xe nh bÞ biÕn d¹ng ®i. vµ víi biÖn ph¸p nghÖ thuËt nh©n ho¸ häp thµnh tiÓu ®éi ph¶i ch¨ng tg kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ nãi vÒ nh÷ng chiÕc xe mµ gi¸n tiÕp nãi vÒ con ngêi trong chiÕn tranh. ?Nh÷ng chiÕc xe ®ã cßn ®îc miªu t¶ ë ®iÓm nµo kh¸c ?K C¸ch miªu t¶ cã g× ®¸ng chó ý ?G -> T¸c gi¶ vÉn tiÕp tôc sö dông c¸c tõ phñ ®Þnh kh«ng nh : kh«ng ®Ìn, kh«ng mui vµ chØ cã mét thø cã ®ã lµ cã xíc c¸i cã ë ®©y l¹i lµ c¸i kh«ng nªn cã ë xe vµ c¸i cã ë ®©y còng l¹i lµ v× bom ®¹n chiÕn tranh. §Õn ®©y th× chóng ta ®· c¶m nhËn ®îc mét c¸ch ®Çy ®ñ h¬n vÒ nh÷ng chiÕc xe Trêng S¬n vµ sù ¸c liÖt cña chiÕn tranh còng ®· ®Ëm nÐt h¬n. ?VËy em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe ®ã ?G ?Theo em sù khèc liÖt cña chiÕn tranh cã lµm ¶nh hëng ®Õn nh÷ng chiÕc xe kh«ng ? C©u th¬ nµo chøng minh ®iÒu ®ã ? Víi t×nh tr¹ng nh vËy v× sao xe vÉn ch¹y b×nh thêng ? ?Em thÊy cã g× ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt trong h×nh ¶nh th¬ trªn ? T¸c dông cña biÖn ph¸p nghÖ thuËt ®ã lµ g× ?G GV:Víi c¸ch miªu t¶ h×nh ¶nh ho¸n dô tg ®· lý gi¶i v× sao nh÷ng chiÕc xe ®Çy vÕt tÝch cña bom ®¹n ®ã VÉn b¨ng ra chiÕn trêng v× miÒn Nam th©n yªu. Qu¶ thùc tg kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ nãi vÒ nh÷ng chiÕc xe mµ qua ®ã muèn nãi vÒ con ngêi vÒ nh÷ng chiÕn sÜ ngåi trong nh÷ng chiÕc xe ®ã. VËy h×nh ¶nh nh÷ng chiÕn sÜ l¸i xe ®îc nãi ®Õn trong bµi th¬ ntn ? chóng ta cïng t×m hiÓu sang phÇn 2: II. T×M HIÓU V¡N B¶N 1* Nhan ®Ò bµi th¬ :“ -> Nhan ®Ò bµi th¬ kh¸ dµi, tëng nh cã chç thõa nhng l¹i thu hót ngêi ®äc ë c¸i vÎ l¹, ®éc ®¸o cña nã. ThÓ hiÖn chÊt th¬ ®· vót lªn tõ trong cuéc sèng chiÕn ®Êu ®Çy gian khæ, hi sinh. - Nhan ®Ò ®· lµm râ h×nh ¶nh toµn bµi víi nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh. H/¶ nµy lµ mét ph¸t hiÖn thó vÞ cña tg, ®iÒu ®ã còng cho thÊy sù am hiÓu, g¾n bã víi cuéc sèg hiÖn thùc trong chiÕn tranh trªn tuyÕn ®êng Trêng S¬n. §©y lµ h/¶ næi bËt trong toµn bµi. - Hai ch÷ ®ã cho thÊy râ h¬n c¸ch nh×n, c¸ch khai th¸c hiÖn thùc cña t¸c gi¶: kh ph¶i chØ viÕt vÒ nh÷ng chiÕc xe kg kÝnh hay lµ c¸i hiÖn thùc khèc liÖt cña chiªn tranh, mµ ®iÒu chñ yÕu lµ ph¹m tiÕn DuËt muèn nãi vÒ chÊt th¬ cña hiÖn thùc Êy, chÊt th¬ cña tuæi trÎ hiªn ngang dòng c¶m. 2, H×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh: -Kh«ng kÝnh kh«ng ph¶i v× xe kh«ng cã kÝnh - Bom giËt bom rungkÝnh vì * Mét h×nh ¶nh ®éc ®¸o - - Nh÷ng chiÕc xe tõ trong bom r¬i - §· vÒ ®©y häp thµnh tiÓu ®éi -> T¶ thùc vµ sö dông nghÖ thuËt nh©n ho¸. ..kh«ng cã ®Ìn, Kh«ng cã mui xethïng cã xíc -> - nh÷ng chiÕc xe trÇn trôi, biÕn d¹ng do sù khèc liÖt cña chiÕn tranh - Xe vÉn ch¹y v× miÒn Nam phÝa tríc: ChØ cÇn trong xe cã mét tr¸i tim - H×nh ¶nh trong xe cã mét tr¸i tim tøc ngêi chiÕn sÜ. * - VÉn b¨ng ra chiÕn trêng D. Cñng cè. - HS: Nh¾cl¹i nhan ®Ò bµi th¬, h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe ®îc miªu t¶ ntn? E. DÆn dß. - N¾m v÷ng toµn bé kiÕn thøc ®· häc. - BTVN: Häc thuéc lßng bµi th¬. - ChuÈn bÞ bµi míi: Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh.(tiÕp theo) T×m hiÓu h×nh ¶nh ngêi lÝnh l¸i xe, su tÇm th¬, bµi h¸t viÕt vÒ ngêi chiÕn sÜ TS ==================================================== KiÓm tra, ngµy 21 th¸ng 10 n¨m 2018 Tæ chuyªn m«n NguyÔn ThÞ Linh ==================================================== Ngµy so¹n: 28/ 10/ 18 Ngµy d¹y: 29/ 10/ 18- 92, 94 TiÕt 46. Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh (tt) ( Ph¹m TiÕn DuËt) A. Môc tiªu: Gióp häc sinh: - C¶m nhËn ®îc nÐt ®éc ®¸o cña h×nh tîng nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh cïng h×nh ¶nh nh÷ng ngêi l¸i xe Trêng S¬n hiªn ngang, dòng c¶m, s«i næi trong bµi th¬. - ThÊy ®îc nh÷ng nÐt riªng cña giäng ®iÖu, ng«n ng÷ bµi th¬. - RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch h×nh ¶nh, ng«n ng÷ th¬. b. ph¬ng ph¸p: - Gi¶ng, ph¸t vÊn, th¶o luËn nhãm. c. ChuÈn bÞ: - GV: Gi¸o ¸n bµi gi¶ng, tranh ¶nh minh häa. - HS: S¸ch gi¸o khao, vë ghi, t×m hiÓu tµi liÖu liªn quan ®Õn bµi häc. d. TiÕn lªn líp : I. æn ®Þnh tæ chøc. - KiÓm tra sÜ sè. II. KiÓm tra bµi cò. C©u hái: §äc thuéc lßng bµi th¬, ph©n tÝch h×nh ¶nh “ ®Çu sóng tr¨ng treo ”. ?. III. Bµi míi. Ho¹t ®éng 3: T×m hiÓu chi tiÕt ?H×nh ¶nh ngêi l¸i xe ®îc miªu t¶ trong t thÕ nµo? K ?Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö dông tõ ng÷ trong nh÷ng c©u th¬ ®ã ?G ?