Giáo án Ngữ văn 10 - Thạch Trương Ngọc Tuyền

và bài học
HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Nội dung cÇn ®¹t
* Tích hợp khái niệm ca dao, giá trị giáo dục, giá trị thẩm mĩ của văn học dân gian (chủ yếu là thể loại ca dao)
( PP/KT: Đàm thoại, trả lời câu hỏi)
* Tìm hiểu chung.
( PP/KT: Đàm thoại, trả lời câu hỏi)
 Hs ®äc phÇn tiÓu dÉn ,gv hd hs vào khung những đặc điểm cơ bản của cd
H/cảnh ra đời
Nội dung
Nghệ thuật
(Gọi 1HS lên bảng ghi,1 HS nhận xét,bổ sung-GV dg dẫn chứng)
* Đọc hiểu vb.
( PP/KT: đọc hợp tác, làm việc nhóm, đàm thoại)
 -Hs ®äc diÔn c¶m c¸c bµi ca dao. Gv h­íng dÉn hs ®äc.
 GV hỏi:
 X¸c ®Þnh chñ ®Ò cña c¸c bµi ca dao?
(HS tr¶ lêi ĐL)
 -GV dẫn dắt PT.
 GV hỏi:
 +Bài cd mở đầu bằng cách nào?Cách mở đầu này cho biết là lời than củaai?t/dụng?
 +Ph©n tÝch ý nghÜa biÓu c¶m cña nh÷ng h×nh ¶nh tÊm lôa ®µo?
 (HS tìm tòi, suy nghĩ-GV định hướng)
 +Tìm thêm những bài ca dao có cùng chủ đề?
(HS tìm kiếm phát hiện)
 + Câu hỏi LH:Qua bài ca dao em hãy cho biết thực trạng của chế độ PK?So sánh PN ngày nay với ngày xưa?(câu hỏi dành cho HS K-G)
 GV hỏi tiếp:
 + Nh©n vËt tr÷ t×nh trong bµi ca dao 4 lµ ai? 
 + Trong 10 c©u ®Çu, tÝnh tõ nµo ®­îc sö dông lÆp ®i lÆp l¹i nhiÒu lÇn? Nã diÔn t¶ t©m tr¹ng, t×nh c¶m g× cña c« g¸i
 + Tại sao hình ¶nh c¸i kh¨n ®­îc nãi ®Õn nhiÒu nhÊt trong bµi ca dao. V× sao vËy?
 GVLH ca dao “ Göi kh¨n, göi ¸o, göi lêi/ Göi ®«i chµng m¹ng cho ng­êi ®µng xa”
“Nhí khi kh¨n më trÇu trao
MiÖng chØ c­êi nô biÕt bao nhiªu tình”
 + T×m ®iÖp ng÷ vµ ý nghÜa cña nã trong 6 c©u th¬ ®Çu? 
 + Nh÷ng tr¹ng th¸i nµo cña chiÕc kh¨n ®­îc miªu t¶? ý nghÜa cña chóng? NghÖ thuËt ®­îc sö dông ë ®©y? 
(HS suy nghĩ TL-GV định hướng)
 GVLH câu cadao “Nhớ ai bổi hổi bồi hồi /Như đứng đóng lửa như ngồi đóng than”, “Nhớ ai em những khóc thầm/Hai hàng nước mắt đầm đầm như mưa”
 GV hỏi:
 +H×nh ¶nh ngän ®Ìn gîi kho¶ng thêi gian nµo? Tõ ®ã, em thÊy sù vËn ®éng nµo cña nçi nhí? ý nghÜa cña h×nh ¶nh “Ngän ®Ìn ko t¾t”?
 Tõ c¸ch m­în c¸i kh¨n, ngän ®Ìn béc lé lßng m×nh ®Õn c¸ch miªu t¶ nçi nhí th«ng qua ®«i m¾t, em thÊy sù vËn ®éng cña nçi nhí ®­îc diÔn t¶ ntn? 
GV liªn hÖ ®Õn bµi Sãng(Xu©n Quúnh) kh¾c s©u kiÕn thøc.
(HS trao đổi theo cặp)
 + Em hiÓu thÕ nµo lµ c¶m xóc lo phiÒn? 
 + C« g¸i lo phiÒn vÒ ®iÒu g×?
