Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 1: Cổng trường mở ra - Năm học 2015-2016 - Nguyễn Diễm An

Tuần:	1	
Tiết: 1	
Soạn: 17.08.15	
	CỔNG TRƯỜNG MỞ RA
Lý Lan 
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: 
1. Kiến thức: 
- Tình cảm sâu nặng của cha mẹ, gia đình với con cái, ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người, nhất là với tuổi thiến niên, nhi đồng. 
- Lời văn biểu hiện tâm trạng người mẹ đối với con trong văn bản. 
2. Kỹ năng: 
	- Đọc – hiểu một văn bản biểu cảm được viết như những dòng nhật ký của một người mẹ. 
	- Phân tích một số chi tiết biểu diễn tả tâm trạng của người mẹ trong đêm chuẩn bị cho ngày khai trường đầu tiên của con. 
	- Liên hệ vận dụng khi viết một bài văn biểu cảm. 
 3. Thái độ: 
 - Giáo dục HS tình yêu thương kính trọng cha mẹ, thấy được trách nhiệm của mình là phải học tập để trở thành con ngoan trò giỏi.
II. CHUẨN BỊ:	
- GV: Đọc văn bản, nghiên cứu SGK, soạn giáo án.
- HS: Đọc văn bản và trả lời câu hỏi SGK.
III. TIẾN TRÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC:
NỘI DUNG HOẠT ĐỘNG
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
* Hoạt động 1: Khởi động (5 phút)
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ:
3. Bài mới: 
- Giới thiệu bài
- Kiểm tra sĩ số lớp.
- Kiểm tra tập sách của học sinh.
- GV giới thiệu bài:
+ Em đã dự 7 lần khai trường lần khai trường nào làm em nhớ nhất?
+ GV ghi tựa bài lên bảng.
- Lớp trưởng báo cáo.
- Phó học tập báo tình hình.
- Ghi tựa bài vào tập.
* Hoạt động 2: Đọc và tìm hiểu văn bảnƒ(25phút)
I/ GIỚI THIỆU: 
1/ Tác giả: Lý Lan.
2/ Nội dung chính:
 Bài văn viết về tâm trạng người mẹ vào đêm trước ngày con vào lớp 1.
II/ PHÂN TÍCH:
1/ Tâm trạng người mẹ vào đêm trước ngày con vào lớp 1:
- Ngổn ngang tâm sự, thao thức không ngủ được.
- Lo lắng cho con và nghĩ về ngày khai trường năm xưa.
- Mong muốn có những kỉ niệm đẹp trong ngày đầu tiên vào lớp 1.
Ä Người mẹ hết lòng yêu thương con. 
2/ Suy nghĩ của người mẹ:
- Giáo dục có vai trò quan trọng đối với thế hệ trẻ và mỗi con người “Sai một li là đi một dặm”.
- Việc học vô cùng quan trọng vì nó đem lại nhiều điều mới lạ cho mỗi con người.
Cho HS đọc chú thích ĩSGK
H: Ai là tác giả văn bản “Cổng trường mở ra”?
- GV ghi bảng.
H: Theo em văn bản “Cổng trường mở ra” thuộc kiểu văn bản nào ?
- GV giới thiệu cho HS biết đặc điểm cơ bản của văn bản nhật dụng.
- GV hướng dẫn HS đọc văn bản: Cần đọc giọng nhỏ nhẹ.
- GV đọc mẫu đoạn đầu.
- Gọi 2 HS đọc tiếp.
- Yêu cầu: Hãy tóm tắt nội dung chính văn bản bằng 1 câu ngắn gọn.
+ GV bổ sung à chốt ý à ghi bảng à chuyển ý.
H: Người mẹ nghĩ đến con vào thời điểm nào? 
- GV yêu cầu HS tìm 1 vài chi tiết diễn tả tâm trạng người mẹ vào đêm trước ngày con vào lớp 1 ?
H: Qua những chi tiết đó cho thấy tâm trạng của người mẹ đêm ấy như thế nào ? 
- GV nhận xét à bổ sung ghi bảng. 
H: Vì sao người mẹ lại có tâm trạng như vậy? 
H:Trong lúc ấy tâm trạng người con như thế nào? 
* GV giảng: Như vậy tâm trạng đêm ấy giữa con và mẹ hoàn toàn khác nhau.
H: Để làm nổi bật tâm trạng người mẹ, tác giả dùng nghệ thuật gì?
H: Theo em, người mẹ không ngủ được vì lo lắng cho con hay nhớ lại ngày khai trường năm xưa?
- GV nhận xét à bổ sungà tóm ý ghi bảng.
* GV giảng: Ngày khai trường đầu tiên là bước ngoặt của đời HS.
H: Hãy tìm những chi tiết thể hiện ấn tượng sâu đậm của người mẹ ngày đầu tiên đến trường?
