Giáo án Ngữ văn 7 - Năm học 2014-2015

¹c trong v¨n b¶n? ChØ râ tÝnh m¹ch l¹c trong vb MÑ t«i?
	3. Bµi míi: 
a. Giíi thiÖu bµi häc:
	§Ó t¹o lËp mét v¨n b¶n hoµn chØnh cÇn ph¶i n¾m ®­îc c¸c b­íc cña qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n. VËy, qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n gåm nh÷ng b­íc nµo, bµi häc h«m nay chóng ta cïng t×m hiÓu.
b. D¹y häc bµi míi:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
* Hoạt động 1:HD tìm hiểu các bước tạo lập văn bản.
+ Tình huống 1: Em được nhà trường khen thưởng về thành tích học tập. Tan học, em muốn về nhà thật nhanh để báo tin vui cho cha mẹ. Em sẽ kể cho mẹ nghe em đã cố gắng như thế nào để có kết quả học tập tốt như hôm nay. Em tin rằng mẹ sẽ vui và tự hào về đứa con yêu quí của mẹ lắm.
? Trong tình huống trên em sẽ báo tin cho mẹ bằng cách nào?
? Em sẽ xây dựng VB nói hay VB viết?
? Văn bản nói ấy có nội dung gì? Nói cho ai nghe? Để làm gì?
+ Tình huống 2: Vừa qua em được nhà trường khen thưởng vì có nhiều thành tích trong học tập. Em hãy viết thư cho bạn để bạn cùng chia sẻ niềm vui với em.
? Để tạo lập 1 văn bản (bức thư), em cần xác định rõ những vấn đề gì?
=> GV: Khi có nhu cầu giao tiếp, ta phải xây dựng văn bản nói hoặc viết. Muốn giao tiếp có hiệu quả, trước hết phải định hướng văn bản về nội dung, đối tượng, mục đích.
? Để giúp mẹ hiểu được những điều em muốn nói thì em cần phải làm gì?
-> Gv : Treo bảng phụ ghi yêu cầu sgk.
? Khi viết vb cần đạt những yêu cầu gì?
-> Hs : Tất cả các yêu cầu trên.
=> GV: Xây dựng bố cục văn bản sẽ giúp em nói, viết chặt chẽ, mạch lạc và giúp người nghe (người đọc) dễ hiểu hơn.
? Chỉ có ý và dàn bài mà chưa viết thành văn thì đã tạo được 1 văn bản chưa? Hãy cho biết việc viết thành văn bản ấy cần đạt đựơc những yêu cầu gì?
? Trong sản xuất, bao giờ cũng có những bước kiểm tra sản phẩm? Có thể coi văn bản cũng là 1 loại sản phẩm cần được kiểm tra sau khi hoàn thành không? 
? Tóm lại, để có 1 văn bản, người tạo lập văn bản cần phải thực hiện những bước nào?
-> HS đọc ghi nhớ. 
* Hoạt động 2: Hướng dẫn luyện tập.
HS: đọc yêu cầu BT2 trong sgk.
-> Thảo luận nhóm, ghi kết quả ra bảng phụ.
-> Nhóm cử đại diện trình bày.
-> Hs nhận xét.
-> GV nhận xét, bổ sung.
? Gợi ý: Theo em, bạn ấy làm như thế đã phù hợp chưa? cần phải điều chỉnh lại như thế nào ?
GV: hướng dẫn hs làm bài 3, 4 ở nhà.
I. bµi häc: CÁC BƯỚC TẠO LẬP VĂN BẢN.
1. Định hướng văn bản: 
* Xét tình huống 1:
-> Xây dựng văn bản nói:
- Nội dung : Giải thích lí do đạt kết quả tốt trong học tập.
- Đối tượng : Nói cho mẹ nghe.
- Mục đích : Để mẹ vui và tự hào về đứa con ngoan ngoãn, học giỏi của mình.
* Xét tình huống 2: 
-> Văn bản viết :
- Đối tượng : - Viết thư cho ai ? (Viết cho bạn )
- Mục đích : - Viết để làm gì ? (Để bạn vui vì sự tiến bộ của mình)
- Nội dung : - Viết về cái gì ? (Nói về niềm vui được khen thưởng)
- Hình thức : - Viết như thế nào? 
=> Đây là cách định hướng để tạo lập văn bản.
2. T×m ý vµ xây dựng bố cục văn bản.
=> Bố cục: 3 phần
- MB : Giới thiệu buổi lễ khen thưởng của nhà trường.
- TB : Lí do em được khen thưởng.