 GVLH câu ca dao “Thương anh chẳng dám nói ra/Sợ mẹ bằng đất ,sợ cha bằng trời”
(HS trao theo cặp-GV định hướng ,khắc sâu KT)
 GV hỏi tiếp:
 +Vì sao khi nói đến tình nghĩa con người cd lại dùng h/ảnh muối gừng?Pt h/ảnh biểu tượng của h/ảnh này và tìm thêm bài cd có h/ảnh muối gừng để minh họa?
 +Em hiểu cách nói “Ba vạnmới xa”ntn?
(HS trao đổi theo cặp –GV suy luận định hướng)
* Tìm hiểu NT, ý nghĩa vb, củng cố ghi nhớ.
( PP/KT: Đàm thoại, trả lời câu hỏi)
 -GV y/c HS liệt kê những bp NT trong chùm cd đã học.
 GV có thể tích hợp ca dao hài hước.
 -GV y/c HS nêu ý nghĩa văn bản.
 -Câu hỏi hướng đến ghi nhớ:điều mà người bình dân muốn thể hiện trong bài cd đã học?
I.T×m hiÓu chung:SGK.
II. §äc- hiÓu v¨n b¶n:
 1. TiÕng h¸t than th©n (bµi ca dao 1,2):
*Bài 1:
 - Më ®Çu bằng cụm từ: Th©n em như
" T¹o cho lêi than th©n ngËm ngïi, xãt xa, cã t¸c dông nhÊn m¹nh ®Õn th©n phËn nhá nhoi, ®¸ng th­¬ng cña ng­êi phô n÷(“lêi chung”của phô n÷ XHPK )
 - Sắc thái tình cảm:
 + So s¸nh thân em như Tấm lụa đào"đẹp ,sang trọng ,quí giá"ý thức rõ giá trị,phẩm chất.
 +Ẩn dụ:
+ PhÊt ph¬ " ch«ng chªnh,không gì đảm bảo.
+ BiÕt vµo tay ai " c¶m gi¸c chíi víi, ®¾ng cay cña th©n phËn không thÓ tù lùa chän, quyÕt ®Þnh ®­îc h¹nh phóc, t­¬ng lai cña m×nh"tất cả trong chờ vào sự may rủi. 
 =>Bµi ca dao lµ lêi than cña c« g¸i cã th©n phËn bÞ phô thuéc, không thÓ lµm chñ vµ quyÕt ®Þnh ®­îc t­¬ng lai, h¹nh phóc cña m×nh.
* Bµi 2: (HS tự tìm hiểu)
2.Tiếng hát yêu thương tình nghĩa(bài cd 3,4,5,6)
* Bµi 3:(HS tự tìm hiểu)
 Bµi ca dao thÓ hiÖn nçi buån v× t×nh duyªn lì dë nh­ng t×nh nghÜa th× m·i bÒn v÷ng, thuû chung.
* Bµi 4:
- Nçi nhí th­¬ng(10 câu đầu)
+ §iÖp tõ “th­¬ng nhí” (5 lÇn):
" nçi nhí chång chÊt, triÒn miªn, cån cµo, da diÕt nh­ nh÷ng líp sãng ®ang dån vç trong t©m hån c« g¸i ®ang yªu.
" t×nh yªu ch©n thµnh, m·nh liÖt, s©u s¾c.
+ H×nh ¶nh kh¨n: Lµ vËt trao duyªn, vËt kØ niÖm gîi nhí “ng­êi ®µng xa”.
 Lµ vËt lu«n g¾n bã, chia sÎ t©m t×nh víi ng­êi con g¸i.
 §iÖp tõ “kh¨n” (6 lÇn, ë vÞ trÝ ®Çu ) "cÊu tróc ®iÖp v¾t dßng vµ ®iÖp ng÷ “Kh¨n th­¬ng nhí ai” (3 lÇn) "nçi nhí triÒn miªn, da diÕt, kh¾c kho¶i, võa rÊt m·nh liÖt võa rÊt n÷ tÝnh..
 Nh÷ng tr¹ng th¸i cña chiÕc kh¨n:
 Th­¬ng nhí.
 R¬i xuèng ®Êt.
 V¾t lªn vai.
 Chïi n­íc m¾t.
