Giáo án Hoá học lớp 9 - Tiết 49: Benzen

Bài: 39 BENZEN
Ÿ CÔNG THỨC PHÂN TỬ: C6H6
Ÿ PHÂN TỬ KHỐI: 78
Tuần: . NS: ..
Tiết PPCT: 49 Ngày dạy: 
1. Mục tiêu:
a. Kiến thức: Học sinh nắm được công thức cấu tạo phân tử benzen, từ đó hiểu được tính chất
 hóa học của benzen., 1 số ứng dụng của benzen.
b. Kĩ năng: Rèn kĩ năng quan sát thí nghiệm, từ hiện tượng thí nghiệm rút ra được tính chất của 
benzen.
Ÿ Rèn kĩ năng viết phương trình phản ứng thế của benzen với brom, kĩ năng giải các BT toán.
c. Thái độ: Giáo dục HS tính tự lực học tập, chữ viết.
2. Trọng tâm:
 Cấu tạo, tính chất hĩa học của benzen
3.Chuẩn bị:
a. GV: SGK, giáo án, bảng phụ, phiếu học tập, H4.15
- Dụng cụ: Ống nghiệm, đế sứ, giá thí nghiệm, kẹp gỗ, diêm, bộ lắp ghép cấu tạo phân tử, tranh
 (thí nghiệm của benzen với brom lỏng, ứng dụng của benzen, mô hình phân tử benzen (dạng đặc).
- Hóa chất: C2H6, H20, dung dịch Brom, dầu ăn.
b. HS: Học bài và làm các BT ở nhà, soạn và xem trước các kiến thức trong bài mới.
4. Tiến trình:
 4.1. Ổn định tổ chức: 
 Kiểm diện
 4.2. Kiểm tra bài cũ:
 Không 
 4.3. Giảng bài mới:
Benzen là một hidrocacbon có cấu tạo khác với metan, etilen, axetilen,. Vậy benzen có cấu tạo, tính chất như thế nào ? tìm hiều bài hôm nay 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Hoạt động 1: Tìm hiểu về tính chất vật lí.
- HS đọc thông tin trong SGK và nêu.
Ÿ GV hướng dẫn HS làm thí nghiệm:
- Cho benzen vào lọ nước.
- Cho vài giọt dầu ăn vào lọ benzen. Gọi HS nhận xét về trạng thái, màu sắc, tính tan của benzen (dựa vào tính chất vật lí).
Hoạt động 2: Tìm hiểu về cấu tạo phân tử.
- GV dùng bộ dụng cụ mô hình phân tử và HS 
lắp mô hình phân tử benzen, gọi HS viết cấu tạo phân tử.
- HS nhận xét về cấu tạo của benzen.
- HS khác nhận xét bổ sung 
- GV nhận xét, sửa sai (cho điểm)
 BT1 : Công thức cấu tạo của benzen với nhiều hình dạng khác nhau, em hãy cho biết công thức nào đúng.?
 (a) (b) (c) (d) 
- HS dựa vào công thức cấu tạo của benzen, thảo luận đôi hay nhóm nhỏ và nêu.
- Từ đó dự đoán tính chất hóa học của benzen có giống tính chất nào của metan, etilen, ahy axetilen.
ŸCấu tạo của benzen khác etilen và axetilen ở điểm nào ? Benzen có làm mất màu dung dịch Brom không .
Hoạt động 3: Tìm hiểu về tính chất hóa học.
- GV làm thí nghiệm đốt cháy benzen, HS nhận xét về muội than (có muội than).
- Benzen không có phản ứng cộng với brom trong dung dịch (không làm mất màu dung dịch brom như etilen và axetilen).
Ÿ Vậy benzen có tính chất hóa học gì ?
- GV cho HS quan sát tranh H4.15 phản ứng của benzen với dung dịch brom lỏng (có bột sắt).HS viết PTHH.
 BT2: Hãy cho biết chất nào trong các chất sau có thể làm mất màu dung dịch Brom.
 a. 