- KB : Nêu cảm nghĩ.
3. Diễn đạt thành bài văn.
 Câu văn, đoạn văn rõ ràng, chính xác, mạch lạc và liên kết chặt chẽ với nhau.
4. Kiểm tra văn bản.
- Đã đạt yêu cầu chưa.
- Cần sửa chữa gì.
* Ghi nhớ: SGK (46)
II. LUYỆN TẬP.
 Bài 2: 
a. Bạn đã không chú ý rằng mình không thể chỉ thuật lại công việc học tập và báo cáo thành tích học tập. Điều quan trọng nhất là mình phải từ thực tế ấy rút ra những kinh ngiệm học tập để giúp các bạn khác học tập tốt hơn.
b. Bạn đã xác định không đúng đối tượng giao tiếp.Bản báo cáo này được trình bày với HS chứ không phải với thầy, cô giáo.
c. LuyÖn tËp-Cñng cè: 
- Nh¾c l¹i c¸c b­íc cña qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n.
- §äc phÇn ®äc thªm. Em hiÓu g× vÒ nh÷ng c©u v¨n ®ã cña B¸c.
 4. Ho¹t ®éng nèi tiÕp
- Häc bµi. Lµm bµi tËp 3,4: tËp viÕt thµnh mét ®o¹n v¨n cã tÝnh m¹ch l¹c.
- So¹n: Nh÷ng c©u h¸t than th©n.
5. Dù kiÕn kiÓm tra, ®¸nh gi¸:
- C¸c b­íc cña qu¸ tr×nh t¹o lËp v¨n b¶n.
- Bµi tËp 3,4.
* ViÕt bµi tËp lµm v¨n sè 1 ë nhµ
I. §Ò bµi
 Dùa vµo bµi th¬ L­îm cña Tè H÷u, em h·y kÓ l¹i néi dung c©u chuyÖn ®­îc ghi trong bµi th¬ b»ng v¨n xu«i. 
II. §¸p ¸n – biÓu ®iÓm
Yªu cÇu néi dung cÇn ®¹t
§iÓm
1. Yªu cÇu chung:
	- Néi dung: Häc sinh vËn dông kiÕn thøc ®· häc ®Ó viÕt bµi tù sù kÕt hîp víi miªu t¶ ®Ó kÓ, t¶ l¹i ®­îc h×nh d¸ng viÖc lµm cña L­îm vµ thÓ hiÖn t×nh c¶m cña ng­êi kÓ theo cèt truyÖn trong bµi th¬ ®· häc.
	- H×nh thøc: §¶m b¶o c¸c yªu cÇu vÒ bè côc; kiÓu bµi, diÔn ®¹t vµ h×nh thøc tr×nh bµy.
2. Yªu cÇu cô thÓ: 
 Häc sinh cã thÓ tr×nh bµy theo nhiÒu c¸ch kh¸c nhau nh­ng cÇn ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau:
* Néi dung: 
A. Më bµi:
- Giíi thiÖu chung vÒ nh©n vËt:
+ Trong kh¸ng chiÕn, nhiÒu thiÕu nhi ®· tham gia vµ hi sinh
+ L­îm lµ mét tr­êng hîp ®¸ng th­¬ng vµ c¶m phôc
B. Th©n bµi:
a. Nhí l¹i cuéc gÆp gì gi÷a hai chó ch¸u.
- Giíi thiÖu vÒ cuéc gÆp: thêi gian, kh«ng gian.
- H×nh ¶nh L­îm: d¸ng ng­êi, nÐt mÆt, cö chØ …
- Cuéc trß chuyÖn gi÷a hai chó ch¸u (lêi ®èi tho¹i)
- Hai chó ch¸u chia tay
b. Nhí l¹i lêi kÓ vÒ L­îm lµm nhiÖm vô vµ hi sinh.
- Giíi thiÖu ng­êi chøng kiÕn c¸i chÕt cña L­îm
- L­îm nhËn nhiÖm vô liªn l¹c
- L­îm ch¹y trªn mÆt trËn
- C¶nh t­îng L­îm hi sinh.
C. KÕt bµi: 
- Béc lé lßng tiÕc th­¬ng, c¶m phôc L­îm
- Ên t­îng s©u s¾c nhÊt vÒ nh©n vËt.
* H×nh thøc: Bè côc 3 phÇn râ rµng; v¨n phong phï hîp víi kiÓu bµi; tr×nh bµy s¹ch sÏ; Ýt m¾c c¸c lçi vÒ diÔn ®¹t, ®Æt c©u…
* H¹n nép bµi: sau 4 ngµy.