 " h×nh ¶nh nh©n ho¸ ,mét lo¹t c¸c ®éng tõ chØ sù vËn ®éng tr¸i chiÒu (v¾t îí r¬i, lªn îí xuèng) "nçi nhí tr¶i ra không gian nhiÒu chiÒu vµ t©m tr¹ng rèi bêi, ngæn ngang tr¨m mèi cña c« g¸i.
+ H×nh ¶nh ngän ®Ìn không t¾t" Èn dô chØ ngän löa t×nh yªu bõng ch¸y, m·nh liÖt, nçi nhí ®»ng ®½ng víi thêi gian.
" H×nh ¶nh ngän ®Ìn gîi t¶ chiÒu dµi cña nçi nhí d»ng dÆc theo thêi gian.
+H×nh ¶nh ®«i m¾t:
 Ho¸n dô.
 Lµ cöa sæ t©m hån" con ng­êi khã giÊu c¶m xóc, t×nh yªu qua nã.
" “M¾t ngñ ko yªn”" Sù tr»n träc, thao thøc " nçi nhí x©m nhËp c¶ tiÒm thøc vµ v« thøc cña c« g¸i. 
" H×nh ¶nh ®«i m¾t diÔn t¶ chiÒu s©u cña nçi nhí.
[10 c©u ®Çu:DiÔn t¶ không gian ba chiÒu cña nçi nhí.ThÓ hiÖn sù vËn ®éng cø t¨ng dÇn, m·nh liÖt, s«i trµo cña nçi nhí.
- Nçi lo phiÒn(hai câu cuối)
+ Lo phiÒn: lo l¾ng, phiÒn muén " t©m tr¹ng n¶y sinh khi con ng­êi ®èi diÖn víi nh÷ng trë ng¹i trong cuéc sèng.
+ C« g¸i lo phiÒn: v× ko yªn mét bÒ. 
" c« g¸i lo ©u v× lÔ gi¸o PK bÊt c«ng, hñ tôc cña xa héi cò khiÕn t×nh yªu dï cã thiÕt tha s©u nÆng nh­ng không dÔ g× dÉn tíi ®­îc h«n nh©n
_TiÓu kÕt: thÓ hiÖn nçi nhí th­¬ng bån chån, da diÕt xen lÉn nh÷ng lo ©u cña mét tr¸i tim ch©n thµnh, ch¸y báng yªu th­¬ng.
* Bµi 5:(HS tự học)
 Bµi ca dao thÓ hiÖn ­íc muèn m·nh liÖt trong t×nh yªu vµ sù chñ ®éng, t¸o b¹o cña c« g¸i.
* Bµi 6:
- Muèi vµ gõng:
+ Lµ gia vÞ 
+ Là nh÷ng vÞ thuèc .
+ Thö th¸ch thêi gian kh«ng lµm nh¹t phai h­¬ng vÞ: Muèi- 3 n¨m- cßn mÆn/ Gõng- 9 th¸ng- cßn cay.
- H×nh ¶nh biÓu t­îng: muèi mÆn- gõng cay
 " §ã lµ nh÷ng h×nh ¶nh Èn dô t­îng tr­ng cho nh÷ng tr¶i nghiÖm cay ®¾ng, mÆn mµ cña t×nh ng­êi nhÊt lµ t×nh c¶m vî chång. 
" §ång thêi sù g¾n bã tù nhiªn cña chóng cßn biÓu tr­ng cho t×nh nghÜa thñy chung cña con ng­êi. 
- T×nh nghÜa con ng­êi:
Ba v¹n s¸u ngµn ngµy- míi xa.
 $
 C¶ ®êi ng­êi
" ChØ cã c¸i chÕt míi ®ñ søc chia l×a con ng­êi.
_TiÓu kÕt: Bµi ca dao trªn thÓ hiÖn sù g¾n bã thuû chung, son s¾t, bÒn v÷ng cña t×nh c¶m vî chång.
II. Nghệ thuật:
 - Sù lÆp l¹i c¸c c«ng thøc më ®Çu (m«tÝp nghÖ thuËt).
- C¸c h×nh ¶nh biÓu t­îng: chiÕc cÇu, tÊm kh¨n, ngän ®Ìn, gõng cay- muèi mÆn,...
- C¸c biÖn ph¸p tu tõ: so s¸nh, Èn dô, nh©n ho¸, ®iÖp ng÷,...
