Giáo án môn Đại số 9 - Tiết 58 đển tiết 61
Gv nêu các câu hỏi, yêu cầu hs trả lời.
1) Nêu tính chất của hàm số y = ax2 (a ≠ 0)? Đồ thị hàm số y = ax2 có những đặc điểm gì?
2) Viết công thức nghiệm tổng quát và công thức nghiệm thu gọn đối với phương trình bậc hai ax2 + bx + c = 0 (a ≠ 0)? Vì sao khi a và c trái dấu thì phương trình có hai nghiệm phân biệt?
= vµ x2 = C©u 9: (2.0 điểm) Mçi c©u ®óng ®îc 1 ® a. §iÒu kiÖn cña m ®Ó ph¬ng tr×nh x2 + 2x + m - 1 = 0 (a = 1, b = 2, c = m - 1) cã nghiÖm lµ : D’ = 12 - 1.(m - 1) = 2 - m ≥ 0 Û m £ 2 b. §ể phương trình có 1 nghiệm là x1 = 2 th×: 22 + 2.2 + m - 1 = 0 Û m + 7 = 0 Û m = -7. Khi ®ã ph¬ng tr×nh trë thµnh: x2 + 2x - 8 = 0 cã hai nghiÖm x1 = 2 vµ x2 tháa m·n : 2 + x2 = -2 vµ 2.x2 = -8. VËy x2 = -4 Ngµy so¹n: 15/03/2011 Ngµy gi¶ng: . /03/2011 TiÕt 60: §7. ph¬ng tr×nh quy vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai A. Môc tiªu -Kt: BiÕt c¸ch gi¶i mét sè d¹ng ph¬ng tr×nh quy vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai nh: ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng, ph¬ng tr×nh cã chøa Èn ë mÉu thøc, mét sè d¹ng ph¬ng tr×nh bËc cao cã thÓ ®a ®îc vÒ ph¬ng tr×nh bËc hai -Kn: Häc sinh cã kü n¨ng ph©n tÝch ®a thøc thµnh nh©n tö, gi¶i ph¬ng tr×nh. -T®: RÌn tÝnh cÈn thËn, chÝnh x¸c. B. ChuÈn bÞ -Gv: B¶ng phô, phÊn mµu. -Hs: ¤n l¹i c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu thøc vµ ph¬ng tr×nh tÝch. C. Ph¬ng ph¸p - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - §µm tho¹i. Hîp t¸c nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y - häc I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KIÓM TRA BµI Cò KÕt hîp trong giê. Ho¹t ®éng 2: 1. Ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng GV: giíi thiÖu ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng, vÝ dô minh häa, nhËn xÐt. ? LÊy vÝ dô vÒ ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng? ? NÕu thay x2 = t th× ph¬ng tr×nh ®· cho cã d¹ng nh thÕ nµo? Gäi mét häc sinh gi¶i ph¬ng tr×nh t2 - 13 t + 36 = 0 GV: híng dÉn häc sinh gi¶i tiÕp theo c¸ch ®Æt GV: ®a b¶ng phô ghi bµi ?1 GV: yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng nhãm : nöa líp lµm bµi a ; nöa líp lµm bµi b. ? Qua bµi tËp ?1 em h·y cho biÕt mét ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng cã thÓ cã bao nhiªu nghiÖm? - Ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng: ax4 + b x2 + c = 0 (a0) - C¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng: §Æt x2 = t (t 0) th× ph¬ng tr×nh ®· cho cã d¹ng: at2 + bt + c = 0 VÝ dô 1: Gi¶i ph¬ng tr×nh x4 - 13x2 + 36 = 0 §Æt