0.5
0.5
1
1
1
0.5
0.5
1
1
1
0.5
0.5
1
 _________________________________________________
DuyÖt gi¸o ¸n ngµy 8/9/2014
PHT
NguyÔn Sü Quang.
TuÇn 4
TiÕt 13: Nh÷ng c©u h¸t than th©n
Ngµy so¹n: 11/9/2014
Ngµy d¹y: 15 /9/2014
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
1. KiÕn thøc: HiÓu gi¸ trÞ t­ t­ëng, nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña nh÷ng c©u h¸t than th©n: hiÖn thùc vÒ ®êi sèng cña ng­êi d©n lao ®éng qua c¸c bµi h¸t than th©n; mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt tiªu biÓu trong viÖc x©y dùng h×nh ¶nh vµ sö dông ng«n tõ cña c¸c bµi h¸t than th©n.
2. KÜ n¨ng: §äc - hiÓu nh÷ng c©u h¸t than th©n. Ph©n tÝch gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt cña nh÷ng c©u h¸t than th©n trong bµi häc
3. Th¸i ®é: c¶m th­¬ng tr­íc nh÷ng sè phËn bÊt h¹nh.
B. tµi liÖu vµ ph­¬ng tiÖn
- SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o. 
- Gi¸o ¸n.
C. TiÕn tr×nh d¹y - häc
	1. Tæ chøc: 7a3: 7a4: 
	2. KiÓm tra bµi cò: 
	§äc thuéc lßng bµi ca dao 1, 4 vÒ t×nh yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc, con ng­êi. Ph©n tÝch mét bµi mµ em yªu thÝch h¬n c¶?
	3. Bµi míi: 
a. Giíi thiÖu bµi häc:	
 Ca dao kh«ng chØ lµ tiÕng h¸t yªu th­¬ng t×nh nghÜa trong c¸c mèi quan hÖ gia ®×nh, quan hÖ cña con ng­êi ®èi víi quª h­¬ng, ®Êt n­íc mµ cßn lµ tiÕng h¸t than vÒ nh÷ng cuéc ®êi, c¶nh ngé khæ cùc, ®¾ng cay. Nh÷ng bµi ca dao thuéc chñ ®Ò nµy kh«ng chØ cã ý nghÜa than th©n mµ cßn cã ý nghÜa tè c¸o chÕ ®é phong kiÕn.
b. D¹y häc bµi míi:
* H§ 1: HD tiÕp xóc v¨n b¶n.
Gv nªu yªu cÇu ®äc, ®äc mÉu. Gäi Hs ®äc tiÕp.
Gv kiÓm tra mét sè tõ khã
* H§ 2: Ph©n tÝch VB
- §äc bµi 2:
? Bµi ca dao lµ lêi cña ai? Nãi lªn t×nh c¶m g×?
 ? ChØ ra t¸c dông cña viÖc sö dông lÆp l¹i côm tõ “th­¬ng thay”?
? Nçi th­¬ng th©n cña ng­êi lao ®éng ®­îc biÓu hiÖn qua nh÷ng h×nh ¶nh nµo? H×nh ¶nh Êy cã ý nghÜa g×?
? H×nh ¶nh con h¹c lµ biÓu t­îng cña tuæi giµ, câi tiªn trong sù nhµn t¶n, nh­ng ë ®©y mang ý nghÜa g×? 
? NghÖ thuËt g× ®­îc sö dông chñ yÕu? T¸c dông?
? T¹i sao ng­êi x­a th­êng m­în h×nh ¶nh nh÷ng con vËt nhá bÐ téi nghiÖp ®Ó diÔn t¶ nçi khæ nhiÒu bÒ cña con ng­êi?
- Häc sinh ®äc bµi 3:
? Bµi ca dao lµ lêi cña ai, nãi vÒ ®iÒu g×?
? Th©n phËn ng­êi phô n÷ ®­îc thÓ hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷ h×nh ¶nh nµo?
? C¸i hay vÒ nghÖ thuËt cña c©u ca?
? Qua ®ã em h×nh dung ntn vÒ cuéc ®êi ng­êi phô nh÷ trong XHPK?
? Th¸i ®é nµo ®­îc göi g¾m trong bµi?
? Trong ca dao than th©n cã nhiÒu bµi b¾t ®Çu b»ng côm tõ “th©n em”. H·y ®äc mét vµi bµi nh­ vËy?
? Nh÷ng bµi ca dao Êy th­êng nãi vÒ ai? VÒ ®iÒu g×?