- ThÓ th¬: lôc b¸t, song thÊt lôc b¸t vµ c¸c biÕn thÓ cña chóng, v·n bèn, v·n n¨m, hçn hîp,...
IV.Ý nghĩa vb:ca ngợi khẳng định vẻ đẹp đ/s,tâm hồn tư tưởng tình cảm của người bình dân VN xưa trong cddc.
*Ghi nhớ:sgk.
Lưu ý chỉ dạy các bài:1,4,6
LUYỆN TẬP TIẾNG VIỆT
 GV tích hợp bài: Thực hành phép tu từ ẩn dụ và hoán dụ bằng bài tập thực hành.
( PP/KT: làm việc nhóm, trả lời câu hỏi, trình bày một phút)
 Từ bài tập thực hành GV yêu cầu học sinh tìm ra nét giống nhau và khác nhau giữa phép tu từ ẩn dụ và hoán dụ
 Tìm biện pháp tu từ và nêu tác dụng của biện pháp đó qua các câu, bài ca dao sau:
 1. Thân em như củ ấu gai
 Ruột trong thì trắng vỏ ngoài thì đen.
 Ai ơi, nếm thử mà xem
 Nếm ra mới biết rằng em ngọt bùi.
 2. Mắt thương nhớ ai
 Mắt ngủ không yên
LUYỆN TẬP LÀM VĂN
 GV tích hợp bài:Văn bản bằng bài tập thực hành, sau đó nêu khái niệm, đặc điểm, các loại văn bản.
(PP/KT: đặt câu hỏi, trình bày một phút)
 Đọc kĩ bài ca dao:
 Muối ba năm muối đang còn mặn
 Rừng chín tháng rừng hãy còn cay
 Đôi ta nghĩa nặng tình dày
 Có xa nhau đi nữa cũng ba vạn sáu ngàn ngày mới xa.
 1. Vấn đề được đề cập đến trong ca dao là vấn đề gì? Thuộc lĩnh vực nào trong cuộc sống?
 2. Từ ngữ nào được sử dụng trong bài ca dao thuộc loại nào (từ thông thường trong cuộc sống hay từ thuộc lĩnh vực chính trị. 
 3. Em hãy tìm hiểu ý nghĩa của bài ca dao trên để thấy rõ quan niệm sống có tình có nghĩa của người bình dân xưa.
 Gợi ý:
- Giải thích ý nghĩa biểu tượng muối - gừng
- Chứng minh: tình cảm thủy chung, son sắt của người bình dân.
- Liên hệ một số câu bài ca dao khác có sử dụng hình ảnh muối- gừng và rút ra bài học giáo dục.
HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH
 1.Đọc những bài ca dao than thân, em thấy thân phận của người phụ nữ thời xưa hiện lên như thế nào?Bằng những hình ảnh so sánh ẩn dụ nào?
 2. Người bình dân sáng tác ca dao than thân, yêu thương, tình nghĩa nhằm mục đích gì?
 3. Từ ngữ được sử dụng trong bài ca dao thuộc phong cách ngôn ngữ nào?
HOẠT ĐỘNG ỨNG DỤNG
 Hãy viết một đoạn văn ngắn về thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
HOẠT ĐỘNG BỔ SUNG
(Làm ở nhà)
 1. Tìm thêm ca dao nói về bắt đầu bằng cụm từ Thân em như..., một số ca dao về chiếc khăn cái áo, một số ca dao hài hước?
 2. Tìm một số câu thơ trung đại, hiện đại có ảnh hưởng ca dao?
 Chuẩn bị bài viết số 2.
 Chuẩn bị bài Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt. 
Ngày soạn:01/9/2015
KIỂM TRA ĐỊNH KÌ
I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
 1. Đọc hiểu văn bản.
 HiÓu s©u h¬n vÒ v¨n b¶n nghị luận, nhÊt lµ c¸c kiÕn thøc vÒ ®Ò tµi, chủ đề, cảm hứng nghệ thuật.
 2. Tạo lập văn bản.
 Viết bài văn tự sự với những vấn đề có liên quan.
II.PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:
 + SGK. 
 + Đáp án.
III.CÁCH THỨC TIẾN HÀNH:
Gv ra ®Ò bµi, hs lµm bµi nghiªm tóc t¹i líp.
IV.NĂNG LỰC:
 - Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản.
 - Năng lực giải quyết các tình huống liên quan đến vb.
