Giáo án Mĩ thuật 9 - Bài 16: Sơ lược về một số nền mĩ thuật châu Á

Ngày soạn : 04/01/2010)
Ngày giảng: 9A – 9B (07/01/2010) 
bài 16: Thường thức mĩ thuật:
Sơ lược về một số nền mĩ thuật châu á
I. Mục tiêu bài học:
- Giúp học sinh hiểu thêm vài nét về mĩ thuật châu á, đặc biệt là mĩ thuật Trung Quốc, ấn độ và Nhật Bản.
- HS trình bày phân biệt được MT Trung Quốc, ấn độ, Nhật Bản và trình bày được những đặc điểm chính của mĩ thuật của các quốc gia đó.
- Yêu quý nghệ thuật các nước khác, học hỏi nhiều nét nghệ thuật độc đáo của các quốc gia khác.
II. Chuẩn bị:
1. Đồ dùng dạy- học
a. Giáo viên:
- Tranh mẫu về mĩ thuật châu á.
b. Học sinh:
- Sưu tầm ảnh chụp mĩ thuật châu á.
- Vở, SGK...	
2. Phương pháp dạy học:
- Phương pháp trực quan, vấn đáp, gợi mở, luyện tập.
III. Tiến trình dạy - học:
1. ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số lớp.
2. Bài mới:
- Giới thiệu bài: 
 Mĩ thuật châu á đóng góp rất lớn vào mĩ thuật thế giới trong đó phải kể đến 3 quốc gia: Trung Quốc, ấn Độ, Nhật Bản. Những công trình nghệ thuật, những tác phẩm điêu khắc hay nhưng bức tranh hội hoạ đều để lại trong lòng người xem những ấn tượng khó quên. Trong đó mĩ thuật các quốc gia này đã để lại những giá trị văn hoá lớn cho mĩ thuật thế giới nói chung và mĩ thuật châu á nói riêng.
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Hoạt động 1: 
Tìm hiểu vài nét khái quát về các nước Châu á:
? Những vùng nào trên thế giới được coi là cái nôi của nền văn minh nhân loại?
- Gv giới thiệu : Một số quốc gia Châu á có những tác phẩm mĩ thuật tiêu biểu đặc biệt là Trung Quốc và ấn Độ .
? Kể tên những công trình mĩ thuật của Trung Quốc và ấn Độ mà em biết ?
? Điêu khắc Nhật Bản có gì đặc biệt?
I.Vài nét khái quát về các nước Châu á:
- Trung Quốc, ấn Độ, Ai Cập, Hi Lạp, La Mã, Lưỡng Hà được coi là cái nôi của nền văn minh nhân loại.
* Công trình Trung Quốc: Vạn lý Trường Thành, Cố Cung, Thiên An Môn, Di Hoà Viên, ...
- Hoạ sĩ Tề Bạch Thạch, Từ Bi Hồng
* ấn Độ : Lăng Tát MaHa, Điêu khắc có giá trị lớn.
* Nhật Bản : Núi Phú Sĩ 
- Hoạ sĩ Utamarô, Hô ku sai 
Hoạt động 2: 
Khái quát về mĩ thuật các nước châu á:
- GV chia 4 nhóm, đưa các câu hỏi cho mỗi nhóm tìm hiểu trong thời gian 10'.
? MT ấn Độ hình thành và phát triển như thế nào ?
? Tư tưởng chủ đạo của mĩ thuật ấn Độ là gì?
? Đặc điểm của mĩ thuật ấn Độ?
- Kể tên những công trình tiêu biểu của mĩ thuật ấn độ ? Nêu đặc điểm của những công trình đó ?
? Đặc điểm về vị trí, đất nước Trung Quốc?
? Vài nét về MT Trung Quốc?
? Tư tưởng nào ảnh hưởng đến MT Trung quốc và ảnh hưởng như thế nào ?
 ? Hội hoạ TQ vẽ về đề tài gì?
? Kể tên những công trình kiến trúc, điêu khắc nổi tiếng?
? Nêu tên của các hoạ sĩ và những công trình nghiên cứu của họ về MT?
? Đặc điểm về vị trí, đất nước Nhật Bản?
? Đặc điểm mĩ thuật Nhật bản?
?Đặc điểm kiến trúc?
? Nêu vài nét về NT điêu khắc và đồ hoạ?
? Kể tên những hoạ sĩ tiêu biểu của nền nghệ thuật khắc gỗ ?
? Nêu đặc điểm chính của mĩ thuật Lào và Campuchia?
? Kể tên các công trình kiến trúc của Lào và Campuchia?
? Nêu đặc điểm kiến trúc của ăng co thom?
- Gv NT điêu khắc phát triển trên cơ sở các công trình kiến trúc cơ bản. 
? Nêu đặc điểm kiến trúc của ăng Ko Vat?
II. Khái quát về mĩ thuật các nước châu á:
- Các nhóm thảo luận.
1. Mĩ Thuật ấn Độ: 
- Hình thành từ 3000 năm TCN.
- ấn Độ có nhiều tôn giáo (Phật giáo, ấn Độ giáo, Hồi giáo...). Nhưng chiếm đa số là 
ấn Độ giáo ( Đạo Hin Đu).
- Các công trình MT ở các loại hình: kiến trúc, điêu khắc, hội hoạ đều gắn vói các tôn giáo. Từ kinh Vê-đa họ cho rằng thần thánh là nơi bắt nguồn của nghệ thuật. Nó chi phối tư tưởng văn hoá truyền thống và thẩm mĩ của người ấn Độ.
- MT ấn Độ trải qua 5 giai đoạn ptriển (Nền VH sông ấn, vhoá ấn Âu, Trung Cổ, ấn Độ Hồi giáo, vhoá ấn Độ hiện đại. Sinh ra nhiều kiến trúc nôit tiếng gồm kiến trúc cung đình và kiến trúc tôn giáo.
- Kiến trúc, điêu khắc, hội hoạ liên quan mật thiết với nhau.
* Đền thờ Thần mặt trời 
- Thần Shiva
- Thánh tích MahabariPuri( 630-715 sau công nguyên )
* Lăng TátMaHa
- Điêu khắc: Thầy Tăng cầm phất trần hầu lễ
=> MT ấn Độ là 1 nền MT dân tộc giàu bản sắc, phong phú và đa dạng.
2. Mĩ Thuật Trung Quốc: 
- Là đất nước rộng lớn, đông dân nhất thế giới, văn hoá phát triển rất sớm.
* MT Trung quốc chiếm vị trí quan trọng vì thể hiện ở nhiều phương diện phong phú và độc đáo - MT chịu ảnh hưởng của 3 luồng tư tưởng nho giáo , đạo giáo và phật giáo ....
- Hội hoạ nổi tiếng về các bức bích hoạ, tranh lụa, trên giấy lấy đề tài từ Phật giáo hoặc các nhân vật nổi tiếng (Dương Quý Phi tắm xong, Phu nhân nước Quắc đi chơi). Đặc biệt là tranh sơn thủy lấy cảnh vật (núi và nước) để diễn tả.
* Vạn lí trường thành
- Cố Cung, Thiên An Môn, Di Hoa Viên 
* Bích Hoạ : chùa hang Macao, tranh lụa , tranh thuỷ mặc được đề cao trở thành quốc hoạ của Trung Quốc .
- Hoạ sĩ Tề Bạch Thạch, đưa hội hoạ trung quốc và được UNESCO công nhận là danh nhân văn hoá thế giới.
=> MT mang đậm bản sắc dân tộc, có tính tượng trưng cao vàcó tầm ảnh hưởng lớn.
3. Mĩ Thuật Nhật Bản: 
- Là 1 quần đảo ở ngoài khơi phía Đông lục địa châu á. Thiên nhiên rất khắc nghiệt với động dất, núi lửa, giá lạnh...
- Do vị trí địa lí nên Nhật Bản ít giao tiếp với bên ngoài, nên nền mĩ thuật mang đậm tính dân tộc.
a. Kiến trúc : Theo tinh thần Thần đạo, nguyên sơ, ít gia công chạm trổ hoặc trau chuốt, chịu ảnh hưởng của kiến trúc TQ. Hài hoà với thiên nhiên, bền vững với thời gian, đặc biệt là chùa TÔĐAIDI.
b. Hội hoạ là điêu khắc : Đặc biệt là nghệ thuật khắc gỗ, tạo ra bản sắc riêng .
- Hoạ sĩ Hôkusai , Utamarô có nhiều tác phẩm nổi tiếng : - Núi phú sĩ, Điểm trang 
gMT Nhật Bản mang một phong thái riêng.
4. Các công trình kiến trúc của lào và Campuchia:
a. Thạt luổng(Lào):
 Xây dựng lại năm 1566, là công trình kiến trúc tiêu biểu(Phật giáo) của Lào .Tháp Thạt Luổng là kiến trúc chính được dát vàng tạo nên sự uy nghi, rực rỡ. Mang bản sắc riêng của dân tộc Lào.
b. ăng co Thom (Campuchia)
- Kiến trúc thuộc loại đền núi , xây dựng thế kỉ XIII , cổng thắng lợi khắc hình mặt người. 
- Thuộc loại công trình kiến trúc "Đền núi", được cách điệu, xây dựng theo một kết cấu hết sực tự do, bay bổng.
c, Ăng Ko Va (Campuchia)
- XD 1113 - 1152, là bước phát triển cao của loại đền núi.
- Nghệ thuật điêu khắc trang trí rất độc đáo với hình người hoa văn uốn lượn, hoà quyện với nhau.
3. Củng cố: 
? Nêu những nét đặc sắc của nghệ thuật Trung Quốc 
? Kể tên những hoạ sĩ mà em biết ? 
4. Hướng dẫn về nhà: 
- Học theo câu hỏi trong SGK.
- Sưu tầm biểu tượng, biểu trưng, chuẩn bị đầy đủ dụng cụ học tập để tiết sau học bài 17: Vẽ trang trí: "Vẽ biểu trưng".
IV: Rút kinh nghiệm :
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………