Giáo án Lịch sử Lớp 7 - Học kỳ II

Ghi bảng
Hoạt động 1
- HS đọc SGK. 
- Nhận xét chính quyền họ Trịnh ở Đàng Ngoài giữa thế kỷ XVIII?
?Sự mục nát của chính quyền họ Trịnh đã dẫn đến hậu quả gì? 
?Nhân dân phải chịu cảnh tô thuế nặng nề, bất công như thế nào?
Hoạt động 2
- GV treo lược đồ giải thích ký hiệu. Hãy kể tên những cuộc khởi nghĩa lớn tiêu biểu ở Đàng Ngoài?
- Nhận xét tính chất và quy mô của các phong trào từ đó rút ra. 
 (GV cho HS thảo luận nhóm để rút ra kết luận). 
?Mặc dù bị thất bại, những cuộc khởi nghĩa này có ý nghĩa gì?
- Chính quyền mục nát cực độ. 
+ Vua Lê là bù nhìn.
+ Chúa Trịnh quanh năm hội hè, yến tiệc.
+ Quan lại hoành hành, đục khoét nhân dân. 
-Hậu quả: 
+ sản xuất nông nghiệp đình đốn. 
+ Hạn, lụt mất mùa, đê vỡ xảy ra liên tục.. .....
-Vì không đủ nộp thuế mà phải bần cùng bỏ cả nghề nghiệp (vì thuế sơn mà phải chặt cây sơn, vì thuế vải lụa mà phải phá khung cửi....)
-HS quan sát lược đồ (H.55) sgk kể tên. 
-HS:
+ Tính chất: quyết liệt
+ Quy mô: rộng lớn. 
+ Kết quả: Thất bại
-HS:
+ Làm cho chính quyền phong kiến Trịnh bị lung lay. 
+ Nêu cao tinh thần đấu tranh của nhân dân. 
+ Tạo điều kiện cho nghĩa quân Tây Sơn tiến quân ra Bắc.
1.Tình hình chính trị: 
- Từ giữa thế kỉ XVIII chính quyền Lê, Trịnh mục nát cực độ. 
-Hậu quả: 
+ sản xuất nông nghiệp đình đốn. 
+ Hạn, lụt mất mùa, đê vỡ xảy ra liên tục. 
+ Nhà nước đánh thuế nặng, công thương nghiệp sa sút. 
+ Đời sống nhân dân cực khổ thường xuyên xảy ra nạn đói. 
+ Nhân dân bỏ làng phiêu tán khắp nơi.
2/. Những cuộc khởi nghĩa lớn. 
- Khởi nghĩa Nguyễn Dương Hưng (1737) ở Sơn Tây
- Khởi nghĩa Lê Duy Mật (1738 - 1770) ở Thanh Hoá và Nghệ An
- Khởi nghĩa Nguyễn Danh Phương (1740-1751) ở Tam Đảo(Vĩnh Phúc).
- Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cần (1741-1751) Đồ Sơn,Kinh Bắc.
- Khởi nghĩa Hoàng Công Chất (1739-1769) ở Điện Biên(Lai Châu)
*Ý nghĩa: 
- Làm cho chính quyền phong kiến Trịnh bị lung lay. 
- Nêu cao tinh thần đấu tranh của nhân dân. 
- Tạo điều kiện cho nghĩa quân Tây Sơn tiến quân ra Bắc.
4. Củng cố.
 	 - Vì sao thế kỉ XVI – XVII diễn ra nhiều cuộc nổi dậy của nông dân?
 	 - Chỉ địa điểm các cuộc khởi nghĩa trên lược đồ?
 	 - Các cuộc khởi nghĩa đó có tác động như thế nào tới xã hội nước ta thời?
5. Dặn dò.
 	 Học thuộc bài học, xem bài mới. 
Ngày soạn:
Ngày dạy: Tuần: Tiết:
Bài 25
 PHONG TRÀO TÂY SƠN
 I.KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN TÂY SƠN.
 ( Tiết 1)
I/ Mục tiêu.
1/Kiến thức: Học sinh nắm được
 	 - Sự mục nát của chính quyền họ Trịnh ở Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII, từ đó dẫn tới phong trào nông dân ở Đàng Trong mà đỉnh cao là cuộc khởi nghĩa Tây Sơn.
 	- Anh em Nguyễn Nhạc lập căn cứ Tây Sơn và sự ủng hộ của đồng bào Tây Nguyên.