x2 = t ( ®iÒu kiÖn t 0) Ph¬ng tr×nh trë thµnh: t2 - 13t + 36 = 0 Gi¶i ph¬ng tr×nh ta ®îc : t1 = 4; t2 = 9 (TM§K t 0) Gi¶i theo c¸ch ®Æt ta cã: Víi t = 4 x2 = 4 x1 = 2; x2 = - 2 Víi t = 9 x2 = 9 x3 = 3; x4 = - 3 VËy ph¬ng tr×nh ®· cho cã 4 nghiÖm: x1 = 2; x2 = - 2; x3 = 3; x4 = - 3 ?1 a) 4x4 + x2 - 5 = 0 §Æt x2 = t ( ®iÒu kiÖn t 0) Ph¬ng tr×nh trë thµnh: 4t2 + t - 5 = 0 Gi¶i ph¬ng tr×nh ta ®îc t1 = 1; t2 = Gi¶i theo c¸ch ®Æt ta cã: Víi t = 1 x2 = 1 x1 = 1; x2 = - 1 Víi t = (KTM §KX§) VËy ph¬ng tr×nh ®· cho cã 2 nghiÖm: x1 = 1; x2 = - 1 b) 3x4 + 4x2 + 1 = 0 §Æt x2 = t ( ®iÒu kiÖn t 0) Ph¬ng tr×nh trë thµnh: 3t2 + 4t + 1 = 0 Gi¶i ph¬ng tr×nh ta ®îc t1 = -1; t2 = (KTM §KX§) VËy ph¬ng tr×nh ®· cho v« nghiÖm. Ho¹t ®éng 3: 2. Ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu thøc ? Nªu c¸ch gi¶i mét ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu thøc. GV: ®a b¶ng phô cã ghi ?2 ? T×m ®iÒu kiÖn cña x? Goi häc sinh lªn b¶ng gi¶i tiÕp ph¬ng tr×nh Gäi hs kh¸c nhËn xÐt kÕt qu¶ cña b¹n GV: nhËn xÐt bæ sung ?2 = (1) §K: x 3; x - 3 (1) Þ x2 - 3 x + 6 = x + 3 Û x2 - 4 x + 3 = 0 Ta cã a + b + c = 1 - 4 + 3 = 0 Þ x1 = 1 (TM§K) vµ x2 = 3 (lo¹i) VËy nghiÖm cña ph¬ng tr×nh lµ: x = 1 Ho¹t ®éng 4: 3. Ph¬ng tr×nh tÝch ? Mét tÝch b»ng 0 khi nµo? GV: híng dÉn häc sinh gi¶i VD3 GV: §a b¶ng phô ghi bµi ?3 Mét häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy Häc sinh kh¸c nhËn xÐt kÕt qu¶ cña b¹n GV: nhËn xÐt bæ sung VÝ dô: Gi¶i ph¬ng tr×nh: VËy ph¬ng tr×nh ®· cho cã 3 nghiÖm: x1 = - 1; x2 =1; x3 = - 3 ?3 VËy ph¬ng tr×nh ®· cho cã 3 nghiÖm: x1 = 0; x2 = -1; x3 = - 2 Ho¹t ®éng 5: cñng cè ? Nªu c¸ch gi¶i ph¬ng tr×nh trïng ph¬ng? ? Khi gi¶i ph¬ng tr×nh chøa Èn ë mÉu thøc cÇn chó ý ®iÒu g×? ? Ta cã thÓ gi¶i ph¬ng tr×nh bËc cao b»ng c¸ch nµo? Ho¹t ®éng 6: híng dÉn vÒ nhµ N¾m v÷ng c¸ch gi¶i tõng lo¹i ph¬ng tr×nh Lµm bµi tËp: 34, 35 sgk/ 56 ; 45, 46, 47 SBT/45 ChuÈn bÞ tiÕt sau luyÖn tËp TiÕt 63: §8. Gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh A. Môc tiªu -Kt: Häc sinh n¾m ®îc c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. -Kn: Häc sinh biÕt chän Èn vµ ®Æt ®iÒu kiÖn cho Èn. Häc sinh cã kü n¨ng gi¶i c¸c lo¹i to¸n: to¸n vÒ phÐp viÕt sè; quan hÖ sè, to¸n chuyÓn ®éng. -T®: Liªn hÖ víi bµi to¸n thùc tÕ. B. ChuÈn bÞ -Gv: B¶ng phô, phÊn mµu. -Hs: ¤n l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh C. Ph¬ng ph¸p - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - §µm tho¹i. - Hîp t¸c nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y - häc I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KIÓM TRA BµI Cò