Giáo án Lịch sử 7 - Lê Thị Nguyện - Tiết 13, Bài 10: Nhà Lý đẩy mạnh công cuộc xây dựng đất nước

Tuaàn: 7	Ngaøy soaïn: 27/ 09/ 2014
Tieát : 13	Ngaøy daïy: 30/ 09/ 2014
Chương II : NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÝ ( Thế kỷ XI - XII )
Bài 10 : NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
I. MỤC TIÊU 
1. Kiến thức: Sau bài học HS nắm được:
Nắm vững các sự kiện về việc thành lập nhà Lý cùng việc dời đô về Thăng Long.
Việc tổ chức lại bộ máy nhà nước, xây dựng luật pháp và quân đội, những chính sách đối nội, đối ngoại của nhà Lý.
 2. Thái độ:
Lòng tự hào là con dân nước Đại Việt.
Ý thức chấp hành pháp luật và nghĩa vụ bảo vệ tổ quốc.
 3. Kỹ năng:
Rèn luyện cho học sinh kỹ năng lập bảng, biểu thống kê, hệ thống các sự kiện trong khi học bài.
Có những hoạt động hướng tới đại lễ 1000 năm Thăng Long –Hà Nội.
II. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên:
 Giáo án, Bản đồ nước Việt Nam, bảng kẻ sơ đồ bộ máy nhà nước.
Sưu tầm một số tranh ảnh bổ sung cho bài học.
2. Học sinh:
Sách giáo khoa.Vở bài soạn, vở bài học
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
Ổn định: lớp 7A1…………….7A2……………..7A3…………………
 7A4……………7A5……………7A6…………………..
 1. Kiểm tra bài cũ:
- Xã hội thời Tiền Lê có những tầng lớp nào? Mối quan hệ giữa các tầng lớp?
- Em hãy cho biết công lao của các anh hùng dân tộc: Ngô Quyền, Đinh Bộ Lĩnh, Lê Hoàn
 2.Giới thiệu bài mới: Như chúng ta đã biết, năm 979 Lê Hoàn lên ngôi vua lập ra nhà Tiền Lê. Trải qua quá trình xây dựng, nhà Tiền Lê đã có những đóng góp đáng kể cho sự nghiệp bảo vệ đất nước, phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội. Nhưng sau khi Lê Hoàn qua đời, nội bộ triều đình đã có những thay đổi gì, nhà Lý được thành lập. Nhà Lý thành lập như thế nào, quân đội, chính sách đối nội đối ngoại của nhà Lý như thế nào? -> bài hôm nay.
 3. Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1: Tìm hiểu về sự thành lập nhà Lý
GV tóm tắt: Triều Lê: Lê Hoàn mất, Lê Long việt lên ngôi được 3 ngày® Lê Long Đĩnh làm vua ® Lê Long Đĩnh gàn rở, dâm đãng, tàn bạo® Lê Ngọa Triều.
? Đứng trước tình hình đó các nhà sư đã làm gì?
? Em biết gì về Lý Công Uẩn?
HS: Sinh ngày 12/2/974, mẹ mất sớm từ nhỏ làm con nuôi nhà sư Lý Khánh Văn® Nhờ sự nuôi dạy của Lý Khánh Văn và sư Vạn Hạnh, Lý Công Uẩn đã trở thành người xuất chúng. Khi Ngọa Triều mất triều thần đã tôn Lý Công Uẩn lên làm vua 10/1009.
? Sau khi lên làm vua Lí Công Uẩn dã làm gì?
HS đọc đoạn “Thành Đại La” 
GV: Sử dụng lược đồ Viêt Nam.
HS: Tìm hiểu vị trí, địa thế thuận lợi cho việc dời đô về Thăng Long. 
? Tại sao nhà Lý lại dời đô về Thăng Long? 
HS: Vì kinh đô Hoa Lư xa và hẻo lánh, Đại La có nhiều ưu điển hơn: Vị trí địa thế thuận lợi, là trung tâm của đất nước.
GV: Yêu cầu HS đọc đoạn miêu tả vùng đất Đại La. Phân tích ý nghĩa của việc dời đô, yêu cầu HS học thuộc đoạn chiếu này
.GV: Nhấn mạnh về các hoạt động kỉ niêm đại lễ 1000 năm Thăng Long- Hà Nội.
HS: Đọc đoạn in nhỏ sgk
HS làm việc nhóm:(3 phút)Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước ở trung ương và địa phương thời Lý
? Tại sao nhà Lý lại giao các chức vụ quan trọng cho những người thân cận ?