? Th­êng gièng nhau ntn vÒ nghÖ thuËt?
I. TiÕp xóc v¨n b¶n:
1. §äc
- Giäng trÇm l¾ng, ngËm ngïi
2. T×m hiÓu chó thÝch
II. Ph©n tÝch v¨n b¶n:
Bµi 2: Lêi cña ng­êi lao ®éng th­¬ng cho th©n phËn cña nh÷ng ng­êi khèn khæ vµ còng lµ cña chÝnh m×nh trong x· héi cò.
- Th­¬ng thay: tiªng than biÓu hiÖn sù th­¬ng c¶m, xãt xa ë møc ®é cao.
-> §iÖp ng÷ lÆp l¹i 4 lÇn ë ®Çu c©u. Mçi lÇn ®­îc sö dông lµ mét lÇn diÔn t¶ mét nçi th­¬ng. Sù lÆp l¹i t« ®Ëm mèi th­¬ng c¶m xãt xa cho cuéc ®êi cay ®¾ng cña nh÷ng ng­êi d©n th­êng; cã ý nghÜa kÕt nèi, më ra nh÷ng nçi th­¬ng kh¸c nhau, t×nh ý cña bµi ph¸t triÓn.
+ Th­¬ng con t»m: kiÕm ¨n ®­îc mÊy ph¶i n»m nh¶ t¬: h×nh ¶nh Èn dô chØ th©n phËn nh÷ng ng­êi hi sinh nhiÒu, h­ëng thô Ýt, suèt ®êi bÞ kÎ kh¸c bßn rót søc lùc .
+ Th­¬ng lò kiÕn li ti: kiÕm ¨n ®­îc mÊy ph¶i ®i t×m måi: h×nh ¶nh Èn dô cho th©n phËn nhá nhoi, suèt ®êi xu«i ng­îc vÊt v¶ nh­ng vÉn nghÌo khã.
+ Th­¬ng con h¹c: l¸nh ®­êng m©y, bay mái c¸nh biÕt ngµy nµo th«i Èn dô cho cuéc ®êi phiªu d¹t lËn ®Ën vµ nh÷ng cè g¾ng v« väng cña ng­êi lao ®éng trong x· héi cò.
+ Th­¬ng con cuèc: kªu ra m¸u cã ng­êi nµo nghe Èn dô cho th©n phËn thÊp cæ bÐ häng víi nh÷ng nçi khæ ®au oan tr¸i kh«ng ®­îc nçi c«ng b»ng soi tá.
=> Hµng lo¹t nh÷ng h×nh ¶nh Èn dô - diÔn t¶ nçi ®au khæ nhiÒu bÒ cña ng­êi n«ng d©n trong x· héi cò. 
(Ng­êi x­a tr«ng thÊy nh÷ng con vËt nhá bÐ… liªn hÖ ®Õn th©n phËn m×nh thÊy chóng cã nÐt t­¬ng ®ång víi cuéc ®êi khæ ¶i, lam lò vÊt v¶, gÆp nhiÒu bÊt h¹nh, oan khiªn)
Bµi 3: Lêi cña ng­êi phô n÷ nãi vÒ th©n phËn m×nh trong x· héi cò.
- Th©n em- tr¸i bÇn tr«i:
 Tªn qu¶ dÔ gîi sù liªn t­ëng tíi th©n phËn nghÌo khã (Trong ca dao Nam Bé c¸c h×nh ¶nh: bÇn, mï u, sÇu riªng th­êng gîi cuéc ®êi ®au khæ)
- Giã dËp sãng dåi -> thµnh ng÷ bæ sung thªm cho h×nh ¶nh so s¸nh, gîi h×nh ¶nh tr¸i bÇn bÐ män bÞ x« ®Èy, qu¨ng quËt, næi ch×m gi÷a dßng n­íc mªnh m«ng.
* Bµi ca than thë cho sè phËn ch×m næi lªnh ®ªnh, v« ®Þnh tr­íc sãng giã cuéc ®êi cña ng­êi phô n÷ trong x· héi phong kiÕn. Hä bÞ lÖ thuéc hoµn c¶nh, kh«ng cã quyÒn quyÕt ®Þnh sè phËn m×nh.
- Tè c¸o o¸n tr¸ch XHPK rÎ róng vïi dËp ng­êi phô n÷, kh«ng cho hä c¬ héi h¹nh phóc.
- Th©n em - h¹t m­a sa
\ d¶i lôa ®µo
\ giÕng gi÷a ®µng
\ l¸ ®µi bi…
-> Th­êng nãi vÒ ng­êi phô n÷, th©n phËn ®¾ng cay bÞ lÖ thuéc.