KÕt hîp trong giê Ho¹t ®éng 2: C¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh - Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh? C¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh: - Bíc 1: LËp ph¬ng tr×nh: + Chän Èn vµ ®Æt ®iÒu kiÖn cho Èn + BiÓu diÔn c¸c ®¹i lîng cha biÕt theo c¸c ®¹i lîng ®· biÕt vµ theo Èn + LËp ph¬ng tr×nh. - Bíc 2: G¶i ph¬ng tr×nh. - Bíc 3: KÕt luËn: KiÓm tra gi¸ trÞ t×m ®îc cã tháa m·n ®iÒu kiÖn hay kh«ng råi kÕt luËn Ho¹t ®éng 3: cñng cè GV ®a b¶ng phô ghi bµi 43 (SGK/58) - Bµi to¸n cho biÕt g× vµ yªu cÇu g×? - H·y chän Èn vµ ®Æt ®iÒu kiÖn cho Èn? - BiÓu diÔn c¸c ®¹i lîng cha biÕt qua c¸c Èn? - Tõ d÷ kiÖn cña bµi to¸n, h·y lËp ph¬ng tr×nh. Gv gäi 1 hs lªn b¶ng gi¶i ph¬ng tr×nh. Gv nhËn xÐt. Bµi 43: (SGK/58) Gäi vËn tèc cña xuång lóc ®i lµ x (km/h), x > 0, th× vËn tèc lóc vÒ lµ x - 5 (km/h) Thêi gian ®i 120 km lµ: (giê) V× khi ®i cã nghØ mét giê nªn thêi gian lóc ®i hÕt: + 1 (giê) §êng vÒ dµi: 120 + 5 = 125 (km) Thêi gian vÒ lµ: (giê) Theo ®Çu bµi ta cã ph¬ng tr×nh: + 1 = Gi¶i ph¬ng tr×nh ta ®îc: x1 = 30, x2 = -20 (lo¹i) VËy vËn tèc cña xuång lóc ®i lµ 30 km/h GV ®a b¶ng phô ghi bµi 44 (SGK/58) - Bµi to¸n cho biÕt g× vµ yªu cÇu g×? - H·y chän Èn vµ ®Æt ®iÒu kiÖn cho Èn? - BiÓu diÔn c¸c ®¹i lîng cha biÕt qua c¸c Èn? - Tõ d÷ kiÖn cña bµi to¸n, h·y lËp ph¬ng tr×nh. Gv gäi 1 hs lªn b¶ng gi¶i ph¬ng tr×nh. Gv nhËn xÐt. Bµi 44: (SGK/58) Gäi sè ph¶i t×m lµ x. Mét nöa cña nã trõ ®i mét nöa ®¬n vÞ lµ: Theo ®µu bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh: hay x2 - x - 2 = 0 Suy ra x1 = -1, x2 = 2 Tr¶ lêi: Sè ph¶i t×m lµ 1 hoÆc -2 GV ®a b¶ng phô ghi bµi 43 (SGK/58) Gv gäi 1 hs lªn b¶ng gi¶i bµi to¸n Cho hs kh¸c nhËn xÐt. Gv nhËn xÐt. Gv nhËn xÐt. Bµi 45: (SGK/59) Gäi sè bÐ lµ x, x Î N, x > 0, sè tù nhiªn kÒ sau lµ x + 1. TÝch cña hai sè lµ: x(x + 1) = x2 + x Tæng cña chóng lµ: x + x + 1 = 2x + 1 Theo ®Çu bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh: x2 + x - (2x + 1) = 109 hay x2 - x - 110 = 0 Gi¶i ph¬ng tr×nh : D = 1 + 440 = 441 x1 = 11, x2 = -10 (lo¹i) Tr¶ lêi: Hai sè ph¶i t×m lµ: 11 vµ 12. Ho¹t ®éng 4: híng dÉn vÒ nhµ - BTVN: 46, 47, 48, 49, 50 (SGK/59) - ChuÈn bÞ giê sau: LuyÖn tËp. - Híng dÉn bµi 49: Gäi thêi gian ®éi I hoµn thµnh c«ng viÖc 1 m×nh lµ x (ngµy), x > 0 V× ®éi II hoµn thµnh cv l©u h¬n ®éi I lµ 6 ngµy nªn thêi gian ®éi II hoµn thµnh c«ng viÖc 1 m×nh lµ x + 6 (ngµy) Mçi ngµy ®éi I lµm ®îc: (c«ng viÖc) Mçi ngµy ®éi II lµm ®îc: (c«ng viÖc) Mçi ngµy c¶ hai ®éi lµm ®îc: (c«ng viÖc) Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh : + = Gi¶i ph¬ng