Giáo án môn Hình học 9 - Tiết 41 đến tiết 68
GV vẽ hình trên bảng phụ (hình 22)
- GV yêu cầu HS quan sát hình 22 và nhận xét về góc BAx?
Cho HS đọc mục 1 (SGK 77)
GV vẽ hình lên bảng và giới thiệu về góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung.
Góc BAx và BAy là các góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung.
- BAx có cung bị chắn là cung nhỏ AB.
- BAy có cung bị chắn là cung lớn AB.
GV nhấn mạnh: Góc tạo bởi một tia tiếp tuyến và dây cung phải có:
+ Đỉnh thuộc đường tròn.
trßn néi tiÕp), tõ ®ã vÏ ®îc ®êng trßn ngo¹i tiÕp vµ ®êng trßn néi itÕp cña mét ®a gi¸c ®Òu cho tríc. TÝnh ®îc c¹nh a theo R vµ tÝnh R theo a cña tam gi¸c ®Òu, h×nh vu«ng, lôc gi¸c ®Òu. -T®: RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c B. ChuÈn bÞ -Gv: B¶ng phô, thíc th¼ng, com pa, ª ke, phÊn mµu. -Hs: + ¤n tËp kh¸i niÖm ®a gi¸c ®Òu (To¸n 8), c¸ch vÏ tam gi¸c ®Òu, h×nh vu«ng, lôc gi¸c ®Òu. ¤n tËp kh¸i niÖm tø gi¸c néi tiÕp, ®Þnh lÝ gãc néi tiÕp, gãc cã ®Ønh ë trong hay ngoµi ®êng trßn, tØ sè lîng gi¸c cña gãc 450, 300, 600. + Thíc kÎ, com pa, ª ke C. Ph¬ng ph¸p - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - §µm tho¹i. Hîp t¸c nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y - häc I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KIÓM TRA BµI Cò GV : C¸c kÕt luËn sau ®óng hay sai? Tø gi¸c ABCD néi tiÕp ®îc trong ®êng trßn nÕu cã mét trong c¸c ®iÒu kiÖn sau a) BAD + BCD = 1800 b) ABC + ADC = 1800 c) ABC + BCD = 1800 d) ABCD lµ h×nh ch÷ nhËt. e) ABCD lµ h×nh b×nh hµnh. f) ABCD lµ h×nh thang c©n. g) ABCD lµ h×nh vu«ng. GV nhËn xÐt, cho ®iÓm §¸p ¸n: a) §óng b) §óng c) Sai d) §óng e) Sai f) §óng g) §óng Ho¹t ®éng 2: 1. §Þnh nghÜa GV y/c hs quan s¸t h×nh 49 (SGK/90). Gv giíi thiÖu ®Þnh nghÜa. GV: VËy thÕ nµo lµ ®êng trßn ngo¹i tiÕp h×nh vu«ng? ThÕ nµo lµ ®êng trßn néi tiÕp h×nh vu«ng? Ta còng ®· häc ®êng trßn ngo¹i tiÕp, ®êng trßn néi tiÕp tam gi¸c. Më réng c¸c kh¸i niÖm trªn, thÕ nµo lµ ®êng trßn ngo¹i tiÕp ®a gi¸c? ThÕ nµo lµ ®êng trßn néi tiÕp ®a gi¸c? Gv nªu ®Þnh nghÜa. Y/c hs ®äc l¹i ®Þnh nghÜa. Gv cho hs lµm ? Híng dÉn: a) Nªu c¸ch vÏ lôc gi¸c ®Òu ABCDEF? c) Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c tam gi¸c AOB, BOC, COD, DOE, EOF, FOA? Tõ ®ã em h·y so s·nh c¸c ®êng cao cña chóng? Em cã nhËn xÐt g× vÒ quan hÖ gi÷a lôc gi¸c ®Òu ABCDEF víi ®êng trßn (O ; R) vµ ®êng trßn (O ; r) - §êng trßn (O ; R) ngo¹i tiÕp h×nh vu«ng ABCD. - §êng trßn (O ; r) néi tiÕp h×nh vu«ng ABCD. §Þnh nghÜa: (SGK/91) ? a) b) d) Ta cã DOAB lµ D ®Òu (do OA = OB vµ AOB = 600) nªn AB = OA = OB = R = 2cm. Ta vÏ c¸c d©y cung: AB = BC = CD = DE = EF = FA = 2cm c) Ta cã c¸c tam gi¸c AOB, BOC, COD, DOE, EOF, FOA b»ng nhau (c.c.c).0 Do vËy ®êng cao cña chóng b»ng nhau. Tõ ®ã suy ra: T©m O c¸ch ®Òu c¸c c¹nh cña lôc gi¸c ®Òu. Ho¹t ®éng 3: 2. §Þnh lý GV: Mét ®a gi¸c ®Òu cã mÊy ®êng trßn néi tiÕp vµ cã mÊy ®êng trßn ngo¹i tiÕp? GV giíi thiÖu ®Þnh lý, ®/n t©m ®a gi¸c ®Òu. §Þnh lý: BÊt kú ®a gi¸c ®Òu nµo còng cã mét vµ chØ mét ®êng trßn ngo¹i tiÕp, cã mét vµ chØ mét ®êng trßn néi tiÕp. Ho¹t ®éng 4: cñng cè Bµi 62 (91 SGK) Gäi 1 hs ®äc ®Ò bµi Gv híng dÉn: - Nªu c¸ch vÏ ®êng trßn ngo¹i tiÕp tam gi¸c ®Òu ABC? - Nªu c¸ch tÝnh R. - Nªu c¸ch tÝnh r = OH - §Ó vÏ tam gi¸c ®Òu IJK ngo¹i tiÕp (O;R) ta lµm thÕ nµo? GV nªu y/c : Víi ®a gi¸c ®Òu néi tiÕp ®êng trßn (O;R). - C¹nh lôc gi¸c ®Òu: a = R - C¹nh h×nh vu«ng: a = R. - C¹nh tam gi¸c ®Òu: a = R. Tõ c¸c kÕt qu¶ nµy h·y tÝnh R theo a? TÝnh R theo a Lôc gi¸c ®Òu: R = a H×nh vu«ng: R = Tam gi¸c ®Òu: R = Bµi 62: (91/SGK) a) Giao ®iÓm O cña hai ®êng trung trùc hai c¹nh cña tam gi¸c (hoÆc hai ®êng cao, hoÆc hai trung tuyÕn hoÆc hai ph©n gi¸c) lµ t©m ®êng trßn ngo¹i tiÕp tam gi¸c ®Òu ABC. b) Trong tam gi¸c vu«ng AHB AH = ABsin600 = (cm) VÏ ®êng trßn (O ; OH) néi tiÕp tam gi¸c ®Òu ABC. c) r = OH = - Qua c¸c ®Ønh A, B, C cña tam gi¸c ®Òu, ta vÏ ba tiÕp tuyÕn víi (O,R), ba tiÕp tuyÕn nµy c¾t nhau t¹i I, J, K. Tam gi¸c IJK ngo¹i tiÕp (O,R). Ho¹t ®éng 5: híng dÉn vÒ nhµ - Bµi tËp vÒ nhµ : 61, 64 tr.91, 92 SGK, bµi 44, 46, 50 tr.80, 81 SBT Ngµy so¹n: 13/03/2011 Ngµy gi¶ng: /03/2011 TiÕt 52: §9. ®é dµi ®êng trßn, cung trßn A. Môc tiªu -Kt: N¾m ®îc c«ng thøc tÝnh ®é dµi ®êng trßn C = 2pR, d = 2R, l = -Kn: BiÕt ¸p dông c«ng thøc C = 2pR, d = 2R, l = ®Ó tÝnh c¸c ®¹i lîng cha biÕt trong c¸c c«ng thøc vµ gi¶i mét vµi bµi to¸n thùc tÕ. -T®: Liªn hÖ víi bµi to¸n thùc tÕ B. ChuÈn bÞ -Gv: : Thíc th¼ng, com pa, tÊm b×a dµy c¾t h×nh trßn cã R kho¶ng 5cm, thíc ®o ®é dµi, m¸y tÝnh bá tói, b¶ng phô -Hs: ¤n tËp c¸ch tÝnh chu vi h×nh trßn. Thíc kÎ, com pa, mét tÊm b×a dµy c¾t h×nh trßn hoÆc n¾p chai h×nh trßn, m¸y tÝnh bá tói. C. Ph¬ng ph¸p - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - §µm tho¹i. - Hîp t¸c nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y - häc I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KIÓM TRA BµI Cò - C©u hái: §Þnh nghÜa ®êng trßn ngo¹i tiÕp ®a gi¸c, ®êng trßn néi tiÕp ®a gi¸c. Ho¹t ®éng 2: 1. C«ng thøc tÝnh ®é dµi ®êng trßn GV: Nªu c«ng thøc tÝnh chu vi