§Òu më ®Çu b»ng Th©n em vµ dïng h×nh ¶nh so s¸nh 
* H§ 3: Tæng kÕt
? Kh¸i qu¸t l¹i nh÷ng nÐt nghÖ thuËt tiªu biÓu?
- Néi dung chung cña 2 bµi?
? ý nghÜa cña c¸c bµi ca dao than th©n?
- Häc sinh ®äc ghi nhí
III. Tæng kÕt
1. NghÖ thuËt
- ThÓ th¬ lôc b¸t ©m ®iÖu th­¬ng c¶m.
- H×nh ¶nh so s¸nh, Èn dô, thµnh ng÷… mang tÝnh truyÒn thèng trong ca dao
- Nh÷ng côm tõ truyÒn thèng: th­¬ng thay, th©n em
2. Néi dung: 
- Cuéc ®êi th©n phËn ng­êi lao ®éng trong chÕ ®é cò.
- Th¸i ®é ph¶n kh¸ng, tè c¸o chÕ ®é phong kiÕn v« nh©n ®¹o ®Çy ®o¹ ng­êi l­¬ng thiÖn.
* ý nghÜa: thÓ hiÖn tinh thÇn nh©n ®¹o, c¶m th«ng, chia sÎ víi nh÷ng con ng­êi gÆp c¶nh ngé ®¾ng cay, khæ cùc.
 Ghi nhí: SGK49
c. LuyÖn tËp- Cñng cè:
- Suy nghÜ cña em vÒ h×nh ¶nh, cuéc ®êi ng­êi n«ng d©n, ng­êi phô n÷ trong x· héi cò qua 2 bµi ca dao ®· häc.
4. Ho¹t ®éng nèi tiÕp:
- Häc thuéc lßng 2 bµi ca dao, häc ph©n tÝch. ViÕt mét ®o¹n v¨n nªu c¶m nhËn vÒ mét bµi ca dao than th©n khiÕn em c¶m ®éng nhÊt.
- S­u tÇm nh÷ng bµi ca dao cïng chñ ®Ò.
- §äc : B×nh gi¶ng Ng÷ v¨n 7
- So¹n: Nh÷ng c©u h¸t ch©m biÕm.
 5. Dù kiÕn kiÓm tra ®¸nh gi¸: 
- §äc thuéc bµi ca dao. Ph©n tÝch, c¶m nhËn néi dung, nghÖ thuËt bµi ca dao.
**************************************************
TiÕt 14: Nh÷ng c©u h¸t ch©m biÕm
Ngµy so¹n:12/9/2014
Ngµy gi¶ng:19/9/2014
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
1. KiÕn thøc: HiÓu gi¸ trÞ t­ t­ëng, nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña nh÷ng c©u h¸t ch©m biÕm: øng xö cña d©n gian tr­íc nh÷ng thãi h­ tËt xÊu; mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt th­êng thÊy trong ca dao ch©m biÕm.
2. KÜ n¨ng: §äc - hiÓu nh÷ng c©u h¸t ch©m biÕm. Ph©n tÝch ®­îc gi¸ trÞ néi dung, nghÖ thuËt cña nh÷ng c©u h¸t trong bµi.
3. Th¸i ®é: cã ý thøc phª ph¸n thãi h­ tËt xÊu.
B. Tµi liÖu vµ ph­¬ng tiÖn: 
 - SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o. 
- Gi¸o ¸n.
C. TiÕn tr×nh d¹y - häc
	1. Tæ chøc : 7a3: 7a4: 
	2. KiÓm tra bµi cò: 
? §äc thuéc lßng bµi ca dao than th©n sè 2, 3? Ph©n tÝch, c¶m nhËn mét bµi mµ em t©m ®¾c ?
	3. Bµi míi:
a. Giíi thiÖu bµi häc:
	Cïng víi tiÕng h¸t than th©n xãt xa, buån tñi, ca dao ViÖt Nam cßn vang lªn tiÕng c­êi hµi h­íc ch©m biÕm trµo phóng ®¶ kÝch rÊt vui, rÊt kháe, s¾c nhän. TiÕng c­êi Êy cã nhiÒu cung bËc, nhiÒu vÎ thËt hÊp dÉn ng­êi ®äc, ng­êi nghe. TiÕng c­êi Êy ntn, chóng ta cïng t×m hiÓu bµi h«m nay.
b. D¹y bµi míi:
* H§ 1: HD tiÕp xóc VB.