tr×nh t×m ®îc x. §¸p sè: §éi I: 6 ngµy ; §éi II: 12 ngµy Ngµy so¹n: 22/03/2011 Ngµy gi¶ng: /03/2011 TiÕt 64: LuyÖn tËp A. Môc tiªu -Kt: Häc sinh n¾m ®îc cñng cè c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. -Kn: Häc sinh biÕt chän Èn vµ ®Æt ®iÒu kiÖn cho Èn. Häc sinh cã kü n¨ng gi¶i c¸c lo¹i to¸n: to¸n vÒ phÐp viÕt sè; quan hÖ sè, to¸n chuyÓn ®éng, to¸n n¨ng suÊt. -T®: Liªn hÖ víi bµi to¸n thùc tÕ. B. ChuÈn bÞ -Gv: B¶ng phô, phÊn mµu. -Hs: ¤n l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh C. Ph¬ng ph¸p - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - VÊn ®¸p. Hîp t¸c nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y - häc I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KIÓM TRA BµI Cò Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh ? Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp GV: ®a b¶ng phô ghi bµi 59 SBT/47 Gäi häc sinh ®äc ®Ò bµi ? Bµi trªn thuéc d¹ng to¸n nµo? ? Bµi to¸n cã nh÷ng ®¹i lîng nµo cha biÕt? ? Chän ®¹i lîng nµo lµm Èn ? Nªu ®iÒu kiÖn cña Èn? Gäi hs lËp ph¬ng tr×nh Mét häc sinh lªn b¶ng gi¶i Häc sinh kh¸c nhËn xÐt kÕt qu¶ cña b¹n GV: nhËn xÐt bæ sung Bµi 59 (SBT/ 47) Gäi vËn tèc cña xuång khi ®i trªn hå yªn lÆng lµ x (km/h) (x > 3) VËn tèc khi ®i xu«i dßng lµ : x + 3 (km/h) VËn tèc khi ®i ngîc dßng lµ: x - 3(km/h) Thêi gian xu«i dßng 30 km lµ (giê) Thêi gian ngîc dßng 28 km lµ (giê) Thêi gian xuång ®i trªn hå yªn lÆng lµ (giê) Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh Gi¶i ph¬ng tr×nh ta dîc x1 = 17 (TM§K) ; x2 = - 21 ( lo¹i) VËy vËn tèc cña xuång khi ®i trªn hå yªn lÆng lµ 17 (km/h) GV: ®a b¶ng phô ghi bµi 46 tr 59 sgk: LËp ph¬ng tr×nh theo d÷ kiÖn nµo? Muèn lËp ph¬ng tr×nh theo diÖn tÝch ta cÇn cã ®¹i lîng nµo? Gäi mét häc sinh lªn b¶ng gi¶i ph¬ng tr×nh Bµi 46 (SGK/ 59) Gäi chiÒu réng m¶nh ®Êt lµ x (m) ; x > 0 VËy chiÒu dµi m¶nh ®Êt lµ m Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh: Gi¶i ph¬ng tr×nh ta ®îc x1 = 12 (TM§K) ; x2 = - 15 ( lo¹i) VËy chiÒu réng cña m¶nh ®Êt lµ 12 m ChiÒu dµi m¶nh ®Êt lµ 20 m GV: ®a b¶ng phô ghi bµi 50 tr 59 sgk: Trong bµi to¸n nµy cã nh÷ng ®¹i lîng nµo? ? Nªu mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¹i lîng: khèi lîng riªng, thÓ tÝch, khèi kîng. ? Chän Èn vµ lËp ph¬ng tr×nh. Gäi 1 hs gi¶i ph¬ng tr×nh. Gäi hs kh¸c nhËn xÐt Gv nhËn xÐt Bµi 50 (SGK/ 59) Gäi khèi lîng riªng cña kim lo¹i I lµ x (g/cm3), x > 1 Khèi lîng riªng cña kim lo¹i II lµ: x - 1(g/cm3) ThÓ tÝch cña 880 g kim lo¹i I lµ : (cm3) ThÓ tÝch cña 858 g kim lo¹i II lµ : (cm3) Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh: Gi¶i