 - Năng lực trình bày suy nghĩ, cảm nhận cá nhân về ý nghĩa vb.
Hoạt động giáo viên và HS
Nội dung cần đạt
GV ra đề bài cho hs
HS: Làm bài nghiêm túc tại lớp.
GV gợi ý bài làm văn:
 MB: dẫn dắt đưa nội dung vào.
 TB:
 - Chú ý tác dụng cách mở đầu bằng Thân em như.
 - Sắc thái tình cảm qua h/ảnh so sánh, ẩn dụ.
 - Đánh giá nghệ thuật.
 KB: Khẳng định lại giá trị của lời than, phẩm chất, thân phận người phụ trong XH cũ.
 Đề:
 1. Đọc hiểu (2điểm)
 Đọc bài thơ sau và lời câu hỏi.
BÁNH TRÔI NƯỚC
Thân em vừa trắng lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.
 Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
 Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
 Hồ Xuân Hương
 a. Khi làm bài thơ này, Hồ Xuân Hương đã giao tiếp với người đọc về vấn đề gì? Nhằm mục đích gì?
 b. Người đọc căn cứ vào đâu để lĩnh hội(hiểu và cảm nhận) bài thơ.
 2. Làm văn (8điểm)
 Thân phận người phụ nữ qua các bài ca dao than thân.
Ngày soạn:02/9/2015
CHỦ ĐỀ: PHONG CÁCH NGÔN NGỮ
PHONG CÁCH NGÔN NGỮ SINH HOẠT
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
 1. Đọc hiểu văn bản.
 - Hiểu đặc điểm của phong cách ngôn ngữ sinh hoạt.
 - Biết sử dụng từ ngữ địa phương, biệt ngữ xã hội, từ ngữ nghề nghiệp, câu rút gọn phù hợp với các tình huống giao tiếp cụ thể.
 2. Tạo lập văn bản.
 Biết vận dụng hiểu biết về phong cách ngôn ngữ sinh hoạt vào việc tạo lập và lĩnh hội văn bản.
II.PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:
 + Phiếu học tập, SGK, SGV, sách chuẩn kiến thức ngữ văn 10.
 + Sách tham khảo.
 + Thiết kế bài dạy.
III.PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC:
 - PP:đọc sáng tạo ,gợi tìm ,đàm thoại, diễn giảng, TL,trả lời câu hỏi.
 - Kĩ thuật dạy học:đặt câu hỏi, chia nhóm, đọc hợp tác., trình bày 10 -15 phút
 IV.NĂNG LỰC:
 - Năng lực thu thập thông tin liên quan đến bài học.
 - Năng lực giải quyết tình huống đặt ra trong bài học.
 - Năng lực ngôn ngữ qua trình bày, trả lời các câu hỏi.
 - Năng lực sáng tạo trong trình bày quan điểm riêng.
 - Năng lực phân tích và sử dụng ngôn ngữ theo phong cách ngôn ngữ sinh hoạt..
HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
 GV đưa HS xem một số văn bản, yêu cầu hs lần lượt xác định loại văn bản sau đó đi đến chủ đề và bài học. 
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Nội dung cÇn ®¹t
* Tìm hiểu ngôn ngữ sinh hoạt
( PP/KT: đọc hợp tác, trả lời câu hỏi trình bày 1 phút)
 -GV phân vai HS ®äc đoạn hội thoại trong phần ngữ liệu ở mục 1(chú ý thể hiện đúng giọng điệu)
 -GV hướng dẫn HS tìm hiểu NL bằng câu hỏi: 
1/ Cuéc héi tho¹i diÔn ra ë ®©u, khi nµo? C¸c nh©n vËt giao tiÕp lµ nh÷ng ai? Quan hÖ gi÷a hä ntn?
2/Néi dung, h×nh thøc vµ môc ®Ých giao tiÕp cña cuéc héi tho¹i lµ g×?
3/Ng«n ng÷ trong cuéc héi tho¹i cã ®Æc ®iÓm g×?
(HS TL-GV nhận xét ,bổ sung)
 C¨n cø vµo kÕt qu¶ ph©n tÝch cuéc héi tho¹i trªn, em h·y cho biÕt thÕ nµo lµ ng«n ng÷ sinh ho¹t?