2/Tư tưởng:
 	- Thấy được sức mạnh quật khởi, ý chí kiên cường của nhân dân chống lại ách áp bức.
3/Kĩ năng:
 	 - Sử dụng lược đồ kết hợp với tường thuật sự kiện.
II/ Chuẩn bị.
 	 - GV: lược đồ căn cứ địa Tây Sơn.
 	- HS: học bài, soạn bài mới. 
III/ Tiến trình dạy – học.
1. Ổn định.
2. Kiểm tra bài cũ.
 	 - Vì sao thế kỉ XVI – XVII diễn ra nhiều cuộc nổi dậy của nông dân?
 	 - Chỉ địa điểm các cuộc khởi nghĩa trên lược đồ?
 	 - Các cuộc khởi nghĩa đó có tác động như thế nào tơiù xã hội nước ta?
3. Bài mới. 
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
Hoạt động 1
 ? Những biểu hiện nào chứng tỏ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong đi vào con đường suy yếu và mục nát?
? Còn đời sống nông dân thì sao?
? Đời sống của nông dân Đàng Trong có gì khác với nông dân Đàng Ngoài? Vì sao?
? Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn dẫn đến hậu quả gì đối với nông dân và các tầng lớp khác?
*Giảng: Phong trào nông dân Đàng Trong ở giai đoạn này phát triển mạnh, có nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra (cuộc khởi nghĩa do 1 người tên Lành cầm đầu nổ ra 1695 ở Quãng Ngãi); cuộc khởi nghĩa của Lý Văn Quang ở Đông Phố (Gia Định 1747). Nổi bật là cuộc khjởi nghĩa của Chàng Lía.
? Nêu một vài nét tiêu biều về Chàng Lía?
? Cuộc khởi nghĩa tuy thất bại nhưng có ý nghĩa như thế nào?
Hoạt động 2
? Trình bày hiểu biết của em về lãnh đạo khởi nghĩa Tây Sơn?
? Anh em Nguyễn Nhạc đã chuẩn bị những gì?
GV giới thiệu về căc cứ Tây Sơn.
? Vì sao anh em Nguyễn Nhạc lại đưa đại bản doanh xuống Tây Sơn hạ đạo?
? Những lực lượng tham gia cuộc khởi nghĩa?
? Em có nhận xét gì về lực lượng nghĩa quân Tây Sơn?
- Chính quyền nặng nề phức tạp vì số lượng quan lại tăng quá mức; quan lại tuyển dụng bằng mua bán (tiền + lễ vật).
+Tập đoàn Trương Phúc Loan lũng đoạn triều đình, nắm mọi quyền hành. 
-HS:
+ Bị địa chủ cường hào lấn chiếm ruộng đất.
+Nhân dân phải nộp thuế, nộp lâm thổ sản quý .
Học sinh thảo luận:
- Nông dân Đàng Trong sống cơ cực như nông dân Đàng Ngoài.
- Vì nông dân 2 miền đều bị giai cấp phong kiến bóc lột thậm tệ.
- Nỗi bất bình ngày càng nâng cao. Họ sẽ vùng dậy đấu tranh. 
=>Nổ ra ở Truông Mây ( Bình Định).
- Chủ trương:
“Lấy của nhà giàu chia cho nhà nghèo”.
-HS: Tham khảo SGK trả lời.
- Giáo viên đọc những câu ca, lời vè ca tụng chàng Lía.
- HS:
+Tinh thần đấu tranh quật cường của nông dân chống chính quyền họ Nguyễn.
+Báo trước cơn bão táp đấu tranh giai cấp sẽ giáng vào chính quyền phong kiến nhà Nguyễn.
Học sinh thảo luận:
- HS trả lời theo SGK.
-HS:
+ Xây thành luỹ, lập kho tàng, luyện nghĩa quân.
+Khẩu hiệu “Lấy của người giàu chia cho người nghèo” 
- Lực lượng lớn mạnh, mở rộng căn cứ khởi nghĩa .
- Địa bàn gần vùng đồng bằng.
-HS:
+ Đồng bào Chăm, đồng bào Ba Na .
+Nông dân nghèo, thợ thủ công, thương nhân .
Học sinh thảo luận:
Lực lượng đông, trang bị vũ khí, bênh vực quyền lợi cho người nghèo.