ph¬ng tr×nh ta ®îc: x1 = 8,8 (TM) ; x2 = - 10 ( lo¹i) VËy: Khèi lîng riªng cña kim lo¹i I lµ: 8,8 (g/cm3) Khèi lîng riªng cña kim lo¹i II lµ: 7,8 (g/cm3) GV: ®a b¶ng phô ghi bµi 51 tr 59 sgk: Trong bµi to¸n nµy cã nh÷ng ®¹i lîng nµo? ? Nªu mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¹i lîng: träng lîng dung dÞch, nång ®é dung dÞch, träng lîng níc. ? Chän Èn vµ lËp ph¬ng tr×nh. Gäi 1 hs gi¶i ph¬ng tr×nh. Gäi hs kh¸c nhËn xÐt Gv nhËn xÐt Bµi 51 (SGK/ 59) Gäi träng lîng níc trong dung dÞch khi cha ®æ thªm níc lµ x (g), x > 0. Nång ®é muèi cña dung dÞch lµ: NÕu ®æ thªm 200 g níc vµo dung dÞch th× träng lîng dung dÞch lµ x + 40 + 200 (g) Nång ®é dung dÞch lóc nµy lµ: V× nång ®é muiè gi¶m 10% nªn ta cã ph¬ng tr×nh : Gi¶i ph¬ng tr×nh ta ®îc: x1 = 160, x2 = -440 (lo¹i) Tr¶ lêi: Tríc khi ®æ thªm níc, trong dung dÞch cã 160g níc. Ho¹t ®éng 3: cñng cè Gv tãm t¾t néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n Ho¹t ®éng 4: híng dÉn vÒ nhµ BTVN: 52, 53 (SGK/60), 60, 61 (SBT/47) ChuÈn bÞ giê sau: LuyÖn tËp Ngµy so¹n: 24/03/2011 Ngµy gi¶ng: / /2011 TiÕt 65: LuyÖn tËp A. Môc tiªu -Kt: Häc sinh n¾m ®îc cñng cè c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. -Kn: Häc sinh biÕt chän Èn vµ ®Æt ®iÒu kiÖn cho Èn. Häc sinh cã kü n¨ng gi¶i c¸c lo¹i to¸n: to¸n vÒ phÐp viÕt sè; quan hÖ sè, to¸n chuyÓn ®éng, to¸n n¨ng suÊt. -T®: Liªn hÖ víi bµi to¸n thùc tÕ. B. ChuÈn bÞ -Gv: B¶ng phô, phÊn mµu. -Hs: ¤n l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh C. Ph¬ng ph¸p - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - VÊn ®¸p. Hîp t¸c nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y - häc I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KIÓM TRA BµI Cò Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh ? Ho¹t ®éng 2: LuyÖn tËp GV: ®a b¶ng phô ghi bµi 47 SGK/59 Gäi häc sinh ®äc ®Ò bµi ? Bµi trªn thuéc d¹ng to¸n nµo? ? Bµi to¸n cã nh÷ng ®¹i lîng nµo cha biÕt? ? Chän ®¹i lîng nµo lµm Èn ? Nªu ®iÒu kiÖn cña Èn? Gäi hs lËp ph¬ng tr×nh Mét häc sinh lªn b¶ng gi¶i Häc sinh kh¸c nhËn xÐt kÕt qu¶ cña b¹n GV: nhËn xÐt bæ sung Bµi 47 (SGK/59) Gäi vËn tèc xe cña b¸c HiÖp lµ x (km/h), x > 0 VËn tèc xe cña c« Liªn lµ x - 3 (km/h) Thêi gian b¸c HiÖp ®i tõ lµng lªn tØnh lµ (h) Thêi gian c« Liªn ®i tõ lµng lªn tØnh lµ (h) V× b¸c HiÖp ®Õn tríc c« Liªn nöa giê nªn ta cã ph¬ng tr×nh: Gi¶i ph¬ng tr×nh : x(x-3) = 60x - 60x + 180 Hay x2 - 3x - 180 = 0 D = 9 + 720 = 729, x1 = 15 (TM), x2 = -12 (lo¹i) Tr¶ lêi: VËn tèc cña b¸c HiÖp lµ 15 km/h VËn tèc cña c« Liªn lµ 12 km/h GV: ®a b¶ng phô ghi bµi 48 tr 59 sgk: Trong bµi