GV phân tích: chế độ cha truyền con nối – khi một hoàng tử được chọn vua bắt người đó phải ra ngoài thành tìm hiểu đời sống nhân dân.
? Nhận xét về việc làm đó?
 HS: Chính quyền nhà Lý xây dựng là chính quyền quân chủ, nhưng khoảng cách giữa chính quyền và nông dân, giữa vua với dân chưa xa lắm. Luôn quan tâm đến đời sống nhân dân và luôn coi dân là gốc rễ bền lâu của chính quyền.
? Tổ chức hành chính có gì khác thời Đinh tiền Lê?
HS: Dựa vào kiến thức đã học để trình bày
GV: Gọi một HS bất kì trả lời, các em khác bổ sung, nhắc lại cho các em bộ máy chính quyền thời Tiền Lê
1. Sự thành lập nhà Lý
a. Nhà Lý thành lập 
- Năm 1009 triều đình tôn Lý Công Uẩn làm vua ( Lý Thái Tổ) nhà Lý thành lập. 
- Năm 1010 đặt niên hiệu là Thuận Thiên, dời đô về Đại La (Thăng Long - Kinh thành Thăng Long trở thành đô thị phồn thịnh).
 - Năm 1054 đổi tên nước là Đại Việt.
b. Bộ máy chính quyền 
- Chính quyền trung ương
Vua
Các quan văn
Các quan võ
 Đại thần
- Chính quyền địa phương	
24 Lộ
Phủ
Hương và xã
Huyện
Hương và xã
Hoạt động 2:Tìm hiểu về luật Pháp và quân đội nhà Lý.
? Vì sao nhà Lý ban hành luật pháp?
HS: Dựa vào SGK trả lời 
GV: Trước kia những việc kiện tụng sử phạt đều do quan lại phụ trách xét xử, nhiều khi xét xử quá khắc nghiệt có người còn bị oan ức. Vì thế vua nhà Lý thấy cần phải có quy định luật trong khi xét xử để đảm bảo công bằng cho mọi người.
GV: nhấn mạnh đây là bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta. 
nêu một số nét về nội dung của bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta?
? Cách tổ chức quân đội nhà Lý khác như thế nào so với thời tiền Lê ?
? Nhận xét về cách tổ chức quân đội nhà Lý ?
HS: thảo luận cặp 
HS: Quân đội thời lý được tổ chức chu đáo, quy củ, hùng mạnh
? Nhà Lý đã thi hành chính sách đối nội, đối ngoại như thế nào?
HS (yếu): trả lời
? Em có nhận xét gì về chủ trương của nhà Lý đối với các tù trưởng miền núi và các nước láng giềng ?
HS: Thảo luận cặp
GV: Để củng cố đoàn kết giữa các dân tộc GV phân tích và liên hệ chính sách dân tộc của Đảng ta. Vì đây là cội nguồn sức mạnh trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và củng cố nền đoàn kết quốc gia.
2. Luật Pháp và quân đội
a. Luật pháp 
 - Năm 1042 ban hành bộ hình thư 
 - Nội dung :
 + bảo vệ vua, cung điện, của công và tài sản nhân dân, sản xuất nông nghiệp
 + Xử nghiêm tội phạm
b Quân đội 
 - Quân thủy và bộ gồm 2 bộ phận : Cấm quân và quân địa phương.
 - Thi hành chính sách “Ngụ binh ư nông” 
 c. Chính sách 
- Đối nội: Củng cố khối đoàn kết dân tộc
 - Đối ngoại: Đặt quan hệ ngoại giao bình thường với nhà Tống và Chăm Pa ; kiên quyết bảo vệ lãnh thổ
4. Củng cố. 
	Hãy chọn những thông tin ở bên phải điền vào cột bên trái cho đúng.
 1. Bảo vệ vua và kinh thành 
Quân địa phương ……………
	2. Canh phòng ở các lộ phủ 
Cấm quân :…………………… 3. Hằng năm thay phiên nhau về quê sản xuất và luyện tập 
chiến đấu .
4. Tuyển chọn những thanh niên khoẻ mạnh trong cả nước 
 5. Tuyển chọn những thanh niên trai tráng ở nông thôn 
 5. Hướng dẫn học tập ở nhà: 
- Học bài kết hợp vở ghi và sgk.
- Chuẩn bị bài 11 – Phần I: Dựa vào các câu hỏi trong sgk.
IV. RÚT KINH NGHIỆM
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………