h×nh trßn ®· häc? (Chu vi h×nh trßn: C = d.3,14 ; d lµ ®êng kÝnh) GV giíi thiÖu: 3,14 lµ gi¸ trÞ gÇn ®óng cña sè v« tØ pi (kÝ hiÖu lµ p) VËy C = pd hay C = 2pR v× . GV híng dÉn HS lµm ?1 T×m l¹i sè p LÊy mét h×nh trßn b»ng b×a cøng (hoÆc nhùa hay n¾p chai h×nh trßn). §¸nh dÊu 1 ®iÓm A trªn ®êng trßn. §Æt ®iÓm A trïng víi ®iÓm O trªn mét thíc th¼ng cã v¹ch chia (tíi milimÐt). Ta cho h×nh trßn l¨n mét vßng trªn thíc ®ã (®êng trßn lu«n tiÕp xóc víi c¹nh thíc). §Õn khi ®iÓm A l¹i trïng víi c¹nh thíc th× ta ®äc ®é dµi ®êng trßn ®o ®îc. §o tiÕp ®êng kÝnh cña ®êng trßn, råi ®iÒn vµo b¶ng. Gv cho hs lµm bµi 65 (sgk/94) - §é dµi ®êng trßn (Chu vi h×nh trßn): C = 2pR hay C = pd (d = 2R) R: b¸n kÝnh, p » 3,14 ?1 Mét sè kÕt qu¶: (O1) (O2) (O3) (O4) C 6,3cm 13cm 29cm 17,3cm d 2cm 4,1cm 9,3cm 5,5cm 3,15 3,17 3,12 3,14 R 10 5 3 1,5 3,185 4 d 20 10 6 3 6,37 8 C 6,28 3,14 18,84 9,42 20 25,12 Ho¹t ®éng 3: 2. C«ng thøc tÝnh ®é dµi cung trßn GV híng dÉn HS lËp luËn ®Ó x©y dùng c«ng thøc. - §êng trßn b¸n kÝnh R cã ®é dµi tÝnh thÕ nµo? - §êng trßn øng víi cung 3600, vËy cung 10 cã ®é dµi tÝnh thÕ nµo? - Cung n0 cã ®é dµi lµ bao nhiªu? GV cho hs lµm bµi 66. Gäi 1 hs ®äc ®Ò, tãm t¾t. ?2 Ta cã: + C = 2pR + + §é dµi cung trßn: l = (l: lµ ®é dµi cung trßn. R: b¸n kÝnh ®êng trßn. n: sè ®o ®é cña cung trßn) Bµi 66: (SGK/96) a) n0 = 600, R = 2dm, l = ? l = b) C = pd » 3,14.650 » 2041 (mm) Ho¹t ®éng 4: cñng cè GV yªu cÇu mét HS ®äc “Cã thÓ em cha biÕt?” tr.94 SGK GV gi¶i thÝch quy t¾c ë ViÖt Nam “Qu©n b¸t, ph¸t tam, tån ngò, qu©n nhÞ” nghÜa lµ lÊy ®é dµi ®êng trßn (C) qu©n b¸t: chia lµm 8 phÇn () ph¸t tam: bá ®i 3 phÇn. tån ngò: cßn l¹i 5 phÇn (). qu©n nhÞ: l¹i chia ®«i () Khi ®ã ®îc ®êng kÝnh ®êng trßn: d = Theo quy t¾c ®ã, p cã gi¸ trÞ b»ng bao nhiªu? - Nªu c«ng thøc tÝnh ®é dµi ®êng trßn, ®é dµi cung trßn? T×m hiÓu vÒ sè p + Ai CËp: p » 3,16 + La M·: p » 3,12 + Ba-bi-lon: p » » 3,125 + Ac-si-mÐt: p » + ViÖt Nam: Ho¹t ®éng 5: híng dÉn vÒ nhµ Bµi tËp vÒ nhµ sè 68, 70, 73, 74 tr.95, 96 SGK, 52, 53 tr.81 SBT ChuÈn bÞ giê sau: LuyÖn tËp. Ngµy so¹n: 15/03/2011 Ngµy gi¶ng: /03/2011 TiÕt53 : LuyÖn tËp A. Môc tiªu -Kt: RÌn luyÖn cho HS kÜ n¨ng ¸p dông c«ng thøc tÝnh ®é dµi ®êng trßn, ®é dµi cung trßn vµ c¸c c«ng thøc suy luËn cña nã. -Kn: NhËn xÐt vµ rót ra ®îc c¸ch vÏ mét sè ®êng cong ch¾p nèi. BiÕt c¸ch tÝnh ®é dµi c¸c ®êng cong ®ã. -T®: Gi¶i ®îc mét sè bµi to¸n thùc tÕ. B. ChuÈn bÞ -Gv: B¶ng phô, thíc th¼ng, com pa, ª ke, phÊn mµu, m¸y tÝnh bá tói. -Hs: Thíc kÎ, compa, ª ke, m¸y tÝnh bá