to¸n nµy cã nh÷ng ®¹i lîng nµo? ? Nªu c«ng thøc tÝnh thÓ tÝch h×nh hép ch÷ nhËt ? ? Chän Èn vµ lËp ph¬ng tr×nh. Gäi 1 hs gi¶i ph¬ng tr×nh. Gäi hs kh¸c nhËn xÐt Gv nhËn xÐt Bµi 48 (SGK/ 59) Gäi chiÒu réng cña miÕng t«n lóc ®Çu lµ x (dm), x > 0. ChiÒu dµi cña nã lµ 2x (dm) Khi lµm thµnh mét c¸i thïng kh«ng n¾p th× chiÒu dµi thïng lµ 2x - 10 (dm), chiÒu réng lµ x - 10 (dm), chiÒu cao lµ 5 (dm) Dung tÝch cña thïng lµ 5(2x - 10)(x - 10) (dm3) Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh : 5(2x - 10)(x - 10) = 1500 Hay x2 - 15x - 1000 = 0 Gi¶i ph¬ng tr×nh : D = 225 + 400 = 625, x1 = 20 (TM), x2 = -5 (lo¹i) Tr¶ lêi: MiÕng t«n cã chiÒu réng lµ 20 dm, chiÒu dµi lµ 40 dm GV: ®a b¶ng phô ghi bµi 53 tr 60 sgk: Trong bµi to¸n nµy cã nh÷ng ®¹i lîng nµo? ? Nªu mèi quan hÖ gi÷a c¸c ®¹i lîng? ? Chän Èn vµ lËp ph¬ng tr×nh. Gäi 1 hs gi¶i ph¬ng tr×nh. Gäi hs kh¸c nhËn xÐt Gv nhËn xÐt Bµi 53 (SGK/ 60) G/s M lµ ®iÓm chia ®o¹n th¼ng AB vµ AB = a Gäi ®é dµi cña AM = x, 0 < x < a. Khi ®ã MB = a - x. Theo bµi ra ta cã: Hay Gi¶i ph¬ng tr×nh : x2 = a(a - x) hay x2 + ax - a2 = 0 D = a2 + 4a2 = 5a2 , = a x1 = (TM) x2 = (lo¹i) Tr¶ lêi: TØ sè cÇn t×m lµ Ho¹t ®éng 3: cñng cè Gv tãm t¾t néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n Cho HS nh¾c l¹i c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh. Ho¹t ®éng 4: híng dÉn vÒ nhµ N¾m v÷ng c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh BTVN: 62, 63 (SBT/47) ChuÈn bÞ giê sau: ¤n tËp ch¬ng IV Ngµy so¹n: 03/04/2011 Ngµy gi¶ng: /04/2011 TiÕt 66: «n tËp ch¬ng iv A. Môc tiªu -Kt: Häc sinh ®îc «n tËp mét c¸ch hÖ thèng lý thuyÕt cña ch¬ng: tÝnh chÊt, ®å thÞ hµm sè y = ax2 ( a0); c¸c c«ng thøc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai; hÖ thøc Vi-Ðt vµ vËn dông ®Ó tÝnh nhÈm nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai, t×m hai sè khi biÕt tæng vµ tÝch. -Kn: RÌn kü n¨ng gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai. -T®: RÌn t duy linh ho¹t B. ChuÈn bÞ -Gv: B¶ng phô ghi c¸c bµi to¸n; m¸y tÝnh bá tói -Hs: ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n cña ch¬ng, m¸y tÝnh bá tói C. Ph¬ng ph¸p - Nªu vµ gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. - §µm tho¹i. Hîp t¸c nhãm D. TiÕn tr×nh d¹y - häc I/Ổn định: Sĩ số: 9A:. Vắng:.. 9B:. Vắng:.. 