- GV yªu cÇu ®äc - ®äc mÉu Gäi häc sinh tiÕp.
- Hs gi¶i thÝch mét sè tõ khã.
* H§ 2: Ph©n tÝch VB.
- Hs ®äc bµi 1.
? Bµi ca dao giíi thiÖu ai ? Víi ai? ®Ó lµm g×?
? Hai dßng ®Çu cã t¸c dông g×?
? Ch©n dung chó t«i ®­îc giíi thiÖu ntn?
? Tõ hay cã nghÜa lµ g×? ë ®©y dïng víi s¾c th¸i nµo?
? Thùc chÊt ë nh÷ng ®iÒu ­íc, ng­êi chó mong muèn ®iÒu g×?
? Qua ®ã, ta thÊy chó t«i lµ ng­êi nh­ thÕ nµo?
? C¸ch giíi thiÖu ®Ó cÇu h«n ë ®©y cã g× kh¸c th­êng?
? D©n gian ®Æt c« yÕm ®µo ®Ñp ng­êi ®Ñp nÕt c¹nh nh©n vËt ng­êi chó ngÇm ý g×?
? LiÖu c« yÕm ®µo cã ®ång ý kÕt duyªn víi «ng chó nh­ thÕ kh«ng?
- Häc sinh ®äc bµi 2:
? Bµi ca dao lµ lêi cña ai, nãi víi ai? V× sao em biÕt?
? ThÇy bãi ®· ®o¸n cho c« g¸i vÒ nh÷ng vÊn ®Ò g×? T¹i sao bãi to¸n l¹i quan t©m ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò nµy?
? Chøng tá thÇy bãi, c« g¸i lµ ng­êi ntn?
? Sè phËn c« g¸i ®­îc ph¸n ra sao?
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ lêi cña thÇy bãi?
? VËy, bµi ca dao phª ph¸n h¹ng ng­êi nµo trong x· héi?
? T×m ®äc mét sè bµi ca dao cã néi dung t­¬ng tù?
I. TiÕp xóc v¨n b¶n
1. §äc
- Giäng hµi h­íc, mØa mai
2. T×m hiÓu chó thÝch
II. Ph©n tÝch v¨n b¶n
Bµi 1: Giíi thiÖu ch©n dung chó t«i víi c« yÕm ®µo, ®Ó cÇu h«n cho chó t«i
 (c« yÕm ®µo: c« g¸i trÎ ®Ñp)
- Hai dßng ®Çu: Lêi ®­a ®Èy, võa ®Ó b¾t vÇn, võa ®Ó giíi thiÖu nh©n vËt. 
- Bèn dßng sau: ch©n dung ng­êi chó:
+ hay töu hay t¨m: nghiÖn r­îu
+ hay n­íc chÌ ®Æc: nghiÖn chÌ
+ hay n»m ngñ tr­a: ngñ nhiÒu
-> Tõ hay cã nghÜa lµ giái, ham thÝch, th­êng xuyªn. ë ®©y dïng víi s¾c th¸i mØa mai.
+ ­íc: ngµy m­a
 ®ªm thõa trèng canh
-> muèn ch¬i dµi, ngñ thÝch m¾t
=> l­êi nh¸c l¹i muèn h­ëng thô cao sang
- Sö dông h×nh thøc nãi ng­îc (th«ng th­êng, ®Ó giíi thiÖu nh©n duyªn cho ai, ng­êi ta ph¶i nãi tèt, nãi thuËn cho ng­êi ®ã. §©y l¹i nãi vÒ nh÷ng tËt xÊu)
=> ChÕ giÔu, mØa mai h¹ng ng­êi nghiÖn ngËp vµ l­êi biÕng. 
Bµi 2: Lêi cña thÇy bãi nãi víi c« g¸i ®i xem bãi, v× lêi nãi lu«n g¾n víi sè c«
T¸c gi¶ d©n gian dïng c¸ch nãi nh¹i l¹i lêi cña ng­êi kh¸c. C¸ch nãi nµy rÊt kh¸ch quan, nh­ ghi ©m l¹i lêi thÇy bãi mµ kh«ng ®­a ra lêi b×nh phÈm nµo.