tói. C. Ph¬ng ph¸p - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - §µm tho¹i. - Hîp t¸c nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y - häc I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KIÓM TRA BµI Cò GV nªu yªu cÇu kiÓm tra. Ch÷a bµi 70 tr95 SGK (GV ®a h×nh 52, 53, 54 SGK lªn b¶ng phô) H×nh 52: C1 = pd » 3,14.4 = 12,56 (cm) H×nh 53: H×nh 54: C3 = pd » 12,56 (cm) VËy chu vi ba h×nh b»ng nhau. Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp Bµi 68 (95 SGK) GV vÏ h×nh trªn b¶ng.Mét HS ®äc to ®Ò bµi. HS vÏ h×nh vµo vë. - H·y chøng minh nöa ®êng trßn ®êng kÝnh AC b»ng tæng hai nöa ®êng trßn ®êng kÝnh AB vµ BC. Bµi 68: (95 SGK) §é dµi nöa ®êng trßn (O1) lµ: §é dµi nöa ®êng trßn (O2) lµ: §é dµi nöa ®êng trßn (O3) lµ: Cã AC = AB + BC (v× B n»m gi÷a A vµ C). (®pcm) Bµi 53 (81 SBT) Bµi 53: (81 SBT) + §êng trßn (O1) ngo¹i tiÕp lôc gi¸c ®Òu: a1 = R1 = 4cm C(O1) = 2pR1 = 2.p.4 = 8p (cm) + §êng trßn (O2) ngo¹i tiÕp h×nh vu«ng: C(O2) = 2pR2 = 2.p.2= 4p (cm) + §êng trßn (O3) ngo¹i tiÕp tam gi¸c ®Òu: C(O3) = 2pR3 = 2.p.2= 4p (cm) Bµi 71 (96 SGK) GV yªu cÇu HS ho¹t ®éng nhãm. - VÏ l¹i ®êng xo¾n h×nh 55 SGK. - Nªu miÖng c¸ch vÏ. - TÝnh ®é dµi ®êng xo¾n ®ã. C¸c nhãm ho¹t ®éng kho¶ng 5 phót, GV yªu cÇu ®¹i diÖn mét nhãm lªn tr×nh bµy bµi lµm Bµi 71: (96 SGK) - C¸ch vÏ ®êng xo¾n AEFGH: + VÏ h×nh vu«ng ABCD c¹nh 1cm. + VÏ cung trßn AE t©m B, b¸n kÝnh R1 = 1cm, n = 900. + VÏ cung trßn EF t©m C, b¸n kÝnh R2 = 2cm, n = 900. + VÏ cung trßn FG t©m D, b¸n kÝnh R3 = 3cm, n = 900. VÏ cung trßn GH t©m A, b¸n kÝnh R4 = 4cm, n = 900. - TÝnh ®é dµi ®êng xo¾n: §é dµi ®êng xo¾n AEFGH lµ: Bµi 75 (96 SGK) Mét HS ®äc to ®Ò bµi. HS vÏ h×nh vµo vë GV gîi ý: gäi sè ®o MOA = h·y tÝnh MO’B ? - OM = R, tÝnh O’M. - H·y tÝnh ? Bµi 75: (96 SGK) §Æt MOA = Þ MO’B = 2a (gãc néi tiÕp vµ gãc ë t©m cña ®êng trßn (O’). Ta cã: OM = R Þ O’M = MÆt kh¸c: =, = Suy ra: Ho¹t ®éng 3: cñng cè Gv tãm t¾t néi dung ®· luyÖn tËp Ho¹t ®éng 4: híng dÉn vÒ nhµ - N¾m v÷ng c«ng thøc tÝnh ®é dµi ®êng trßn, ®é dµi cung trßn vµ biÕt c¸ch suy diÔn ®Ó tÝnh c¸c ®¹i lîng trong c«ng thøc. - Bµi tËp vÒ nhµ sè 72, 73, 74, 76 (96 SGK), 56, 57 (81, 82 SBT) - ¤n tËp c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn. -------------------------------------------------------- Ngµy so¹n: 16/03/2011 Ngµy gi¶ng: /03/2011 TiÕt 54: §9. diÖn tÝch h×nh trßn, h×nh qu¹t trßn A. Môc tiªu -Kt: HS nhí c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn b¸n kÝnh R lµ S = p.R2. BiÕt c¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn. -Kn: Cã kÜ n¨ng vËn dông c«ng thøc ®· häc vµo gi¶i to¸n. -T®: RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c B. ChuÈn bÞ -Gv: B¶ng phô, thíc th¼ng, com pa, thíc ®o ®é, m¸y tÝnh bá tói, phÊn mµu -Hs: ¤n tËp c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn (To¸n líp 5). Thíc kÎ, com pa, thíc ®o gãc, m¸y tÝnh bá tói. C. Ph¬ng ph¸p - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - VÊn ®¸p. - Hîp t¸c nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y - häc I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KIÓM TRA BµI Cò Gv gäi 1 hs lªn b¶ng lµm bµi 72 (SGK/96) Gäi hs kh¸c nhËn xÐt Gv nhËn xÐt, cho ®iÓm Bµi 72: (SGK/ 96) Ta cã: VËy n0 » 1330. Ho¹t ®éng 2: 1. C«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn GV: Nªu c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn ®· biÕt? - Qua bµi tríc, ta còng ®· biÕt 3,14 lµ gi¸ trÞ gÇn ®óng cña sè v« tØ p. VËy c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch cña h×nh trßn b¸n kÝnh R lµ: S = p.R2 ¸p dông: tÝnh S biÕt R = 3cm. (lµm trßn kq ®Õn ch÷ sè thËp ph©n thø 2) GV: X¸c ®Þnh b¸n kÝnh cña h×nh trßn, råi tÝnh diÖn tÝch cña nã. C«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn lµ: S = pR2 Bµi 77: (98 SGK) S = p.R2 » 3,14.32 = 28,26 (cm2) Cã d = AB = 4cm Þ R = 2cm DiÖn tÝch h×nh trßn lµ: S = p.R2 » 3,14.22 = 12,56 (cm2) hoÆc S = p.R2 = p.22 = 4p (cm2) Ho¹t ®éng 3: 2. C¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn GV giíi thiÖu kh¸i niÖm h×nh qu¹t trßn H×nh qu¹t trßn OAB, t©m O, b¸n kÝnh R, cung n0. Cho hs thùc hiÖn ? . (B¶ng phô). GV: Ta cã Sq = , ta ®· biÕt ®é dµi cung trßn n0 ®îc tÝnh lµ VËy cã thÓ biÕn ®æi hay Sq = VËy ®Ó tÝnh diÖn tÝch qu¹t trßn n0, ta cã nh÷ng c«ng thøc nµo? Gi¶i thÝch c¸c kÝ hiÖu trong c«ng thøc. ? H×nh trßn b¸n kÝnh R (øng víi cung 3600) cã diÖn tÝch lµ pR2 H×nh qu¹t trßn b¸n kÝnh R, cung 10 cã diÖn tÝch lµ S = H×nh qu¹t trßn b¸n kÝnh R, cung n0 cã diÖn tÝch lµ S = C«ng thøc: hay S = Víi R lµ b¸n kÝnh ®êng trßn. n lµ sè ®o ®é cña cung trßn. l lµ ®é dµi cung trßn. Ho¹t ®éng 4: cñng cè Bµi 79 tr.98 SGK GV: ¸p dông c«ng thøc, tÝnh diÖn tÝch qu¹t. Bµi 79: (98 SGK) R = 6cm n0 =360 Sq = ? = 3,6p » 11,3 (cm2) Bµi 81 (99 SGK) DiÖn tÝch h×nh trßn sÏ thay ®æi thÕ nµo nÕu: a) B¸n kÝnh t¨ng gÊp ®«i. b) B¸n kÝnh t¨ng gÊp ba. c) B¸n kÝnh t¨ng k lÇn (k > 1)? Bµi 81: (99 SGK) a) R’ = 2R Þ S’ = pR’2 = p.(2R)2 = 4pR2 Þ S’ = 4.S b) R’ = 3R Þ S’ = pR’2 = p.(3R)2 = 9pR2 Þ S’ = 9S c) R’ = kR Þ S’ = pR’2 = p.