§iÖp tõ nh×n cã t¸c dông g×?G ?Em h·y ph©n tÝch t thÕ cña ngêi lÝnh l¸i xe?G - C©u th¬ diÔn t¶ ®îc tèc ®é chiÕc xe ®ang lao nhanh qua cöa kh«ng kÝnh kh«ng chØ cã mÆt ®Êt mµ c¶ bÇu trêi vµ sao, c¸nh chim nh ïa c¶ vµo buång l¸i hä nh hoµ nhËp vµo thiªn nhiªn.T¸c gi¶ ®· diÔn t¶ mét c¸ch cô thÓ vµ gîi c¶m nh÷ng Ên tîng vµ c¶m gi¸c cña ngêi l¸i xe. Hä lu«n ë t thÕ ung dung, hiªn ngang, bÊt chÊp mäi khã kh¨n gian khæ, bÊt chÊp mäi hoµn c¶nh, lµm chñ hoµn c¶nh, hä chØ thÊy con ®êng ch¹y th¼ng vµo tim. §ã lµ con ®êng híng tíi miÒn Nam, con ®êng ®Çy nhiÖt huyÕt ®Çy hy väng dÉn tíi hoµ b×nh, ®éc lËp, h×nh ¶nh con ®êng ®· ®îc h×nh tîng ho¸. ?Trªn nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh ®ã ngêi lÝnh l¸i xe ®· cã nh÷ng g× ?K C¸i kh«ng cã ®· ®æi thµnh c¸i cã, mµ c¸i cã ë ®©y chÝnh lµ sù khã kh¨n gian khæ. MÆc dï vËy th¸i ®é cña chiÕn sÜ ra sao ?K - Ngµy n¾ng ngËp trong bôi, ngµy ma buång l¸i nh ngoµi trêi, mÆc dï thêi tiÕt kh¾c nghiÖt nhng hä vÉn cêi, vÉn v« t kh«ng hÒ bËn t©m. Giäng ®iÖu vµ cÊu tróc ng÷ ph¸p cña ®o¹n th¬ cã g× chó ý ?G C¸ch nãi “õ th×” cã t¸c dông ntn? - §ã lµ kiÓu ng«n ng÷ cña l¸i xe ng«n ng÷ v¨n xu«i ®êi thêng, nã ®· vµo th¬ lµm cho th¬ mang giäng ®iÖu míi mÎ trÎ trung rÊt ngang tµng ®ïa tÕu tinh nghÞch hµi híc. Theo em hai khæ th¬ ®· lµm s¸ng lªn vÎ ®Ñp phÈm chÊt g× cu¶ ngêi l¸i xe?G Trong bµi §ång chÝ cña ChÝnh H÷u cã c©u th¬ ®· nãi rÊt cô thÓ vÒ t×nh ®ång chÝ qua nh÷ng c©u th¬ nh: Sóng bªn sóng, ®Çu s¸t bªn ®Çu §ªm rÐt chung ch¨n thµnh ®«i tri kØ Hay: Th¬ng nhau tay n¾m lÊy bµn tay VËy ë bµi th¬ nµy cã c©u th¬ nµo biÓu hiÖn vÒ t×nh ®/c kh«ng ? NÕu cã th× lµ c©u nµo ? Trong nh÷ng h×nh ¶nh ®ã em thÝch nhÊt h×nh ¶nh nµo? V× sao? - H×nh ¶nh c¸c chiÕn sÜ b¾t tay nhau qua « cña kÝnh vì nã thÓ hiÖn t×nh ®/c ®ång ®éi thËt th©n t×nh. Vµ h×nh ¶nh bÕp Hoµng CÇm kiÓu bÕp d· chiÕn cña bé ®éi ta ®Æt díi lßng ®Êt khi ®un kh«ng bÞ ®Þch ph¸t hiÖn lµ do anh hïng nu«i qu©n Hoµng CÇm s¸ng t¹o ra, råi ¨n chung b¸t ®òa, vµ h×nh ¶nh nh÷ng chiÕc vâng m¾c ch«ng chªnh trªn ®êng xe ch¹y TÊt c¶ nh÷ng c¸i ®ã gîi cho em c¶m nhËn vÒ tinh thÇn vµ cuéc sèng sinh ho¹t cña c¸c chiÕn sÜ nh thÕ nµo ?G Côm tõ “L¹i ®i’’ ®îc lÆp l¹i nh thÕ nh»m môc ®Ých g× ? Cuèi cïng trë l¹i t¶ h×nh d¸ng chiÕc xe vµ c©u kÕt “ chØ cÇntr¸i tim” c©u th¬ ®· thÓ hiÖn ? -H×nh ¶nh nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh kh«ng ®Ìn, kh«ng chØ cã thÕ mµ cßn kh«ng cã nhiÒu thø kh¸c, ®ã lµ cuéc sèng thiÕu thèn gian khæ v« cïng, nhng tÊt c¶ vÉn tiÕn lªn phÝa tr
File đính kèm:
- Giao an hoc ki 1_12670601.doc