Giáo án Mĩ thuật 9 - Tiết 1, Bài 1: Sơ lược về mĩ thuật thời Nguyễn

Ngày soạn: / /2013
Ngày giảng: / /2013
Tiết 1 - bài 1: Thường thức mĩ thuật:
Sơ lược về mĩ thuật thời nguyễn
I. Mục tiêu bài học:
- HS hiểu biết những kiến thức cơ bản về sự ra đời của nhà Nguyễn và tình hình kinh tế - chính trị xã hội thời Nguyễn.
- HS biết nguyên nhân ra đời và phát triển của nghệ thuật MT dân tộc
- HS trân trọng yêu quý những giá trị truyền thống , biết ơn thế hệ người đi trước.
II. Chuẩn bị:
 1. Đồ dùng dạy- học
 a. Giáo viên:
 -Bộ đồ dùng dạy học MT 9
 - Bản phụ tóm tắt về công trình kt " Kinh Đô Huế".
 b. Học sinh : 
 - Sưu tầm tư liệu và hình ảnh về bài học .
 2. Phương pháp dạy học:
 - Phương pháp trực quan, vấn đáp, gợi mỡ, làm việc theo nhóm, thuyết trình…
III. Tiến trình dạy - học:
 1. ổn định tổ chức: . Kiểm tra sĩ số lớp.
 2. Bài mới:
 - Giới thiệu bài: 
 M T thời Lý Trần Lê qua đi để lại cho nền MT Việt Nam những công trình Kiến trúc, điêu khắc vô cùng quý giá. Tiếp đó, MT thời Nguyễn đã mở ra 1 phương hướng cho nền mĩ thuật VN bằng cách tiếp xúc với nghệ thuật châu Âu sáng tạo ra một nền nghệ thuật mới mang lại một nền nghệ thuật mới.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Hoạt động 1: Tìm hiểu vài nét về bối cảnh lịch sử :
 GV cho nhóm hS thảo luận 5' tìm hiểu về bối cảnh XH thời nguyễn.
? Vì sao nhà Nguyễn ra đời? 
? Sau khi thống nhất, nhà Nguyễn đã làm gì ?
? Nêu chính sách của nhà Nguyễn đối với nền KT-XH ?
? Trong giai đoạn đó, MT phát triển như thế nào?
à- Chiến tranhTrịnh - Nguyễn kéo dài mấy chục năm, Nguyễn ánh dẹp bạo loạn lên ngôi vua 
+ Chọn Huế làm kinh đô, xây dựng nền kinh tế vững chắc 
- Thi hành chính sách " Bế quan toả cảng", ít giao thiệp với bên ngoài 
- MT phát triển nhưng rất hạn chế, đến cuối triều Nguyễn mới có sự giao lưu với MT thế giới- đặc biệt là MT châu Âu.
I. Khái quát về bối cản XH thời Nguyễn:
- Trả lời câu hỏi thông qua quan sát tranh ảnh.
- Nghe giảng và quan sát tranh ảnh minh hoạ 
- Ghi chép những ý chính.
Hoạt động 2 :Tìm hiểu sơ lược về mĩ thuật thời Nguyễn:
- GV cho Hs thảo luận 6' để tìm hiểu về đặc điểm kiến trúc, điêu khắc,đồ hoạ và hội hoạ cung đình Huế:
? Kiến trúc kinh đô Huế bao gồm những loại kiến trúc nào?
? Kinh đô Huế có gì đặc biệt ?
1. Kiến trúc:
a. Hoàng Thành, tử cấm thành, đàn Nam Giao 
b. Cung điện : Điện Thái Hoà, điện Kim Loan
c. lăng Tẩm : lăng Minh Mạng, Gia Long, Tự Đức 
- Nằm bên bờ sông Hương, là 1 quần thể kiến trúc rộng lớn và đẹp nhất nước ta thời đó.
- Thành có 10 cửa chính để ra vào. Bên trên cửa thành xây các gác có mái uốn cong hình chim phượng. 
- Nằm giữa kinh thành Huế là Hoàng thành. Cửa chính vào Hoàng thành gọi là Ngọ Môn. Tiếp đến là hồ Thái Dịch, ven hồ có hàng cây đại, cầu Trung Đạo bắc qua hồ Thái Dịch dẫn đến điện Thái Hoà nguy nga tráng lệ.
- Lăng tẩm: Là các công trình có giá trị nghệ thuật cao được XD theo sở thích của vua, kết hợp hài hoà giữa kiến trúc và TN. Như lăng Gia Long, Minh Mạng, Tự Đức..
- Kiến trúc cung đình có khuynh hướng hướng tới những công trình có quy mô lớn, thường sử dụng hình mẫu trang trí mang tính quy phạm gắn với tư tưỏng Nho giáo, cách thể hiện nghiêm ngặt, chặt chẽ.
- Thiên nhiên và cảnh quan được coi trọng trong KT cung đình.