(kR)2 = k2.pR2 Þ S’ = k2S Ho¹t ®éng 5: híng dÉn vÒ nhµ - Bµi tËp vÒ nhµ sè 78, 80, 82, 83 tr.98, 99 SGK, bµi 63, 64, tr.82, 83 SBT. - ChuÈn bÞ giê sau: LuyÖn tËp. Ngµy so¹n: 24/03/2011 Ngµy gi¶ng: /03/2011 TiÕt 55 : LuyÖn tËp A. Môc tiªu -Kt: Cñng cè c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn b¸n kÝnh R lµ S = p.R2 , c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn. HS n¾m ®îc kh¸i niÖm h×nh viªn ph©n, h×nh vµnh kh¨n vµ c¸ch tÝnh diÖn tÝch c¸c h×nh ®ã. -Kn: Cñng cè kÜ n¨ng vÏ h×nh (c¸c ®êng cong ch¾p nèi) vµ kÜ n¨ng vËn dông c«ng thøc tÝnh diÖn tÝch h×nh trßn, diÖn tÝch h×nh qu¹t trßn vµo gi¶i to¸n. -T®: Hs cã høng thó víi bµi häc, yªu thÝch m«n h×nh häc. B. ChuÈn bÞ -Gv: B¶ng phô, thíc th¼ng, com pa, thíc ®o ®é, m¸y tÝnh bá tói, phÊn mµu -Hs: Thíc kÎ, com pa, thíc ®o gãc, m¸y tÝnh bá tói. C. Ph¬ng ph¸p - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - VÊn ®¸p. - Hîp t¸c nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y - häc I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KIÓM TRA BµI Cò GV nªu yªu cÇu: Ch÷a bµi 78 SGK/98 GV nhËn xÐt, cho ®iÓm.HS nhËn xÐt, ch÷a bµi. Bµi 78 : (SGK/98) C = 2pR = VËy ch©n ®èng c¸t chiÕm diÖn tÝch 11,5m2. Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp So s¸nh diÖn tÝch h×nh g¹ch säc vµ h×nh ®Ó tr¾ng? Bµi 66: (83/SBT) DiÖn tÝch h×nh ®Ó tr¾ng lµ: DiÖn tÝch c¶ h×nh qu¹t trßn OAB lµ: DiÖn tÝch phÇn g¹ch säc lµ: S2 = S - S1 = 4p - 2p = 2p (cm2) VËy S1 = S2 = 2p (cm2) Bµi 83 (99 SGK) GV ®a h×nh 62 SGK lªn b¶ng phô, yªu cÇu HS nªu c¸ch vÏ. - TÝnh diÖn tÝch h×nh HOABINH (miÒn g¹ch säc)? - Nªu c¸ch tÝnh diÖn tÝch h×nh g¹ch säc. - Chøng tá h×nh trßn ®êng kÝnh NA cã cïng diÖn tÝch víi h×nh HOABINH - §Ó tÝnh diÖn tÝch h×nh g¹ch säc ta lÊy diÖn tÝch nöa h×nh trßn (M) céng víi diÖn tÝch nöa ®êng trßn ®êng kÝnh OB råi trõ ®i diÖn tÝch hai nöa h×nh trßn ®êng kÝnh HO. Bµi 83: (99 SGK) a) C¸ch vÏ: - VÏ nöa ®êng trßn t©m M, ®êng kÝnh HI = 10cm. - Trªn ®êng kÝnh HI lÊy HO = BI = 2cm. - VÏ hai nöa ®êng trßn ®êng kÝnh HO vµ BI, cïng phÝa víi nöa ®êng trßn (M). - VÏ nöa ®êng trßn ®êng kÝnh OB, kh¸c phÝa víi nöa ®êng trßn (M). - §êng th¼ng vu«ng gãc víi HI t¹i M c¾t (M) t¹i N vµ c¾t nöa ®êng trßn ®êng kÝnh OB t¹i A. DiÖn tÝch h×nh HOABINH lµ: = - NA = NM + MA = 5 + 3 = 8 (cm) VËy b¸n kÝnh ®êng trßn ®ã lµ: DiÖn tÝch h×nh trßn ®êng kÝnh NA lµ: p42 = 16p (cm2) VËy h×nh trßn ®êng kÝnh NA cã cïng diÖn tÝch víi h×nh HOABINH. GV giíi thiÖu kh¸i niÖm h×nh viªn ph©n. H×nh viªn ph©n lµ phÇn h×nh trßn giíi h¹n bëi mét cung vµ d©y c¨ng cung