 +Ng«n ng÷ sinh ho¹t thể hiện chủ yếu ở dạng nào?
HS TL bài tập 3b/LT.
 DKTL:
 - D¹ng ng«n ng÷ sinh ho¹t:d¹ng lêi nãi t¸i hiÖn.
 - Dïng nhiÒu tõ ®Þa ph­¬ng Nam Bé: quíi (quý), chÐn (b¸t), ngÆt (nh­ng), ghe (thuyÒn nhá), r­ît (®uæi), cùc (®au).
"ý nghÜa: lµm VB sinh ®éng, mang ®Ëm dÊu ¸n ®Þa ph­¬ng vµ kh¾c häa ®­îc nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng cña nh©n vËt N¨m Hªn.
 -Luyện tập:
 Đối với câu hỏi thứ nhất GV hỏi:
+Vừa lòng nhau là thế nào?
+Trong trường hợp nào thì cần làm vừa lòng nhau? 
...
 Từ BT GV LHHS ph­¬ng ch©m giao tiếp lÞch sù. 
* Tìm hiểu phong c¸ch ng«n ng÷ sinh ho¹t.
(PP/KT:trả lời câu hỏi,đàm thoại, làm việc nhóm)
 - HS ®äc đoạn hội thoại sgk trang 113.
 GV hỏi:
 +Tính cụ thể biểu hiện ở các khía cạnh nào?
 +Vì sao ngôn ngữ trong p/c sinh hoạt phải cụ thể?
 +Từ thực hành rút ra dấu hiệu đặc trưng của p/c ngôn ngữ sinh hoạt? 
(HS trao đổi theo cặp)
 GV y/c HS đọc đoạn nhật kí ở BT1/LT và nêu những từ ngữ thể hiện tính cụ thể của p/c nn sh.
 GV hỏi tiếp:
 +Tìm những biểu hiện của thái độ,tình cảm qua giọng điệu của mỗi lời nói trong đoạn hội thoại?
 +Những từ ngữ có tính khẩu ngữ và thể hiện cảm xúc?
 +Từ thực hành cho biết dấu hiệu đặc trưng thứ hai của p/c nn sh? 
 GV tiếp tục nêu những từ ngữ thể hiện tính cảm xúc của p/c nn sh.
(HS làm việc độc lập-GV mở rộng thêm)
 GV hỏi:Tại sao khi nói chuyện qua điện thoại ,ta có thể đoán được người ở đầu dây kia là người như thế nào(già hay trẻ,nam hay nữ,)?
 -Cuối cùng GV hd HS đi đến k/niệm p/c nn sinh hoạt,nhấn mạnh 3 đặc trưng cơ bản của p/c nn sinh hoạt.(3 đặc trưng này giúp ta phân biệt nn sinh hoạt với nn thuộc các lĩnh vực g/tiếp khác:NT,khoa học,hành chính,) 
 -GV hướng dẫn HS làm BT/LT.
 HS thực hành theo nhóm.
I. Ng«n ng÷ sinh ho¹t:
 1. Kh¸i niÖm ng«n ng÷ sinh ho¹t:
 Lµ lêi ¨n tiÕng nãi hµng ngµy dïng ®Ó th«ng tin, trao ®æi ý nghÜ, t×nh c¶m, ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu trong cuéc sèng. 
 2. C¸c d¹ng biÓu hiÖn cña ng«n ng÷ sinh ho¹t:
- D¹ng nãi(®éc tho¹i, ®èi tho¹i).
- D¹ng viÕt( nhËt kÝ, th­ tõ, håi øc c¸ nh©n).
- Trong tác phẩm có dạng lời nói tái hiện.
3. LuyÖn tËp:
 a. (Phát biểu ý kiến của bản thân) 
 b.
II.Phong c¸ch ng«n ng÷ sinh ho¹t:
 1. TÝnh cô thÓ: cô thÓ vÒ hoµn c¶nh, con ng­êi, c¸ch nãi n¨ng vµ tõ ng÷ diÔn ®¹t.
 2. TÝnh c¶m xóc:SGK.
3. TÝnh c¸ thÓ:
 Ng«n ng÷ sinh ho¹t cã tÝnh c¸ thÓ, béc lé nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng cña tõng ng­êi vÒ: giäng nãi (c¸ch ph¸t ©m), c¸ch dïng tõ ng÷, c¸ch lùa chän kiÓu c©u, c¸ch nãi riªng,... biÓu hiÖn tuæi t¸c, giíi tÝnh, ®Þa ph­¬ng, nghÒ nghiÖp, c¸ tÝnh, tr×nh ®é häc vÊn,...