- VÊn ®Ò: giµu - nghÌo, mÑ - cha, vî- chång
-> nh÷ng ®iÒu hÖ träng, bÝ Èn vÒ sè phËn mµ ng­êi ®i xem bãi rÊt quan t©m
(thÇy bãi tinh ranh, ®¸nh tróng t©m lÝ ng­êi xem; c« g¸i c¶ tin, ngê nghÖch…)
- Lêi ph¸n: 
Sè c«: + ch¼ng giµu th× nghÌo
+ 30 TÕt: thÞt treo trong nhµ
+ cã mÑ, cha: mÑ ®µn bµ, cha ®µn «ng
+ cã vî,chång; con ®Çu lßng:g¸i hoÆc trai
-> lÆp tõ, cÆp quan hÖ tõ ch¼ng - th× t¹o c¶m gi¸c nãi ch¾c nh­ ®inh ®ãng cét, nh­ng thùc chÊt lµ lèi nãi n­íc ®«i, lÊp löng dùa vµo nh÷ng ®iÒu hiÓn nhiªn ai còng biÕt - lêi ph¸n v« gi¸ trÞ. 
 * Phª ph¸n ch©m biÕm nh÷ng kÎ hµnh nghÒ mª tÝn, dèt n¸t, lîi dông lßng tin cña ng­êi kh¸c ®Ó kiÕm tiÒn. §ång thêi ®¶ kÝch sù mï qu¸ng cña nh÷ng ng­êi kÐm hiÓu biÕt, tin vµo sù bãi to¸n ph¶n khoa häc.
- VD: - ChËp chËp … mÊt thiªng
 - TiÒn buéc d¶i yÕm bo bo
 §em cho thÇy bãi r­íc lo vµo ng­êi 
* H§ 3: Tæng kÕt.
? Kh¸i qu¸t nÐt ®Æc s¾c vÒ nghÖ thuËt vµ néi dung cña c¸c bµi ca dao võa häc?
? ý nghÜa cña c¸c bµi ca dao trªn?
? §äc ghi nhí trong SGK?
III.Tæng kÕt
1. NghÖ thuËt
- Sö dông h×nh thøc giÔu nh¹i, lèi nãi ng­îc ®Ó t¹o nªn c¸i c­êi ch©m biÕm, hµi h­íc.
2. Néi dung
Phª ph¸n thãi h­ tËt xÊu cña nh÷ng h¹ng ng­êi vµ nh÷ng sù viÖc ®¸ng c­êi trong XH
* ý nghÜa: ca dao ch©m biÕm thÓ hiÖn tinh phª ph¸n mang tÝnh d©n chñ cña nh÷ng con ng­êi thuéc tÇng líp b×nh d©n.
* Ghi nhí: SGK
c. LuyÖn tËp- Cñng cè
- Nh÷ng bµi ca dao ch©m biÕm cã nÐt gièng thÓ lo¹i truyÖn nµo ®· häc? (truyÖn c­êi, ngô ng«n)
- §äc thªm nh÷ng bµi ca cïng chñ ®Ò
4. Ho¹t ®éng nèi tiÕp:
- Häc thuéc bµi
- TiÕp tôc s­u tÇm ca dao, ph©n lo¹i vµ häc thuéc mét sè bµi ca dao ch©m biÕm
- ViÕt mét ®o¹n v¨n tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ mét bµi ca dao ch©m biÕm mµ em thÝch nhÊt.
- ChuÈn bÞ bµi: §¹i tõ; LuyÖn tËp t¹o lËp v¨n b¶n.
5. Dù kiÕn kiÓm tra ®¸nh gi¸:
- §äc thuéc bµi ca dao. Ph©n tÝch, c¶m nhËn néi dung, nghÖ thuËt bµi ca dao.
***************************************************
TiÕt 15 §¹i tõ
Ngµy so¹n:13/9/2014
Ngµy gi¶ng:20/9/2014
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
1.Kiến thức:
-Nắm được thế nào là đại từ.
- Nắm được các loại đại từ tiếng Việt.
2.Kĩ năng: 
- Nhận biết đại từ trong văn bản nói và viết.
- Sử dụng đại từ phù hợp với yêu cầu giao tiếp.
3. Thái độ: 
- Có ý thức sử dụng đại từ hợp với tình huống giao tiếp.
B. Tµi liÖu- ph­¬ng tiÖn:
- SGK, SGV, tµi liÖu tham kh¶o.
- Gi¸o ¸n.B¶ng phô
C. TiÕn tr×nh d¹y-häc:
	1. Tæ chøc: 7a3: 7a4: 
	2. KiÓm tra: 
? C¸c lo¹i tõ l¸y vµ c¬ chÕ t¹o nghÜa cña tõ l¸y? Cho vÝ dô?