1. Xã hội Đàng Trong nửa sau TK XVIII.
-Từ giữa TKXVIII, chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong suy yếu dần.
-Ở triều đình, Trương Phúc Loan nắm hết quyền hành, tự xưng “Quốc phó”....
-Ở địa phương, quan lại, cường hào kết thành bè cánh, đàn áp, bóc lột nhân dân....
=> khởi nghĩa của chàng Lía.
2. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ.
 Mùa xuân năm 1771 ba anh em nhà Tây Sơn (Nguyễn Huệ, Nguyễn Nhạc,Nguyễn Lữ.
)lập căn cứ ở Tây Sơn thượng đạo => Tây Sơn hạ đạo.
4. Củng cố.
 - Tình hình xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII như thế nào?
 - Theo em cuộc khởi nghĩa Tây Sơn nổ ra có những thuận lợi gì?
5. Dặn dò.
 Học bài, soạn phần tiếp theo.
Ngày soạn:
Ngày dạy: Tuần: Tiết:
Bài 24
PHONG TRÀO TÂY SƠN 
II. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN VÀ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM. (T2)
I/ Mục tiêu.
1.Kiến thức:
- HS nắm được mốc quan trọng của phong trào Tây Sơn nhằm đánh đổ tập đoàn phong kiến đánh động, tiêu diệt quân Xiêm, từng bước thống nhất đất nước.
2.Tư tưởng:
- HS thấy được sức mạnh quật khởi, ý chí kiên cường của nhân dân chống lại ách áp bức, bóc lột
- Tài chỉ huy quân sự của Nguyễn Huệ.
- Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn.
3.Kĩ năng:
- Trình bày diễn biến phong trào Tây Sơn trên lược đồ.
- Trình bày chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút trên lược đồ.
- Giáo dục tích hợp môi trường qua chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút.
II/ Chuẩn bị.
- GV: Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chống quân xâm lược nước ngoài, lược đồ chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút.
- HS: học bài, soạn bài mới. 
III/Các bước lên lớp.
1. Ổn định.
2. Kiểm tra bài cũ.
- Tình hình xã hội Đàng Trong nửa sau thế kỉ XVIII như thế nào?
 - Theo em cuộc khởi nghĩa Tây Sơn nổ ra có những thuận lợi gì?
 3. Bài mới.	
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
Hoạt động 1
- GV chỉ bản đồ: thành Quy Nhơn (huyện An Khê tỉnh Bình Định).
- GV kể chuyện: Nguyễn Nhạc giả vở bị bắt, bị nhốt vào cũi, rồi sai nghĩa quân khiêng vào thành nộp cho quân Nguyễn. Nửa đêm ông phá cũi đánh từ trong ra, phối hợp với quân Tây Sơn đánh từ ngoài vào. Chỉ trong một đêm, nghĩa quân đã hạ được thành Quy Nhơn.
- GV đính niên đại 1773 trên địa danh Qui Nhơn ở bản đồ.
? Nhận xét cách hạ thành Quy Nhơn của Nguyễn Nhạc? 
?Thành Quy Nhơn thuộc về tay nghĩa quân đã có ý nghĩa gì?
*GV chỉ vùng từ Quãng Ngãi đến Bình Thuận, nghĩa quân đã làm chủ sau khi chiếm được thành Qui Nhơn.
? Biết tin Tây Sơn nổi dậy, chúa Trịnh có hành động gì?
? Tại sao Nguyễn Nhạc lại hoà hoãn với quân Trịnh?
- GV nêu bật tình huống rất hiểm ngào của quân Tây Sơn theo bản đồ: quân Trịnh vượt sông Gianh đánh Phú Xuân ® quân Nguyễn chạy vào Gia Định. Nghĩa quân Tây Sơn ở giữa nên có nguy cơ bị bao vây và tiêu diệt. Vì vậy kế sách tạm thời là hoà Trịnh - diệt Nguyễn.
- Từ năm 1776-1783, nghĩa quân 4 lần đánh vào Gia Định. Trong lần tiến quân thứ 2 (năm 1777) Tây Sơn bắt giết được chúa Nguyễn, chỉ có Nguyễn Ánh chạy thoát.
- GV đính niên đại 1783 vào Gia Định trên bản đồ.
HĐ 2
? Vì sao quân Xiêm xâm lược nước ta. 