*Ghi nhớ:SGK
III. LuyÖn tËp:
 Bµi 1:
 Bµi 2:
 DÊu hiÖu cña phong c¸ch ng«n ng÷ sinh ho¹t:
- C¸ch x­ng h« th©n mËt: m×nh- ta, c«- anh.
- C¸ch dïng ng«n ng÷ ®èi tho¹i: ch¨ng, hìi.
- C¸ch dïng tõ ng÷ gi¶n dÞ: ®Ëp ®Êt, trång cµ, l¹i ®©y, ®ì...
- Giäng ®iÖu: t×nh tø. 
 Bµi 3:
§o¹n ®èi tho¹i cña §¨m S¨n víi d©n lµng m« pháng h×nh thøc ®èi tho¹i cã h«- ®¸p, cã lu©n phiªn l­ît lêi nh­ng ®­îc s¾p xÕp theo kiÓu:
- LiÖt kª t¨ng tiÕn: “Tï tr­ëng... môc”.
- §iÖp ng÷: “Ai gi÷”. 
- LÆp m« h×nh cÊu tróc có ph¸p: ¬ ngh×n chim sÎ, ¬ v¹n chim ngãi,..
- Cã nhÞp ®iÖu.
" ThÓ hiÖn ®Æc tr­ng cña ng«n ng÷ sö thi.
LUYỆN TẬP TIẾNG VIỆT
 GV tích hợp bài:
 + Đặc điểm ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết.
 + Những yêu cầu sử dụng Tiếng Việt.
(PP/KT: trả lời câu hỏi, làm việc nhóm)
 GV phát bài tập đã chuẩn bị sẵn, y/c các nhóm thảo luận - đại diện nhóm lần lượt trình bày.
 Từ bài tập thực hành GV giúp hs phân biệt đđ nn nói và nn viết, những yêu cầu cơ bản khi sử dụng Tiếng Việt trong giao tiếp.
 1. Hãy chỉ ra những nét biểu hiện của ngôn ngữ nói trong bài ca dao sau:
 Thân em như củ ấu gai
Ruột trong thì trắng vỏ ngoài thì đen
 Ai ơi, nếm thử mà xem!
Nếm ra, mới biết rằng em ngọt bùi .
 2. Đọc kĩ đoạn văn bản ở bài 1 của phần luyện tập bài Đặc điểm ngôn ngữ nói và nn viết (SGK, tr 88)
 a. Nêu những thuật ngữ dùng trong đoạn văn bản.
 b. Nêu tác dụng của những dấu câu dùng trong đoạn b.
 c. Nêu những từ ngữ thể hiện cách tổ chức đoạn vb.
 d. Nêu đoạn nhận xét về việc tách đoạn trong đoạn văn bản.
 3. Dưới đây là một số câu trích từ một số truyện đã xuất bản.Em hãy chỉ ra những từ ngữ dùng không chính xác. Phân tích và sửa chữa những lỗi đó.
 a. Mặt biển sáng trong như tấm thảm khổng lồ bằng ngọc bích.
 b. Người cách mạng không sợ gió bão, mưa phùn.
 c. Lúa đã chín vàng rực xa gần. Mùi sữa lúa thơm nồng bay tỏa khắp nơi quyện cả trong hơi sương hơi mây, ngọt dịu.
 d. Con chó chạy bạt vào xó bếp, chõ ra sủa lép bép.
 4. So sánh hai đoạn văn sau đây: 
 a. Nơi góc án thư, đĩa dầu sở trên cây đèn nến vơi lần mực dầu. Hia ngọn ba6t1c rụng tàn đèn xuống tập giấy đóng dấu son ti Niết. Viên quan coi ngục lấy que hương khêu thêm bấc. Ba cái tim bấc cháy to lên, soi tỏ mặt người ngồi đấy.
 b. Nơi góc án thư vàng đã nhợt, son đã mờ, đĩa dầu sở trên cây đèn nến với lần mực dầu. Hai ngọn bấc lép bép nổ, rụng tàn đèn xuống tập giấy bàn đóng dấu son ti Niết. Viên quan coi ngục ngấc đầu, lấy que hương khêu thêm một con bấc. Ba cái tim bấc được chụm nhau lại, cháy bùng to lên, soi tỏ mặt người đấy.