? Ch÷a bµi tËp 2, 3, 4 (tr43)
	3. Bµi míi:
a. Giíi thiÖu bµi häc:
 H·y kÓ tªn c¸c tõ lo¹i ®· häc ë 6. Ch­¬ng tr×nh Ng÷ v¨n 7 tiÕp tôc giíi thiÖu víi c¸c em mét sè tõ lo¹i n÷a. Bµi h«m nay chóng ta t×m hiÓu vÒ ®¹i tõ.
b. D¹y häc bµi míi:
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
* Hoạt động 1:Tìm hiểu bµi häc.
 NL 1
GV: Treo bảng phụ có 4 NL ở Sgk.
Hs: Đọc đoạn văn a. 
 ? Đoạn văn được trích trong văn bản nào? Tác giả? Từ “nó” trong đoạn văn a chỉ ai?
Hs: Đọc đoạn văn b.
? Đoạn văn được trích từ văn bản “con gà trống” của Võ Quảng. Từ “nó” trong đoạn văn b chỉ con vật nào?
? Nhờ đâu mà em biết được nghĩa của 2 từ “nó” trong 2 đoạn văn này? (Dựa vào văn cảnh cụ thể) 
Hs: Đọc đoạn văn c.
? Đoạn văn trích từ văn bản nào? Tác giả? Từ “thế” ở đoạn văn c chỉ sự việc gì? Nhờ đâu mà em hiểu được nghĩa của từ “thế”?
 Hs:Đọc NL d. 
? Từ “ai” trong bài ca dao này dùng để làm gì?
GV chốt: những từ nó, thế, ai được dùng như vừa tìm hiểu -> gọi là đại từ.
? Vậy em hiểu thế nào là đại từ?
NL2: B¶ng phô
? Các từ: nó, thế, ai giữ vai trò ngữ pháp gì trong câu?
? Tìm đại từ trong VD đ? Từ “tôi” ở đây giữ vai trò NP gì trong câu ?
? Tóm lại, đại từ thường giữ chức vụ NP gì trong câu?
GV: ở mục I các em cần nắm được KN về đại từ và chức năng NP của đại từ.
-> HS: đọc ghi nhớ 1
? Các đại từ ở VD a trỏ gì ? (Trỏ người, sự vật)
? Các đại từ ở VD b trỏ gì ? (Trỏ số lượng)
? Các đại từ ở VD c trỏ gì ? (trỏ hđ, tính chất, sự việc)
 GV chốt: Đây là các đại từ để trỏ.
? Vậy đại từ để trỏ được phân thành mấy tiểu loại? Đó là những tiểu loại nào?
-> Hs: đọc ghi nhớ 2 – Sgk (56)
? Các đại từ ai, gì hỏi về gì? (hỏi về sự vật.)
? Các đại từ bao nhiêu, mấy hỏi về gì? 
(hỏi về số lượng)
? Các đại từ Sao, thế nào hỏi về gì?
(hỏi về hoạt động, tính chất, sự việc.)
GV chốt: Đó là những đại từ để hỏi.
? Vậy đại từ để hỏi được phân thành những loại nhỏ nào? 
-> Hs: đọc ghi nhớ 3 – Sgk (56)
? Qua tìm hiểu VD 2,3 - Em hãy cho biết đại từ được phân loại như thế nào? 
-> Hs: nhắc lại nội dung của mục II.
I. Bµi häc: 
1. ThÕ nµo lµ ®¹i tõ?
NL 1: 
a. Nó: em tôi ->trỏ người.
b. Nó: con gà trống -> trỏ vật.
c. Thế: liệu mà đem chia đồ chơi ra đi -> trỏ hoạt động.
d. Ai: dùng để hỏi.
=> Đại từ : dùng để trỏ người, sự vật, hoạt động, tính chất...được nói đến trong 1 ngữ cảnh nhất định của lời nói hoặc dùng để hỏi.
* NL 2:
a. Nó/ lại khéo tay nữa .-> CN
b.Tiếng nó/dõng dạc nhất xóm.- >phụ ngữ của DT
c.Vừa nghe thấy thế, em tôi...->phụ ngữ của ĐT
d. Ai/ làm cho bể kìa đầy.-> CN
đ. - Tôi/ rất ngại học.
 - Người học kém nhất lớp là tôi.
 -> Đại từ: CN-VN.
=> Đại từ có thể đảm nhiệm các vai trò NP như : CN,VN trong câu hay phụ ngữ của DT, ĐT, TT.
*Ghi nhớ 1: sgk (55)
II. CÁC LOẠI ĐẠI TỪ. 
1. Đại từ để trỏ.
a. Tôi, tao, tớ, chúng tôi, chúng tao, chúng tớ, mày