Giáo án Ngữ văn 8 tiết 121: Chương trình địa phương - Những ngày mưa lũ (Trần Đắc Túc)

 Ngày 10/ 04/2015
Tiết 121: Chương trình địa phương 
 Những ngày mưa lũ
 ( Trần Đắc Túc)
A. Mục tiêu cần đạt
 1. Kiến thức: Giúp HS:
 - Hiểu được vấn đề và ý nghĩa cảnh báo: Việc phá hủy môi trường tự nhiên, nhất là nạn phá rừng của những kẻ ích kĩ vô tâm đã gây nên lũ lụt tàn phá cuộc sống bình thường của con người.
 - Thấy được nghệ thuật biểu cảm của bài tùy bút.
 2. Kĩ năng: 
 - Bày tỏ ý kiến, suy nghĩ về vấn đề xã hội, tạo lập một văn bản ngắn về vấn đề đó và trình bày bằng kiểu văn bản tùy bút.
 3. Thỏi độ: Cú ý thức cảm thụ 1 văn bản địa phương trong chương trỡnh.
 4. Tớch hợp mụi trường: Cỏc vấn đề mụi trường.
B. Chuẩn bị của GV và HS
 - Giáo viên: - Soạn bài theo chương trình địa phương
C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy - học
 1. Ổn định tổ chức:
 2. Bài cũ: : Đặc điểm của thể loại tùy bút? Liệt kê một số bài tùy bút đã học...?
 3. Bài mới: Hoạt động 1: Giới thiệu bài 
 Hoạt động gV& HS
Nội dung cần đạt
Hoạt động 2: Hướng dẫn hs Tỡm hiểu chỳ thớch. 
Giỏo viờn gọi học sinh đọc chỳ thớch *
 ? Trỡnh bày vài nột cơ bản về tỏc giả mà em biết ?
Cho biết đụi nột về tỏc phẩm Những ngày mưa lũ? 
Từ “ thiờn địch” nghĩa là gỡ?
Hoạt động 3: Hướng dẫn đọc- hiểu văn bản.
Giỏo viờn nờu cỏch đọc.
 Giỏo viờn đọc mẫu 
Gọi 2 hs đọc văn bản- nhân xét
? Theo em văn bản cú bố cục mấy phần? Nội dung giới hạn mỗi phần?
 ? Văn bản viết theo thể loại nào?
 ? Xỏc định cỏc ý lớn của văn bản? 
? Bài văn đã trình bày sự việc với những số liệu như thế nào?
? Trong khi trình bày t/g đã thể hiện những cảm xúc gì?
? Em cú nhận xột gỡ về giọng văn của tỏc giả?
? Từ đú tỏc giả khẳng định điều gỡ?
? Tác dụng của cỏch viết đú?
 ? Hóy nờu ý nghĩa của vấn đề mà bài viết nờu ra?
Liên hệ, THMT:
 Hs thảo luận- trình bày-> nhận xét
1- Trong cuộc sống em đã bắt gặp những hành vi nào làm ảnh hưởng đến môi trường sống? 
? Đứng trước những hành vi đó em sẽ làm gì ? 
2- Nếu phải hành động ngay để bảo vệ môi trường thì em sẽ làm như thế nào?
 ( Nêu giải pháp cụ thể)
I. Đọc- hiểu chú thích
 1.Tác giả: Trần Đắc Túc: là nhà báo, hiện là trưởng phòng chuyên đề Đài PTTH Hà Tĩnh
2.Tác phẩm: T9-2002 in trong tập “ Mưa chuyển mùa”
c- Từ khó: Thiên địch- Những đ/vật t/giới tự nhiên sinh ra,là kẻ thù tiêu diệt lẫn nhau
II. Đọc- hiểu văn bản
 1. Đọc - Bố cục:
 a. Đọc:
 b. Bố cục: 3 phần
MB: Từ đầu......bao giờ ngừng: Trận mưa xối xã, liên tiếp gợi lên cảm xúc.
TB: Tôi nhìn....chất độc hóa học: Những chứng cứ về tác hại của thiên tai do con người phá hoại môi trường.
KB: Còn lại: Con người yêu thương nhau thì hãy cùng nhau bảo vệ ngôi nhà chung, bảo vệ môi trường thiên nhiên.
- Thể loại: tùy bút
- 2 ý lớn
+, Tác hại ghê gớm trước sức mạnh tàn phá của thiên tai.
+, Nguyên nhân là do con người phá hoại môi trường, nhất là phá rừng
Hiểu văn bản:
 a. Nội dung:
 - Thiệt hại do cơn lũ quét T9-2002 trên địa bàn Hương Sơn: 31 xã bị chìm ngập, 32 người chết, 118 người bị thương, nhà cửa ,hoa màu bị mất trắng...
 - Hồi tưởng đến trận lũ cuối 1999 ở Bắc m/trung cướp đi sinh mạng của 700 người, cố đô Huế bị chìm trong biển nước
- Trên thế giới: Tầng ôzon bị mỏng 2/3 ,...
- Bộc lộ sự lo âu, sốt ruột
- Giọng văn lúc cảm thương đau xót lúc gay gắt đanh thép buộc tội, lên án phê phán 
=> sự nổi giận của thiên nhiên và dẫn ra hàng loạt hành vi để buộc tội những kẻ ích kỉ do vô tâm và ngu dại đã gây nên tội ác hủy hoại môi trường. Và con người vừa là thủ phạm vừa là nạn nhân. Đó là hồi chuông cảnh tỉnh.
=>Tạo sức thuyết phục đồng thời tác động mạnh mẽ đến tư tưởng ,tình cảm của người đọc, người nghe. Tạo dư âm cho cảm xúc, sự đồng vọng trong tâm hồn người đọc.
b. í nghĩa: 
 Với cảm xúc chân thành, bài văn đã nói với chúng ta một điều khẩn thiết: Để có cuộc sống yên lành thì hãy chấm dứt ngay việc phá hủy môi trường và tất cả mọi người hãy cùng nhau bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường tự nhiên bằng những hành động cụ thể thiết thực.
Cũng cố dặn dũ: 
 ? Cú khi nào em làm 1 việc gỡ đú cú hại cho mụi trường khụng ?
 ? Hóy viết 1 bài văn ca ngợi 1 việc làm cú ớch của lớp em trong việc bảo vệ mụi trường tự nhiờn.
 Soạn bài chữa lỗi diễn đạt.