Giáo án Lịch sử 7 - Tiết 33, Bài 18: Cuộc kháng chiến của nhà Hồ và phong trào khởi nghĩa chống quân Minh đầu thế kỉ XV - Võ Thị Hoa

Tuần: 17	Ngày soạn: 12/12/2015 
Tiết : 33	Ngày dạy: 16/12/2015 
Chương IV : ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ
(Thế kỷ XV – Đầu thế kỷ XVI)
Bài 18: CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU THẾ KỈ XV
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức: Giúp học sinh:
- Trình bày được âm mưu bành trướng và thủ đoạn thống trị của nhà Minh.
- Tường thuật diễn biến cuộc kháng chiến nhà Hồ và hai cuộc khởi nghĩa tiêu biểu:Trần Ngỗi, Trần Quý Khoáng.
 	2. Thái độ:
- Nâng cao cho học sinh lòng căm thù quân xâm lược tàn bạo.
- Tự hào về truyền thống yêu nước, đấu tranh bất khuất của dân tộc.
 	3. Kỹ năng:
- Rèn kỷ năng sử dụng bản đồ khi học bài, trình bày bài học.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
- Giáo án, Lược đồ các cuộc khởi nghĩa đầu thế kỷ XV.
	2. Học sinh:	
Sách giáo khoa, vở bài học, học bài theo yêu cầu.
III. TIẾN TRÌNH DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định lớp: (1/)
	7A1; 7A2
 	2. Kiểm tra bài cũ: (Không thực hiện)
3. Giới thiệu bài: (1/)
 Như chúng ta đã biết, năm 1400 Hồ Qúy Ly lập ra nhà Hồ và tiến hành nhiều biện pháp cải cách để đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảngVậy nhà Minh tiến hành xâm lược nước ta trong hòan cảnh nào? nhân dân ta đối phó ra sao ? → Bài hôm nay.
 	 4. Bài mới: (37/)
Họat động của thầy và trò
Nội dung bài học
Hoạt động 1: Tìm hiểu cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ. (10/)
GV: cho học sinh quan sát lại thành Tây Đô → giảng năm 1405 nạn đói xảy ra khắp nơi, nhà Hồ gặp rất nhiều khó khăn
HS: Quan sát và nghe.
? Nhà Minh đã làm gì ?
? Có phải quân Minh kéo quân vào xâm lược nước ta là do nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần không ? Vì Sao ? 
HS: Không, đó chỉ là cái cớ để chúng thực hiện âm mưu xâm lược nước ta.
GV: dùng lược đồ miêu tả cuộc kháng chiến của nhà Hồ .
? Tại sao cuộc kháng chiến của nhà Hồ nhanh chóng thất bại ? 
HS: Không thu hút được tòan dân tham gia, không phát huy được sức mạnh toàn dân.
GV: Nêu câu nói của Hồ Nguyên Trừng “ Tôi không sợ đánh mà chỉ sợ lòng dân không theo.”
Hoạt động 2: Tìm hiểu những chính sách cai trị của nhà Minh. (10/)
GV giảng : Sau khi đánh bại nhà Hồ, nhà Minh đã thiết lập chính quyền thống trị trên đất nước ta
? Hãy nêu các chính sách cai trị của nhà Minh trên đất nước ta ?
 + Chính trị ?
 + Kinh tế ?
 + Văn hóa ?
HS: đọc phần chữ in nghiêng SGK trang 82 – 83.
? Em hãy nhận xét về chính sách cai trị của nhà Minh đối với nước ta ? 
GV nhấn mạnh: Vô cùng thâm độc và tàn bạo, mục đích là muốn dân ta phải lệ thuộc vào chúng, đồng hóa, nô dịch.
Hoạt động 3: Tìm hiểu những cuộc khởi nghĩa của quý tộc Trần. (17/)
GV giảng: Ngay sau khi hai cha con Hồ Qúy Ly bị bắt, phong trào đấu tranh của nhân dân ta diễn ra phắp nơi. Trong đó tiêu biểu là khơi nghĩa của Trần Ngỗi và Trần Qúy Khóang.
HS: đọc phần chữ in nghiêng Sgk trang 83 → GV: Dùng lược đồ các cuộc khởi nghĩa ở thế kỷ XV để tường thuật hai cuộc khởi nghĩa trên.
- Khởi nghĩa trần Ngỗi ?
- Khởi nghĩa Trần Qúy Khóang ?
? Nêu kết quả của các cuộc khởi nghĩa trên ? Vì sao các cuộc khởi nghĩa đó đều bị thất bại ? 
HS: Không có sự liên kết, diễn ra trong các thời gian khác nhau, chưa đề ra được chủ trương, đường lối đúng đắn, lực lượng quân Minh quá mạnh.
? Các cuộc khởi nghĩa trên có ý nghĩa gì ? 
HS: là ngọn lửa nuôi dưỡng tinh thần yêu nước của nhân dân ta, tiền đề cho cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
1. Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ
 a. Hoàn cảnh
- Tháng 11 – 1406 , mượn cớ khôi phục nhà Trần → nhà Minh đem quân xâm lược nước ta.
b. Diễn biến
- Tháng 11- 1406 huy động 20 vạn quân, do tướng Trương Phụ cầm đầu, chia làm hai nhánh tiến vào nước ta.
- Nhà Hồ chống cự không nỗi phải lui về bờ nam sông Nhị, cố thủ ở Đa Bang.
- Cuối tháng 1- 1407, Minh đánh chiếm Đa Bang rồi tràn xuống chiếm Thăng Long (Đông Đô), Hồ lùi về Thanh Hoá (Tây Đô).
- Tháng 4 – 1407 quân Minh chiếm Tây Đô.
c. Kết quả:
- Tháng 6 - 1407, hai cha con Hồ Qúy Ly bị bắt → cuộc kháng chiến của nhà Hồ bị thất bại.
2. Chính sách cai trị của nhà Minh
 a. Chính trị
- Xóa bỏ quốc hiệu nước ta, đổi tên thành quận Giao Chỉ → sát nhập vào Trung Quốc.
 b. Kinh tế
- Đặt ra hàng trăm thứ thuế vô lí.
- Bắt phụ nữ và trẻ em mang về Trung Quốc.
 c. Văn Hóa
- Thực hiện chính sách đồng hóa, ngu dân.
- Bắt nhân dân ta bỏ phong tục, tập quán của mình
=> Chính sách cai trị vô cùng tàn bạo và thâm độc.
3. Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần
a. Khởi nghĩa Trần Ngỗi
- Tháng 10 - 1407, Trần Ngỗi lên làm minh chủ
- Tháng 12 – 1408 đánh tan 4 vạn quân Minh ở bế Bô Cô → năm 1409 bị thất bại
 b. Khởi nghĩa Trần Qúy Khóang
- Năm 1409, ông lên ngôi lấy hiệu là Trùng Quang Đế.
- Khởi nghĩa lan rộng → năm 1413 bị thất bại.
 	 5. Củng cố: (5/)
- Năm 1406, nhà Minh xâm lược nước ta, cuộc kháng chiến của nhà Hồ bị thất bại nhanh chóng → chúng đã thi hành chính sách cai trị tàn bạo.
- Sau thất bại của nhà Hồ, nhân dân ta vẫn tiếp tục kháng chiến, tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa Trần Qúy Khóang và Trần Ngỗi.
 	6. Hướng dẫn học tập ở nhà: (1/)
- Học bài theo các câu hỏi Sgk trang 83.
- Xem lại các bài đã học, giờ sau học tiết bài tập.
 IV. RÚT KINH NGHIỆM
 .