Êy. GV: Nöa ®êng trßn (O) c¾t AB, AC lÇn lît t¹i D vµ E. NhËn xÐt g× vÒ tam gi¸c BOA TÝnh diÖn tÝch viªn ph©n BmD - TÝnh diÖn tÝch hai h×nh viªn ph©n ë ngoµi tam gi¸c ABC. Bµi 87: (100/SGK) + Tam gi¸c BOA lµ tam gi¸c ®Òu. v× cã OB = OD vµ B = + R = DiÖn tÝch h×nh qu¹t OBD lµ: DiÖn tÝch tam gi¸c ®Òu OBD lµ DiÖn tÝch h×nh viªn ph©n BmD lµ: Hai h×nh viªn ph©n BmD vµ DnE cã diÖn tÝch b»ng nhau. VËy diÖn tÝch cña hai h×nh viªn ph©n bªn ngoµi tam gi¸c lµ: GV giíi thiÖu kh¸i niÖm h×nh vµnh kh¨n. Sau ®ã GV yªu cÇu HS ho¹t ®éng nhãm lµm c©u a vµ b: sau 5 phót th× GV yªu cÇu ®¹i diÖn mét nhãm lªn tr×nh bµy bµi. Bµi 86: (100/SGK) H×nh vµnh kh¨n lµ phÇn h×nh trßn n»m gi÷a hai ®êng trßn ®ång t©m. a) DiÖn tÝch h×nh trßn (O, R1) lµ: S1 = pR12 DiÖn tÝch h×nh trßn (O, R2) lµ: S2 = pR22 DiÖn tÝch h×nh vµnh kh¨n lµ: S1 = S1 - S2 = pR12 - pR22 = p(R12 - R22 ) b) Thay sè víi R1 = 10,5cm; R2 = 7,8 cm S = 3,14(10,52 - 7,82) » 155,1 (cm2) Ho¹t ®éng 4: cñng cè Gv tæng kÕt c¸c néi dung luyÖn tËp Ho¹t ®éng 5: híng dÉn vÒ nhµ - ¤n tËp ch¬ng III - Tr¶ lêi c¸c c©u hái «n tËp ch¬ng III. - Häc thuéc c¸c ®Þnh nghÜa, ®Þnh lÝ phÇn “Tãm t¾t c¸c kiÕn thøc cÇn nhí”. - Lµm bµi tËp 88, 89, 91 tr103, 104 SGK, 102, 103 SGK. Ngµy so¹n: 24/03/2011 Ngµy gi¶ng: / /2011 TiÕt 56: «n tËp ch¬ng iii A. Môc tiªu -Kt: HS ®îc «n tËp, hÖ thèng ho¸ c¸c kiÕn thøc cña ch¬ng vÒ sè ®o cung, liªn hÖ gi÷a cung, d©y vµ ®êng kÝnh, c¸c lo¹i gãc víi ®êng trßn, tø gi¸c néi tiÕp, ®êng trßn ngo¹i tiÕp, ®êng trßn néi tiÕp ®a gi¸c ®Òu, c¸ch tÝnh ®é dµi ®êng trßn, cung trßn, diÖn tÝch h×nh trßn, qu¹t trßn. -Kn: LuyÖn tËp kÜ n¨ng ®äc h×nh, vÏ h×nh, lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm. -T®: BiÕt liªn hÖ víi bµi to¸n thùc tÕ. B. ChuÈn bÞ -Gv: B¶ng phô, thíc th¼ng, com pa, thíc ®o ®é, m¸y tÝnh bá tói, phÊn mµu -Hs: ChuÈn bÞ c¸c c©u hái vµ bµi tËp «n tËp ch¬ng III h×nh. Häc thuéc “Tãm t¾t c¸c kiÕn thøc cÇn nhí”. Thíc kÎ, com pa, ª ke, thíc ®o gãc, m¸y tÝnh bá tói. C. Ph¬ng ph¸p - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - §µm tho¹i. - Hîp t¸c nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y - häc I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KIÓM TRA BµI Cò KÕt hîp trong giê Ho¹t ®éng 2: i. «n tËp lý thuyÕt Gv nªu c©u hái «n tËp , gäi lÇn lît c¸c hs tr¶ lêi c¸c c©u hái. Hs tr¶ lêi c¸c c©u hái trong phÇn «n tËp ch¬ng III (SGK/100) 1. Gãc ë t©m. Sè ®o cung 2. Liªn hÖ gi÷a cung vµ d©y 3. Gãc néi tiÕp 4. Gãc t¹o bëi tia tiÕp tuyÕn vµ d©y cung 5. Gãc cã ®Ønh ë bªn trong ®êng trßn. Gãc cã ®Ønh ë bªn ngoµi ®êng trßn. 6. Cung chøa gãc 7. Tø gi¸c néi tiÕp 8. §êng trßn néi tiÕp.