H: Hãy giải thích vì sao ngày khai trường đầu tiên để lại ấn tượng trong lòng mẹ?
H: Từ dấu ấn ngày đầu tiên đi học, người mẹ mong muốn ở con điều gì?
* GV giảng: Những kỉ niệm ấy là hành trang theo con suốt cuộc đời.
H: Hành động của người mẹ chăm sóc con, theo em có phải người mẹ nói với con không? 
H: Theo em, cách viết trên có tác dụng gì?
- GV cho HS thảo luậnà bổ sung.
H: Theo em, người mẹ là người như thế nào?
- GV yêu cầu HS đọc thầm đoạn cuối.
H: Trong đêm không ngủ được người mẹ nghĩ về những gì?
YC: Hãy tìm những chi tiết thể hiện suy nghĩ của người mẹ về vai trò của giáo dục đối với thế hệ trẻ?
H: Theo người mẹ, giáo dục có vai trò như thế nào đối với thế hệ trẻ?
YC :Hãy tìm những chi tiết thể hiện tầm quan trọng của giáo dục?
H: Ngoài ra bà mẹ còn suy nghĩ nào khác? Tìm chi tiết thể hiện điều đó?
H: Người mẹ nói: “Bước qua cổng trườngmở ra”, em hiểu được gì về cách nói trên?
+ GV ghi bài lên bảng, giảng.
- Đọc.
- Cá nhân: Lý Lan.
- Ghi vào tập.
- Cá nhân: Văn bản nhật dụng.
- Nghe giảng.
- Nghe GV hướng dẫn đọc.
- Nghe GV đọc mẫu.
- Đọc ( 2 hs).
- Cá nhân: HS tóm tắt.
- Ghi vào tập.
- Cá nhân: Vào đệm trước ngày con vào lớp 1.
- Cá nhân: “thường nhân lúccả”.
- Cá nhân HS trả lời theo nhiều hướng khác nhau.
- Ghi vào tập.
- Cá nhân: Vì ấn tượng ngày khai trưởng năm xưa quá sâu đậm.
- Cá nhân: thanh thản, vô tư.
- Nghe giảng.
- Cá nhân: đối lập.
- Cá nhân: Cả 2 lí do.
- Ghi vào tập.
- Nghe giảng.
- Cá nhân: 
 + “Cứ nhắmhẹp”.
+ “Cho nênvào”.
- Cá nhân: Vì ngày khai trường đầu tiên bà ngoại dẫn mẹ đến trường.
- Cá nhân: Có những kỉ niệm đẹp trong ngày đầu tiên đến trường.
- Nghe giảng.
- Cá nhân: Không phải, người mẹ nói với chính mình.
- Nhóm: Làm nổi bật tâm trạng người mẹ và tâm tình sâu kín khó nói nên lời.
- Cá nhân HS trả lời theo nhiều hướng khác nhau.
- Đọc thầm.
- Cá nhân : Vai trò của nhà trường, xã hội đối với HS.
- Cá nhân: “Aisau này”.
- Cá nhân: Vai trò to lớn.
- Cá nhân: “Sai một li đi một dặm”.
- Cá nhân: Vai trò của XH đối với HS (phần cuối văn bản).
- Cá nhân: Trường học đem đến cho con nhiều điều mới lạ.
- Nghe.
* Hoạt động 3: Tổng kết và luyện tập (10 phút)
III/ TỔNG KẾT:
 Nhớ những dòng nhật kí tâm tình nhỏ nhẹ và sâu lắng, bài văn cho thấy tình cảm của bà mẹ đối với con, và vai trò của nhà trường đối với mỗi con người.
YC: Hãy tóm tắt những giá trị về nội dung và nghệ thuật văn bản?
 + GV tóm ý à ghi bảng.
* Lệnh: Kể lại kỉ niệm sâu sắc nhất của em ngày vào lớp 1? 
H: Em còn biết bài hát nào về tình mẫu tử và mái trường thân yêu? Thử trình bày? 
- HS trả lời dựa vào ghi nhớ.
- Ghi vào tập.
* 2 HS trình bày miệng.
Chú ý: Lời kể chân thành xúc động, thật sự sâu sắc.
- TL : “Bụi phấn” ; “Mong ước kỉ niệm xưa”; “Bài học đầu tiên”; “Quà tặng mẹ”; “Ru con” (Mời HS có khiếu hát minh hoạ.) 
* Hoạt động 4: Củng cố và dặn dò. (5phút)
1. Củng cố: 
2. Dặn dò: 
H: Các em sẽ làm gì để đền đáp tình cảm của mẹ dành cho em ? 
- Học phần ghi nhớ SGK T9 đọc bài đọc thêm : “ Trường học”.
- Đọc và soạn các câu hỏi tìm hiểu văn bản “ Mẹ tôi”. 
- Mời vài em phát biểu .
- Ghi vào vở bài soạn.