- GV sử dụng lược đồ H.57 phóng to chỉ đường tiến quân của quân Xiêm kéo vào Gia Định theo 2 hướng mũi tên: 2 vạn quân thủy đổ bộ lên Rạch Giá (Kiên Giang), 3 vạn quân bộ xuyên qua Chân Lạp tiến vào Cần Thơ.
? Thái độ của quân Xiêm như thế nào khi vào nước ta?
- GV chỉ bản đồ địa danh Mỹ Tho (đại bản doanh của nghĩa quân), chọn khúc sông Tiền từ Rạch Gầm đến Xoài Mút làm trận địa quyết chiến.
? Vì sao Nguyễn Huệ chọn đoạn sông này?
- GV giới thiệu các kí hiệu chỉ thuỷ quân, bộ binh Tây Sơn, trình bày các thế trận của Nguyễn Huệ theo bản đồ: chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút.
- Thủy quân dấu quân trong các nhánh sông Rạch Gầm – Xoài Mút và sau các ngách của cù lao.
- Bộ binh mai phục trên bờ và trên cù lao giữa sông.
- Ngày 19-1-1785, Nguyễn Huệ dùng mưu nhử địch vào trận mai phục. Từ Mỹ Tho và ở các ngách của cù lao, các nhánh sông đổ ra đánh phía trước mặt và vào bên sườn địch. Trong khi đó, phục binh ở hai bắn xả vào đoàn thuyền chiến.
- GV đính niên đại 1785 vào lược đồ H.57 phóng to.
? Chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút có ý nghĩa lịch sử như thế nào?
-HS theo dõi
- HS quan sát
- HS: Táo bạo, dũng cảm, thông minh, bất ngờ
- HS: Lần đầu tiên nghĩa quân đã hạ được thành luỹ dinh thự của bọn quan lại, uy thế chính trị của chúng suy sụp; trái lại, uy thế của nghĩa quân tăng lên nhanh chóng.
- HS: Phái mấy vạn quân vào đánh chiếm Phú Xuân (Huế).
- Họ Nguyễn không chống nổi quân Trịnh phải vượt biển vào Gia Định.
- HS: Nghĩa quân Tây Sơn ở vào tình thế bất lợi: phía Bắc có quân Trịnh, phía Nam có quân Nguyễn.
- Chú ý theo dõi.
-HS: Nguyễn Ánh sang cầu cứu quân Xiêm, năm 1785, hơn 5 vạn quân thuỷ, bộ Xiêm.......
- HS quan sát
-HS: Kiêu căng, hung bạo, cướp bóc, giết người, cướp của....
- HS theo dõi
- Học sinh trả lời theo SGK. GV nói thêm các cù lao: Thới Sơn, Bốn Thôn, Bà Kiểu và hai bên bờ cây cỏ rậm rạp.
-HS theo dõi
- HS quan sát
- Là một trong những trận thủy chiến lớn nhất.
- Khẳng định sức mạnh to lớn của nghĩa quân, thiên tài quân sự của Nguyễn Huệ.
- Đập tan âm mưu xâm lược của phong kiến nhà Xiêm 
1. Lật đổ chính quyền họ Nguyễn.
* Hạ thàng Quy Nhơn.
- Tháng 9-1773 nghiã quân hạ thành Quy Nhơn.
- Giữa năm 1774, mở rộng vùng kiểm soát từ Quảng Nam đến Bình Thuận.
* Hoà hoãn với quân Trịnh.
*Tiêu diệt quân Nguyễn.
-Năm 1777,Tây Sơn bắt giết được chúa Nguyễn, Nguyễn Ánh chạy thoát. Chính quyền họ Nguyễn bị lật đổ.
2. Chiến thắng Rạch Gầm – Xoàt Mút (1785).
a. Nguyên nhân.
Nguyễn Ánh sang cầu cứu quân Xiêm.
b. Diễn biến.
- Năm 1784, quân Xiêm chiếm được miền Tây Gia Định.
- Tháng 1 – 1785 Nguyễn Huệ chọn khúc sông Rạch Gầm – Xoài Mút (Châu Thành – Tiền Giang) làm trận địa.
c.Kết quả: 
Quân Xiêm bị đánh tan.Nguyễn Ánh thoát chết lưu vong sang Xiêm
d. Ý nghĩa:
- Đập tan âm mưu xâm lược của phong kiến Xiêm.
- Đây là một trong những trận thuỷ chiến lớn nhất, lừng lẫy nhất trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta 
4. Củng cố.
 - Tại sao Nguyễn Huệ chọn khúc sông Tiền từ Rạch Gầm – Xoài Mút làm trận địa quyết chiến?
 - Trình bày diễn biến của trận Rạch Gầm – Xoài Mút?
 - Chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút có ý nghĩa lịch sử như thế nào?
5. Dặn dò.
 Học thuộc bài học, xem bài mới. ( mục III )
Ngày soạn:
Ngày dạy: Tuần: Tiết:
Bài 25
PHONG TRÀO TÂY SƠN (tt)
III. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ TRỊNH.
I/ Mục tiêu.
1.Kiến thức:
 - Mốc niên đại gắn liền với hoạt động của nghĩa quân Tây Sơn đánh đổ chính quyền vua Lê, chúa Trịnh.
- Nắm được tài thao lược quân sự của Quang Trung, tướng Ngô Thì Nhậm
2.Tư tưởng:
 - Tự hào về truyền thống tranh anh dũng của dân tộc, những chiến công anh dũng của nghĩa quân Tây Sơn.
 - Giáo dục tích hợp môi trường qua việc lật đổ chính quyền họ Trịnh.
3.Kĩ năng:
 - Rèn luyện kĩ năng phân tích lược đồ, mối quan hệ lịch sử và trình bày diễn biến trên lược đồ
II/ Chuẩn bị.
 - GV: Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chống quân xâm lược nước noài.
 - HS: học bài, soạn bài mới. 
III/ Tiến trình dạy – học.
1. Ổn định lớp:
2. Kiểm tra bài cũ.
 	- Tại sao Nguyễn Huệ chọn khúc sông Tiền từ Rạch Gầm – Xoài Mút làm trận địa quyết chiến?
- Trình bày diễn biến của trận Rạch Gầm – Xoài Mút?
- Chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút có ý nghĩa lịch sử như thế nào?
3. Bài mới. 
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
Hoạt động 1
? Tình hình Đàng Ngoài như thế nào?
- GV chỉ lược đồ: Năm 1786, Nguyễn Huệ cho quân đánh thành Phú Xuân. GV kể cho HS: Thủy quân Tây Sơn đã lợi dụng lúc nước thủy triều lên cao về đêm rồi cho chiến thuyền tiến sát vào thành, đại bác ở các chiến thuyền bắn phá kịch liệt vào thành, bộ binh xông lên giáp chiến với quân Trịnh.
- GV nêu kềt quả.
GV đính niên đại 1786 vào địa danh Phú Xuân trên lược đồ và nhấn mạnh: toàn bộ Đàng Trong đã thuộc về Tây Sơn .
- Nhân cơ hội này, Nguyễn Huệ tiến thẳng ra Bắc.
? Vì sao Nguyễn Huệ lại nêu danh nghĩa “phù Lê diệt Trịnh”?
- GV chỉ bản đồ: Giữa năm 1786, Nguyễn Huệ cho quân từ Phú Xuân đánh ra Thăng Long. Chúa Trịnh bị bắt. Chính quyền phong kiến họ Trịnh tồn tại hơn 200 năm đã bị sụp đổ, Nguyễn Huệ giao quyền cho nhà Lê, rút về Nam.
? Vì sao Tây Sơn tiêu diệt họ Trịnh nhanh chóng như vậy?
-GV đính niên đại 1786 vào địa danh Thăng Long trên lược đồ.
?Việc Tây Sơn tiêu diệt họ Nguyễn ở Đàng Trong và lật đổ chính quyền họ Trịnh ở Đàng Ngoài có ý nghĩa gì?
Hoạt động 2
? Tình hình Bắc Hà sau khi quân Tây Sơn rút về Nam ?
- GV chỉ lược đồ 3 vùng ba anh em Tây Sơn chiếm giữ.
+ Nguyễn Nhạc (Trung ương Hoàng đế) – Quy Nhơn.
+ Nguyễn Huệ (Bắc Bình Vương) – Phú Xuân.
+ Nguyễn Lữ (Đông Định Vương)- Gia Định.
? Trước tình hình đó, Nguyễn Huệ đã có biện pháp gì?
- GV nhấn mạnh việc tiến quân ra Bắc lần II được nhiều sĩ phu nổi tiếng giúp đỡ.
- GV đính niên đại 1788 vào địa danh Thăng Long trên lược đồ.
? Vì sao Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà?
? Việc lật đổ các tập đoàn phong kiến họ Lê, họ Trịnh có ý nghĩa gì?
- Quân Trịnh đang đóng ở Phú Xuân kiêu căng, sách nhiễu dân chúng.
- Chú ý theo dõi.
- Chú ý theo dõi.
- Học sinh thảo luận:
Nhằm tập hợp dân chúng hưởng ứng, ủng hộ mình và nhiều người còn tưởng nhớ nhà Lê.
- Nhân dân chán ghét nhà Trịnh, ủng hộ Tây Sơn.
- Thế lực quân Tây Sơn đang mạnh.
-HS:
+Tạo ra những điều kiện cơ bản cho sự thống nhất đất nước.
+Đáp ứng nguyện vọng của nhân dân cả nước
- HS: Con cháu họ Trịnh nổi loạn.
- Lê Chiêu Thống bạc nhược.
- Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền chống Tây Sơn.
- HS theo dõi
HS: - Cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh....
Năm 1788, Nuyễn Huệ ra Bắc lần II (tiêu diệt Nhậm).
HS: - Được nhân dân, nhiều sĩ phu nổi tiếng giúp đỡ.
- Lực lượng Tây Sơn vững mạnh.
- Chính quyền phong kiến Trịnh – Lê quá thối nát.
-HS: Xoá bỏ sự chia cắt đất nước, Đàng Trong và Đàng Ngoài.
- Đặt cơ sở cho việc thống nhất lãnh thổ.
1. Hạ thành Phú Xuân – Tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh.
- Tháng 6 – 1786 hạ thành Phú Xuân.
- Gữa năm 1786, Nguyễn Huệ ra Thăng Long lật đổ họ Trịnh.
*Ý nghĩa:
+Tạo ra những điều kiện cơ bản cho sự thống nhất đất nước.
+Đáp ứng nguyện vọng của nhân dân cả nước
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản - Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà.
-Sau khi quân Tây Sơn rút về Nam, Bắc Hà lại rối loạn → Chỉnh lộng quyền → Vũ Văn Nhậm ra Bắc trị tội Chỉnh → Chỉnh có miêu đồ riêng.
- 1788, Nguyễn Huệ ra Bắc lần 2 thu phục Bắc Hà.
*Ý nghĩa: 
Tiêu diệt chúa Nguyễn ở Đàng Trong, lật đổ chính quyền Lê – Trịnh ở Đàng Ngoài đặt cơ sở thống nhất lãnh thổ.
 4. Củng cố.
 	 - Em hãy kể những hoạt động của Nguyễn Huệ ở Bắc Hà từ năm 1786 – 1788?
 	- Quân Tây Sơn đã lật đổ các chính quyền phong kiến Nguyễn, Trịnh và Lê như thế nào?
 	 - Yếu tố nào giúp quân Tây Sơn lật đổ các chính quyền phong kiến.
 5. Dặn dò.
 Học bài, soạn phần tiếp theo.
Ngày soạn:
Ngày dạy: Tuần: Tiết:
Bài 25 
PHONG TRÀO TÂY SƠN (tt)
IV. TÂY SƠN ĐÁNH TAN QUÂN THANH.
I/ Mục tiêu.
1. Kiến thức:
 	- Tài thao lược quân sự của Quang Trung và danh tướng Ngô Thì Nhậm.
 	- Những sự kiện lớn trong chiến dịch phá quân Thanh, đặc biệt là đại thắng ở trận Ngọc Hồi – Đống Đa xuân Kỉ Dậu (1789).
2.Tư tưởng:
 	 - Giáo dục lòng yêu nước và tự hào về trang lịch sử vẻ vang của dân tộc ta trong cuộc đại phá quân Thanh xâm lược.
 	 - Cảm phục thiên tài quân sự của Nguyễn Huệ.
3.Kĩ năng:
 	 - Sử dụng lược đồ để thuật lại cuộc đại phá quân Thanh.
 	 - Đánh giá tầm vóc lịch sử của sự kiện mùa xuân Kỉ Dậu (1789).
 	 - Giáo dục tích hợp môi trường qua chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa.
II/ Chuẩn bị.
 	 - GV: lược đồ chiến thắng Ngọc Hồi – Đống Đa.
 	 - HS: học bài, soạn bài mới. 
III/ Tiến trình dạy – học.
1. Ổn định.
2. Kiểm tra bài cũ.
 	 - Em hãy kể những hoạt động của Nguyễn Huệ ở Bắc Hà từ năm 1786 – 1788?
 	 - Quân Tây Sơn đã lật đổ các chính quyền phong kiến Nguyễn, Trịnh và Lê như thế nào?
 	 - Yếu tố nào giúp quân Tây Sơn lật đổ các chính quyền phong kiến?
 3. Bài mới. 	
Hoạt động dạy
Hoạt động học
Ghi bảng
HĐ1 
? Sau khi Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà, vua LêChiêu Thống đã có hành động gì?
?Nhà Thanh có bỏ qua cơ hội này không?
-GV chỉ lược đồ H.57.
Năm 1788, nhà Thanh cử Tôn Sĩ Nghị đem 29 vạn quân tiến vào nước ta chia làm 4 đạo (mũi tên trắng chấm đen).
+ Đạo 1 ? + Đạo 2 ... ? + Đạo 3  ? + Đạo 4 ?
?Em có nhận xét gì về sự chuẩn bị của quân Thanh cho sự xâm lược nước ta?
?Em có suy nghĩ gì về bè lũ vua Lê Chiêu Thống?
?Trước thế giặc mạnh, quân Tây Sơn đã hành động như thế nào?
GV chỉ bản đồ H.57 giới thiệu phòng tuyến (vị trí, đặc điểm) 
? Vì sao quân ta rút khỏi Thăng Long? Có ý kiến cho rằng quân Tây Sơn rút khỏi Thăng Long vì hèn nhát. Em có đồng ý với ý kiến đó không?
?Nhìn trên bản đồ, vì sao nghĩa quân lập phòng tuyến Tam Điệp – Biện Sơn?
?Thái độ của quân Thanh khi vào xâm lược nước ta như thế nào? 
HĐ 2
?Tại sao lúc lấy được chính quyền từ tay họ Trịnh, Nguyễn Huệ lại không lê ngôi mà bây giờ ông mới lên ngôi?
?Việc Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế có ý nghĩa gì?
-GV chỉ bản đồ H.57: mũi tên màu xanh là đường tiến quân của Quang Trung ra Bắc . Từ Phú Xuân ra Tam Điệp, Quang Trung vừa hành quân gấp, vừa bổ sung lực lượng, vừa động viên binh sĩ. 
GV chỉ địa danh Nghệ An – nơi Quang Trung mở cuộc duyệt binh lớn.
?Vì sao Quang Trung mở cuộc duyệt binh ở Nghệ An?
GV chỉ địa danh Thanh Hoá – nơi Quang Trung đọc lời tuyên thệ (GV nên giải nghĩa từng câu cho học sinh hiểu).
? Nhận xét về lời tuyên thệ của Quang Trung ?
GV chỉ dãy núi Tam Điệp – đây là ranh giới giữa Ninh Bình và Thanh Hoá ngày nay. Tại đây Quang Trung đã động viên tướng sĩ, khen ngợi kế hoạch của Ngô Thì Nhậm.
Hỏi: Quang Trung dự định đánh quân Thanh vào thời gian nào?
?Vì sao Quang Trung quyết định tiêu diệt quân Thanh vào dịp Tết Kỉ Dậu?
?Vua Quang Trung chuẩn bị cho cuộc đại phá quân Thanh như thế nào?
GV chỉ bản đồ H.59: 5 đạo quân của Quang Trung (mũi tên màu xanh ) từ Tam Điệp tiến ra Bắc.
GV tường thuật lược đồ .
Nam tiêu diệt hầu như toàn bộ quân địch.
(GV nên nhấn mạnh cách tạo ra lá chắn bằng gỗ quấn rơm tẩm nước để bảo vệ bộ binh).
?Chiến thắng Ngọc Hồi có ý nghĩa như thế nào?
?Tại sao quân Tây Sơn tấn công đồn Ngọc Hồi – Khương Thượng vào cùng 1 thời điểm là mùng 5 Tết.
* GV: Quân Tây Sơn giáp chiến, đốt lửa thêu các doanh trại giặc. Sầm Nghi Đống thắt cổ tự tử. 
*GV chỉ bản đồ hướng rút chạy của Tôn Sĩ Nghị (làm theo phao, trốn sang Gia Lâm).
- GV nêu kết quả chiến thắng. 
HĐ 3
- Suốt 17 năm (1771 – 1789) chiến đấu, phong trào Tây Sơn đã thu hút những kết quả to