 (Nguyễn Tuân)
 Đoạn văn nào miêu tả chính xác, gợi hình tượng hơn? Vì sao?
 Ngoài tác dụng kể lại sự kiện, đoạn văn thứ hai còn có những hiệu quả thẩm mĩ gì?
LUYỆN TẬP LÀM VĂN
 GV tích hơp bài:
 + Trình bày một vấn đề.
 + Lập kế hoạch cá nhân.
 + Viết quảng cáo.
(PP/KT: thảo luận, trình bày 10-15 phút)
 GV y/c HS thảo luận để giới thiệu áo dài truyền thống, viết kế hoạch cá nhân, miêu tả thuyết minh tính hấp dẫn của mẫu vb quảng cáo mà GV chuẩn bị.
 Từ bài tập GV đưa ra câu hỏi củng cố kiến thức:
 1.Cho biết các bước trình bày một vấn đề?
 2.Cho biết sự cần thiết, cách lập kế hoạch cá nhân?
 3.Cho biết vai trò, yêu cầu cách viết vb quảng cáo? 
 1. Lập dàn ý và dự kiến cách thức trình bày( lời mở đầu, chuyển ý, chuyển đoạn, kết thúc) với đề tài sau đây:
 Giới thiệu về áo dài truyền thống.
 2. Hãy viết kế hoạch cá nhân cho công việc khác nhau:
 - Kế hoạch cá nhân cho HKII.
 - Kế hoạch chuẩn bị Đại hội chi đoàn.
 3. Hãy miêu tả và thuyết minh tính hấp dẫn của văn bản quảng cáo sau:
Suối Tiên
 Thiên đường
 Mùa xuân
 của bạn! 
HOẠT ĐỘNG THỰC HÀNH
 Đọc lại truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày và trảlời câu hỏi:
 1.Chỉ ra những từ ngữ và cách diễn đạt thể hiện đặc điểm của ngôn ngữ nói ở những lời thoại trong truyện cười?
 2. Giới thiệu truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày trước lớp với một số nội dung sau đây:
 - Nội dung, ý nghĩa của truyện cười.
 - Thủ pháp nghệ thuật của truyện cười.
 - Đánh giá chung về truyện cười.
HOẠT ĐỘNG ỨNG DỤNG
 Anh/ chị hãy trình bày một đề tài mà hiện nay mọi người quan tâm.
HOẠT ĐỘNG BỔ SUNG
(Làm ở nhà)
 1. Hãy phân biệt ngôn ngữ sinh hoạt và ngôn ngữ khoa học ,hành chính qua ví dụ cụ thể?
 2. Hãy viết về việc học tập một tiết Tiếng Việt của anh/chị ở lớp
 Gợi ý bài tập 2:
 Nội dung: có thể trình bày kiến thức của bài cũ, việc trả lời những câu hỏi của giáo viên, việc anh/chị hỏi GV những điều anh/chị chưa hiểu, thái độ học tập của anh/chị.
 Chuẩn bị bài Tỏ lòng-Phạm Ngũ Lão.
Ngày soạn:04/9/2015
SỬA BÀI KIỂM TRA ĐỊNH KÌ
I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
 - ¤n tËp, cñng cè kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng viÕt mét bµi v¨n nghị luận .
 - Söa ch÷a c¸c lçi vÒ nhËn thøc yªu cÇu ®Ò, c¸c lçi dïng tõ, c©u vµ diÔn ®¹t.
II.PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN:
 Bài viết của HS.
III.CÁCH THỨC TIẾN HÀNH:
Chỉnh sửa lỗi sai.
IV.TIẾN HÀNH SỬA BÀI VIẾT:
 GV y/c HS nhắc lại đề bài,y/c của đề bài.
 GV hỏi HS đã vận dụng những KT và kĩ năng nào.Có gì thuận lợi và khó khăn.
 GV nhận xét,đánh giá bài làm của HS.
-Ưu điểm :
+ HS có khả năng chọn sự việc chi tiết tiêu biểu 
+Vận dụng kĩ năng kể chuyện tưởng tượng.
+Xác định đượ