9C:. Vắng:.. II/C¸c ho¹t ®éng d¹y häc: Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: KIÓM TRA BµI Cò KÕt hîp trong giê Ho¹t ®éng 2: i. KiÕn thøc cÇn nhí ?Nªu d¹ng tæng qu¸t vÒ d¹ng ®å thÞ vµ tÝnh chÊt cña hµm sè y = ax2 (a0) Gäi hai HS lªn b¶ng viÕt c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t vµ c«ng thøc nghiÖm thu gän? ? Khi nµo dïng c«ng thøc nghiÖm thu gän? Khi nµo dïng c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t? Ph¸t biÓu hÖ thøc Vi-Ðt? ? C¸c c¸ch nhÈm nghiÖm cña ph¬ng tr×nh bËc hai ? Nªu c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh GV: Treo b¶ng phô tãm t¾t kiÕn thøc c¬ b¶n. 1. Hµm sè y = ax2 ( a0) 2. Ph¬ng tr×nh bËc hai ax2 + bx + c = 0 (a ¹ 0) * C«ng thøc ngiÖm tæng qu¸t * C«ng thøc nghiÖm thu gän * Khi a, c tr¸i dÊu th× ph¬ng tr×nh lu«n cã hai nghiÖm ph©n biÖt 3. HÖ thøc Vi-Ðt - øng dông 4. C¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh Ho¹t ®éng 3: II. Bµi tËp Cho HS lµm bµi 56 SGK/63 Híng dÉn: - §Æt x2 = t - Gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai víi biÕn t. Gv gäi 2 hs lªn b¶ng lµm Gäi hs nhËn xÐt Gv nhËn xÐt Bµi 56: (SGK/63) a) 3x4 - 12x2 + 9 = 0. §Æt x2 = t (t ≥ 0), ta cã 3t2 - 12t + 9 = 0 Hay t2 - 4t + 3 = 0 Ph¬ng tr×nh tháa m·n a + b + c = 0 nªn cã hai nghiÖm t1 = 1, t2 = 3 Suy ra x1 = 1, x2 = -1, x3 = , x4 = - b) 2x4 + 3x2 - 2 = 0. §Æt x2 = t (t ≥ 0), ta cã 2t2 + 3t -2 = 0 D = 9 + 16 = 25, = 5 t1 = (TM), t2 = -2 (lo¹i) Suy ra x1 = , x2 = - Cho HS lµm bµi 58 SGK/63 Híng dÉn: - §Æt nh©n tö chung - Gi¶i ph¬ng tr×nh tÝch Gv gäi 1 hs lªn b¶ng lµm Gäi hs nhËn xÐt Gv nhËn xÐt Bµi 58: (SGK/63) b) 5x3 - x2 - 5x + 1 = 0 Û x2(5x - 1) - (5x - 1) = 0 Û (5x - 1)(x2 - 1) = 0 Û (5x - 1)(x + 1)(x - 1) = 0 Û VËy ph¬ng tr×nh cã 3 nghiÖm x1 = , x2 = 1, x3 = -1 Híng dÉn: Khi u +v = S, uv = P th× u,v lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh nµo? Bµi 61: (SGK/63) b) V× u + v = 3, uv = 6 nªn u, v lµ nghiÖm cña ph¬ng tr×nh sau x2 - 3x + 6 = 0 Ta cã : D = 9 - 24 = -15 < 0. Ph¬ng tr×nh v« nghiÖm. VËy kh«ng cã sè u, v nµo tháa m·n c¸c ®iÒu kiÖn ®· cho. Y/c hs tãm t¾t ®Ò bµi. Nh÷ng ®¹i lîng nµo cha biÕt cÇn t×m? Ta cã thÓ chän mét trong c¸c ®¹i lîng ®ã lµm Èn. Gv híng dÉn hs lËp ph¬ng tr×nh. Bµi 64: (SGK/63) Gäi sè mµ ®Çu bµi ®· cho lµ x, x nguyªn d¬ng. B¹n Qu©n ®· chän sè x - 2 ®Ó nh©n víi x V× tÝch nµy lµ 120 nªn ta cã ph¬ng tr×nh : x(x - 2) = 120 hay x2 - 2x - 120 = 0 Gi¶i ph¬ng tr×nh, ta t×m ®îc nghiÖm d¬ng lµ x = 12. Nhng ®Çu bµi y/c t×m tÝch cña x víi x + 2. VËy kÕt qu¶ ®óng lµ 12.14 = 168 Tr¶ lêi : KÕt qu¶ ®óng lµ 168 Ho¹t ®éng 4: cñng cè GV tæng kÕt c¸c néi dung kiÕn thøc c¬ b¶n cña giê «n tËp Nªu nh÷ng chó ý ®èi víi tõng d¹ng bµi tËp ®· ch÷a: + D¹ng bµi gi¶i ph¬ng tr×nh bËc hai: Dïng c«ng thøc nghiÖm tæng qu¸t, thu gän, hoÆc hÖ thøc Vi-et. + D¹ng to¸n gi¶i b»ng c¸ch lËp ph¬ng tr×nh : CÇn n¾m v÷ng c¸c bíc gi¶i, chän Èn thÝch hîp, ®Æt ®iÒu kiÖn cho Èn. Ho¹t ®éng 5: híng dÉn vÒ nhµ ¤n tËp c¸c kiÕn thøc c¬ b¶n trong HKII BTVN: 57, 59, 60, 62, 63, 65, 66 (SGK/63, 64) Phần chưa sửa: TIẾT 67 Ph¬ng ph¸p Néi dung GV: ®a b¶ng phô ghi bµi 55 tr 63 sgk: Gäi häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy Häc sinh kh¸c nhËn xÐt kÕt qu¶ cña b¹n GV: nhËn xÐt bæ sung GV: ®a b¶ng phô ghi bµi 55a vµ Bµi 57d tr 59 sgk: GV: yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng nhãm : nöa líp lµm bµi 55a; nöa líp lµm bµi 57d G : kiÓm tra ho¹t ®éng cña c¸c nhãm §¹i diÖn c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ Häc sinh nhãm kh¸c nhËn xÐt kÕt qu¶ cña nhãm b¹n GV: nhËn xÐt bæ sung GV: ®a b¶ng phô ghi bµi 58a vµ Bµi 59bd tr 59 sgk: GV: yªu cÇu häc sinh ho¹t ®éng nhãm : nöa líp lµm bµi 58a; nöa líp lµm bµi 59b G : kiÓm tra ho¹t ®éng cña c¸c nhãm §¹i diÖn c¸c nhãm b¸o c¸o kÕt qu¶ Häc sinh nhãm kh¸c nhËn xÐt kÕt qu¶ cña nhãm b¹n GV: nhËn xÐt bæ sung GV: ®a b¶ng phô ghi bµi 63 tr 64 sgk: Chän Èn sè Sau mét n¨m d©n sè thµnh phè lµ bao nhiªu ngêi ? Sau hai n¨m d©n sè thµnh phè bao nhiªu ngêi ? 4. LuyÖn tËp Bµi 55 (sgk/63) a/ Gi¶i ph¬ng tr×nh x2 - x - 2 = 0 Ta cã 1 - ( -1) + ( -2) = 1 + 1 - 2 = 0 x1 = -1 ; x2 = 2 c/ Víi x = - 1 t a cã :y = (-1)2 = - 1 + 2 Víi x = 2 t a cã y = 22 = 2 + 2 (= 4 ) VËy x = -1 vµ x = 2 tho¶ m·n ph¬ng tr×nh cña c¶ hai hµm sè x1 = -1 vµ x2 = 2 lµ hoµnh ®é giao ®iÓm cña hai ®å thÞ y = x2 vµ y = x + 2 Bµi 56a (Sgk/63) Gi¶i ph¬ng tr×nh sau: 3x4 - 12 x2 + 9 = 0 ®Æt x2 = t ( ®iÒu kiÖn t 0) ph¬ng tr×nh trë thµnh: 3t2 - 12 t + 9 = 0 Ta cã 3 + (-12 ) + 9 = 0 t1 = 1 ; t2 = 3 (TM§K t 0) Gi¶i theo c¸ch ®Æt ta cã Víi t = 1 x2 = 1 x1 = 1; x2 = - 1 t = 3 x2 = 3 x3 = ; x4 = - VËy ph¬ng tr×nh ®· cho cã 4 nghiÖm: x1 = 1; x2 = - 1; x3 = ; x4 = - Bµi 57 d(Sgk/63) = ; x 1/3; x - 1/3 (1) 6x2 - 13 x - 5 = 0 Gi¶i ph¬ng tr×nh trªn ta dîc x1 = 5/ 2 (TM); x2 = - 1/ 3 ( lo¹i) VËy nghiÖm cña pt lµ: x = 5/2 Bµi 59 b (Sgk/63) (x + )2 - 4 ( x + ) + 3 = 0 ;x 0 §Æt x + = t ; ph¬ng tr×nh trë thµnh t2 - 4 t + 3 = 0 t1 = 1; t2 = 3 Gi¶i theo c¸ch ®Æt víi t1 = 1 x + = 1 x 2 - x + 1 = 0 ph¬ng tr×nhv« nghiÖm víi t1 = 3 x + = 3 x 2 - 3x + 1 = 0 ph¬ng tr×nh cã 2 nghiÖm x1 = ; x2 = VËy ph¬ng tr×nh ®· cho cã hai nghiÖm x1 = ; x2 = Bµi 63 (Sgk/64) Gäi l·i suÊt cho vay mét n¨m lµ x % (®k x > 0) Sau mét n¨m d©n sè thµnh phè lµ : 2 000 000 + 2 000 000. x% = 20 000( 100 + x%) ngêi Sau hai n¨m d©n sè thµnh phè lµ : 20 000( 100 + x%)+ 20 000 (100 + x%). x% = 20 000( 100 + x%)2 Theo bµi ra ta cã ph¬ng tr×nh 20 000( 100 + x%)2 = 2 020 050 ( 100 + x%)2 = 1,010
File đính kèm:
- 61.doc