* Cố Đô Huế được Unes co công nhận là di sản văn hoá thế giới năm 1993. 
2. Điêu khắc, đồ hoạ và Hội hoạ
? Trình bày những điểm tiêu biểu của nghệ thuật điêu khắc?
? Các tượng con vật được miêu tả như rhế nào?
? các tượng người và tượng thờ được tác như thế nào ?
a. Điêu khắc:
- ĐK Mang tính tượng trưng rất cao. 
- Tượng con vật, Nghê, voi, sư tử: mắt mũi, chân móng được diễn tả rất kĩ, chất liệu đá, đồng ...
- Tượng Người : các quan hầu, hoàng hậu, cung phi, công chúa...diễn tả khối làm rõ nét mặt , phong thái ung dung...
 - ĐK Phật giáo tiếp tục phát huy truyền thống của khuynh hướng dân gian làng xã. Tiêu biểu là các pho tượng thờ: la Hán, Kim Cương, Thánh mẫu...thanh tao và trang nhã, hiền hậu đầy vẻ uy nghiêm.
b. Đồ hoạ, hội hoạ: 
? Đồ hoạ phát triển như thế nào?
?Mô tả Nội dung của Bách khoa thư văn hoá vật chất của người Việt ?
? Tranh Hội hoạ cho thấy điều gì
- Các dòng tranh dân gian phát triển mạnh, có nội dung và hình thức ổn định. không chỉ đáp ứng nhu cầu về tâm linh và thẩm mĩ của nhân dân lao động mà còn ẩn chứa những ND về giáo dục đạo đức, nhân cách trong cs hàng ngày.
- "Bách khoa thư văn hoá vật chất của Việt nam"hơn 700 trang với 4000 bức vẽ miêu tả cảnh sinh hoạt hằng ngày , những côn cụ đồ dùng của Việt Bắc.
- Giai đoạn đầu chưa có thành tựu gì đáng kể.
- Về sau khi trường MT Động Dương thgành lập (1925) MT VN đã có sự tiếp xúc với mĩ thuật châu Âu mở ra một hướng mới cho sự phát triển của mĩ thuật Việt nam. Các hoạ sĩ VN vừa biết tiếp thu kiến thực hội hoạ phương tây, vừa biết chắt lọc, gạt bỏ những yếu tố lai căng, pha tạp để tạo nên một phong cách hội hoạ hiện đại mang bản sắc dân tộc.
II. Một số thành tựu về mĩ thuật:
1. Kiến trúc:
- Trả lời câu hỏi thông qua quan sát tranh ảnh.
- Nghe giảng và quan sát tranh ảnh minh hoạ 
- Ghi chép những ý chính.
2. Điêu khắc, đồ hoạ và Hội hoạ
a. Điêu khắc:
- Trả lời câu hỏi thông qua quan sát tranh ảnh.
- Nghe giảng và quan sát tranh ảnh minh hoạ 
- Ghi chép những ý chính.
b. Đồ hoạ, hội hoạ: 
- Trả lời câu hỏi thông qua quan sát tranh ảnh.
- Nghe giảng và quan sát tranh ảnh minh hoạ 
- Ghi chép những ý chính.
Hoạt động 3: Tìm hiểu đặc điểm chung của mĩ thuật thời Nguyễn:
? Nêu đặc điểm của MT thời Nguyễn?
- Kiến trúc hài hoà với thiên nhiên, luôn kết hợp với nghệ thuật trang trí và có kết cấu tổng thể chặt chẽ.
- Điêu khắc và đồ hoạ phát triển đa dạng, kế thừa truyền thống dân tộc và bước đầu tiếp thu nghệ thuật châu Âu.
III. Đặc điểm của mĩ thuật thời Nguyễn:
- Trả lời câu hỏi thông qua quan sát tranh ảnh.
- Nghe giảng và quan sát tranh ảnh minh hoạ 
- Ghi chép những ý chính.
* Hoạt động 4. Đánh giá kết quả học tập
? Bối cảnh lịch sử XH thời Nguyễn ? 
? Công trình kiến trúc cố đô có gì đặc biệt ?
- Kiến trúc hài hoà với thiên nhiên, luôn kết hợp với nghệ thuật trang trí và có kết cấu tổng thể chặt chẽ.
- Điêu khắc và đồ hoạ phát triển đa dạng, kế thừa truyền thống dân tộc và bước đầu tiếp thu nghệ thuật châu Âu.
- GV kết luận, bổ sung, tuyên dương những em trả lời tốt , động viên những em trả lời chưa tốt.
4. Hướng dẫn về nhà: 
- Học theo câu hoit trong SGK.
- Chuẩn bị mẫu 2 bộ lọ hoa và quả, dụng cụ học tập đầy đủ để tiết sau học bài 2: Vẽ theo mẫu: "Lọ hoa và quả" (vẽ hình)
IV: Rút kinh nghiệm :
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………