CH2 = CH - CH = CH2 
CH3 - C º CH
CH3 - CH3.
- Chất nào có phản ứng thế
- GV giới thiệu benzen tham gia phản ứng cộng giống như etilen nhưng phản ứng xảy ra khó 
GV hướng dẫn HS viết PTHH
HS viết PTHH
Hoạt động 4: Tìm hiểu về ứng dụng.
-HS đọc thông tin và quan sát hình vẽ về ứng dụng của benzen.
- HS đọc thông tin trong SGK và tóm tắt ý, nêu.
I. Tính chất vật lí :
- Benzen là chất lỏng không màu, không tan trong nước, nhẹ hơn nước, hòa tan trong dầu ăn và nhiều chất khác, như : nến, cao su, Iốt,Benzen độc.
II. Cấu tạo phân tử: 
 H
 H C H
	 C C	
 C C 
 H C H
 H
Hoặc: 
 CH 
 CH CH
 hay
 CH CH 
 CH 
Đặc điểm: 6 nguyên tử Cacbon liên kết với nhau tạo thành vòng 6 cạnh khép kín đều.
Có 3 liên kết đôi xen kẽ với 3 liên kết đơn
 BT1. 
Ÿ Câu b,d, đúng.
III. Tính chất hóa học:
 1. Benzen có cháy hay không ?
- Benzen là hiđrocacbon nên dể cháy tạo ra C02 và H20 khi benzen cháy trong không khí, ngoài C02 và H20 còn sinh ra muội than. Vì phân tử benzen có cấu tạo đặc biệt.
2C6H6 + 1502 12C02 + 6H20.
 2. Benzen có phản ứng thế với Brom hay không ?
- Benzen có liên kết đơn nên có khả năng có phản ứng thế. tác dụng với dung dịch Brom:
C6H6 + Br2 C6H5Br + HBr.
 ( đỏ nâu) (chất lỏng không màu).
 3. Benzen có phản ứng cộng không ?
- Benzen có liên kết đôi giống C2H4 nên có khả năng phản ứng cộng.
- Benzen khó tham gia phản ứng cộng hơn etilen và axetilen.
PT: C6H6 + 3H2 C6H12.
 (Xiclohexan)
IV. Ứng dụng:
- Benzen là nguyên liệu sản xuất chất dẻo, phẩm nhuộm, thuốc trừ sâu.
4.4 Câu hỏi, bài tập củng cố:
Ÿ Nêu tính chất hóa học của benzen ?
1. Benzen có cháy hay không ? 
 2C6H6 + 1502 12C02 + 6H20.
2. Benzen có phản ứng thế với Brom hay không ? 
 C6H6 + Br2 C6H5Br + HBr.
3. Benzen có phản ứng cộng không ?
 C6H6 + 3H2 C6H12.
 BT3 : Hoàn thành các PTHH sau:
C6H6 +  C6H5Cl6
C2H2 + C2H2Br2 
C2H2 + C2H2Br4.
C2H2 +  C02 + 
Giải:
C6H6 + 3Cl2 C6H5Cl6
C2H2 + Br2 C2H2Br2 
C2H2 + 2Br2 C2H2Br4.
2C2H2 + 502 4C02 + 2H20.
Gọi đại diện nhóm viết hoàn chỉnh PTHH, nhận xét.
4.5 Hướng dẫn HS tự học: 
 * Với bài học này:
 - Học bài: nắm được CTPT, tính chất hĩa học của benzen
 - Làm các BT : 1,3,4 trang 125 SGK.
 * Với bài học sau:
 - Xem trước bài: “Dầu mỏ và khí thiên nhiên”
 - Chuẩn bị nghiên cứu trước nội dung: tính chất vật lí, trạng thái, thành phần của dầu mỏ, khí thiên nhiên.
5. RÚT KINH NGHIỆM
* Thời gian tồn bài: 	
* Nội dung: 	
* Phương pháp: 	
* Sử dụng ĐDDH: