Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 51, Bài 25: Phong trào Tây Sơn

Tuần: 27 
Tiết : 51
Bài:25 PHONG TRÀO TÂY SƠN
I- KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN TÂY SƠN
Ngày soạn: 27/02/2014
Ngày dạy: 04/03/2014
I. MỤC TIÊU: 
 1. Kiến thức: 
- Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong nữa sau TK XVIII, từ đó dẫn đến phong trào đấu tranh của nông dân mà đỉnh cao là cuộc khởi nghĩa Tây Sơn.
- Anh em Nguyễn Nhạc lập căn cư ở Tây Sơn và sụ ủng hộ của đồng bào Tây Nguyên.
- Các mốc quan trọng của phong trào Tây Sơn, nhằm đánh đổ tập đoàn pk phản động, tiêu diệt quân Xiêm, từng bước thống nhất đất nước.
2. Kĩ năng: Sử dụng lược đồ kết hợp với trình bày sự kiện.
3. Thái độ: Sức mạnh quật khởi, ý chí kiên cường của nhân dân chống lại ách áp bức bóc lột.
II. CHUẨN BỊ
1. Phương tiện dạy học:
- GV: + Lược đồ căn cứ địa của cuộc khởi nghĩa Tây Sơn.
- HS: + Đọc trước bài bài mới.
2. phương pháp: Nêu vấn đề, trực quan, thảo luận, kể chuyện.
III. Tiến trình lên lớp:
 1. Ổn định lớp:(1’)
 2. Kiểm tra bài cũ: (3’) 
 - Vì sao nhân dân Đàng Ngoài vùng lên chống lại chính quyền phong kiến họ Trịnh?
 3. Bài mới: 
 a. Hoạt động giới thiệu bài: GV hỏi: tình hình xã hội Đàng Trong vòa lúc này cũng giống như ở Đàng Ngoài vì sao? Nhân dân ở cả hai miền đều bị pk áp bức bóc lột. Chúng ta chuyển sang tìm hiểu cụ thể tình hình xã hội Đàng Trong. 10’
b. Các hoạt động dạy và học bài mới:
TG
 Hoạt động của thầy và trò
 Nội dung ghi bảng
13’ 
 Hoạt động 1: Xã hội Đàng Trong nữa sau TK XVIII
HS Đọc sgk tìm hiểu mục 1
? Nêu những biểu hiện nào chứng tỏ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong đi vào con đường suy yếu và mục nát?(quan lại tăng quá mức, tập đoàn Trương Phúc Loan nắm quyền hành tham nhũng)
- HS đọc phần in nghiêng sgk
? Đoạn trích trên khiến em hình dung như thế nào về bọn quan lại thống trị?(hoang phí, xa xỉ, tham nhũng)
? Đời sống nhân dân thì sao?(địa chủ cường hào...)
? Đời sống nông dân Đàng Trong có gì khác với nông dân Đàng Ngoài? Vì sao?(đều cư cực. Vì đều bị g/c pk bóc lột thậm tệ)
? Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn dẫn đến hậu quả gì đối với nông dân và các tầng lớp khác?(nỗi bất bình ngày càng dâng cao. Họ sẽ vùng dậy đấu tranh.)
- GV: Phong trào nông dân ở Đàng Trong giai đoạn này phát triển mạnh, có nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra. Khởi nghĩa do người tên Lành càm đầu ở Quảng Ngãi năm 1695. Khởi nghĩa Lý Văn Quang ở Đông Phó(Gia Định-1747)Tiêu biểu là khởi nghĩa chàng Lía .
? Nêu một vài nét tiêu biểu của chàng Lía?(hs đọc phần in nghiêng sgk)
- GV: đọc những câu ca vè ca tụng chàng Lía.
? Cuộc khởi nghĩa tuy thất bại nhưng có ý nghĩa như thế nào?(tinh thần đấu tranh quật khởi của nông dân chống chính quyền họ Nguyễn; báo trước cơn bão táp đấu tranh giai cấp sẽ giáng vào chính quyền PK họ Nguyễn.
1. Xã hội Đàng Trong nữa sau TK XVIII.
a. Tình hình xã hội.
- Chính quyền họ Nguyễn suy yếu mục nát.
- Đời sống nhân dân cơ cực.
b. Cuộc khởi nghĩa chàng Lía.
- Nổ ra ở Truông Mây(Bình Định)
- Chủ trương: “Lấy của giàu chia cho người nghèo”
12’
Hoạt động 2 Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ
 HS đọc SGK tìm hiểu nội dung mục 2.
? Trình bày hiểu biết của em về lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Tây Sơn?(sgk)
? Anh em Nguyễn Nhạc đã chuẩn bị những gì?(xây ...; khẩu hiệu “lấy của người giàu chia cho người nghèo”
? Có nhà chép sử PK cho rằng anh em Tây Sơn khởi nghĩa vì đánh bạc thua, trốn vào rừng làm giặc. Theo em ý kiến đó đúng hay sai?(đó chỉ là ý kiến xuyên tạc, anh em Tây Sơn khởi nghĩa vì căm giận sự thống trị tàn ác của chúa Nguyễn. Khẩu hiệu được nhân dân hưởng ứng.)
- GV: Chỉ trên lược đồ về căn cứ của nghĩa quân Tây Sơn.
? Vì sao anh em Nguyễn Nhạc lại đưa căn cứ xuống Tây Sơn Hạ đạo?
- HS thảo luận nhóm-từng nhóm báo cáo kết quả-lớp góp ý bổ sung-GV kết luận: vì lực lượng lớn mạnh, mở rộng căn cú khởi nghĩa, địa bàn gần vùng đồng bằng
? Những lực lượng tham gia cuộc khởi nghĩa?
- HS đọc phần in nghiêng SGK.
? Em có nhận xét gì về lực lượng nghĩa quân Tây Sơn? (Đông, có trang bị vũ khí bênh vực quyền lợi cho người dân nghèo)
2. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ:
a. Lãnh đạo:
- Ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ.
b. Căn cứ:
- Tây Sơn thượng đạo.
- Tây Sơn hạ đạo.
c. Lực lượng;
- Nông dân nghèo, đồng bào dân tộc, thợ thủ công, thương nhân.
12’
HĐ 3: 1. Lật đổ chính quyền họ Nguyễn:
GV:Chỉ bản đồ thành Quy Nhơn (Huyện Tây Sơn ,tỉnh Bình Định ).
GV:Kể chuyện: Nguyễn Nhạc giả vờ bị bắt , bị nhốt vào cũi rồi khiêng vào thành nộp cho quân Nguyễn .Nửa đêm ông phá cũi đánh từ trong ra ,phối hợp với quân Tây Sơn tấn công từ ngoài vào .Chỉ trong một đêm nghĩa quân hạ được thành Quy Nhơn .
GV:Đính niên hiệu 1773 lên địa danh Quy Nhơn ở bản đồ.
GV(H): Nhận xét cách hạ thành Quy Nhơn của Nguyễn Nhạc? Thành Quy Nhơn thuộc về Tây Sơn có ý nghĩa gì?
HS: Lần đầu tiên nghĩa quân hạ được một thành luỹ dinh thự của bọn quan lại. Y thế chính trị của chúng suy sụp, trái lại uy thế nghĩa quân tăng lên nhanh chóng.
GV chỉ vùng từ Quảng Ngãi đến Bình Thuận nghĩa quân đã làm chủ khi chiếm được thành Quy Nhơn.
GV(H): Biết tin Tây Sơn nổi dậy chúa Trịnh có hành động gì?
Phái mấy vạn quân vào đánh chiếm Phú Xuân (Huế)
GV(H):Tại sao Nguyễn Nhạc phải hoà hoãn với quân Trịnh?
HS: Họ Nguyễn không chống nổi quân Trịnh phải vượt biển vào Gia Định.
- Nghĩa quân Tây Sơn ở vào thế bất lợi, phía Bắc có quân Trịnh, phía Nam có quân Nguyễn.
GV(giảng):từ năm 1776-1783 nghĩa quân 4 lần đánh vào Gia Định. Trong lần tiến quân thứ 2 (năm 1777) Tây Sơn bắt giết đựoc chúa Nguyễn chỉ còn Nguyễn Ánh chạy thoát
 GV đính niên hiệu 1783 vào Gia Định trên bản đồ.
GV(H): Theo em vì sao cuộc khởi nghĩa lan nhanh và giành được thắng lợi?
HS: Sức mạnh của nhân dân hưởng ứng khởi nghĩa thể hiện lòng căm thù giai cấp phong kiến và sự đoàn kết dân tộc.
Tài trí của anh em Tây Sơn lãnh đạo phong trào 
II-TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN VÀ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM
1. Lật đổ chính quyền họ Nguyễn:
Họ Nguyễn:
* Hạ thành Quy Nhơn.
Tháng 9/1773 nghĩa quân hạ thành Quy Nhơn.
Năm 1774 mở rộng vùng kiểm soát từ Quảng Ngãi đến Bình Thuận.
Hoà hoãn với quân Trịnh.
Năm 1783 chính quyền họ Nguyễn bị lật đổ.
4. Củng cố: (3’)
a. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến cuộc khởi nghĩa Tây Sơn là? Em hãy đánh dấu x vào ô trống mà em chọn là đúng.
Quôc phó Trương Phúc Loan nắm hết quyền hành, khét tiếng tham nhũng.
Quan lại ở trung ương cũng như ở địa phương quá đông.
Thuế khóa nặng nề, quan lại tham nhũng, đời sống nhân dân khổ cực.
Địa chủ cường hào lấn chiếm ruộng đất.
b. Theo em cuộc khởi nghĩa Tây Sơn nổ ra có những thuận lợi gì?(địa thế hiểm yếu, rộng, có thời cơ)
5. Dặndò: (1’)
- Học bài cũ, tìm hiểu sách báo về chàng Lía và ba anh em nhà Tây Sơn.
- Trả lời câu hỏi SGK.
- Xem trước sự sụp đổ của họ Nguyễn và anh em nhà Tây Sơn đánh tan quân Xiêm.
* Rút kinh nghiệm:	
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………