§êng trßn ngo¹i tiÕp 9. §é dµi ®êng trßn, cung trßn 10. DiÖn tÝch h×nh trßn, h×nh qu¹t trßn Ho¹t ®éng 3: ii. bµi tËp Gäi lÇn lît 2 hs lªn b¶ng: HS 1: phÇn a, b, c HS 2: phÇn d, e D¹ng 1: §äc h×nh, vÏ h×nh: Bµi 89: (SGK/104) a) AOB = 600 b) ACB = 300 c) ABT = 300 hoÆc ABT = 1500 d) ABD > ACB e) AEB > ACB Gv y/c lµm bµi 90 (SGK/104) Bµi 90: (SGK/104) b) R = 2 cm c) r = 2 cm Ba b¸nh xe A, B, C cïng chuyÓn ®éng ¨n khíp nhau th× khi quay, sè r¨ng khíp nhau cña c¸c b¸nh nh thÕ nµo? a) Khi b¸nh xe C quay 60 vßng th× b¸nh xe B quay mÊy vßng? b) Khi b¸nh xe A quay 80 vßng th× b¸nh xe B quay mÊy vßng? c) B¸n kÝnh b¸nh xe C lµ 1cm th× b¸n kÝnh cña b¸nh xe A vµ B lµ bao nhiªu Bµi 93: (SGK/104) Khi quay, sè r¨ng khíp nhau cña c¸c b¸nh ph¶i b»ng nhau. a) Sè vßng b¸nh xe B quay lµ: (vßng) b) Sè vßng b¸nh xe B quay lµ: (vßng) c) Sè r¨ng cña b¸nh xe A gÊp 3 lÇn sè r¨ng cña b¸nh xe C nªn chu vi b¸nh xe A gÊp 3 lÇn chu vi b¸nh xe C. Do ®ã b¸n kÝnh b¸nh xe A gÊp 3 lÇn b¸n kÝnh b¸nh xe C. Þ R(A) = 1cm.3 = 3cm. T¬ng tù: R(B) = 1cm.2 = 2cm Ho¹t ®éng 4: cñng cè Gv tæng kÕt néi dung «n tËp Ho¹t ®éng 5: híng dÉn vÒ nhµ - ¤n tËp c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng III - Lµm bµi tËp: 92, 94 - 99 (SGK/105) - ChuÈn bÞ giê sau: KiÓm tra viÕt Ngµy so¹n: 02/04/2011 Ngµy gi¶ng: / 04 /2011 TiÕt 57: kiÓm tra viÕt ch¬ng iii A. Môc tiªu. -Kt: KiÓm tra viÖc tiÕp thu kiÕn thøc vÒ gãc víi ®êng trßn: gãc ë t©m, gãc néi tiÕp, gãc t¹o bëi tia tiÕp tuyÕn vµ d©y cung, gãc cã ®Ønh ë bªn trong ®êng trßn, gãc cã ®Ønh ë bªn ngoµi ®êng trßn, tø gi¸c néi tiÕp, ®êng trßn néi tiÕp, ®êng trßn ngo¹i tiÕp, ®é dµi ®êng trßn, cung trßn, diÖn tÝch h×nh trßn, h×nh qu¹t trßn. -Kn: KiÓm tra kü n¨ng vËn dông kiÕn thøc vµo gi¶i bµi tËp, kü n¨ng vÏ h×nh. RÌn kü n¨ng tr×nh bµy ng¾n gän, lËp luËn chÆt chÏ. -T®: Lµm bµi nghiªm tóc ®éc lËp. B. ChuÈn bÞ. -Gv: §Ò bµi kiÓm tra. -Hs: ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ gãc víi ®êng trßn. C. TiÕn tr×nh d¹y - häc. I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/TiÕn hµnh kiÓm tra: - GV ph¸t ®Ò cho HS - HS nghiªm tóc lµm bµi - GV thu bµi. GV nhËn xÐt giê kiÓm tra, rót kinh nghiÖm cho giê kiÓm tra sau III/Híng dÉn vÒ nhµ: - GV nh¾c nhë HS vÒ ®äc tríc bµi häc tiÕt sau “ H×nh trô - DiÖn tÝch xung quanh vµ thÓ tÝch cña h×nh trô ”. - Mang ®Çy ®ñ dông cô vÏ h×nh (thíc kÎ, compa, thíc ®o gãc) D. §Ò bµi, ®¸p ¸n vµ thang ®iÓm: 1. §Ò bµi :
File đính kèm:
- 37-hh9.doc