Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 84: Luyện tập về phương pháp lập luận trong văn nghị luận

TUẦN 21	Ngày soạn:13/1/2011
Tiết 84	Ngày dạy:18 / 1/2011
 LUYỆN TẬP VỀ PHƯƠNG PHÁP LẬP LUẬN 
TRONG VĂN NGHỊ LUẬN 
A.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT:
 - Hiểu sâu thêm về phương pháp lập luận.
 - Vận dụng được phương pháp lập luận để tạo lập văn bản nghị luận.
B.TRỌNG TÂM ,KIẾN THỨC, KĨ NĂNG:
 1.Kiến thức:
 - Đặc điểm của luận điểm trong văn nghị luận.
 - Cách lập luận trong văn nghị luận. 
 2.Kĩ năng
 - Nhận biết được luận điểm, luận cứ trong văn bản nghị luận.
 - Trình bày được luận điểm, luận cứ trong bài văn nghị luận
 3. Thái độ: 
 C.PHƯƠNG PHÁP: Vấn đáp, nêu vấn đề ,thuyết trình	
D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1.Oån định 
 2. Kiểm tra:
Bố cục bài văn nghị luận gồm mấy phần ? Nêu nội dung từng phần ?
Có những phươnh pháp lập luận nào trong văn nghị luận 
 3., Bài mới : 
 Giới thiệu bài :Trong văn nghị luận có yêu cầu phải dùng lập luận để dẫn dắt người nghe người đọc đến một kết luận ,như vậy chúng ta có rất nhiều phương pháp lập luận khác nhau như suy luận nhân quả , suy luận tương đồng … Vậy lập luận trong văn nghị luận có khác với lập luận trong văn nghị luận không ? Qua tiềt học này sẽ làm sáng tỏ vấn đề đó .
HS theo dõi nhó, VD1 .sgk t 32
? Trong các câu trên bộ phận nào là luận cứ , bộ phận nào là kết luận thể hiện quan điểm của người nói ? 
Luận cứ và kết luận tìm được như sau :
Hôm nay trời mưa - Chúng ta không đi 
 chơi công viên nữa
b. Qua sách em học được nhiều điều - Em rất thích đọc sách
Trời nóng quá - Đi ăn kem đi
? Tìm mối quan hệ giữa luận cứ và kết luận ? 
Quan hệ giữa luận cứ và kết lụân là quan hệ nhân quả 
? Nhận xét về vị trí của luận cứ và kết luận trong các ví dụ trên ? 
Thường thì luận cứ đứng trứơc kết luận , nhưng ta có thể thay đổi vị trí của luận cứ và kết luận cho nhau 
? HS đọc bài 2 mục I SGK .t 33 . B63 sung luận cứ cho kết luận 
Em rất yêu trừơng em vì nơi đây em đã được học tập và lớn lên 
Học mệt quá rồi , nghỉ một chút nghe nhạc thôi 
Cha mẹ là người sinh thành và dưỡng dục , trẻ em cần phải biết nghe lời cha mẹ 
Những ngày nghỉ , em rất thích đi tham quan 
( HS có các luận cứ khác miễn là phù hợp ) 
 ? HS đọc bài 3 mục I .SGK Viết tiếp kết luận cho các luận cứ ?
Ngồi ở nhà chán lắm , đến thư viện đọc sách đi 
Ngày mai …nhiều quá , phải ráng học thôi 
Nhiều bạn nói năng thật khó nghe , ai cũng khó chịu 
Các bạn đã lớn …., phải gương mẫu chứ 
Cậu này ham đá bóng thật , chẳng ngó ngàng đến việc học hành
GV : Trong đời sống hình thức biểu hiện mối quan hệ giữa luận cứ và kết luận thừơng nằm trong một cấu trú câu nhất định . Mỗi một luận cứ có thể đưa tới một hay nhiều kết luận , và ngược lại . có thể mô hình hóa như sau : 
- Nếu A thì B ( B1 B2 ) 
- Nếu A ( A1, A2 ) thì B
 ( Luận cứ ) ( Luận điểm )
? HS đocï các ví dụ SGK mục II
? Hãy so sánh các kết luận ở mục I .2 với các luận điểm mục Ii. Tìm ra điểm giống nhau giữa các mục đó ? Bên cạnh đó nó còn có gì khác nhau ? 
Giống nhau : Đều là nhửng kết luận 
Khác nhau : Kết luận trong đời sống là những lời giao tiếp hàng ngày thừơng mang tính cá nhân 
Kết luận trong văn nghị luận thường mang tính khái quát 
Dó chính là cách để ta phân biệt lập luận đời sống và lập luận nghị luận
I.Tìm hiểu chung 
 1/. Lậpluận trong đời sống 
2/. Lập luận trong văn nghị luận 
Giống nhau : Đều là nhửng kết luận 
Khác nhau : Kết luận trong đời sống là những lời giao tiếp hàng ngày thừơng mang tính cá nhân 
Kết luận trong văn nghị luận thường mang tính khái quát 
Dó chính là cách để ta phân biệt lập luận đời sống và lập luận nghị luận
 II. Luyện tập 
Xác định luận điểm cho truyện ngụ ngơn Eách ngòi đáy giếng 
Luận điểm : Cái giá phải trả cho những kẻ dốt nát , kiêu ngạo 
Luận cứ : + Eách sống lâu ngày trong giếng bên cạnh những con vật nhỏ bé 
 + Các can vật khác rất sợ tiếng kêu vang vủa Ếch
 + Eách tưởng mình ghê gớm như một vị chúa tể 
 + Trời mưa to nứơc dềnh lên đưa ếch ra ngoài 
 + Quen thói cũ Eách nghênh ngang đi lại khặp nơi , chẳng thèm để ý xung quanh 
 + Eách bị trâu giẫm bẹp 
Lập luận : Lập luận theo trình tự thời gian và không gian , từ các chi tiết cụ thể rút ra kết luận 
III. Hướng dẫn tự học
 Đọc một chuyện ngữ ngôn và rút ra kết luận làm thành luận điểm, sau đó trình bày lập luận làm sáng tỏ luận điểm đó.
Tập làm các bứơc trên ( Tìm luận điểm , luận cứ , lập luận cho truyện Thầy bói xem voi)
Soạn bài mới “ Sự giàu đẹp của tiếng Việt”
 E /.RÚT KINH NGHIỆM:
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
********************